- කපිල චන්ද්‍රසේනත් යහපාලන සමයේ දේශපාලන පළිගැනීමට ලක්වූ බව කියන කණ්ඩායමේ කෙනෙක්
- ගන්න හිටපු අල්ලස කෝටි 290ක්
- ගත්ත අල්ලස කෝටි 36ක්
- ගනුදෙනුව නිසා ලංකාවට කෝටි 1700ට වැඩි පාඩුවක්
- ගනුදෙනුවට තීන්දුව ගත්තේ චමල් රාජපක්ෂගේ නිවසේදී
- තීන්දුවට කැබිනට් අනුමැතිය ඕනෑ නැති බව මහින්ද රාජපක්ෂ කියලා
ඩොලර් මිලියන 16ක් යනු රුපියල් 2,902,057,600 කි. එනම් රුපියල් කෝටි 290කි. ඩොලර් මිලියන 16ක් යනු ශ‍්‍රී ලංකාවට අවශ්‍ය නැති ගුවන් යානා මිලදී ගැනීමට එයාබස් සමාගම ගෙවන්නට එකඟ වී ඇතැයි හෙළිවී තිබෙන අල්ලසය. රාජපක්ෂවරුන් 2015 ජනාධිපතිවරණය ජයගත්තා නම් එම සම්පූර්ණ අල්ලස ලබාගන්නට නියමිතව තිබුණි.
එම අල්ලස් මුදල අනුව රුපියල් කෝටි 43814ක් වටිනා ලංකාවට අවශ්‍ය නැති ගුවන් යානා ශ‍්‍රී ලංකාවේ මහජන බදු මුදලින් ලබාගන්නට නියමිතව තිබුණි. යහපාලන ආණ්ඩුවෙන් එම ගුවන්යානා සියල්ල මිලදී නොගත්තත්, ගුවන්යානා කොටසක් මිලදී ගන්නට සිදුව තිබුණි. එසේ මිලදී ගෙන ඒ ගුවන්යානා ටික නැවත විකිණීමට සිදුවිය. කලින් යානා කිහිපයක් මිලදී ගැනීමට එකඟ වී තිබුණු නිසා ගිවිසුම අවලංගු කිරීමට දඩ මුදලක් වශයෙන් රුපියල් බිලියන 17ක් ගෙවන්න සිදුව තිබුණි. එනම්, කෝටි 1700 ඉක්මවූ මුදලක් ගෙවන්නට සිදුව තිබුණි.
ගුවන්යානා මිලදී ගැනීම යහපාලන ආණ්ඩුවෙන් නැවැත්වූ නිසා ඒ අල්ලසෙන් ඩොලර් මිලියන දෙකක් පමණක් ගෙවා ඇත. ඩොලර් මිලියන දෙකක් යනු රුපියල් 362,757,200 කි. එනම් රුපියල් කෝටි 36කි.
බොහෝ අය නොදන්නා කරුණු මීට පෙර හෙළිවී ඇත. මේ කියන එයාබස් ගනුදෙනුවට කැබිනට් අනුමැතිය ගන්නට ඕනෑ බව එවකට කැබිනට් මණ්ඩලයේ සිටි වාසුදේව නානායක්කාර මහතා පෙන්වාදුන් අවස්ථාවේ එවැනි අනුමැතියක් අවශ්‍ය නැති බව එවකට ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂ කියා තිබුණි. එපමණක් නොව ගනුදෙනුවලට අදාළ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සාකච්ඡුාව 2013 මාර්තු මාසයේදී පවත්වා තිබුණේ චමල් රාජපක්ෂ මහතා සිටි කථානායක නිල නිවසේදීය. ඒ අනුව අල්ලස් චෝදනාවට දැන් ලක්ව ඉන්නේ කපිල චන්ද්‍රසේන වුව, මේ කතාවෙන් ගැලවී අත පිසදාගැනීමේ කිසිම හැකියාවක් රාජපක්ෂවරුන්ට නැත.
2018 කුමන්ත‍්‍රණයෙන් පසු බිහිවූ නීතිවිරෝධී ආණ්ඩුවෙන් ශ‍්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගමේ සභාපති ලෙස කපිල චන්ද්‍රසේන පත් කළේය. එය ක්ෂණිකව වෙනස් කරගෙන තිබුණේ එවකට ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන මහතා බලයේ සිටි නිසා, මේ පත්කිරීම ගැන ඔහුට චෝදනා එල්ලවෙද්දීය.
