අනෙක් අයට නොපෙනෙන ආශ්චර්යයක්

ඉතාලියේ වෙරෝනා නගරය තවමත් නූතන රෝමියෝලාගේ සහ ජූලියට්ලාගේ පැතුම් සහ හසුන්වලින් වැසී යයි. ජූලියට් හමුවීමට රෝමියෝ රාත‍්‍රියේ පිවිසුණු ඉහළ මාලයේ ඇතුළු ගෘහ සඳළුව දෙස ඇතැම් පෙම්වතෙකු හෝ පෙම්වතියක හෝ අද පවා කඳුළු පිරි දෙනෙතින් යුතුව බලා සිටින්නේ මානව පේ‍්‍රමයේ පූජාසනය එය යැයි විශ්වාස කරන්නාක් මෙනි. ශේක්ෂ්පියර් අතින් ”රෝමියෝ සහ ජූලියට්” නාට්‍යමය ශෝකාන්තය ලියැවුණේ වසර තුන්සිය විස්සකට පමණ ඉහතදී ය. ඊට පාදක වූයේ යැයි සැලකෙනුයේ 1562දී ආතර් බෲක් විසින් ” The Tragical History of Romeus and Juliet˜ ” නමින් කාව්‍යයකට නැගූ වෙරෝනා නගරය පසුබිම් කරගත් පුරාණ රොමියස්-ජූලියට් ඓතිහාසික කතා පුවතයි. 1567 විලියම් පේන්ටර් විසින් මේ කතා පුවත ම ගද්‍යයෙන් සටහන් කළ ” —Palace of Pleasure˜ ” නම් කෘතිය ද ශේක්ෂ්පියර්ගේ අවධානයට ලක්ව තිබිණි. කෙසේ වෙතත් කලා ඉතිහාසයේ නොයෙක් වර ප‍්‍රතිනිර්මාණය වූයේ රෝමියෝ ද, ජූලියට් ද තම පේ‍්‍රමය වෙනුවෙන් සිය ජීවිත අත්හැර දමනයුරු ශේක්ෂ්පියර් නාට්‍යානුරූපීව ලියා තැබීමෙන් පසුව ය.

සිය දහස් ගණනක් වූ ඒ ප‍්‍රතිනිර්මාණ අතරින් 1968 දී ෆ‍්‍රැන්කෝ සෙෆිරෙලි විසින් නිර්මාණය කළ ” Romeo and Juliet˜ චිත‍්‍රපටයේ දර්ශනයකින් මෙම ලිපිය හැඩ කරන්නට අදහස් කළෙමි.

රෝමියෝ සහ ජූලියට් ගැන කියත් ම මට මතක් වන්නේ ප‍්‍රමිලා බිසවට පේ‍්‍රම කර මරණ දඬුවමට ලක් වූ දස්කොන් ය. නැතහොත් කොනේස්වරම් දෙවොල අසළ ”ලවර්ස් ලීප්” ලෙස දැන් හැඳින්වෙන ස්ථානයෙන් පහළට පැන මිය ගියේ යැයි කියන ෆ‍්‍රැන්සිනා වැන් රීඞ් ය. සෑම ඉතිහාසයක ම මෙන් ම සෑම වර්තමානයක ම මෙවැනි දෑ සිදු වේ. පේ‍්‍රමය එවැනි දෙයකි. එය එලෙස මිනිස් ජීවිතවලත්, හැඟුම්වලත් ගැඹුරු ම කලාපයන් සමග මෙන් ම ඇතැම් විට මරණය සමග පවා ගනුදෙනු කරන්නකි.

ඕනෑම කලා මාධ්‍යයක සුලබ තේමාව ද පේ‍්‍රමයයි. පේ‍්‍රමයෙන් තොර කලාවක් ද, පේ‍්‍රමයෙන් තොර ජීවිතයක් ද, පේ‍්‍රමයෙන් තොර සෞන්දර්යයක් ද තිබිය නොහැකි යැයි මට සිතෙන අතරේ පේ‍්‍රමය ගැන ප‍්‍රකට ලේඛකයන් ලියා ඇති අකුරු සාගරයෙන් සුළු තෙතමනයක් පමණක් මෙහි ගෑවී ගියාවේ.
”ඔබේ හදෙහි පේ‍්‍රමය රඳවා ගන්න. එය නොමැති ජීවිතයක් හිරු රැුස් නොවැටෙන, මල් මියැදී ගිය උද්‍යානයක් මෙනි.” (ඔස්කාර් වයිල්ඞ්*
”සැබෑ පේ‍්‍රමයන් අවතාරයන් වැනි ය. සැම දෙනා ම ඒ ගැන කතා කරන නමුත් එය දැක ඇත්තේ කිහිප දෙනෙකු පමණි.” (ෆ‍්‍රැන්කොයිස් ඩෙ ලා රොච්ෆොකොල්ඞ්*

