අත්තනෝමතික වුණොත් ජනතාව ලයිසන් එක හකුළනවා

සුනිල් හඳුන්නෙත්ති

ජනාධිපතිවරණයෙන් පසු සමය ගැන හැෙඟන්නේ මොකක්ද?

සාමාන්‍ය ජනතාව අතර ආණ්ඩුව ගැන විශ්වාසයක් ඇතිවෙලා තියෙනවා. එහෙත් දේශපාලන තන්ත‍්‍රය හා දේශපාලනය ගැන සවිඥානිකත්වයක් තියෙන අය අතරේ ආණ්ඩුව ගැන සැකයක් ඇතිවෙලා තියෙනවා. සාමාන්‍ය ජනතාව අතර විශ්වාසයක් තියෙනවා අලූත් දෙයක් කරන්න උත්සාහ කරාවි කියලා. එහෙත් ආණ්ඩුව තුළ තියෙන අර්බුද හා බාහිර තත්වය මුල සිටම පෙනෙනවා.

රතිඤ්ඤා හඬ නතරවුණ වේගයට කලින් ආණ්ඩුවේ පක්ෂ අතරේ අර්බුදයක් මතුවෙලා තියෙනවා. පොදුජන පෙරමුණේ සන්ධානය සහ ශ‍්‍රීලනිපය ඉදිරි මහමැතිවරණයට ඉදිරිපත්වීම පිළිබඳ ගැටලූවක් මේ තරම් ඉක්මනින් ඇතිවේවි කියලා කවුරුත් අනුමාන කළේ නැහැ. එහෙත් දැන් ඒ අර්බුදය පෙනෙනවා. මහමැතිවරණයට කලින් පක්ෂ ඇතුළේ සමගිය රැුකගන්න බැරිවෙලා. කැබිනට් මණ්ඩලය පත්කරද්දී, කැබිනට් ඇමතිවරුන් පත්කරද්දී කරන ප‍්‍රකාශවලින් පෙනෙන්නේ අතෘප්තිය. ඊළඟ ආණ්ඩුවකදී තමයි ස්ථාවර කැබිනට් එකක් හදාගන්නේ. ඒ දක්වා මාස තුනක පමණ කාලයක් තියෙනවා.

ඒ මාස තුනවත් ඉවසන්න බැරි මිනිස්සු එක්ක ඉදිරි අවුරුදු පහ දේශපාලනය කරන්නේ කොහොමද කියලා සවිඥානිකත්වයක් තියෙන සමාජය ඇතුළේ සංවාදයක් ඇතිවෙලා. අනෙක නිලධාරීන් මාරු කිරීම හා පත්කිරීම්වලදී ආණ්ඩුවේ සැබෑ ස්වරූපය පෙනෙන්න අරගෙන. සීඅයිඞී නිලධාරීන් මාරු කිරීමේදී පවා අර්බුදයක් පෙනෙනවා. හමුදා නිලධාරීන් බොහෝ තැන්වල ඉහළ තනතුරුවලට පත්කිරීම ගැන ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදය ගැන විශ්වාස කරන සමාජයේ පවා අවිශ්වාසයක් මතුවෙලා තියෙනවා.

ආණ්ඩුව මීට කලින් අත්සන් නොකරන බව කී එම්සීසී ගිවිසුම දැන් අත්සන් කරන බව කියනවා. බදු අඩු කරන අතර ණය ගන්නා බව කියනවා. ආණ්ඩුවේ ආර්ථික ප‍්‍රතිපත්ති ගැන දකින්නේ කෙලෙසද?

