සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලය ගැන අප අසා ඇති කතාන්දර අනුව එය ඉතාම සරල හා කුඩා ඒකකයක් යැයි සිතෙනවා ඇති. ග‍්‍රහලෝක අටයි, ඒ ග‍්‍රහලෝකවල චන්ද්‍රයන් කිහිපයයි, ප්ලූටෝ නම් වාමන ග‍්‍රහයායි සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලය සම්පූර්ණ කරන බව අප සිතනවා විය හැකියි.
එහෙත් එය ඊට වඩා බොහෝ සංකීර්ණයි. ග‍්‍රහලෝක ලෙස අප හඳුන්වන්නේ යම් ප‍්‍රමාණයකට එහා ගිය විශාලත්වයෙන් යුතු ඒවා. එසේ නොවන, ප‍්‍රමාණයෙන් කුඩා වාමන ග‍්‍රහයන් විශාල ප‍්‍රමාණයක් සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ ඉන්නවා. ඊටත් කුඩා ග‍්‍රහවස්තු මිලියන ගණනක් සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ තිබෙනවා. සූර්යයාගේ ගුරුත්වයට හසුව, ඒවා සූර්යයා වටා එකිනෙකට වෙනස් කාලයක් ගත කරමින්, එකිනෙකට වෙනස් කක්ෂයන් මත ගමන් කරනවා. ඒ අතරින් ඇතැම් කුඩා ග‍්‍රහවස්තු ගමන් කරන්නේ ග‍්‍රහලෝක වටායි. පෘථිවිය වට චන්ද්‍රයා ගමන් කරනවා. බෘහස්පති වටා දහස් ගණනක් චන්ද්‍රයන් ගමන් කරනවා. ඒ අතරින් විශාල ඒවා සැලකිය යුතු ප‍්‍රමාණයක් තියෙනවා.
පෘථිවියේ සිට අඟහරු දක්වා තිබෙන්නේ ඝන පෘෂ්ඨයක් සහිත ග‍්‍රහලෝක. ඉන්පසුව පවතින දැවැන්ත ග‍්‍රහලොව වන්නේ බෘහස්පති. අඟහරු සහ බෘහස්පති අතර ග‍්‍රහවස්තු වළල්ලක් තිබෙනවා. සූර්යයා හැරුණු කොට සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ තිබෙන විශාලම ග‍්‍රහයා බෘහස්පති. ඒ නිසා ඔහුගේ ගුරුත්ව බලයත් ශක්තිමත්. ඒ ශක්තිය හා සූර්යයාගේ ශක්තිය අතර ඒ ග‍්‍රහවස්තු දෝලනය වෙනවා. සීරිස් නම් වාමන ග‍්‍රහයාත් ඒ ග‍්‍රහවස්තු වළල්ලේ ඉන්නවා. ඉන්පසුව බෘහස්පති, සෙනසුරු, යුරේනස්, නෙප්චූන් යන ග‍්‍රහලෝක තිබෙනවා.
ප්ලූටෝ නම් වාමන ග‍්‍රහයා ඉන්නේ එයින් පසුව. ප්ලූටෝ ඇතුළු ග‍්‍රහවස්තු සහිත තවත් වළල්ලක් ඒ කලාපයේ තියෙනවා. ඒ අතර ප්ලූටෝට ආසන්න ප‍්‍රමාණයේ තවත් වාමන ග‍්‍රහයන් ගණනාවක් තිබෙනවා. කලක් ප්ලූටෝ ග‍්‍රහලෝකයක් ලෙස සැලකූ නිසා එය පමණක් ප‍්‍රසිද්ධයි. මේ ග‍්‍රහවස්තු වළල්ල ‘කයිපර් වළල්ල’ ලෙසත් හඳුන්වනවා. සාමාන්‍යයෙන් සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයෙන් පිටතට ගියා යැයි සැලකෙන්නේ කයිපර් වළල්ලෙන් පිටට ගිය පසුවයි. මෙතෙක් කාලයකට කයිපර් වළල්ලෙන් පිටතට ගොස් ඇත්තේ ‘වොයේජර්’ යානා පමණයි.
