”වාරකන් කාලෙට අපි කොහේ හරි ගිහිල්ලා රස්සාව කරන්න සිද්ධ වෙනවා. ඉතිං අපිත් උණුහුම් දියවැලක් දිගේ යන මාලූ වගේ උන්ගෙ පස්සෙ යනවා ජීවත්වෙන්න කීයක් හරි හොයාගන්න. මීගමු මාලූකාරයො ඕනි දේකට ඔට්ටුයි”
දකුණට වාරකන් ආවම උතුරට වළාලය. ඒ තමයි ධීවරයෙකුගේ ජීවන රේඛාව සැරින් සැරේ දෝලනය වෙන අන්ත දෙක. මීගමුවට වාරකන ආවම නැත්නම් වළාලයෙදි වුණත් මාලූ අස්වැන්න හිඟ වුණාම ඔවුන්ට සිද්ධ වෙනවා එක්කො වාලච්චේනට නැත්නම් කරයිනගර් ජැටියට ඇවිල්ලා පුරුදු රස්සාව කරන්න.
ටිරෝන් රොඞ්රිගෝ මීගමුවෙ කුඩා පාඩුවේ උපන්න තමන්ගෙ ගම ඇහුවම ඒ තමයි මහ මුහුද කියන හාදයෙක්. බෝට්ටුවක ස්කිපර් කෙනෙක් නැත්නම් බෝට්ටුව හසුරුවන නියමුවෙක්. ටිරෝන් මාත් එක්ක කතාබහට එක්කාසු වුණේ කරයිනගර් ජැටියෙ අයිනකට වෙන්න බෝට්ටුව නවත්තලා තට්ටුව උඩ ඇලවෙලා බොරු නින්දක ඉන්න වෙලාවක. ඇත්තටම වුණේ මට ටිරෝන්ව ඇහැරවන්න සිද්ධවුණු එක.
”ඊයෙ තමයි අපි මීගමුවෙ ඉඳලා ආවේ අද රස්සාව පටන්ගන්න බලාගෙන. මෙහේ මාලූ සාරෙට අහුවෙද්දි අපි බෝට්ටු අරන් ඇවිල්ලා රස්සාව කරනවා. ගෙදර යන්න ඕන වුණාම බෝට්ටු පාක් කරලා බස් එකේ ගිහින් එනවා. ඊයෙත් එහෙම බස් එකේ ආපු දවසක්”
අවුරුදු දොළහේදී තාත්තගෙ පස්සෙන් ගිහින් බෝට්ටුවකට ගොඩවෙලා මුහුදු රස්සාවට වැටුණු ටිරෝන්ගෙ ජීවිතෙ හැමදෙයක්ම වගේ අහම්බයන්ගෙ ප‍්‍රතිඵල වුණාට ඔහු බෝට්ටුවක ස්කිපර් කෙනෙක් වුණේ නම් අහම්බෙකින් නෙවෙයි මහ මුහුදටම පත්තියං වෙච්ච ජීවිතේ හින්දා. මීට ඉස්සර වාලච්චේනට, මලේට ඇවිත් මාලූ අල්ලපු ටිරෝන්ලා කරයිනගර්වලට එන්න පටන් අරගෙන අවුරුද්දක් දෙකක් වෙනවා. ජැටියෙ ඉඳං හැතැක්ම හැත්තෑවක් විතර මුහුදෙ ඈතට ගිහින් මාලූ කිලෝ දෙතුන් දාහක් අල්ලන මේගොල්ල මාලූ විකුණන්නෙ උතුරෙදිමයි.
මාලූකාරයෝ මුහුදු පුත්තුය
ටිරෝන්ලා කැමති තමන් මුහුදු පුත්තු ලෙස හඳුන්වනවාට ය. උප්පැන්නෙ සිංහල කියා සඳහන්ව තිබුණද ආගමෙන් භක්තිමත් කතෝලිකයන් වන ඔවුන් භාෂා දෙකක උරුමක්කාරයන් වන නිසාම ජාතිය ඉක්මවා සිටී. මීගමුවෙන් උතුරට එන හැම ධීවරයෙක්ම අඩුවැඩි වශයන් දෙමළ කතා කරන්නෙකි. ඔවුන්ට උතුරු නැගෙනහිර මුහුද දිනන්නට මේ භාෂා නිපුණත්වය ද හේතුවක් වී තිබේ.