ඒවා ගැන එච්චර ජනතාව ගණන් ගන්නේ නැහැ. ඡන්දයට කලින් සිටම ඒ ප‍්‍රතිපත්ති ගැන ඔවුන් කියන්නේ බොරු කියලා දන්නවා. ඡන්දයෙන් පස්සේ තමන් කී දේවල් වෙනස් කරන බව දන්නවා. ඡන්දයට කලින් කීවා එම්සීසී කීතු කරලා විසිකරනවා කියලා. පෞද්ගලීකරණය කරන්නේ නැති බව කීවා. ණය ගන්නේ නැති බව කීවා. දේශීය ආර්ථිකය හදන බව කීවා. ඒවා ජනතාව ගණන් ගන්නේ නැහැ. ඉදිරියේදී ආණ්ඩුව සරල ක‍්‍රියාමාර්ග ගැනීමට සීමා නොවී අර්බුදකාරී ආර්ථික අභියෝගවලට මුහුණදෙන්න ඕනෑ. වැට් බදු අඩු කරන එක ආණ්ඩුවේ දේශපාලන උපක‍්‍රමයක් වෙන්න පුළුවන්.

එහෙත් ජනවාරියේ ගෙවන්නට නියමිත ණය වාරිකය ආණ්ඩුව ගෙවන්නේ කොහොමද කියන එක ප‍්‍රශ්නයක්. ආණ්ඩුවේ නොමේරූ දේශපාලනඥයන් ගිවිසුම් ගැන කරන සමහර ප‍්‍රකාශ දැක්කාම ආණ්ඩුවේ අර්බුදය පෙනෙනවා. රටවල් එක්ක ගනුදෙනු පිළිබඳව කරන ප‍්‍රකාශ කිසිසේත්ම රාජ්‍යතාන්ත‍්‍රික නෑ.

ආණ්ඩුවේ මැදිහත්වීමෙන් කෙරෙන නගර අලංකරණ ක‍්‍රියාදාමය ගැන ජනතාව අතර ප‍්‍රසාදයක් තියෙනවා නේද?

ඒකෙන් පෙනෙන්නේ නගර සභාවේ වැඩ ටිකවත් පහුගිය ආණ්ඩුව නිසි පරිදි කරලා නැති බව. එජාප පාලනයේ දුර්වලතාව තමයි මේ ආණ්ඩුව කරන නගර සභා වැඩ කටයුතු මහා ලොකු දෙයක් විදියට දකින්නට සාමාන්‍ය ජනතාව පෙළැඹීමෙන් පෙනෙන්නේ. සියලූ දේ ගැන අවසාන වගකීම තියෙන්නේ රටේ පාලකයන්ට. සරල දෙයක් පවා මිනිස්සුන්ට හැඟීම් දනවන මැජික් එකක් වෙන්නේ කලින් අය ඒක ටිකවත් නොකරපු නිසා.

උදාහරණයක් විදියට පාරවල්වල චිත‍්‍ර අඳින එක අපට සලකා බලන්න පුළුවන්. චිත‍්‍ර ඇඳීමේදී ග‍්‍රාමීය මට්ටමේ ඉඳලා නාගරික මට්ටම දක්වා දරුවන්ගේ කුසලතා එළිදැක්වීමක් වෙනවා. චිත‍්‍ර අඳින දක්ෂයෝ මේ තරම් හිටියාද කියලා හිතනවා. මේ අයව ත‍්‍රීවිල් පාක් එකේ කාලෙ කන දරුවන් විදියට අත්හැරලා දාලා තිබුණා. ඔවුන්ගේ හැකියාවන් හඳුනාගන්න වැඩපිළිවෙළක් නොතිබීම දැන් ප‍්‍රකාශයට පත්වෙනවා.
එහෙත් අපි ඇත්තටම සලකා බැලූවොත් මේ මොහොතේත් ඔවුන්ගේ හැකියාවන් ඇගයීමේ ක‍්‍රියාවලියක් නෙවෙයි ඇවිල්ලා තියෙන්නේ. ඔවුන්ට ස්වාධීන ආර්ථික ජීවිතයක් ගොඩනඟන්න යොමුකිරීමක් දැනට තිබෙන චිත‍්‍ර ඇඳීමේ ක‍්‍රියාවලියෙන් වෙන්නේ නෑ. චිත‍්‍ර ඇන්දා. එච්චරයි. ඔවුන්ව සංගණනයක් කරන්නේවත් නැහැ. මේකෙන් ලැබෙන පණිවුඩය තමයි එවැනි මානව සම්පතක් තියෙනවා, ඒ ගැන තේරුමක් නැතිව කාලය ගතකරන බව. දැන් ඔවුන් තමන්ගේ මානසික තෘප්තියට හරි ඒවා කරන්න ස්වෙච්ඡුාවෙන් ඉදිරිපත් වෙනවා. අඳින එක විතරක් නෙවෙයි මෙතැනදී සිද්ධවෙන්නේ.