වත්මන් කතාව
එයාබස් සමාගම ප‍්‍රංශයේ ගුවන්යානා සමාගමකි. එම සමාගම සිය අතරමැදියන් යොදවමින් ශ‍්‍රී ලංකාව, මැලේසියාව, ඉන්දුනීසියාව, තායිවානය හා ඝානා යන රටවල් සමග ගනුදෙනු කිරීමේදී අල්ලස් ලබාදීම ගැන චෝදනා එල්ලවී තිබුණි. එම චෝදනා පිළිබඳව බි‍්‍රතාන්‍යය, ප‍්‍රංශය සහ ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදය යන රටවල ඉහළම වංචා විමර්ශන ආයතනවලින් පරීක්ෂණ මෙහෙයවා තිබුණු අතර ලන්ඩන්හි සවුත්වෝක් රාජකීය අධිකරණයේදී එම පරීක්ෂණවලට අදාල නඩු විභාගයේ තීන්දුව දී තිබුණි. මෙය ජාත්‍යන්තර වශයෙන් දැවැන්ත වැදගත්කමක් ගත් තීන්දුවක් විය.එම අධිකරණයේදී ශ‍්‍රී ලංකාවේ නිලධාරියෙකුගේ බිරිඳක් හරහා ගනුදෙනුව කතාකිරීම හා අල්ලස් ගෙවීම ගැන කරුණුත් හෙළිවී තිබුණි. මෙය තීන්දුවක් ලබාදුන් අධිකරණයකදී හෙළිවූ කරුණු නිසා, ඒවායින් ගැලවීමේ හැකියාවක් ලංකාවේ ආණ්ඩුවට නැත.
මෙම තොරතුරු හෙළිදරව් වීමෙන් පසු මෙම ගනුදෙනුවලට සම්බන්ධ ශ‍්‍රී ලංකාවේ හිටපු නිලධාරියා වන්නේ ශ‍්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගමේ හිටපු ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරී කපිල චන්ද්‍රසේන සහ ඔහුගේ බිරිඳ ප‍්‍රියංකා නියෝමාලි විජේනායක බව හෙළිදරව් වී තිබුණි. ඉන්පසුව නීතිපතිවරයා සීඅයිඞීය කර ඇති විමර්ශනයක ප‍්‍රතිඵලයක් අනුව මුදල් විශුද්ධිකරණ චෝදනා යටතේ කපිල චන්ද්‍රසේන සහ ඔහුගේ බිරිඳ අත්අඩංගුවට ගැනීමට කළ ඉල්ලීමක් අනුව කොටුව මහේස්ත‍්‍රාත් අධිකරණය ඔවුන් අත්අඩංගුවට ගැනීමට නියෝග කර ඇත.
ලන්ඩන් අධිකරණයේදී සහ ශ‍්‍රී ලංකාවේ සීඅයිඞීය හෙළි කරගත් කරුණු අනුව ඔවුන් කර ඇති අපරාධය පැහැදිළිව හෙළිදරව් වී ඇත. බී 14363/19 අංකය යටතේ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව මෙම නඩුවට අදාළ කරුණු ඉදිරිපත් කර ඇත.
හෙළිවූ කරුණු අනුව 2011 ජූලි සිට 2015 ජුනි දක්වා කාලය ඇතුළත ප‍්‍රියංකා නියෝමාලිට එයාර්බස් ගුවන්යානා ගනුදෙනුවක් සඳහා ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 16ක අල්ලසක් ලබා දීමට එයාර්බස් සමාගම කැමති කරවාගෙන තිබේ. ඒ330 ගුවන්යානා හයක් හා ඒ350 ගුවන්යානා 4ක් මිලදී ගැනීමට එහිදී කතාකර තිබේ. ඊට අමතරව තවත් ඒ350 ගුවන්යානා හතරක් බදු දීමට එකඟ වී ඇත. ප‍්‍රියංකා නියෝමාලි ලවා එයාබස් ගනුදෙනුවට කැමති කරවාගෙන තිබුණත් ඇය ගුවන්යානා පිළිබඳ කිසිදු දැනුමක් ඇති කාන්තාවක් නොවේ.එම මුදල ගෙවීම වෙනුවෙන් බෲනායි රාජ්‍යයෙහි ව්‍යාජ සමාගමක් ලියාපදිංචි කර ඇත. බිස් සොලියුෂන්ස් නැමැති සමාගම ප‍්‍රියංකා නියෝමාලි විජේනායක නැමැත්තිය නමින් ලියාපදිංචි වී ඇති අතර ඇය එම සමාගමේ එකම අධ්‍යක්ෂිකාවය.
