තිස් අවුරුදු යුද්ධයක් තුළ ලංකාවේ සමාජ-මනෝ සැකැස්ම බරපතළ වෙනසකට ලක්විය. එනම් සමස්තයක් වශයෙන් ලංකාවේ දකුණත් උතුරත් හිතන-පතන මාදිලිය විපර්යාසයට ලක් වූ බවයි. අවසානයේදී උතුර, යුද පරාජයත් සමග, දකුණෙන් තවත් ඈත් විය. දකුණ, යුද ජයග‍්‍රහණය තුළ, උතුරෙන් තවත් ඈත් විය. මෙය වහා එකලස් කර ගැනීමේ මහඟු හැකියාව සහ අවස්ථාව තිබුණේ, 2010 දී බලයට පත් මහින්ද රාජපක්ෂට ය. එහෙත් ඒ වෙනුවට ඔහු කෙළේ, උතුරේ දෙමළ ජනයා සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව, දකුණේ මුස්ලිම් ජනයා සම්බන්ධයෙනුත් චන්ඩියෙකු බවට පත්වීමයි.
ඉහත ලිපි පෙළේ සඳහන් බොහෝ පීලි පැනීම් උපන්නේ, 2015 ජනවාරියේ බලයට පත් නව සන්ධානය, මෙම අභියෝගාත්මක තත්වය සමහන් කිරීමට පියවර නොගැනීම තුළිනි. ජනාධිපතිවරයාත්, අගමැතිවරයාත්, හිටපු ජනාධිපතිවරයා තරමටම, ආගම ඉදිරියේ ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය ප‍්‍රමිති බාල්දු කෙළේය. නීතිය ඉදිරියේ ඇතැම් නොහික්මුනු භික්ෂූන්ගේ දුෂ්-චර්යාවන් ප‍්‍රශ්නකාරී වන අවස්ථාවල, මේ දෙදෙනාම එවැනි භික්ෂූන්ව බේරා ගැනීම සඳහා රටේ නීතියට අතපෙවූහ. බුදුන් වදාළ ධර්මය අනුව සිතන-පතන සහ කටයුතු කරන භික්ෂූන් වහන්සේලා තවමත් ලංකාවේ වැඩ වෙසෙති. එම පිරිස සාසනයේ බහුතරය නොවෙතත්, සමාජ සහ දේශපාලනික ක‍්‍රියාකාරීත්වය අරක්ගෙන සිටින අබෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලාත් එම සාසනයේ බහුතරය නොවේ. එහෙත්, සමස්ත සංඝ සාසනය වශයෙන් කැපී පෙනෙන්නේ මේ දෙවැනුව කී සුළු පිරිසයි. ජනාධිපතිවරයා සහ අගමැතිවරයා ඉහත කී ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රීය ප‍්‍රමිතීන් බාල්දු කෙළේ එකී අලජ්ජී භික්ෂූන් රටේ සමස්ත සාසනය වශයෙන් ගනිමිනි.
මහින්ද රාජපක්ෂ මෙන්ම අපරාජිත යැයි සිතා සිටි මැලේසියාවේ හිටපු නායකයාව පසුගිය දා පරාජය කෙරුණි. 2015 ජනවාරියේ ලංකාවේදී මෙන්ම, පසුගිය දා මැලේසියාවේත් පාලන තන්ත‍්‍රයට එරෙහිව විපක්ෂය ගොඩනැගූ ප‍්‍රධාන වේදිකාව සැරසුණේ දුෂණ-විරෝධය යන සටන් පාඨයෙනි. ඒ වේදිකාව හරහා බලයට පත් මහිතීර් මොහොමඞ්, එතෙක් රටේ හිටපු නායකයාගේ නිවසේ සඟවා තිබූ මලූ 35 ක් තුළ තිබී ඩොලර් මිලියන 44 ක් සහ තවත් ඩොලර් මිලියන සිය ගණන් වටිනා රන් ආභරණ තොගයක් අත්අඩංගුවට ගත්තේය. දුෂිතව උපයා ගත් ඔහුගේ වෙනත් වත්කම් තවත් ඩොලර් බිලියන ගණනක් වෙතැයි වාර්තා වෙයි. මේ අතර, දුෂිත දේශපාලඥයන්, ව්‍යාපාරිකයන් සහ අධිකරණ නිලධාරීන් පිරිසක් අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති බවටත්, සනාථ නොවුනු රාවයක් තිබේ. කෙසේ වෙතත්, මහතීර් මොහොමඞ් යනු සුදෝසුදු ඉතිහාසයක් ඇති කෙනෙකු නොවන බවත් අමතක නොකළ යුතුය. එහෙත්, මේ අවස්ථාවේදී, හිටපු දුෂිත පාලකයා සම්බන්ධයෙන් ඔහු ක‍්‍රියා කළ ආකාරය ප‍්‍රශස්ත ය.