කයිපර් වළල්ල දක්වා තිබෙන දැවැන්ත ග‍්‍රහවස්තු සියල්ලම අප දැනටමත් සොයාගෙන හමාරයි. එහෙත් සූර්යයාගේ බලපෑම කයිපර් වළල්ලෙන් අවසාන වන්නේ නැහැ. අප සිතනවාට වඩා බොහෝ ඈතට විහිද යනවා. අපට ආසන්නම තාරකාව වන ප්‍රොක්සිමා සෙන්චුරි ආලෝක වර්ෂ හතරක් ඈතින් පිහිටා තිබෙනවා. එනම්, ආලෝක වර්ෂ බිලියන 9461ක් ඈතින්. එහෙත් සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ කෙළවරේ තිබෙන ප්ලූටෝ ග‍්‍රහලොවට තිබෙන්නේ කිලෝමීටර් බිලියන 7.5ක් පමණයි.
ඇමෙරිකානු තාරකා විද්‍යාඥයෙකු වන මයිකල් ඊ. බ‍්‍රවුන් මෑතකදී ‘ටෙඞ්’ වැඩසටහනකදී කළ පහත කතාවෙහි විස්මයජනක බව තේරුම් ගන්නට නම් ඉහත කරුණු සිහි තබාගත යුතුයි.
ූූූූූූූූූූූූූූූූූූූූූූූූ
මම ඔබට වසර 200ක් පැරණි කතාවක් කියන්නම්. 1820 දී ප‍්‍රංශ තාරකා විද්‍යාඥ ඇලෙක්සිස් බුවාර්ඞ් ග‍්‍රහලෝකයක් සොයාගත් මනුෂ්‍ය ඉතිහාසයේ දෙවැනියා බවට පත්වීමේ ආසන්නයටම පැමිණියා. ඔහු රාත‍්‍රී අහසෙහි යුරේනස් සිටින තැන නිශ්චය කරගැනීම සඳහා උත්සාහ කරමින් සිටියේ. එහෙත් ඔහු අනුමාන කළ තැන යුරේනස් තිබුණේ නැහැ. බුවාර්ඞ් දැන සිටියා තවත් ග‍්‍රහලොවක් ගැන තමන්ගේ අනුමානය නිරවද්‍ය බව. ඇත්තෙන්ම එවකට සිටි තාරකා විද්‍යාඥයන් දශක දෙකක් තිස්සේ යුරේනස් සිටින තැන සෙව්වා. එහෙත් හමුවුණේ නැහැ. 1840 වෙද්දී බුවාර්ඞ්ගේ අනුමානයන් වැරදි බව නිගමනය වුණා.
එහෙත් 1846 දී තවත් ප‍්‍රංශ තාරකා විද්‍යාඥයෙක් වන උබේන් ල වේරිඒර් ග‍්‍රහලොවක ස්ථානගතවීම සොයාගන්නට සමත් වුණා. ඔහු තමන්ගේ අනුමානයන් බර්ලින් නිරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානයට යැව්වා. ඔවුන් තමන්ගේ දුරේක්ෂවලින් අනුමාන කළ තැන නිරීක්ෂණය කළා. ඉතා දුලබ තරුවක් දකින්නට ලැබුණා. ඒ තමයි නෙප්චූන් හඳුනාගත් අවස්ථාව.
ඉන්පසු ගෙවුණු වසර 163 ක කාලයේදී ඕනෑ තරම් තාරකා විද්‍යාඥයන් කක්ෂගත වීමක යම්කිසි ආකාරයේ නොසිතූ වෙනස්කමක් තිබීම මත නව ග‍්‍රහලෝක සොයාගෙන තිබෙනවා. වැරදි අනුමානයන් බොහොමයකුත් තියෙනවා.