කෙනෙක් වැඬේ සංවිධානය කරනවා. තව කෙනෙක් තීන්ත සපයාගන්නවා. මේකට සහාය දෙන්නට ගමේ මිනිස්සු නිදිමරනවා. තේ එකක් දෙන අය ඉන්නවා. ඒක සාමූහික මිනිස් ක‍්‍රියාවලියක්. අපි මේක සුනාමිය හා ආපදා අවස්ථාවලදීත් දැක්කා. සාමූහික මිනිස් ක‍්‍රියාකාරීත්වය ආර්ථිකමය ප‍්‍රතිලාභයක් ලබන තැනට පත්කරගන්න කිසිම ආණ්ඩුවක් සමත්වෙලා නැහැ.

මේ ආණ්ඩුවට මේ ප‍්‍රබෝධමත් කාලසීමාව එයට පාවිච්චි කළ නොහැකිද?

යුද්ධය ඉවරවුණාමත් අපි මේ තත්වය දැක්කා. මිනිස්සු සාමූහිකව ඉදිරිපත් වුණා. එහෙත් ඒක ජාතිවාදී ව්‍යාපෘතියක් බවට හැරෙව්වා මිසක රටේ ආර්ථිකය දියුණු කිරීම පැත්තෙන්, සහෝදරත්වය ගොඩනැගීම පැත්තෙන්, මිනිස් ක‍්‍රියාකාරීත්වය සාමූහික කිරීම පැත්තෙන් කිසිවක් වුණේ නැහැ. මිනිස්සු ආයෙත් පරාදීන මනෝභාවයට ඇදවැටුණා. යුද්ධ කළ හමුදාව කුලී වැඩ කරන මට්ටමට පත්වුණා. පෙනෙන විදියට දැන් තියෙන තත්වයත් ඒ වගේ. මේ ඇතිවෙච්ච විශ්වාසය ආර්ථික, සමාජ සංවර්ධන ක‍්‍රියාවලියකට යොදා නොගත්තොත් මේ ජනතාව මන්දෝත්සාහී වෙනවා.

විපක්ෂයේ ප‍්‍රධාන පක්ෂය වන එක්සත් ජාතික පක්ෂය මේ වෙද්දී නායකයන් තේරීමේ සටනකට අවතීර්ණ වෙලා..

එජාපය ආණ්ඩුවේදී ඒ කාර්යභාරය කළේ නැහැ. විපක්ෂයේදී කාර්යභාරය කළේත් නැහැ. ආණ්ඩුවේදී හැසිරෙන්නේත් විපක්ෂය වගේ. විපක්ෂයේදී හැසිරෙන්නේ ඊටත් වඩා දුර්වල විදියට. එතැන ඉන්න මන්ත‍්‍රීවරුන් සල්ලිවලට විකිණෙනවා මිසක විපක්ෂයේ කාර්යභාරය කරනවා කියලා අපි හිතන්නේ නැහැ.