”මං හිතන්නෙ අපි කළවම්. සිංහල දෙමළ දෙකම. අපේ දෙමව්පියන්ට දෙමළ කතා කරන්න පුළුවන්. එයාලගෙන් ඇහුවම කියන්නෙ අපි සිංහල කියලා. ඒ වුණාට ඒකෙ දෙමළ කමකුත් තියෙනවා”
තමන්ගෙ දෙමව්පියන් දෙමළ කතා කරන්නට උගත්තේ කෙසේදැයි කියන්නට මීගමුවෙන් උතුරට එන කිසිම ධීවරයෙකු දන්නේ හෝ එය ඔවුන්ට වැදගත් වන්නේද නැත. ඔවුන් වහරන දෙමළ උතුරේ පිරිපහදු වුණු දෙමළ බසට වඩා වෙනස් ය. නමුත් ඔවුන්ම පවසන අන්දමට ඒ දෙමළ එකිනෙකාට ෂේප් වෙන්නට ප‍්‍රමාණවත්ය.
ජූඞ් ලක්ෂ්මන් රස්සාව කරන්නට උතුරු මුහුදට එන්නේ මීගමුව ඒත්තුකාලෙ ඉඳලාය. ලක්ෂ්මනුත් රස්සාව නිසාම දෙමළ කතා කරන්නට පුරුදු වුණු ධීවරයෙකි. තමන්ගෙ වර්ගය ධීවර යැයි කියන්නෙකි. අවුරුදු දාහතෙන් කසාදයක් බැඳගෙන බෝට්ටුවකට ගොඩවුණු ඔහු කියන්නේ සිංහල දෙමළ මුස්ලිම් කා එක්කත් හරි හරියට රස්සාව කරන්නට හා උදව්පදව් කරගන්නට සිද්ධ වෙන නිසා මුහුදට දෙමළ නැතිව බැරි බවය. ජූඞ් හරිම අපූරු කතාකාරයෙකි. දවල්ට කන්නට කුකුළු මස් උයමින් සිටි ඔහු කිව්වෙ මාලූ අතරට වෙනසක් වුවමනා බවයි. කතාවට හවුල් වෙන්නට තමන්ගෙ බෝට්ටුවේ ඇණියට ගොඩ වෙන්නට ආරාධනා කළ ජූඞ් අපෙන් එකම ඉල්ලීමක් කළේය. ඒ හම්බ කරගෙන කන දැල් මත පය නොතබා බෝට්ටුවට එන ලෙසයි. ජූඞ්ගෙ කකුල් දෙකම තුවාල කැළැලවලින් ගහණය.
”මෙව්වා කවදාවත් ඇරෙන එකක් නැහැ මහත්තයෝ. මට මාලූන්ගෙ ලේ විෂයි. මං හිතන්නෙ තුවාලවලට සැරයි බල මාලූන්ගෙ ලේ”
කල්පිටියෙ, බත්තලංගුණ්ඩුවෙ කොහෙත් රස්සාව කරන ජූඞ්ලා උතුරට ආවද මිගමුවේ රැුඳුණද මුහුදෙදි මනුස්සකමට සීමාවක් නැති බව විශ්වාස කරයි.