ග‍්‍රහලොවක් පිළිබඳ ප‍්‍රසිද්ධම වැරදි අනුමානය කර ඇත්තේ පර්සිවේල් ලොවෙල්. ඔහුට තහවුරු වී තිබුණා යුරේනස් හා නෙප්චූන්ට එහායින් යම් ග‍්‍රහලොවක්, ඒ ග‍්‍රහලෝකවල කක්ෂයට බලපෑමක් කරන බව. 1930 දී ප්ලූටෝ සොයාගත් පසු සියලූදෙනා අනුමාන කළේ එය ලොවල් අනුමාන කළ ග‍්‍රහලොව විය හැකි බව. එහෙත් ඔවුන්ට වැරදුණා. අන්තිමේදී තහවුරු වුණා පුංචි ප්ලූටෝගෙන් යුරේනස් හා නෙප්චූන්ගේ කක්ෂයන්ට බලපෑමක් නැති බව. ඔවුන් සිටිය යුතු තැන්වලම සිටින බව.
කල්ගත වෙද්දී බුවාර්ඞ් නිවැරදි බව ඔප්පු වුණා. කෙසේ වෙතත් යුරේනස්ට හා නෙප්චූන්ට එහායින් ග‍්‍රහලොවක් නැති බව ඔප්පු වුණා. ප්ලූටෝ කියන්නේ දැනට අප හඳුනාගත් ග‍්‍රහලෝකවලට එහායින් තිබෙන දහස් ගණනක් වූ අයිස්මය කුඩා ග‍්‍රහවස්තු දහස් ගණනක් අතරින් එකක් බව පසුව සොයාගත්තා.
අනෙක් ග‍්‍රහලෝකවල ගුරුත්ව බලයේ බලපෑම මත මේ කියන අයිස්මය ග‍්‍රහවස්තු සූර්යයා දෙසට ළංවීම හා ඈත්වීම සිද්ධවෙනවා. එහෙත් එය සිද්ධවෙන්නේ ගුරුත්වය පිළිබඳ අප සතු දැනුම අනුව අප අනුමාන කරන ආකාරයටමයි. එයාලාගේ හැසිරීම විද්‍යාත්මකව තේරුම් ගන්න පුළුවන්.
එහෙත් 2003 දී මම සොයාගත්තා, ඒ කාලයේ හැටියට සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ ඈතින්ම පිහිටි ග‍්‍රහවස්තුව. මේක නම් නව ග‍්‍රහලොවක් විය හැකි බව මම හිතුවා. මේ ග‍්‍රහවස්තුවට සූර්යයා වටා තිබෙන්නේ මොනවගේ කක්ෂයක්ද කියා සොයාබැලීම වැදගත් වුණා. ග‍්‍රහලොවක් ගමන් කළ යුතු ආකාරයට සුර්යයා වටා වෘත්තාකාරව ගමන් කරනවාද, නැත්නම් පෙර කී ග‍්‍රහවස්තු වළල්ලේ තවත් එක ග‍්‍රහවස්තුවක්ද. ග‍්‍රහවස්තු වළල්ලෙන් පිට තිබුණු එය, නැවතත් වළල්ල ඇතුළට පැමිණේවිද?
අපට කරුණු සොයද්දී අපගේ ග‍්‍රහවස්තුවට අදාල වසර 13ක් පැරණි තොරතුරු සොයාගන්නට අප සමත්වුණා. එය සූර්යයා වටා ගමන් කරන ආකාරය තේරුම් ගන්නට හැකි වුණා.