මිලදී ගන්නා සෑම ඒ්330 ගුවන් යානයක් සඳහාම ඩොලර් මිලියන 1ක් බැගින්ද, බදු ගන්නා සෑම ඒ350 ගුවන් යානයක් සඳහාම ඩොලර් මිලියන 1.16 ක් බැගින්ද අල්ලස් ගෙවීමට එකඟ වී ඇත. 2015 ඔක්තෝබර් 30 වන දිනට පෙර ශ‍්‍රී ලන්කන් ගුවන් සමාගම තරගකාරී ගුවන් සමාගමකින් (බෝයිං වැනි* ගුවන් යානා මිල දී නොගන්නේ නම් තවත් ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන 5ක අල්ලසක් ගෙවීමට එයාර්බස් සමාගම එකඟ වී තිබුණි.
බි‍්‍රතාන්‍ය අධිකරණයේදී හෙළිවූ කරුණු අනුව සම්පූර්ණ අල්ලස රුපියල් මිලියන 16 ඉක්මවා තිබුණි. එහෙත් එකඟ වූ ආකාරයට ගනුදෙනු සිදු නොවූ නිසා ගෙවා තිබුණේ අල්ලසෙන් රුපියල් මිලියන 2ක් පමණි.
ශ‍්‍රී ලංකාවේ සීඅයිඞීය වාර්තා කර තිබුණේ 2013.12.27 වෙනි දින ඇමරිකානු ඩොලර් මිලියන දෙකක් ඊ.ඒ.ඞී.එස්. එච්කිව් / එස්එස්සී ෆ‍්‍රාන්ස් නැමැති ප‍්‍රංශ සමාගමක් විසින් ඒවා ඇති බවය. ඊ.ඒ.ඞී.එස්. යනු යුරෝපියන් එරෝස්පේස් ඇන්ඞ් ඩිෆෙන්ස් කම්පැණි නම් සමාගමය. එය එයාබස් සමාගමේ මව් සමාගම වේ. එයින් ලැබුණු මුදල ඕස්ටේ‍්‍රලියානු කොමන්වෙල්ත් බැංකුවේ පවත්වාගෙන ගිය ගිණුමකට මාරු කර තිබිණි.
මෙලෙස බිස් සොලියුෂන්ස් නම් ව්‍යාජ සමාගමකට මුදල් ගෙවා තිබුණේ, එයාබස් සමාගම එම මුදල් බි‍්‍රතාන්‍යයේ මූල්‍ය ආයතනයකින් ලබාගත් ණය මුදලක් මත ගෙවූ නිසාය. උක්ත නඩුව සඳහා මුල්වී තිබුණේද එලෙස ලබාගත් ණය මුදල් අවභාවිත කිරීම ගැන චෝදනාවකි. එලෙස ණය ලබාගත් මූල්‍යායතනයට ශ‍්‍රී ලංකාවේ මුදල් ලබාගත් පාර්ශ්වයේ නම සහ ස්ත‍්‍රීපුරුෂභාවය ඇතුළු අනන්‍යතාව පිළිබඳ තොරතුරු සඟවා තිබුණි. මෙලෙස මුදල් ගෙවීම සඳහා ස්ටෑන්ඩර්ඞ් චාටඞ් බැංකුවේ ගිණුමක් පාවිච්චි කර තිබුණි.
ව්‍යාජ සමාගමේ ගිණුම 2015.11.25 වෙනි දින වසා දමා ඇත. ඒ වන විට එහි කිසිදු මුදලක් තිබී නොමැත.
කපිල කවුද?
