කොළඹ නගරයේ ග‍්‍රැෆිටි චිත‍්‍ර අඳින්නට තරුණ තරුණියන් පටන්ගෙන ඇතැයි මාධ්‍ය වාර්තා කර තිබුණා. එලෙස ඇඳ තිබුණු ග‍්‍රැෆිටි චිත‍්‍ර අතර දකින්නට ලැබුණේ යුද සෙබළුන් ආදිය. යුදවාදී මානසිකත්වය මෙන්ම, අසීමිත දේශපේ‍්‍රමය මේ ග‍්‍රැෆිටි චිත‍්‍රවල පෙනෙන්නට තිබෙනවා. ශ‍්‍රී ලංකාවේ අභිමානය පෙන්වන වෙස්මුහුණු, නැට්ටුවන් ආදි චිත‍්‍ර රැුසක් මේ වීදි චිත‍්‍රවල තිබෙනවා. බැලූ බැල්මට ආණ්ඩුවෙන් මෙවැනි වීදි චිත‍්‍ර අඳින තරුණ කණ්ඩායම් ගැන විරෝධයක් දක්වන්නේ නැහැ. ඒ වෙනුවට ඔවුන් අනුග‍්‍රහය දක්වන බව පෙනෙනවා. අනෙක් පැත්තෙන් ආණ්ඩු හිතවාදී මාධ්‍යවලින්ද මේ වීදි චිත‍්‍ර රැුල්ල අගයමින් ලිපි පළකර තිබෙන අයුරු දකින්නට ලැබෙනවා.
වීදි නිකන්ම තිබෙනවාට වඩා එවැනි චිත‍්‍රවලින් අලංකාර වීම ගැන සතුටු විය හැකියි. ශ‍්‍රී ලාංකිකයෙකු වීම ගැන අභිමානය එම වීදි චිත‍්‍රවල තිබීම ගැටලූවක් නැහැ. එහෙත් අප මතක තබාගත යුතුයි, වීදිය කියන්නේ වීදිය බව. වීදියේදී මෙවැනි චිත‍්‍රයක් ඇස ගැටෙන්නේ කොළඹ කාෂ්ඨක අව්වේ එහේ මෙහේ යන පීඩිත මිනිසුන්ට බව.
සැබෑ ශ‍්‍රී ලංකාව යනු ඒ වීදි චිත‍්‍රවලින් මවා පෙන්වන තරම් අභිමානයට පත්විය හැකි රටක් නොවන බව පැහැදිලියි.
විශේෂයෙන්ම කොළඹ නගරයේ ජීවන සටනේ සිටින මිනිසුන්ට අභිමානයට පත්විය නොහැකියි. ඒ නිසා සීමාව ඉක්මවූ දේශපේ‍්‍රමයෙන් වීදි පිරවීම ඇතැම්විට උත්ප‍්‍රාසජනක විය හැකියි. ශ‍්‍රී ලංකාවේ සාමාන්‍ය පීඩිත මිනිසුන් සමඟ මෙවැනි වීදිචිත‍්‍ර එකට අල්ලා හෙට දිනයේ ඡුායාරූප ශිල්පියෙකු ඡුායාරූපයක් ගත්තොත්, ඒ වීදි චිත‍්‍රවලින් කියන්නට යන දේශපේ‍්‍රමයෙන් වසා දැමූ අපේ රටේ කතාවේ සැබෑ නිරුවත පවා හෙළිදරව් විය හැකියි ග‍්‍රැෆිටි හෙවත් වීදි චිත‍්‍ර කියන්නේ බිත්තියක් මත අඳින යමක්. අකුරක් හෝ දැන්වීමක් හෝ චිත‍්‍රයක් හෝ විය හැකියි. කැටයමක් හෝ සායම්වලින් අඳින ලද්දක් විය හැකියි. ඊජිප්තු යුගයටත් එහා සිට ග‍්‍රැෆිටි කලාව පැවත එනවා. වර්තමානයේ ග‍්‍රැෆිටි නිර්මාණ දැන්වීම්කරණය වෙනුවෙන් සහ දේශපාලනික ප‍්‍රකාශනයන් වෙනුවෙන් බහුලව පාවිච්චි වෙනවා.