ප‍්‍රශ්නය වෙලා තිබුණේ එය ග‍්‍රහලොවක් වගේ වෘත්තාකාරව ගමන් කරනවාද, අර බෙල්ට් එකේ කොටසක් වශයෙන් පවතිනවාද යන්න. අපට ලැබුණේ දෙපැත්තටම නැති පිළිතුරක්. එය වසර 10,000ක් තිස්සේ සූර්යයා වටා ගමන් කරනවා. කිසිදා එය අර ග‍්‍රහවස්තු කලාපයට ඇතුළුවෙන්නේ නැහැ. එය ගමන් කරන්නේ බිත්තර හැඩයේ මාර්ගයක. අප මේ ග‍්‍රහවස්තුවට ‘සෙඞ්නා’ කියන නම ලබාදුන්නා. එය ප්ලූටෝ ග‍්‍රහයාගේ ප‍්‍රමාණයෙන් තුනෙන් එකක් පමණ ඇති. එහි ගතිලක්ෂණ බොහෝ දුරට අයිස්මය ග‍්‍රහවස්තු වළල්ලේ තවත් එක් කොටසක් ලෙස සැලකිය හැකියි. එහෙත් එහි ගමන් මාර්ගය අතිශය පුදුමාකාරයි.
පුදුමය වන්නේ අවුරුදු 10,000ක් තිස්සේ ගමන් කිරීම නෙවෙයි. ඒ සම්පූර්ණ කාලසීමාව තිස්සේ සෙඞ්නා සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ අන් කිසිදු ග‍්‍රහවස්තුවක් අසලට ගමන් කරන්නේ නැහැ. එය සූර්යයාට සමීපයෙන්ම ගමන් කරන මොහොතේදී එය නෙප්චූන්ට වඩා අතිශය ඈතින් ඉන්නවා. ඇත්තෙන්ම නෙප්චූන් සහ පෘථිවිය අතට තියෙන දුරටත් වඩා, සෙඞ්නා සහ නෙප්චූන් අතර දුර වැඩියි. මෙය පුදුම සහගතයි.
සෙඞ්නාගේ ගමන් මාර්ගය වසර 10,000කට වතාවක් නෙප්චූන්ට යම් තරමක් ළඟින් ගමන් කළා නම් එහි ගමන් මාර්ගය විද්‍යාත්මකව තේරුම් කරගන්න පහසුයි. මොකද නෙප්චූන්ට ළං වෙන මොහොතේදී එයට නෙප්චූන්ගේ ගුරුත්වයෙන් තල්ලූවක් ලැබී, ඒ අනුව නෙප්චූන් ඈතට ගමන් වෙන බව තේරුම් ගත හැකියි. එහෙත් සෙඞ්නා කිසිවිටෙක සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ අප දන්නා කිසිදු ග‍්‍රහලොවක් ළඟට සමීප වන්නේ නැහැ. ඒ අනුව සෙඞ්නා ඈතට යවන තල්ලූව දෙන කෙනෙක් නැහැ.
සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ කෙළවරක අප නොදන්නා ගුරුත්ව බලයක් හඳුනාගත්තත්, ඒ බලයේ හිමිකරු කවුදැයි නොදන්නා අවස්ථාවක් 1845න් පසුව මුල්වරට උදාවෙලා. මම හිතුවා පිළිතුර කුමක්දැයි සොයාගන්නට මට හැකිවුණ බව.
ඇත්තටම ඒ වගේ තල්ලූවක් ලැබෙන්නට හේතුව විය හැක්කේ ඈතින් තිබෙන දැවැන්ත ග‍්‍රහලොවක් විය හැකියි. එහෙත් ඒ අදහස සම්පූර්ණ විකාරයක් වන තැනට වැටිලා තිබුණේ. ඒක කිව්වා නම් එය ප‍්‍රතික්ෂේප වෙනවා. ඒ නිසා මම ඒ යෝජනාව ඉදිරිපත් කළේ නැහැ. ගෙවුණු දශකයක් පුරාවට මම එවැනි තවත් ග‍්‍රහවස්තු ගැන සොයා බැලූවා. ඒ කාලසීමාවේදී මම හොයාගත් ග‍්‍රහවස්තු සංඛ්‍යාව බිංදුවයි.