කපිල චන්ද්‍රසේන 2018 දී පත්වූ කුමන්ත‍්‍රණ ආණ්ඩුව සමයේදී ශ‍්‍රී ලංකන් සමාගමේ සභාපති ලෙස පත්කළ බව අපි කීවෙමු. සභාපති තනතුර යනු ඔහු පෙර සිටි ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරී තනතුරටත් වඩා ඉහළ තනතුරය. ඔහුව ඒ තනතුරට පත් කරද්දීත් එවකට ජනාධිපති මෛත‍්‍රීපාල සිරිසේන පත්කළ ශ‍්‍රීලන්කන්, මිහින් ලංකා සහ ශ‍්‍රීලන්කන් කේටරින් යන සමාගම්වල සිදු වූ ¥ෂණ පිළිබඳ සෙවීමේ ජනාධිපති විමර්ශන කොමිසම ඔහු පිළිබඳ කරුණු රැුසක්ම හෙළිදරව් කර තිබුණි. යහපාලන ආණ්ඩුව සමයේ ‘දේශපාලන පළිගැනීම්’වලට ලක්වූ වීරයන්ගේ ලැයිස්තුවේ කපිලගේ නමත් තිබුණි.
2011 වසර වන තුරු ශ‍්‍රීලංකන් හා මිහින් ලංකා ගුවන් සමාගම්වල අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙස පමණක් කටයුතු කළ කපිල චන්ද්‍රසේන, ශ‍්‍රීලංකන්හි ප‍්‍රධාන විධායක තනතුරට පත්කෙරෙන්නේ, 2011 මැයි 3 වැනිදා පැවැති විශේෂ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල රැුස්වීමකදීය. එහෙත් ඊට පෙර ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරි තනතුර පුරප්පාඩුවී ඇති බවට පුවත්පත් දැන්වීමක් හෝ පළකර නොතිබිණි. ඔහු එවැනි තනතුරක් සඳහා අයැදුම් කොට ද නොතිබුණි. ඒ නිසාම එම තනතුරට ඔහු සුදුස්සකුද කියාවත් ලේඛනවලින් හා සහතිකවලින් දැනගන්නට අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයට හැකියාවක් තිබුණේද නැත. ඒ අනුව ඔහු පත්කර ඇත්තේ, බඳවාගැනීමේ පටිපාටියට පටහැණිවය.
ඔහු ශ‍්‍රී ලංකන් එයාර්ලයින්ස්හි ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරි ලෙස කටයුතු කරමින් මසකට රුපියල් ලක්ෂ 15ක වැටුපක්ද ලබාගත් බව ජනාධිපති කොමිසමේදී හෙළිවී තිබුණි. වැදගත් කරුණ එය නොවේ. ශ‍්‍රීලංකන්හි එම තනතුරේ එම වැටුප ලබනා අතරම ඔහු ශ‍්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් හා මොබිටෙල් යන ආයතනවලද වැඩබලන ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරි ලෙස කටයුතු කර ඇති බවය.
තමා ටෙලිකොම්හි හා මොබිටෙල්හි තනතුරු දරන බව ඔහු කිසි විටෙකත් ශ‍්‍රීලංකන් කළමනාකාරිත්වය වෙත හෙළිදරව් කර නොතිබිණි. ඒ, ශ‍්‍රීලංකන් සමාගමේ අධ්‍යක්ෂවරුන් පූර්ණකාලීනව සමාගම වෙනුවෙන් පමණක් කාලය යෙදවිය යුතුයැයි ඒ වන විට මුදල් අමාත්‍යාංශය කර තිබුණු නියමය මගහැරීම සඳහාය. පසුව ඔහු උපදේශකයකු හැටියට ටෙලිකොම් වෙතින් හා මොබිටෙල් වෙතින් රුපියල් ලක්ෂ 450,000ක දීමනාවක් වෙනම ලබාගෙන ඇති බවද කොමිසම හමුවේ එළිදරව් විය. ඒ අනුව ඔහු ආයතන කිහිපයකින් පහසුකම් ලබාගෙන ඇත.
