කොරෝනා ව්‍යාප්තියට දොස් ලැබිය යුත්තේ කවුද? මේ දවස්වල ඒ සඳහා ජනප්‍රිය පිලිතුරක් තිබේ; එනම් මුස්ලිම්වරුය. සිංහල ජනප්‍රිය වාග්කෝෂයට අනුව ‘තම්බින්’ය. ‘මේ වූ කලි පිළිවෙළක් නැති ප්‍රජාවකි. එක ගෙයි දහදොළොස් දෙනා ලගිති. රටේ පොදු නීතියට ඔවුන් අවනත නැත. ඇඳිරි නීතිය දමා තිබියදී රංචු ගැසී පල්ලි යති. ලොක්ඩවුන් කිරීමට සිදුවූ සියලූ ගම්මාන මුස්ලිම් ගම්ය. රටම අර්බුදයට ලක්ව තිබෙන මොහොතේ මියයන ඉස්ලාම් භක්තිකයන් මිහිදන් කරනවාද නැද්ද යන්නය ඔවුන්ට තිබෙන දැවෙන ප්‍රශ්නය!’ රජයට හිතවත් ව්‍යාපාරික ජනමාධ්‍ය වන ‘හිරු’ සහ ‘දෙරණ’ විටෙක සෘජුව ද, විටෙක වක‍්‍රව ද වත්මන් අර්බුදයට මුස්ලිම්වරුන්ගේ වගකීම් විරහිත හැසිරීම බලපා තිබේ යන අදහස ප්‍රවර්ධනය කරමින් සිටින අතර අසල්වැසි ඉන්දියාවට පවා මේ චර්යාව ප්‍රශ්නයක් වී තිබෙන ආකාරය ගැන පුවත් ඔවුහු දිනපතා පළකරති. පසුගිය දවස්වල සමාජ මාධ්‍යවලද ප්‍රධාන තේමාව බවට පත්වී තිබුණේ කොරෝනා වසංගතය නිසා ඇතිවී තිබෙන සෞඛ්‍ය ප්‍රශ්නයට වඩා මෙම මුසල්මානු ගැටලූවයි.
සමහර දේවල් ‘පුවත්’ බවට පත් වී තවත් සමහර දේවල් නොවැදගත් කරුණු ලෙස යට යන අන්දම අපූරුය. මෙම අවස්ථාවේ ජාතික ආපදාවක් පවතින නිසා විපක්ෂයේ පක්ෂ රජය දැඩි ලෙස විවේචනය නොකරන ප්‍රතිපත්තියක් අනුගමනය කරන අතර එම නිසා අර්බුදයට මුහුණ දීම සම්බන්ධයෙන් රජය අනුගමනය කළ වැඩපිළිවෙළ සැලකිය යුතු ලෙස සුපරීක්ෂාවට ලක්වනු දක්නට නොලැබේ. ආපසු හැරී බලන විට පෙනෙන්නේ රජය වසංගත තත්වයට මුහුණ දීම සම්බන්ධයෙන් විධිමත් පෙර සූදානමක නොසිටි බවයි. ලංකාව තුළ මුල් රෝගීන් කිහිප දෙනා වාර්තා වන අවස්ථාවේ ආණ්ඩුව සිටියේ මැතිවරණ මානසිකත්වයේය. වසංගතය ව්‍යාප්ත වීමේ අවදානම රජය අවතක්සේරු කළ අතර ‘විසි අට දෙනෙක්ට උණ ගැනුණට රට ලොක්ඩවුන් කල හැකිදැ’යි ජනාධිපතිවරයා උපහාසාත්මකව විමසුවේ ඒ අනුවය. කෙසේ වුවද පසුව වැඩි වැඩියෙන් රෝගීන් වාර්තා වන්නට පටන් ගැන්මත් සමග රජය ඇඳිරි නිතිය පනවා ඊට ප්‍රතිචාර දැක්වූයේය. ඇඳිරි නීතිය දමන අවස්ථාවේ එමගින් ඇති විය හැකි ප්‍රතිවිපාකවලට මුහුණ දීම සම්බන්ධ සංවිධිත වැඩපිළිවෙළක් රජයට නොවීය. ඒ සම්බන්ධ පෙර සූදානමක් ද නොවීය.