”අපේ ගෙවල් තියෙන්නෙ සන්තානම් පල්ලිය කිට්ටුව. එහේදිත් අපිට කවුරුත් එකයි. අපි කැමතියි අපි කරයිනගර් එනවා වගේම මෙහේ දෙමළ ධීවරයොත් මාලූ හිඟ අපිට තියෙන කාලෙට මීගමුවට එනවට. මේක එක රටක් කාටත් අයිති මුහුදක්. ඕන කෙනෙකුට පුළුවන් වෙන්න ඕන ඇවිත් මාලූ අල්ලන්න. ලෙල්ලමට කොමිස් ගෙවනව නම් කාටත් රස්සාවට ඉඩ තියෙන්න ඕන”
මාලූ කතා ලූණු රසය
ජූඞ් රස්සාව කරන බෝට්ටුව හතර දෙනෙකු එක්ව යාත‍්‍රා කරන කුඩා එකකි. එහි වරකට මාලූ කිලෝ දෙදහසක් පමණ ගබඩා කරගැනීමට පුළුවන.
”පහුගිය ටි‍්‍රප් එකේ ඇටවල්ලො අහිනක් වැදුණා මහත්තයො. කිලෝ දෙදහක් විතර අහුවෙනකොට අයිසුත් ඉවරයි. බෝට්ටුවත් පිරිලා අපරාදෙ අපි ආපහු හැරුණා. එහෙම වෙලාවට අපි කරන්නෙ සෙට් එකෙන් අපි දන්න අයට මාලූ ඉන්න ඒරියා එක කියනවා. සිංහල දෙමළ කාටත් කියනවා. රස්සාව හවුලෙ කෙරුවම කාටත් වාසියිනෙ”
ඔවුන් පවසන්නේ මාලූ සැරිසරන්නට ආශා කරන්නේ උණුහුම් දියවැල් ආශ‍්‍රිතව බවය. එවැනි ඉසව්වක දැල් කෙළින් බස්සා හැතැක්ම හත අටක් ඇඳගෙන යද්දී දැලේ ඇස්වල හැටියට මාලූ හසුවේ.
”මං දවසක් ඇල්ලූවා අලි සප්පරුවෙක්. ඌ කිලෝ එකසිය දහයක් විතර හිටියා. විශ්වාස කරන්න උගේ බඩ පැලූවම එළියට ගත්තා ඌ ගිලපු දැල්ලෙක්. ඒකා බරයි කිලෝ නමය හමාරක්. ගිලපු ගමන්ම වගේ සප්පරුවා අපිට මාට්ටු වුණේ. කොහොමත් දැල්ලො රහ ටිකක් පරණ වුණාම. ඉතිං අපි අර දැල්ලා සෝදලා කරලා ඉව්වා. ඒ තමයි මං කාපු රහම දැල්ලා. හැබැයි අපි කවදාවත් අපේ දැල්වලට පැටලූණාට කැස්බෑවො මරන්නෙ නෑ. බේරලා යවනවා මිසක්.මොකද ඌ බෝට්ටුවට වැටුණම අත්වරල්වලින් පපුවට ගහගන්නෙ හරියට ශාප කරනවා වගේ” ඒ ඔවුන් රහට කියන මාලූ කතන්දර ය.
ඔවුන්ගේ බෝට්ටු කුඩා බෝට්ටු නිසා අල්ලන්නේද මධ්‍යම ප‍්‍රමාණයේ මසුන්ය. පොඩි කෙළවල්ලන්, බලයන්, සප්පරා, කොප්පරා, අලගොඞ්ඩන් පරවුන් ඇතුළු මාලූ රාශියක් ඒ දැල්වල ඇස් අතර පැටලූණද ලොකු කෙන්දන්ගේ ප‍්‍රමාණයේ මාලූන් අසුවන්නේ අඩුවෙනි. කිලෝ විස්සට තිහට වැඩිවන විට කෙළවල්ලාටම කෙන්දා යැයි කියන බව ඔවුන්ගේ මතයයි. එවැනි කෙන්දන් පිටරට යන්නට වාසනාව ලද්දවුන්ය.