එම ලේඛනවලට අනුව කපිල චන්ද්‍රසේන ටෙලිකොම් සමාගමේ හා මොබිටෙල් සමාගමේ වැඩබලන විධායක නිලධාරි තනතුරට පත්වී තිබුණේ, 2013 අපේ‍්‍රල් 29 වැනිදාය. (ඉහත කී එයාබස් ගනුදෙනුවත් සිදුවුණේ ඒ කාලයේදීය.* ඒ වෙනුවෙන් ඔහුට මසකට රුපියල් ලක්ෂ 5ක දීමනාවක් ටෙලිකොම් වෙතින් ගෙවා තිබේ. ඊට අමතරව ඔහුගේ දරුවන්ගේ පාසල් ගාස්තු ද, සොඛ්‍ය රක්ෂණ සඳහාද මුදල් ගෙවා ඇත්තේ ටෙලිකොම් විසිනි. ශ‍්‍රීලංකන්හි ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරී වශයෙන් මුල් අවුරුදු තුනේදී ඔහුට රුපියල් ලක්ෂ 15ක වැටුපක්ද ගෙවා ඇත. ඒ අසීමිත ඉන්ධන දීමනාවක්ද, පෞද්ගලික රියැදුරකු සමග කාර් එකක්ද, ක‍්‍රීඩා සමාජ සාමාජිකත්වය සඳහා වසරකට රුපියල් 24,000ක්ද, නිවසේ ¥රකථනය හා ජංගම ¥රකථනයේ සියලූ බිල් ශ‍්‍රීලංකන් සමාගම විසින් ගෙවාදැමීම ඇතුළු පහසුකම් රැුසකට අමතරවය.ආයතන දෙකකින් මෙතරම් දීමනා ලබද්දී මේ මිනිසා තව මොනවාට අල්ලස් ගන්නදැයි කෙනෙකුට විමසිය හැකිය. ඇතැම් විට අල්ලස් ගත්තේ තවත් අයට බෙදාදීමට විය හැකිය.
ඔහුගේ පළමු කොන්ත‍්‍රාත් සේවා කාලය අවසන්වුණු පසුව 2014දී ශ‍්‍රීලංකන්හි අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය තවත් අවුරුදු 4ක් සඳහා ඔහුගේ සේවා කොන්ත‍්‍රාත්තුව අලූත් කළේය. සාමාන්‍යයෙන් පෞද්ගලික සමාගමක ප‍්‍රධාන තනතුරක් දරන්නකුගේ සේවා කාලය දිගු කෙරෙද්දී, ඔහු එතෙක් සේවය කළ ආකාරය ගැන අංශක 360ක ඇගැයීමක් කරන නමුත්, කපිල චන්ද්‍රසේන සම්බන්ධයෙන් එවැනි කිසිදු ඇගයීමක්ද නොවීය. එහෙත්, ඔහුගේ සේවා කොන්ත‍්‍රාතුව දිගු කිරීමේදී ඔහු එතෙක් ලැබූ වැටුප හා අනෙකුත් දීමනාවලට සියයට පහක වැඩිවීමක් නම් ඇතුළත් විය. ඊටත් අමතරව 2012-2013 වසර සඳහා ඔහුට, ‘ව්‍යාපාරික වශයෙන් වැදගත් පුද්ගලයන්ට’ ගෙවන රුපියල් මිලියන 16ක අතිරේක දීමනාවක්ද ගෙවන ලදි. 2011-2012 වසර සඳහා එම දීමනාව වුණේ මිලියන 6ක් පමණි.
පෞද්ගලික සමාගම්වල ගිණුම් පහසුව සඳහා සාමාන්‍යයෙන් වියදම් මධ්‍යස්ථානවලට යන වියදම ගණන් බැලීමක් සිදුවෙයි. කපිල චන්ද්‍රසේනගේ ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරී කාර්යාලය සඳහා වියදම 2011/2012 වසර සඳහා රුපියල් මිලියන 13කි. 2012/2013 සඳහා මිලියන 29කි. 2013/2014 සඳහා මිලියන 28කි. 2014/2015 සඳහා මිලියන 26කි.