ලංකාවේ නම් ග‍්‍රැෆිටි කලාව බිත්ති මත යමක් අඳින්නේ කලාව වෙනුවෙන් නොව, වෙළෙඳ අරමුණක් වෙනුවෙන් බව පැහැදිලියි. නැත්නම් අපට රෝහල්වලත්, පාසල්වලත් දක්නට ලැබෙන සදාචාරවාදී චිත‍්‍ර හැරුණු කොට ලංකාවේ ග‍්‍රැෆිටි චිත‍්‍ර කලාව පැත්තෙන් අතිවිශාල හිඩැසක් තිබුණා. ශ‍්‍රී ලංකාවෙහි වීදි චිත‍්‍ර ශිල්පීන් මතුවෙන්නට පටන්ගත්තේ මෑත කාලයේදීයි. අප දන්නා හඳුනන ඩොමිනික් චන්ද්‍රසාලි වැන්නන් වීදි චිත‍්‍ර ශිල්පීන් ලෙස නමක් බිහිකරගනිද්දී, තරුණ ශිල්පීන් රැුසක් වීදියේ චිත‍්‍ර අඳින්නට පටන්ගෙන තිබෙනවා.
ග‍්‍රැෆිටි කලාව මේ වන විට ලෝකයේ අතිශය ප‍්‍රබල නිර්මාණ කලාවක් බවට පත් වී තියෙනවා. ග‍්‍රැෆිටි ලෝකයේ සම්ප‍්‍රදායන්, ආචාර ධර්මය, නීතිය පවා නොතකන, රහසේ නිමවෙන කලාවක්. බොහෝ රටවල ග‍්‍රැෆිටි කලාව පාවිච්චි කරන්නේ පවතින ආණ්ඩුවලට විරෝධය පෑමට, යුද්ධයට එරෙහිව, මර්දනයට එරෙහිව සහ ජනතාවට ඇති පීඩනය නිරූපණය කිරීමට. වීදියක ඇඳෙන ග‍්‍රැෆිටියක් අතිශය ප‍්‍රබල ප‍්‍රකාශන මාධ්‍යයක් ලෙස සලකනවා. ඒ නිසා ලොව ශ්‍රේෂ්ඨ ග‍්‍රැෆිටි ශිල්පීන් සැඟවී සිටිනවා.
නගර ඉදිකරන්නේ බලවතුන්. ධනය හිමි බලවතුන් හා දේශපාලන බලය හිමි බලවතුන්. ඒ නගර පවත්වාගෙන යන්නේත් ඔවුන්. නගරයක තිබිය යුතු රූප මෙන්ම හැඩතල ගැනත් තීන්දු ගන්නේ ඔවුන්. ප‍්‍රගතිශීලි වීදි චිත‍්‍ර ශිල්පියෙකු කරන්නේ ඒ අරමුණුවලට රහසේ අභියෝග කිරිම. බලය හා ධනය හිමි පුද්ගලයන්ගේ අරමුණුවලට පිටින් ගොස්, නගරයේ බහුතරයක් වන පීඩිත මිනිසුන්ගේ හඬ නිරූපණය කිරීම.
නූතන ඉතිහාසයේ ශ්‍රේෂ්ඨතම ග‍්‍රැෆිටි ශිල්පියා ලෙස පිළිගැනෙන්නේ බැන්ස්කි. ඔහු වීදියෙහි සැරිසරන මිනිසුන්ගේ ආත්මීය ප‍්‍රශ්න හා ඒ වීදි චිත‍්‍රය පිහිටා තිබෙන ප‍්‍රදේශයේ පොදු ප‍්‍රශ්න එකම රාමුවක් ඇතුළට ගැනීමට සමතෙක්. තනි රූප රාමුවකින් දැවැන්ත කතාවක් කියන්නට ඔහු සමත්. බැන්ස්කිගේ සැබෑ අනන්‍යතාව බාහිර ලෝකයට රහසක්. ලෝකයේ විවිධ තැන්වල ඔහුගේ චිත‍්‍ර දකින්නට ලැබෙනවා. යුද විරෝධය බැන්ස්කිගේ ග‍්‍රැෆිටිවල එක් ප‍්‍රධාන ලක්ෂණයක්. රුධිරය හා හිංසනය ප‍්‍රශ්න කිරීම ඒ ග‍්‍රැෆිටිවල ප‍්‍රධාන ලක්ෂණයක්.
ලංකාවේ වීදි චිත‍්‍ර ශිල්පීන් බැන්ස්කි ගැන නොදන්නවා විය හැකියි. ඔහුගේ භාවිතාව ගැනත් නොදන්නවා විය හැකියි.
ශ‍්‍රී ලංකාවට පැමිණ වීදි චිත‍්‍ර ශිල්පීන් අතර ලෝක මට්ටමේ පිළිගැනීමට ලක්වූ විශිෂ්ටයා වන්නේ සී215 හෙවත් ක‍්‍රිස්ටියන් ගේමි. ඔහු බැන්ස්කිට ප‍්‍රශ්නයෙන් දුන් පිළිතුර ලෙස ඇතැමුන් විග‍්‍රහ කරනවා. ක‍්‍රිස්ටියන් ගේමි සැඟවී සිටින චිත‍්‍ර ශිල්පියෙක් නොවෙයි.