එහෙත් මගේ සගයන් වන චැඞ් ටෘහිලෝ සහ ස්කොඞ් ෂෙපර්ඞ් ඒ වැඬේදී මට වඩා සමර්ථ වුණා. ඔවුන් මේ වෙද්දී සෙඞ්නා වගේ ගමන් බිමන් යන තවත් ග‍්‍රහවස්තු කිහිපයක් සොයාගෙන හමාරයි. ඒ ග‍්‍රහලෝක ඔක්කෝම ඉතාම දුරින් පිහිටනවා. දීර්ඝ කක්ෂයක ගමන් කරනවා. පුදුම හිතෙන කාරණය මේකයි. ඒ සියලූ ග‍්‍රහවස්තුවල කක්ෂයේ එකම විදියේ ගූඪ ස්වභාවයක් තියෙනවා. මෙවැනි තත්වයකට අපි ‘පැරහීලියන් තර්කය’ යැයි කියනවා. පැරහීලියන් තර්කය මෙයට අදාල බව වැටහෙද්දී අපට එක්වරම පුටුවලින් උඩ පනින්නට හිතෙන අන්දමේ හැඟීමක් ආවා. ඒ තමයි මේ කක්ෂවල තියෙන අබිරහස පසුපස ඈත තියෙන දැවැන්ත ග‍්‍රහලොවක් තිබිය හැකි බව. එහෙත් ඒ හැඟීම බැලූබැල්මට විකාර සහගතයි.
මේ හැමෝගේම ගමන අමුතුයි. ඒ හැමෝම බෙදාගන්නේ එකම වගේ අමුත්තක්. මේක මොකක් හරි වැරැුද්දක් බව විද්‍යාඥයන් හිතුවා. හරියට ඔය අනුමානයන් ටික කරන්න. හරියට ගණන් හදන්න කියලා ඔවුන් කීවා. ඇත්තටම මම ඉතාම පරෙස්සමෙන් අපේ ගණනය කිරීම් නැවත අධ්‍යයනය කළා. ඒවා නිවැරදියි.
2016 දී මේ ප‍්‍රහේලිකාවේ අවසන් කොටස සම්පූර්ණ වුණා. මගේ වෘත්තීයමය සගයෙක් වන කොන්ස්ටන්ටින් බැටිගන් මැදිහත්වුණා. මම තේරුම් ගත්තා පැරහීලියන් තර්කය මේ කතාවේ කොටසක් පමණක් බව. ඔබ නිවැරදි ලෙස මේ සියලූ ග‍්‍රහවස්තු දෙස බැලූවොත් එයාලා හැමෝගේම ගමන්මග එකම එක කලාපයක් හරහා ගමන් කරනවා. හැමෝම ඇදෙන්නේ එක පැත්තට. ඈතට තල්ලූ වෙන්නේත් එක පැත්තක ඉඳලායි.
හේතුව තහවුරු කරගන්නට කොන්ස්ටන්ටින් සහ මම සෑහෙන කාලයක් උත්සාහ කළා. අපි සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ පිටත කොටසේ තිබෙන දැවැන්ත ග‍්‍රහලොවක් ගැන තර්කය හැර අනෙක් හැම තර්කයක් ගැනම සලකා බැලූවා. සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ නව ග‍්‍රහලොවක් ඇතැයි අනුමාන කරලා, තමන් බව වැරදි අසාගන්නා 34 වැනියා සහ 35 වැනියා බවට පත්වෙන්න අපට ඕනෑ වුණේ නැහැ. එහෙත් අපට වෙනත් කිසිදු තර්කයක් ගැන සිතාගත නොහැකි වුණා. ඉතිරි වී තිබෙන එකම තර්කය වන්නේ සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ අප දන්නා සියලූ ග‍්‍රහලෝකවලටත්, ග‍්‍රහවස්තු වළල්ලටත් ඈතින් තවත් දැවැන්ත ග‍්‍රහලොවක් තිබෙනවා කියන එකයි.