හැමදාම විපක්ෂයේ කාර්යභාරය ඇත්තටම කළේ අපි. එක්කෙනෙක් හිටියත් දහදෙනෙක් හිටියත් ජවිපෙ ඒ කටයුත්ත කළා. අපට මඩගහන්න විවිධ චෝදනා එල්ලකළා. අපි ආණ්ඩුවට හවුල්කාරයන් කියලා කීවා. මේ ආණ්ඩුවට අදාලවත් අපට ඒ ටික කියයි. ඒවා අපි ගණන් ගන්නේ නැහැ. අපේ ඇත්ත කාර්යභාරය හඳුනාගෙන තියෙනවා. විපක්ෂයේ සැබෑ කාර්යභාරය අපි කළා. පහුගිය කාලයේ ස්වාධීන කොමිෂන් සභා පිහිටුවන්න, තොරතුරු අයිතිය සක‍්‍රිය කරන්න, ජාතික විගණන පනත ක‍්‍රියාත්මක කරන්න, මහබැංකු මංකොල්ලය හෙළිදරව් කරන්න අපි මැදිහත් වුණා. ගල්අඟුරු ගනුදෙනු, සතොස හාල් ගනුදෙනු, කිරිහරක් ගෙනල්ලා කරපු මංකොල්ලය වගේ දේවල් අපි හෙළිදරව් කරලා තියෙනවා. ආණ්ඩුවේ අයත් එදා සද්ද නැතිව හිටියා. එදා ආණ්ඩුවේ හිටපු අය විපක්ෂයට ආවත් වෙනසක් වෙන්නේ නැහැ. හැමදාම විපක්ෂය කටයුතු කරලා තියෙන්නේ පෞද්ගලික වාසි වෙනුවෙන් මිසක මහජන ප‍්‍රශ්නවලට අරගල කරමින් නෙවෙයි.

පසුගිය කාලයේදී කෝප් කමිටුවේ ක‍්‍රියාකාරීත්වය ඉතා ඉහළ මට්ටමක තිබුණා. පෙර නොතිබූ විදියට විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුව විවිධ මාතෘකාවලට අදාලව විශේෂ විගණන වාර්තා ඉදිරිපත් කළා. ඒ පිළිබඳව කෝප් කමිටුව විනිවිදභාවයෙන් යුතුව විමර්ශනය කළා. ඒ සියල්ල ඉදිරියටත් පවතීවිද?

රටේ ජනතාව දිනාගත්ත ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී අයිතීන් අහෝසි කරන්න පුළුවන් වේවි කියලා මම හිතන්නේ නැහැ. තොරතුරු ජනතාවට දැනගන්න තියෙන ඉඩකඩ සීමා කරන්න බැහැ. විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ ක‍්‍රියාකාරීත්වය, විශේෂ විගණන වාර්තා වගේ දේවල් හකුළන්න මේ ආණ්ඩුවට බැහැ. එහෙම කරලා සියදිවි නසාගන්න තරම් මේ ආණ්ඩුව මෝඩ බව හිතන්නේ නැහැ. කෝප් කමිටුව මාධ්‍යවලට විවෘත කළා. ඒ තත්වය ඉදිරියට ගෙනියනවා මිසක මේක ආපහු හරවන්න බෑ. එහෙම කරනවා නම් ආපහු ආණ්ඩුවට ගෙදර යන්න වෙනවා. රට ජාතිය ගැන සංකල්පයට හිරවෙලා ජනාධිපතිවරණයේදී ඡුන්දය දැම්මාට ජනතාව බුද්ධිමත් බව අපි හිතනවා. ජනතාව වෙනසක් බලාපොරොත්තු වෙනවා.

මහමැතිවරණයේදී මේ තීන්දුවම ගන්නේ නැති බව ජනතාව කියනවා. ප‍්‍රබල ආණ්ඩුවක් තිබිලා දුබල විපක්ෂයක් තිබුණොත් වැඩක් නැති බව ජනතාව හිතනවා. පාර්ලිමේන්තුවේදී වගේ මහමැතිවරණයේදී ඔවුන් කල්පනා කරන්නේ නැහැ. ආණ්ඩුවේ නායකයෝ මුලින් තේරුම් ගතයුතු දේ තමයි තමන්ට ඕනෑ දෙයක් කරන්න පුළුවන් කියලා හිතුවොත් අවසාන බව. අත්තනෝමතික වුණොත් ජනතාව ලයිසන් එක හකුළනවා. මම සුබවාදීයි.