ඔහු ලෝක වීදි චිත‍්‍ර කලාව ගැන උනන්දු වන අය අතර ඉහළ ජනප‍්‍රියත්වයක් හිමි පුද්ගලයෙක්. ක්ෂේත‍්‍රයේ ප‍්‍රවීණයෙක්. තමන්ට හිමි අනන්‍යතාවක් හිමි දැවැන්තයෙක්. ඔහු මිනිසුන්ගෙන් පිරි පෙදෙස්වල ඉතා පුංචි ග‍්‍රැෆිටි චිත‍්‍ර අඳින්නට ප‍්‍රිය කරන අයෙක්.
කොළඹ කොම්පඤ්ඤවීදිය අවට හා ගාල්ල ඇතුළු ප‍්‍රදේශ කිහිපයක මේ විශිෂ්ට කලාකරුව මීට පෙර වීදි චිත‍්‍ර ඇඳ තිබුණා. නවා සිනමා ශාලාව මත, ඒ අවට වතු නිවාස තුළ සහ ඒ අවට ක‍්‍රිස්ටියන් ගේමිගේ සී15 සලකුණ රැුගත් චිත‍්‍ර තිබෙනවා. ඊට අමතරව කඩාවැටීමට ආසන්න රියෝ සිනමාශාලාව තුළත් ඔහුගේ වීදි චිත‍්‍ර තිබෙනවා. ඒවා බොහොමයක් මැකී ගොසින්. ඒවා රැුකගැනීමට ආණ්ඩු හෝ වෙනත් කිසිවෙක් උත්සාහ කර නැහැ. කිසිදු සංරක්ෂණයක් හෝ සංවාදයක් නැතිව ඒ චිත‍්‍ර වේගයෙන් මැකී යාමේ ඉරණමට මුහුණ දී තිබෙනවා. ඇතැම් ඒවා දැනටමත් මැකී ගොස් හමාරයි.
ක‍්‍රිස්ටියන් ගේමි එවැනි චිත‍්‍ර කාලය සමඟ මැකී යා යුතු බව විශ්වාස කරනවා. ඒ නිසාම මිනිසුන් පිරි පෙදෙස්වල, පුංචි වීදි නිවාසවල, බිත්තිවල ඔහු දැවැන්ත නොවන, පුංචි නොවන චිත‍්‍ර අඳිමින් ලෝකය පුරා ගමන් කරනවා. තමන්ගේ චිත‍්‍ර සංරක්ෂණය නොවිය යුතු බව ඔහු විශ්වාස කළත් ඔහුගේ චිත‍්‍ර ආරක්ෂා කරගන්නට ඒ චිත‍්‍රවල වටිනාකම දන්නා උදවිය කැපවෙනවා. ලංකාවේ අප ඔහුගේ චිත‍්‍රවල වටිනාකම දන්නේ නැහැ.
ක‍්‍රිස්ටියන් ගේමිගේ චිත‍්‍රවල පවා වැඩිපුර ඇත්තේ වීදිවල සැරිසරන, එදිනෙදා ජීවිත සටනේ නිරතවන මිනිසුන්ගේ මුහුණු.
වීදිය මත බොරු කරන්නට බැහැ. මහපොළොවේ නැති බොරු ලොවක් වීදි චිත‍්‍රවලින් මවන්න බැහැ. කලාකාරයක තබන චිත‍්‍රයක ශ‍්‍රී ලංකාවේ අභිමානය හෝ ඉතිහාසය ගැන නොයෙකුත් රූප අඳින්නට පුළුවන්. වීදිය මත වුණත්, සුන්දර වෙළඳ දැන්වීමක් සහිත දැන්වීම් පුවරුවක් තැබුවොත් එවැනි රූපයක් අඳින්නට පුළුවන්. එහෙත් වීදි චිත‍්‍රයකට එවැනි දේ ගැළපෙන්නේ නැහැ.
ඉදිරියේදී තව තවත් තාප්පවල හා බස් නැවතුම්වල දකින්නට ලැබෙනු ඇතැයි අනුමාන කළ හැකි අප මුලින්ම කී වර්ගයේ වීදි චිත‍්‍රවල තිබෙන ව්‍යාජ හැඟීම් සාමාන්‍ය ජනතාවගේ දෑස් අන්ධ කිරීම හැර අන් කිසිවක් නොකරනු ඇති. ඒවා ප‍්‍රගතිශීලි කලාවක අරමුණු ඉටු නොකරනු ඇති. ඒ වෙනුවට එක් ජනවර්ගයක දේශපේ‍්‍රමයට පමණක් සේවය කරන, නගරයෙහි තිබෙන හුදු චිත‍්‍ර එකතුවක් පමණක් වනු ඇති.
හංසි මානවඩු