”සමහර වෙලාවට අපි මාලූ ටිකක් කරෝල කරගන්නවා අපිට කන්නයි ගෙදර ගෙනියන්නයි. එව්වා තමයි ලස්සනට වේලිච්ච වැලි නැති බෝට්ටු කරවල. ඒවා හරියට උම්බලකඩ වගේ. මුහුදු පින්න වැදි වැදි වේලෙන නිසා හරිම රහයි. බෝට්ටු කරවල කියලා කියන හැම එකම බෝට්ටු කරවල නෙවෙයි”
ඒ ජීවිතත් මුහුද සරිය
මීගමුවෙ නෙත්මිණ පුතා බෝට්ටුවෙන් හතර දෙනෙක් කරයිනගර් ආවෙ ස්කිපර් ඩෙනිස් එක්කය. බෝට්ටුවේ අයිතිකාරයාද ඔහුය. ලීමා, ඇන්ටනි, සෙබස්තියන් අනෙකුත් සේලරුවන් ය. ඔවුන්ද ගමේ යන්නෙ බෝට්ටුව කරයිනගර් ජැටියට භාර දෙමිනි.
”අපි මිගමු යන්නෙ මෙහේ ඉන්න දෙමළ සහෝදරයො කාට හරි බෝට්ටුව භාර දීලා. උන් පණ වගේ බෝට්ටු බලාගන්නවා. මොකද අන්තිමේදී හැමෝගෙම ජීවිත එක වගේ බව කවුරුත් දන්නවා”
උතුරට එන මීගමු ධීවරයන්ගේ බෝට්ටුවල සියලූ සේවා සපයන්නන් බවට මේ වනවිට පත්ව සිටින්නේ දෙමළ මිතුරන් ය. ඔවුන්ගේ බෝට්ටු පිළිසකර කරන්නේ, ඒවායේ තට්ටුව සෝදා දෙන්නේ, ෆයිබර් වැඩ තර දෙන්නේ ඔවුන්ය.
”මෙහේ අයට ලොකු බෝට්ටුවල රස්සාව තවම පුරුදු නැහැ. එයාලා පොඩි බෝට්ටුවලටයි, ඔරුවලටයි තමයි හුරු. දවසෙ රස්සාව කරන්නෙ. දැන් තමා එක්කෙනා දෙන්නා ලොකු බෝට්ටුවලට හුරු වෙන්නෙ. එහෙම වෙනවට අපි කැමතියි. මොකද අපි එකම රටක මිනිස්සු. දවසක එයාලත් මීගමු මුහුදට එන්න ඕන”
තමන් කිසිම අයුරකින් උතුරේ ධීවර සහෝදරයන්ගේ සම්පත් උදුරා නොගන්නා බව පවසන ඔවුන් ලංකාවේම ධීවරයන්ට තිබෙන පොදු තර්ජනය සුරත දිගු කොට පෙන්වයි. ඒ කරයිනගර් ජැටියේ ඈතට වෙන්නට රඳවා ඇති සහ එකක් දෙකක් අර්ධ වශයෙන් ගිල්වා ඇති ඉන්දීය බෝට්ටු සහ ජාවාරම්කරුවන්ගේ බෝට්ටු ය.
”මුන් තමයි අපිව හූරගන්නෙ මහත්තයො. කේරළ ගංජා කුඩු අදිනවා මදිවට අපේ බෝඩරේ පැනලා ඇවිත් මුහුදු පතුළ හූරගෙන ට්‍රෝලිං කරනවා. ඒකෙන් මුහුද මැරෙනවා. එහෙම නැත්නම් වල්ලම්වලින් සිය ගාණක් ඇවිල්ලා මාලූටික කොල්ලකනවා කවුරුත් විරුද්ධ වෙන්න ඕන ඒකට”
මීගමු ධීවරයන් හැබැවින්ම ද්විභාෂික මුහුදු පුත්තු ලෙස හඬ නගන්නේත් උතුරු දකුණු ධීවර උරුමය වෙනුවෙනි. ඔවුන්ට අනුව එකම රටක මුහුදු පුත්තු බෙදන්නට භාෂාවකට නුපුළුවන. x
x ලසන්ත ද සිල්වා