ප‍්‍රියංකා නියෝමාලි විජේනායක හිටපු ටෙස්ට් ක‍්‍රිකට් ක‍්‍රීඩක අරවින්ද ද සිල්වාගේ සමීප ඥාතියෙකි. ඇය ඕස්ටේ‍්‍රලියානු පුරවැසියෙකි.ශ‍්‍රී ලංකන්
ශ‍්‍රී ලංකන් සමාගම පාඩු ලබන්නට ඕනෑ වුණේ නැත. ලංකාවේ සිටින සියලූ වකුගඩු රෝගීන්ට නොමිලයේ ඩයලයිසීස් පහසුකම් ලබාදීමට යන්ත‍්‍ර මිලදී ගැනීමට හෝ සියලූ පිළිකා රෝගීන්ට ප‍්‍රතිකාර කිරීම සඳහා අවශ්‍ය ප‍්‍රතිකාර යන්ත‍්‍ර ලබාගැනීමට යන වියදම මෙන් කිහිප ගුණයක් මහජන මුදල් වාර්ෂිකව ශ‍්‍රී ලංකන් සමාගම වෙනුවෙන් නාස්ති කළ යුතු නොවීය. 2007 වෙද්දීත් ශ‍්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගම එමිරේට්ස් සමාගමෙන් සාර්ථකව පාලනය කරමින් තිබුණි. සාමාන්‍ය මහජනයාට බරක් නැතිව, ගුවනින් යන සුළුතරයක් ශ‍්‍රී ලාංකිකයන්ට අවශ්‍ය සේවාවන්ද සපයමින් රටට විදේශ විනිමයකුත් ගෙනදෙමින් ශ‍්‍රී ලංකන් පැවතුණි.එවකට රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවේ සමීප හිතවතෙකු වූ විදේශ කටයුතු අධීක්ෂණ ඇමති සජින් ද වාස් ගුණවර්ධනට මොහොතේ ලන්ඩන්හි සිටි මහින්ද රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා ඇතුළු පිරිසක් ලංකාවට ගෙන්වාගන්නට අවශ්‍ය විය. අවසන් මොහොත තෙක්ම කල් මැරූ ගුණවර්ධන, ශී‍්‍රලංකන් කළමනාකාරිත්වය වෙත ගොස්, ලන්ඩන් සිට ලංකාවට එන්නට නියමිතව තිබුණු ගුවන් යානයක අසුන් ඔවුන්ට වෙන්කර දෙන ලෙස ඉල්ලීය. එහෙත්, ඒ වන විට ගුවන් යානයේ අසුන් මුදල් ගෙවා මගීන් විසින් වෙන්කරගනු ලැබ සිටි බැවින්, ඔවුන්ගේ ආසන හා ගමන් අවලංගු කර ජනාධිපති ඇතුළු පිරිසට ආසන ලබාදීම ශ‍්‍රීලංකන් විසින් ප‍්‍රතික්ෂෙප කරන ලදි. පහළ කළමනාකාරවරුන්ට විසඳිය නොහැකි ඒ ප‍්‍රශ්නය පිළිබඳ අවසාන තීරණය ගත්තේ එවකට ශ‍්‍රීලංකන් ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරි පීටර් හිල් විසිනි. මේ තීරණයෙන් කිපුණු රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයා ලංකාවට ආ වහාම, ඕස්ටේ‍්‍රලියානු ජාතික පීටර් හිල්ගේ වීසා අවලංගු කොට වහාම ඔහුට රටින් පිටව යන ලෙස නියෝග කරන ලදි.
ඉන්පසු රාජපක්ෂවරු ශ‍්‍රී ලංකන් රජයට පවරාගත්තෝය. ශ‍්‍රීලංකන් සහ එමිරේට්ස් අතර 1998 සිට පැවැති ව්‍යාපාරික ගිවිසුම 2008 මාර්තු 31වැනි දින අවසන් කරන ලදි.
2007 මාර්තු 31න් අවසන් වන මූල්‍ය වර්ෂය සඳහා ශ‍්‍රී ලංකන්හි ලාභය රුපියල් මිලියන 568කි. එමිරේට්ස් යටතේ තිබුණු ශ‍්‍රීලංකන්හි එවකට එහි සභාපති හැරී ජයවර්ධනය. 2008 මාර්තු 31න් අවසන්වූ මූල්‍ය වර්ෂය සඳහා ශ‍්‍රී ලංකන් ලැබූ ලාබය ලාභය රුපියල් බිලියන 4.4කි. සතපහක මුදලක් ලංකාවේ පාන් ගෙඩියක් කන පුරවැසියාගේ බදු මුදලින් කොල්ලකෑවේ නැත.