එලෙස ඇඳිරි නීතිය පැනවීමෙන් ඉක්බිති තුන්වන සතිය දැන එළැඹ ඇත. කොරෝනා විසින් ඇති කොට තිබෙන්නේ සෞඛ්‍ය අර්බුදයක් පමණක් නොවේ. එහි සමාජ ආර්ථිකමය ප්‍රතිවිපාක ඉතාමත් බරපතළය. පළමු ප්‍රශ්නය නම්, ඇඳිරි නීතිය පැනවීම නිසා ජීවිකාව අහිමි වන ජනයා පිළිබඳ ප්‍රශ්නයයි. ලංකාවේ ශ්‍රම බලකායෙන් සියයට හැටක් සේවයේ නියුක්තව සිටින්නේ අසංවිධිත අංශයේය. ඔවුහු සුළු වෙළෙන්දෝය, ත්‍රි රෝද රථ රියැදුරෝය, අවිධිමත් පදනම මත ශ්‍රමය සපයන්නෝය, ස්වයං සේවා නියුක්තිකයෝය. ස්ථිර මාසික වැටුපක් නැති ඔවුන්ගේ ජීවිකාව වසංගත තත්වය නිසා බරපතළ ලෙස අර්බුදයට ලක්ව තිබේ. විධිමත් අංශයේ සේවය කරන අයගේ තත්වය ද අවිනිශ්චිතය. පවතින අර්බුදය දිගටම පැවතුණහොත් ඔවුන්ට වැටුප් ගෙවීම ප්‍රශ්නයක් විය හැක. ඉදිරියේ දී ඇති වීමට නියමිත ආර්ථික අවපාත තත්වය තුළ බොහෝ ව්‍යාපාර වැසී යාමට ඉඩ ඇති බැවින් ඔවුන්ගේ රැකියා අහිමි වීමට ඉඩ ඇත.
දෙවන ප්‍රශ්නය, ඇඳිරි නීතිය පවතින කාලය තුළ අත්‍යවශය භාණ්ඩ බෙදා හැරීමේ ගැටලූවය. රූපවාහිනි පුවත්වල සියලූ කටයුතු යෙහෙන් සිදුවන බවට පෙන්වන නමුදු බිම් මට්ටමේ තත්වය සංකීර්ණය. වසර හතලිහක විවෘත ආර්ථිකයේ ප්‍රතිඵල ලෙස ගම්බදව පැවැති සමුපකාර ආදි භාණ්ඩ බෙදාහැරීම සම්බන්ධයෙන් රජයට භාවිතා කළ හැකිව තිබූ ආයතන පද්ධතිය විනාශ වී ගොස් තිබේ. රජය ජනතාවට ඇඳිරි නීතිය ගරු කරන්න යැයි කීවාට අත්‍යවශය භාණ්ඩ හා ඖෂධ සැපයුම සකි‍්‍රයව සිදු නොවන තත්වයක් තුළ එය සංකීර්ණය. මේ සම්බන්ධ කරුණු ප්‍රධාන මාධ්‍යවල වාර්තා නොවූවාට තැන් තැන්වල වාර්තා වේ. උදාහරණ ලෙස, අජිත් ධර්මකීර්ති ලේඛකයාගේ බ්ලොග් අඩවියේ (කමෙන්ට්) සටහනක් තබන අයෙක් මෙසේ කියයි;
‘.. 24 වන දා සිට අපට දිගටම ඇඳිරි නීතිය. මහරගම පමුණුව පාරට මෙතෙක් කිසිම බලකායක සැපයුම් රියක් ආවේ නැත. පරිප්පු දෙසීයට, පොල්තෙල් බෝතලය හාරසීයට ගන්නටය වෙලා තියෙන්නේ. ඒකටත් ඇඳිරි නීතිය නොතකා යන්න වෙයි.’
රජය විසින් භාණ්ඩ බෙදා හැරීම බොහෝ තැන්වල විධිමත් නැත. සමහර භාණ්ඩ නැත. භාණ්ඩ තිබෙන සමහර තැන්වල ජනයා අත සල්ලි නැත. මේ ආදි ප්‍රශ්න බොහෝය.