කෙසේ වෙතත් වෝහාරික විගණන වාර්තාව යටගහන්නට පාර්ලිමේන්තුවේ වාර අවසන් කළ බවත් චෝදනා කරනවා නේද?

කෝප් කමිටුව කැඳවපු නිසා පාර්ලිමේන්තුව අහෝසි කළාම නෙවෙයි. මම කෝප් කමිටුව කැඳවනවා කියලා ජනාධිපතිවරයා දැනගෙන හිටියේ නැහැ. පාර්ලිමේන්තුවේ වාර අවසාන කරනවා කියලා මම දැනගෙන හිටියේත් නැහැ. ඒ දෙක අහම්බෙන් වුණා විතරයි. වාර අවසාන කිරීමෙන් කෝප් කමිටු වාර්තාවලට බලපෑමක් වෙන්නේ නැහැ. වෙන්න ඉඩක් නෑ. නව සභාපතිවරයෙක් පත්කරලා ඒ වාර්තා ගැන කටයුතු කරන්න පුළුවන්. මේ වාර්තාව මහබැංකුවෙන් හදපු එකක් මිස කෝප් කමිටුවෙන් හදපු එකක් නෙවෙයි. ඕනෑ වෙලාවක මුදල් ඇමතිවරයා විදියට අගමැතිවරයාට මේ වාර්තාව ගැන පියවරක් ගන්න පුළුවන්. මේකට ඉදිරි කටයුතු කරන්න ඕනෑකමක් තියෙනවා නම් වාර අවසාන කිරීම බාධාවක් නෑ.

ඒ අනුව මුදල් අමාත්‍යවරයා ලෙස මහින්ද රාජපක්ෂ මහතාටත් පියවර ගත හැකියි..

අනිවාර්යයෙන්ම. නීතිපතිවරයාගේ නිර්දේශය පැහැදිලිවම තියෙනවා, විෂයභාර ඇමතිවරයාටත් කෝප් කමිටු සාමාජිකයන්ටත් පරිහරණය කරන්න පුළුවන් කියලා. මහබැංකුවෙන් වෝහාරික වාර්තාවේ පිටපතක් අපට එවන්නේ එය අපේ නිර්දේශයක් අනුව හදපු වාර්තාවක් නිසා.

කෝප් කමිටුවට මින් ඉදිරියට ස්වාධීනව වැඩ කරන්න පුළුවන් වේවිද?

කෝප් කමිටුවට සාමාජිකයන් පත් කරන්නේ ආණ්ඩුවෙන් නෙවෙයි. පාර්ලිමේන්තුවේ පක්ෂවලින්. සභාපතිවරයා තෝරන්නේ පක්ෂවලින් පත්වෙන මන්ත‍්‍රීවරුන්ගේ කමිටුවෙන්. නියෝජිතයන් අතරින් තමයි සභාපති තෝරන්නේ. ඔහු ආණ්ඩු පක්ෂයේ වෙන්නත් පුළුවන්.

විපක්ෂයේ වෙන්නත් පුළුවන්. විපක්ෂයේ කෙනෙක් පත්කළාම ජීවයක් ලැබුණු බව පොදු පිළිගැනීමක්. ඒක මරන්න ඕනෑ නැහැ. මම සභාපති හැටියට කරපු කාර්යභාරය හොඳ නම් මාව හෝ මා වගේම කෙනෙක් පත් නොකර, ඒක දුර්වල කළොත් ඒක රටට පෙනෙනවා.

ජාතික ජන බලවේගය ජනාධිපතිවරණයේදී සීයට තුනක ප‍්‍රතිශතයක් පමණක් ලබාගැනීම ඉදිරි මහමැතිවරණයේදී බාධාවක් වේවිද? සීයට තුනේ මානසිකත්වයෙන් මිදෙන්නේ කොහොමද?