මේ සියල්ල අපව අද දවස වෙත ගෙන එනවා. අපි ඇත්තටම අද හිරවෙලා ඉන්නේ 1845 අවුරුද්දේ පැරිස්වලමයි. අපට ග‍්‍රහලොවක් ගැන සියලූ ගණනය කිරීම් තියෙනවා. අපි ඒවා දීර්ඝ ලෙස ගණනය කරමින් ඉන්නවා. මේ ග‍්‍රහලොව දැකබලාගන්නට නම් පෘථිවියේ තිබෙන දුරේක්ෂ හරවන්න ඕනෑ කොතැනටදැයි හරියටම කියන්නට තවම අපට බැහැ.
දැනට මට කියන්න පුළුවන් මෙපමණයි. අපි මේ ග‍්‍රහලොවට ‘ප්ලැනට් නයින්’ (නවවැනි ග‍්‍රහලොව* කියලා කියනවා. මොකද ඒක තමයි මේක. ප්ලැනට් නයින් ප්ලූටෝ වගේ පුංචි එකක් නම් නෙවෙයි. ඒක පෘථිවියේ ස්කන්ධය වගේ හය ගුණයක් විශාල විය යුතුයි. ඒ අනුව මේක සෞරග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ පස්වැනි විශාලම ග‍්‍රහලොව.
කෙනෙක් අහන්න පුළුවන් මේ තරම් විශාල ග‍්‍රහලොවක් හොයාගන්න ඔච්චර අමාරු ඇයිද කියලා. කොපමණ ලොකු වුණත් ඒක තියෙන්නේ සිතාගන්න බැරි තරම් ඈතක. බොහෝවිට නෙප්චූන් තියෙන තැන ඉඳලා 15ගුණයක් පමණ ඈතින් විය හැකියි. ඒ දුරත්, සූර්යයාගේ ආලෝකය ඒ ග‍්‍රහලොවට ඉතා අඩුවෙන් ගමන් කිරීමත් නිසා ඒක නෙප්චූන්ට වඩා 50,000 ගුණයක් පමණ ආලෝකයෙන් අඩුයි. ඒ වගේම අභ්‍යවකාශය කියන්නේ හරිම විශාල තැනක්. අපි මේ වෙද්දී ඒක පිහිටා තිබෙන තැන සාපේක්ෂව ඉතා පොඩි කලාපයක් දක්වා අඳුනගෙන තියෙනවා. එහෙත් ඒ කලාපයෙනුත් නිවැරදිම තැන අඳුනගන්න වසර ගණනාවක් ගතවේවි.
එහෙත් වාසනාව තිබුණොත් අපට ඒ තරම් කාලයක් ගත නොවේවි. බුවාර්ඞ් තමන්ට වඩා අවුරුදු 91ක් පරණ අධ්‍යයනයන්ගේ තොරතුරු යුරේනස් හොයද්දී පාවිච්චි කළා. සමහරවිට ප්ලැනට් නයින් තියෙන තැන අඳුනගන්න පුළුවන් විදියේ දත්ත අපට හමුවේවි. ඒ මීට පෙර විද්‍යාඥයන්ගේ අධ්‍යයනයන්ගෙන්. අධ්‍යයනයන් අතිවිශාල ප‍්‍රමාණයක් හැදෑරීම අසීරු කටයුත්තක් වුණත් දැන් එය සිදුවෙමින් පවතිනවා.
මං හිතෙන්නේ ඉදිරි අවුරුදු කිහිපය ඇතුළත මේ ලෝකයේ කොහේ හෝ කෙළවරක ඉන්න තාරකා විද්‍යාඥයෙක් පුංචි ආලෝක බිංදුවක් හඳුනාගෙන, තමන් අපේ ග‍්‍රහ මණ්ඩලයේ අලූත්ම ග‍්‍රහලොව සොයාගත් බව ජයග‍්‍රාහී ලෙස ප‍්‍රකාශ කරාවි.