තුන්වන ප්‍රශ්නය, පොදු සෞඛ්‍ය සේවාව මේ අවස්ථාවේ මුහුණ දෙන අතිමහත් පීඩනයයි. සුරක්ෂිත ලෙස සේවය කිරීමට අදාල ආම්පන්න නොලැබුණහොත් වෘත්තීය ක‍්‍රියාමාර්ගයකට යාමට සිදුවන බව මහජන සෞඛ්‍ය පරීක්ෂකවරුන්ගේ වෘත්තීය සමිතිය පසුගිය දා ප්‍රකාශ කොට තිබුණි. සිය සේවකයන්ට අදාළ දෛනික දුෂ්කරතාවලට නිසි විසඳුම් නොලැබුණහොත් ඉදිරියේ දී කනගාටුවෙන් වුවද සේවයෙන් ඉවත් වීමට සිදුවනු ඇති බවට හෙද වෘත්තීය සමිති ප්‍රකාශ කොට ඇත. ඉතා වෙහෙසකර කොන්දේසි යටතේ මේ අවස්ථාවේ සේවය කරන සෞඛ්‍ය සේවකයන්ගේ සුරක්ෂිතතාවය තහවුරු කිරීම රජය ඉදිරියේ තිබෙන ප්‍රමුඛ වගකීමකි. ලංකාවේ සුබසාධක රාජ්‍යයේ එක් කුලූනක් වන නිදහස් සෞඛ්‍ය සේවාව පසුගිය දශක ගණනාව පුරාවට නොසලකා හැරීමට ලක්වූවකි. ලංකාව පුරාවට තිබෙන දැඩි සත්කාර ඒකකවල ඇඳවල් සංඛ්‍යාව 500 ක් පමණක් වීම අහඹුවක් හෝ පුදුමයට කරුණක් නොවේ.
අප ජීවත් වන්නේ සබුද්ධික ශිෂ්ට සම්පන්න සමාජයක නම්, මේ මොහොතේ මහජන අවකාශය තුළ කථා කළ යුත්තේ මොනවාද? ජනමාධ්‍ය තුළ සහ විවිධ සංවාද තුළ ඉහත කී ප්‍රශ්න අවධානයට ලක්විය යුතුය. එම සැබෑ ප්‍රශ්න ගැන වාර්තා පළ විය යුතුය; ඒවාට විසඳුම් සොයාගන්නා ආකාරය විභාගයට ලක්විය යුතුය. අවිධිමත් රැුකියාවල නියුක්තව සිට, දැන් ආදායමක් නැතිව අසරණව සිටින ජනයා යනු හඩක් නොමැති ජනයාය. ඇඳිරි නීතිය නොතකා භූමිතෙල් ගැනීම පිණිස ඔරුගොඩවත්ත හන්දියේ පෝලිම් ගැසුණු පිරිමි සහ ගැහැනු වූ කලි භෞතිකව ජීවන අර්බුදයට ලක්වී සිටින ජනතාවය. මේ අයගේ අත්දැකීම් ප්‍රධාන ධාරාවේ ජනමාධ්‍යවල ප්‍රකාශයට පත් වන්නේ නැත. ජනමාධ්‍යවල උනන්දුව තිබෙන්නේ එම ජනයා ඇදිරි නීතිය ඉවත් කළ විට මීටරයක පරතරය තබාගෙන පෝලිමේ ඉන්නවාදැයි බැලීමට මිස ඔවුන්ගේ තථ්‍ය ජීවන තත්වය ගැන සොයා බැලීමට නොවේ.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී සමාජයක් යනු විවිධ ජන කොටස් මුහුණ දෙන මෙබඳු තථ්‍ය ප්‍රශ්න විවෘතව සාකච්ඡුාවට ලක්කොට විසඳුම් සෙවීමට හැකි විය යුතු සමාජයකි. හැබැයි එහි දී ගෙවන්නට වන මිලක් තිබේ. මෙබඳු ප්‍රශ්න කථා කරන්නට පටන් ගතහොත් පවතින පර්යායේ අඩුපාඩු හා අකාර්යක්ෂමතා එළියට ඒම වැළැක්විය නොහැක. එහිදී පාලනාධිකාරිය විවේචනයට බඳුන් වීමට ඉඩ තිබේ. රාජ්‍ය තන්ත්‍රයේ ‘සුළු අඩුපාඩු’ මෙන්ම විසාල දුර්වලතා ද මහජන සුපරීක්ෂාවට ලක්වීමේ ඉඩ විවර වේ.