එහෙත් ශ‍්‍රී ලංකන් රාජපක්ෂවරුන් පවරාගත් පසු, ශිරන්ති රාජපක්ෂගේ සහෝදරයා වන නිශාන්ත වික‍්‍රමසිංහට ශ‍්‍රී ලංකන් සභාපතිකම බාරදෙන ලදි. පවරාගෙන වසරක් ගිය තැන, 2009 මාර්තු අවසානයේ පාඩුව රුපියල් කෝටි 930කි. 2010 මාර්තු 31 වන විට පාඩුව කෝටි 269කි. 2011 මාර්තුවේදී පාඩුව, කෝටි 3.81කි. 2012 දී කෝටි 1967කි. 2011 සිට අප කතානායක කපිල චන්ද්‍රසේන ප‍්‍රධාන විධායක නිලධාරි තනතුරට පත්ව හමාරය. පාඩුව වැඩිවිය. 2013දී පාඩුව කෝටි 2170කි. 2014දී කෝටි 3240කි. ඒ හැම වසරකම පාඩුව වෝහාරික විගණන වාර්තාවෙන් පෙන්වාදී ඇති, 2015 – 2016 බැඳුම්කර වංචාවලින් සිදුවූ පාඩුවට වඩා වැඩිය.
ප‍්‍රතිව්‍යුහගතකරණය
පාඩු ලබන මේ සමාගමට ‘2011-2015 ප‍්‍රතිව්‍යුහගතකරණ ව්‍යාපෘතිය’ නම් ව්‍යාපෘතියක් හඳුන්වාදී තිබුණි. ගුවන්යානා මිලදී ගත්තේ එම ව්‍යාපෘතියෙන් කොටසක් ලෙසය. එම ව්‍යාපෘතිය ගැන තොරතුරු විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුව විශේෂ වාර්තාවකින් පෙන්වා ඇත.
ඒ වෙද්දී සමාගමේ ගුවන්යානා 14ක් ධාවනයේ යොදවමින් තිබුණි. ඒ යානා ප‍්‍රමාණය වෙනස් කරගැනීම කළ යුතුව තිබුණි. එහෙත් පළල් බඳක් සහිත ගුවන්යානා මිලදී ගැනීම වෙනුවට අපට අවශ්‍ය වුණේ පටු බඳක් සහිත ගුවන් යානාය. ඉහත කී ගනුදෙනුවේදී මිලදී ගෙන තිබුණේ අපට අවශ්‍ය ගුවන්යානා වර්ගය නොවේ.
අල්ලස් ගෙන, අනවශ්‍ය ගුවන්යානා මිලදී ගන්නට රාජපක්ෂ පාලනය කටයුතු කළත්, ඒ වෙද්දීත් ශ‍්‍රී ලංකන් සමාගම ප‍්‍රතිව්‍යුහගතකරණ කටයුත්තට රාජපක්ෂලා ජාත්‍යන්තර උපදේශන සමාගම් දෙකක සහාය ලබාගෙන තිබුණි. සමාගමේ ප‍්‍රතිව්‍යුහගතකරණය ගැන උපදෙස් දුන් සමාගමට ඇමෙරිකන් ඩොලර් 450,000ක ගාස්තුවක් ගෙවන්නට සිදුව තිබුණි. යානා ඇණිය අලූත් කිරීම ගැන උපදෙස් දුන් සමාගමට ඩොලර් 612,345ක් ගෙවා තිබුණි.
ඒ අනුව මිලදී ගන්නට සැලසුම් කළේ එයාබස් 330-300 වර්ගයේ ගුවන්යානා 6ක් සහ එයාබස් ඒ350-900 වර්ගයේ ගුවන් යානා 4කි.