අවුරුදු 27 ක්, ප‍්‍රතිපත්තිමය කාරණයක් මත හිරේ සිටි කළු ජාතික නෙල්සන් මැන්ඬේලා රටේ නායකත්වයට පත්වීමෙන් පසු, එතෙක් බලයේ සිටි සුළුතරයක් නියෝජනය කළ සුදු ජාතිකයන් සහ සුදු පාලකයන් සමග ආරෝවට ගියේ නැත. ඔහු මහ ජාතියට අයත් වූවෙකු නිසාත්, රාජ්‍ය බලය තමන් අතට ලැබී ඇති නිසාත්, අවශ්‍ය විණි නම්, අර සුදු ජාතිකයන්ව දෙවැනි පුරවැසියන්ගේ තත්වයට පහළ හෙලීමට ඔහුට හැකියාව තිබුනි. එහෙත් ඒ වෙනුවට ඔහු තෝරාගත්තේ ජාතීන් අතර සංහිඳියාවයි. තමාගේ පළමු ධුර කාලය තුළම එම ප‍්‍රශ්නය සමථයට පත්කළ මැන්ඬේලා දෙවැනි වතාවක් රටේ නායකත්වයට ආවේ නැත.
ලංකාවේ ජාතික ප‍්‍රශ්නය සම්බන්ධයෙන් සහෝදරාත්මක සංහිඳියාවත්, දුෂණය සහ භීෂණය සම්බන්ධයෙන් නිර්දය වීමත් අවශ්‍ය කෙළේය. එනම්, අපට මැන්ඬේලා කෙනෙකු සහ සංශෝධිත මහතීර් මොහොමඞ් කෙනෙකු එක්තැන් කළ නායකත්වයක් අවශ්‍ය කෙළේය. එහෙත් ඒ වෙනුවට අපට ලැබුනේ, මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන කෙනෙකු සහ රනිල් වික‍්‍රමසිංහ කෙනෙකි.
ඉහත ලිපි සියල්ල එකට ගත් විට, මේ නායකයන් දෙන්නා, එක පැත්තකින්, යුද්ධය විසින් ඇති කළ ඉහත සඳහන් දකුණේ සිංහල-බෞද්ධ මතවාදයේ සිරකරුවන් ද, අනිත් පැත්තෙන් දකුණේ දුෂිත දේශපාලන සංස්කෘතියේ සිරකරුවන් ද වූහ.
දුෂණය විසින් අපේ පාලන තන්ත‍්‍රය ආක‍්‍රමණය කොට ඇති තරම, ඇලෝසියස් නැමැති තරුණ ව්‍යාපාරිකයා අපූරුවට පෙන්වා දී තිබේ. පාර්ලිමේන්තු මන්ත‍්‍රීවරුන් 118 දෙනෙකු ඔහුගෙන් මුදල් ලබාගෙන ඇති බව දැන් රටම දනී. මහබැංකු බැදුම්කර සිද්ධියට එරෙහිව මෙතෙක් කල් එක්සත් ජාතික පක්ෂය විවේචනය කළ ශ‍්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ හිටපු ඇමති දයාසිරි ජයසේකර රුපියල් මිලියනයක් ඔහුගෙන් ලබාගෙන ඇත. එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ රවි කරුණානායකගේ නිවසේ කුලිය මේ ව්‍යාපාරිකයා ගෙවා ඇති බව මීට කලින් හෙළි විය. ‘පව් නොකළ කෙනෙක් පළමු ගල ගැසිය යුතුය’ යන තහනම, මේ ආණ්ඩුවේ දුෂණ-විරෝධය සහ අක‍්‍රමිකතා-විරෝධය පිළිබඳ වැඩපිළිවෙල මුල සිටම අඩපන කළ ව්‍යුහාත්මක හේතුවයි.
ඇලෝසියස්ගේ මාමා, හිටපු මහබැංකු අධිපති අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් ය. ඔහුව රට හඳුනන්නේ, රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ අතිජාත මිත‍්‍රයෙකු වශයෙනි. කතාව නිවැරදි වෙතත්, එය වැරදි නිගමනවලට තුඩුදිය හැකි, අර්ධ හඳුනා ගැනීමකි. මන්ද යත්, තත්වය ඊට වඩා සංකීර්ණ වන බැවිනි. මේ ආණ්ඩුව බලයට පැමිණ දින කිහිපයක් ඇතුළත, ඩුබායි බැංකුවක එක් නිලධාරියෙකු, එම බැංකුවේ ගිණුම් තුනක ඡුායා පිටපත් රහසිගතතව ලබාගෙන තිබුණි. මේ ගිණුම්වල හිමිකරුවන් වුනේ, ලංකාවේ හිටපු පාලක පවුලේ සාමාජිකයෙකු සහ හිටපු පාලනයට සමීප පුද්ගලයන් දෙන්නෙකි. ඒ ගිණුම් තුනේ, පිළිවෙලින් ඩොලර් බිලියන 1.08 ක් ද, බිලියන 1.80 ක් සහ මිලියන 500 ක් සටහන් වූ බව වාර්තා විය.
අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් අපේ මහ බැංකු අධිපති වීමට පෙර, ඩුබායි එමිරේට්ස් එන්.ඞී.බී. බැංකුවේ ගිණුම් කළමනාකරණ අංශයේ ප‍්‍රධාන පරීක්ෂණ නිලධාරියා ය. ඉහත කී ගිණුම් තුන පැවතියේ ඔහුගේ නිරීක්ෂණ සීමාව තුළ ය. ඉහත කී පුද්ගල ධනයට රැුකවරණය සැපයූ පුද්ගලයා අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් බව කියැවේ. එම කාරණය මෙතෙක් ඔප්පු වී නැති තත්වය තුළ, වෙනත් පැත්තකින් ඒ සිද්ධිය දෙස අපට බැලිය හැකිය. මහබැංකු බැඳුම්කර වංචාව ගැන ජනතාවට කරුණු හෙලි කිරීමට වරක් දිනේෂ් ගුණවර්ධන ප‍්‍රවෘත්ති සාකච්ඡුාවක් කැඳවා තිබුණි. අවසාන මොහොතේ, මහින්ද රාජපක්ෂගේ නියෝගය මත එම ප‍්‍රවෘත්ති සාකච්ඡුාව අවලංගු කෙරුණි. දැන්, හිටපු ජනාධිපතිවරයාට සමීප ඉහත කී ඩුබායි බැංකුවේ ගිණුම් තොරතුරු සම්බන්ධයෙන් මේ වන තෙක් කිසිවක් සිදු නොවීම සහ අර්ජුන මහේන්ද්‍රන්ට විරුද්ධව පැවැත්වීමට ගිය දිනේෂ් ගුණවර්ධනගේ ප‍්‍රවෘත්ති සාකච්ඡුාව මහින්ද රාජපක්ෂ විසින්ම අවලංගු කිරීම යන කාරණා දෙක එකට ගත් විට, අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් සහ මහින්ද රාජපක්ෂ අතර පැවතිනැ යි සිතිය හැකි සැක කටයුතු සම්බන්ධතාවක අපූරු සේයාවක් ඇඳී යයි. අවසානයේ, රවි කරුණානායක සහ දයාසිරි ජයසේකර දේශපාලනිකව දෙපක්ෂයක සිටියත් එකම ගනුදෙනුවක් තුළින් බන්ධුත්වයක් පෙන්නුම් කරන අතරේ, රනිල් වික‍්‍රමසිංහ සහ මහින්ද රාජපක්ෂ දේශපාලනිකව දෙපක්ෂයක සිටියත් එකම පුද්ගලයෙකු හරහා (අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් හරහා) තවත් බන්ධුත්වයක් ප‍්‍රදර්ශනය කොට තිබේ. එය, අප වටහා ගැනීමට උත්සාහ කරන ව්‍යාපාරික ලෝකයේ සැබෑ දුෂිත බූවල්ලාගේ තරම මේ යැයි කියාපාන අගනා සහසම්බන්ධයකි. තවත් ටිකක් ඈතට ගියොත්, ඇලෝසියස් නැමැති මේ බෑනා මහ බැංකු බැªම්කර දුෂිත ව්‍යාපාරය මේ ආකාරයෙන්ම, හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ මහ බැංකු අධිපති වූ නිවාඞ් කබ්රාල් යටතේත් කරගෙන ගොස් ඇති බවට ඇති තරම් සාක්ෂි තිබේ. එදා ඊට ඔහුට සහාය වීමට අර්ජුන මහේන්ද්‍රන් නැමැති මාමා කෙනෙකු සිටියේ නැත. එහෙත් නිවාඞ් කබ්රාල්ගේ සහෝදරියක් ඔහුගේ ව්‍යාපාරික සමාගම් අධ්‍යක්ෂවරියක්ව සිටියාය.