දැනට පවතින ආණ්ඩුව සිංහල ජනයා අතර මහත් ජනප්‍රියත්වයක් සහිතව බලයට පැමිණි රජයකි. පවතින දුෂ්කරතා විඳ දරා ගැන්ම කෙරෙහි ජනයා යොමු වීමට මෙම ජනප්‍රියත්වය මේ තාක් උපකාරී විය. කෙසේ වුවද, තත්වය එලෙසම පවතී යැයි සහතික කළ නොහැක. ආර්ථිකය වූ කලි හපා කන බැල්ලකි. සැපීමට ගොදුරු වූ කල භක්තිවන්තම අනුගාමිකයා වුව ඇතැම් විට අතිමහත් කෝපයට පත්විය හැක. 2011 දී කටුනායක දහස් ගණන් කම්කරු ජනයා පාරට බට අවස්ථාවේ අප දුටුවේ ආර්ථික උවමනාවන් විසින් කුප්පනු ලැබූ විට ඇති විය හැකි ප්‍රතිචාරයේ තරම නොවේද?
කොරෝනා වසංගතයේ දෙවන සතිය වන විට හදිසි මුස්ලිම් විරෝධයක් පහළ වීම ආකාස්මික සංසිද්ධියක් නොවන්නේ මේ නිසාය. මෙය දේශපාලන ව්‍යාපෘතියකි. ඉන්දියාව කොරෝනාව සමග පොරබදන ආකාරය සම්බන්ධ දහසක් පුවත් තිබිය දී, දිල්ලියේ පැවැති මුස්ලිම් ආගමික උත්සවයක් ‘හිරු’ ආයතනයට ප්‍රවෘත්තියක් වීම අහිංසක නැත. ඇඳිරි නීතිය මධ්‍යයේ කොළඹ රතු පල්ලියේ යාඥා මෙහෙයන් පැවැත්වීම පිළිබඳ ව්‍යාජ පුවත් දෙරණ ආයතනය පළ කරන්නේ නිකම් නොවේ. වාර්තා වූ රෝගීන් අතුරින් මුස්ලිම් රෝගීන් සංඛ්‍යාව බර තබා මහින්දානන්ද අලූත්ගමගේ අමාත්‍යවරයා විසින් සඳහන් කරන්නේ ද අහේතුකව නොවේ. කොරෝනා වසංගතයේ ප්‍රතිවිපාක ලෙස සමාජ ආර්ථික තලයේ ඇති විය හැකි පසමිතුරුතාව – වෙනත් පසමිතුරුතාවකින්; සමාජයේ දුක්ඛ දෝමනස්සයන්ට වගකිව යුත්තේ දුෂ්ට මුසල්මානුවාය යන පසමිතුරුතාවෙන් විතැන් කිරීමේ සවිඥානික වෑයමකි මෙම ව්‍යාපෘතිය. රෝගීන් විසි අටක් සිටි පමණින් රට ලොක්ඩවුන් කළ හැකිදැයි සිනාසුණු ජනාධිපතිවරයා අපට දැන් අමතකය. සෞඛ්‍ය අංශය මුහුණ දෙන ආතතිය හා පීඩනය ගැන අප දන්නේවත් නැත. ලක්ෂ සංඛ්‍යාත පහල පන්තික ජනයා මිරිකී සිටින දුෂ්කරතා ගැන කථාවක් නැත. ඒ දුෂ්කරතාවලට පවා හේතුව රෝගය බෝ කරමින් තැන තැන යන, පොදු නීතිය කඩන, මුරණ්ඩු ලෙස සිය ආගමික වතාවත්වල එල්බ ගෙන සිටින ස්වාර්ථකාමී මුසල්මානු අනෙකාය. මෙම අනෙකා මැඩිය හැකි එකම මග සිංහල බෞද්ධ ඡන්දයෙන් පමණක් බලයට පැමිණි පාලන තන්ත්‍රය රැකගැනීම මිස අන් කවරක්ද?
චතුර අල්විස් වාද පිටිය විරාමය අතරතුර කට වරද්දා ගත්තා නොවේ. ඔවුන් එය කරන්නේ දැනුවත්වය. ප්‍රශ්නය නම්; ඔවුන්ගේ දැනුවත්කම ගැන පොදු සමාජයේ නොදැනුවත්කමය.
රමිඳු පෙරේරා