1999 ජනාධිපතිවරණයේදී අපි මේ වගේම වමේ පොදු අපේක්ෂකයෙක් ඉදිරිපත් කරලා ලක්ෂ තුනකට වැඩි ඡුන්ද ප‍්‍රමාණයක් ගත්තා. එහෙත් ඊට පසුව තිබුණු 2000 මහමැතිවරණයේදී ඡුන්ද ලක්ෂ 6ක් ගත්තා. මාස කිහිපයකින් ඔය කියන මානසිකත්වය කැඩුණු බව එයින් පැහැදිලියි. ජනාධිපතිවරණයෙන් මාසයක් යද්දී වුණත් ජනතාව ඒ හැඟීමෙන්ම නෙවෙයි ඉන්නේ. අපේ පැත්තෙන් යම් පසුබෑමක් මැතිවරණයේදී තිබුණු බව ඇත්ත. එයින් මිදීම සඳහා සංවිධාන යාන්ත‍්‍රණය ශක්තිමත් කරන්න ඕනෑ. ගම් මට්ටමේ දින 50ක මෙහෙයුමක් අපි සැලසුම් කරලා තියෙනවා. අපේ අපේක්ෂකයන් සක‍්‍රියව වැඩ කරනවා.

ජාතික ජන බලවේගයේ කිසිවෙක් අධෛර්යමත් වෙලා නෑ. ජනාධිපතිවරණයකදී තුන්වැනියෙක් ගත්ත වැඩිම ඡුන්ද ප‍්‍රමාණය අපි ගත්තා. ඒ ගැන සතුටින් ඉන්නවා. තීව‍්‍ර විදියට කඳවුරු දෙකක් බෙදුණු වෙලාවක ඇතිවූ ඡුන්ද ගැටුමකදී මේ වගේ ඡුන්ද ප‍්‍රමාණයක් ලබාගැනීම නොසලකා හරින්න බෑ. ඒ මැතිවරණයේදී ජනතාව බොහෝ දේශපාලන කාරණා සලකා බැලූවේ නැහැ. එසේ තිබියදීත් ලක්ෂ හතරක් ප‍්‍රතිපත්තිමය කාරණා මත ඡුන්දය දුන්නා. ඔවුන් ජාතික සමගිය වෙනුවෙන් අලූත් බලවේගයක් ගැන විශ්වාසය තැබීම සරල කාරණාවක් නෙවෙයි. මේ ඡුන්දදායකයන් කවුද කියලා අපි මුලින්ම අඳුනගන්න ඕනෑ. ඔවුන් එක්ක දේශපාලන සංවාදයක් ගොඩනඟාගන්න ඕනෑ. ඔවුන් එක්ක පියවර නඟන්න ඕනෑ. අපි පසුබට නෑ. කවුරුහරි සීයට තුනේ ලාංඡුනයක එල්ලන්න හැදුවාට, වෙනස් කරන්න පුළුවන්.

ඉදිරි මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වෙන්නේ කොහොමද?

මාලිමාව ලකුණෙන් තමයි ඊලඟ මැතිවරණයට එන්නේ. ඒකට සූදානම් වෙමින් ඉන්නවා. අපි හිතන්නේ නැහැ අපට ආණ්ඩු බලයක් ලැබේවි කියලා. ඒ නිසා ආණ්ඩුව බාරදෙන්න ඉල්ලන එක ප‍්‍රායෝගික නෑ. අපි ඉල්ලන්නේ විපක්ෂයේ ශක්තිමත් කටයුත්තක් කරන්න පුළුවන් අවංක පිරිසක් පාර්ලිමේන්තුවට ගේන්න කියලායි. ඒ නියෝජිතයන් පත් කරන්න කියලායි. ඔවුන්ව දැනුවත් කිරීම තමයි අපි මූලික වශයෙන් කරන්නේ. 225 වැඩක් නෑ කියලා කිව්වේ සාමාන්‍ය ජනතාව. මහජන නියෝජිතයන්ට හොරු, ස්කාගාර, කුඩු වගේ චෝදනා තිබුණා. ඒක වෙනස් කරන්නත් ජනතාව මැදිහත් වෙන්න ඕනෑ.