මේ තත්වය තුළ තුන් වසරක් නිරුපද්‍රිතව සිටීමට හැකි වූ අවසරය රාජපක්ෂලා අගේට පාවිච්චි කළහ. ‘කවුද හොරා? කවුද හොරා?’ කියා පාර්ලිමේන්තුවේ විසුළු ආකාරයෙන් කෑගසන අගමැතිවරයා එතනින් එහාට තමන්ගේ පස්සේ පන්නන්නේ නැති බවට සහතිකයක් රාජපක්ෂලාට තිබුනි. ඕනෑම තත්වයක් යටතේ ජනාධිපතිවරයා තමන්ව බලාකියා ගන්නා බවට සහතිකයක්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, මහින්දානන්ද අලූත්ගමගේ සහ සුසිල් ප්‍රේමජයන්ත වැනි දේශපාලඥයන්ටත්, රාජපක්ෂ කාලයේ අපරාධවලට සම්බන්ධ වූ ආරක්ෂක අංශ ප‍්‍රධානීන්ටත් තිබේ. ඉතිං, ඒ සියල්ලන් අතුරු ආන්තරාවක් නැතිව යෙහෙන් වැජඹෙන විට, හිටපු පාලකයන් ‘කියපු තරම් කළු නැති’ බවට හැඟීමක් ගත වූ අවුරුදු තුන හමාරක කාලය තුළ සමාජගත වුනි. මේ අතර මහ බැංකු බැදුම්කර මගඩියට වගකිව යුත්තන් සම්බන්ධයෙන් මුල සිටම අගමැතිවරයා අනුගමනය කළ පිළිවෙත, ඔහුගේ එතෙක් තිබූ ‘මිස්ට ක්ලීන්’ ප‍්‍රතිරූපයත් විනාශ කෙළේය. දැන්, ‘පව් නොකළ කෙනෙකු පළමු ගල ගැසිය යුතුය’ යන ආගමික තහනම පමණක් නොව, ‘වීදුරු ගෙවල්වල සිට ගල් නොගැසිය යුතුය’ යන ලෞකික තහනමකුත් යහපාලකයන් සම්බන්ධයෙන් පැනවුනි.
ඊයේ (30) හවස ශ‍්‍රී ලංකා පදනම් ආයතනයේදී ජනාධිපතිවරයා කෝපාග්නියෙන් කතා කෙළේය. යහපාලනයේ අසාර්ථකත්වය ගෙඩිය පිටින් එක්සත් ජාතික පක්ෂය මත පැටවීමට ඔහු එහිදී ගත් ප‍්‍රයත්නය ළාමක ය. තමා කිසි වරදක් නොකළ සුදනෙකු බව පෙන්වීම සඳහාම ඔහු ආවේගයක් ආවේශ කර ගත් බව පෙනුණි. ඉහත සඳහන් පරිදි, මහින්ද රාජපක්ෂලා සමග රනිල් වික‍්‍රමසිංහ ‘ඞීල්’ දාන අතරේ, ඔහුත් මහින්දගේ පුරෝහිතයන් සහ ගෝඨාභය ඇතුලූ පිරිසක් සමග ‘ඞීල්’ දැම්මේය. අදත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, සජින් වාස් ගුණවර්ධන, මහින්දානන්ද අලූත්ගමගේ සහ කරන්නාගොඩ වැනි පුද්ගලයන් නිදැල්ලේ සිටින්නේ තමන්ගේ මැදිහත් වීම නිසා බව ඔහු ඊයේ නොකීවේය. අල්ලස් කොමිසමේ අධ්‍යක්ෂ ජෙනරාල්වරියව පැන්නුවේ, නීතියට පරිබාහිරව තමා එවැනි පුද්ගලයන් ආරක්ෂා කිරීමට යාමේදී බව ඔහු නොකීවේය.
ගත වූ තෙවසරකට වැඩි කාලය දෙස ආපසු හැරී බැලීමේදී, මේ නායකයන් දෙන්නාම, වෙනස් හේතු යටතේ, රාජපක්ෂලාගේ සංස්කෘතිය සමග, සටනකට නොව, ගනුදෙනුවකට ගොස් තිබේ. හේතුව, ඒ දෙන්නාම තමන්ගේ පෞද්ගලික ධන ලාභයකට නොවෙතත්, දේශපාලනික හේතු මත, එකී ජාලය තුළ පැටලී ගොස් ඇති දේශපාලඥයන් දෙන්නෙකු වන බැවිනි. ඒ හේතුවෙන්, සටන ඇවිලූනේ ඔවුන් දෙන්නා අතරම ය. එහි විපාකය පසුගිය පෙබරවාරි 10 වැනි දා ප‍්‍රකාශයට පත්වුනි.
ඉතිහාසය තව එක ඉනිමක් පමණක් ඔවුන් වෙනුවෙන් ඉතිරි කොට දී තිබේ. ඒ, ඔවුන් දෙන්නාම මේ රටේ ජනතාව ඉදිරියේ ප‍්‍රතිඥා දුන් විධායක ජනාධිපති ක‍්‍රමය අහෝසි කිරීමයි. දැන් මුළු රටම බලා සිටින්නේ, 20 වැනි සංශෝධනය නැමැති ඒ තරගයේදී ඔවුන් ක‍්‍රීඩා කරන ආකාරයයි.