අල්ලස් මත, ලංකාවට අනවශ්‍ය එම ගුවන්යානා මිලදී ගැනීමේ තීන්දුව ගෙන ඇත්තේ අපූරු තැනකදීය. මේ ගනුදෙනු පසුපස ඉන්නේ කවුදැයි තේරුම් ගැනීමට එයම ප‍්‍රමාණවත්ය. එම ගුවන්යානා ගැනීමේ තීන්දුව ශ‍්‍රී ලංකන් ගුවන් සමාගම ගෙන තිබුණේ 2013 මාර්තු 01 වැනිදා කථානායක නිල නිවසේදී අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය රැුස්වෙමින්ය. සාමාන්‍යයෙන් මෙවැනි සමාගමක අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය එවැනි තැන්වල රැුස්වෙන්නේ නැත.
මේ යෝජනාව නම් කැබිනට් මණ්ඩලයට ඉදිරිපත් වුණත් මහින්ද රාජපක්ෂ කීවේ එයට කැබිනට් අනුමැතියක් ඕනෑ නැති බවය. ශ‍්‍රී ලංකන් සමාගම සමාගම් පනත යටතේ ලියාපදිංචි කළ සමාගමක් බව ඔහු තර්ක කර ඇත. ඒ කතාව ප‍්‍රශ්න කර තිබුණේ එකල අමාත්‍යවරයෙකුව සිටි වාසුදේව නානායක්කාර මහතා පමණි. ඔහු මේ ගනුදෙනුව ගැන තවත් තොරතුරු ඉල්ලා තිබේ. එහෙත් කවුරුත් වාසුදේව නානායක්කාරගේ කතා ගණන්ගෙන නැත. අන්තිමේ කැබිනට් අනුමැතිය නැතිවම ඒ ගනුදෙනුව කර තිබුණි. එයද මේ අල්ලස් කතාවට ආලෝකයක් සපයයි.
එයාබස් සමාගම සමඟ ඒ 330-300 ගුවන්යානා 06ක් මිලදී ගැනීමට 2013 ජුනි 19 වැනිදා ගිවිසුම්ගත වී තිබුණි. ඒ අනුව ඇමෙරිකන් ඩොලර් 104,407,161ක් ඒ ගුවන් යානා 6ට නියම වී තිබුණි. 2014 – 2015 අතර කාලසීමාවේදී ගුවන්යානා ලංකාවට ලැබීමට නියමිතව තිබුණි. දැන් ඩොලරයේ අගය අනුව රුපියල් 18,980,094,272 කි. කෝටි 1898 කි.
ඉහතින් කී ගුවන් යානා හයේ ගිවිසුමට අමතරව තවත් ඒ 350 – 900 වර්ගයේ ගුවන්යානා 04ක් ලබාගැනීම සඳහා එයාබස් සමාගම සමඟ ගිවිසුමක් අත්සන් කර තිබුණි. ගුවන්යානා දහය හැදෙන්නේ ලෙසය. එම ගිවිසුමට අනුව ඇමෙරිකන් ඩොලර් 136,611,000ක මිලකට යානා මිලදී ගැනීමට නියමිත විය. දැන් ඩොලරයේ අගය අනුව රුපියල් 24,834,404,401කි. කෝටි 2483කි. ඒ අනුව එකතුව 43,814,498,673කි. කෝටි 43814කි. එම යානා 2020 වෙද්දී ලැබීමට නියමිතව තිබුණි.
මීට අමතරව ඇමෙරිකන් ඩොලර් මිලියන 15ක් ගෙවා රාජ්‍ය නායකයාට තරුපහේ හෝටල් කාමරයක සුවපහසුකම් ඇතිව ගමන් බිමන් යන්නට වීඅයිපී කට්ටලයක් මිලදී ගන්නටත් ගිවිසුම් ඇති කරගෙන තිබුණි.
යහපාලන ආණ්ඩුව එම ගිවිසුම් අවලංගු කිරීමට තීරණය කළේය. ඒ ගැන දීර්ඝ වශයෙන් විස්තර මෙහි සඳහන් කරන්නේ නැත. කෙසේ වෙතත් ගිවිසුම් අවලංගු කිරීමේ ක‍්‍රියාවලියේදීද ශ‍්‍රී ලංකාව විශාල පාඩුවක් ලබා තිබුණි. අන්තිමේ සියලූ පීඩාවන් පැටවුණේ මහජන කර මතය. දැන් රාජපක්ෂවරු සුදනෝය. අතටම අහුවුණු කපිල චන්ද්‍රසේන පලා ගොස් ඇත. වගකියන්නට කෙනෙක් නැත.