”කිසිදා සෑහෙන තරමට නොලැබෙන දෙයත්, කිසිදා සෑහෙන තරමට ලබා දිය නොහැකි දෙයත් ආදරය නම් වේ.” (හෙන්රි මිලර්*
”අනෙක් අයට නොපෙනෙන ආශ්චර්යයක් දකින්නට නම් යමෙකුට ආදරය කරන්න.” (ෆ‍්‍රැන්කොයිස් මොරියැක්*

පේ‍්‍රමයෙන් උමතු වීම, මුසපත් වීම, ආතුර වීම හෝ මෝහනය වීම කලාකරුවන් වෙතින් වඩාත් සුලබව දැකිය හැකි වේ දෝයි සිතේ. ඇතැම් විට ඔවුන් තුළ දිලිසෙන පේ‍්‍රමය ඔවුන්ගේ ලියුම් කියුම් හෝ කලා නිර්මාණ ඔස්සේ නොවැළහී ප‍්‍රකාශ වන බැවින් කෙනෙකුට එසේ පෙනී යනවා විය හැකි ය. කවියකින් ගීතයකින්, සිතුවමකින් හෝ සංවේදී අකුරු වැලකින් ප‍්‍රකාශ කර ගත නොහැකි කොතෙක් නම් සුවහසක් ගැඹුරු පේ‍්‍රමයන්, මතකයන්ගේ සිතුම් වැලි තලා යට සැඟව යනවා ඇත් ද?

විශිෂ්ට ලේඛක මාක් ට්වේන් සිය පෙම්වතිය වූ ඔලිවියා ලැන්ඩන්ට ලියූ ලිපියක කොටසක් මෙසේ ය.

”…දිවි ඇති තෙක් මා තුළ රැඳෙන ඔබේ අමිල සෙනෙහස වෙනුවෙන් මගෙ සතුටු හදවත පතුලෙන් පේ‍්‍රමයේ සහ ආයාචනාවේ දිය ප‍්‍රවාහයක් උනා හැළේ. එය ඔබ දෙසට ගලා එන මුත් එහි ස්පර්ශ කළ නොහැකි රැුලි ඔබට නොපෙනෙනවා ඇති. සොඳුරිය! නමුත් මේ වදන් පේළි තුළින් එය රළ නගන දුරස්ථ හඬ ඔබට ඇසේවි.”

නැපොලියන් විසින් ජොසෆින්ටත්, ඇල්බට් කුමරු විසින් වික්ටෝරියා රැුජිනටත්, ස්කොට් ෆිට්ස්ජෙරල්ඞ් විසින් සෙල්ඩාටත්, බීතෝවන් විසින් ඔහුගේ සදාතනික පෙම්බරියටත් ආදි වශයෙන් ප‍්‍රකට පුද්ගලයන් ලියූ අතිශය පේ‍්‍රමනීය පෙම් හසුන් දහස් ගණනක් මානව පේ‍්‍රමයේ ස්වභාවය අපට පසක් කරයි. දිළිඳු බවට පත්ව සිටි ජෝන් කීට්ස් කවියා පේ‍්‍රමයෙන් ම ආතුරව යොවුන් වියේදී ම මිය යන්නට පෙර ඔහුට කිසිදා හිමි කර ගත නොහැකි වූ ෆැනී බ‍්‍රවුන් නම් අසල්වැසි තරුණියට සිය දිවියේ අවසන් වසර තුන පුරා ම පෙම් හසුන් සිය ගණනක් ලියන්නට ඇත්තේ කවියෙන් පවා සිය පේ‍්‍රමය නිසි ලෙස පළ කළ නොහැකි බව වැටහී යාමෙන් විය හැකි ය. ඔහු එක් ලිපියකින් හමු වූ පණ ගැහෙන තීන්ත බිඳු ටිකක් මෙසේ ය.

”ආදරය මා ආත්මාර්ථකාමියෙකු බවට පත් කර ඇත. ඔබ නොමැතිව මා පවතින්නේ කෙසේ ද?. ඔබව නැවත දැකීමේ වුවමනාව හැර අනෙක් සියලූ දේ මට අමතකව ගොසින්. මගේ දිවිය එතැන නැවතී ඇතුවාක් මෙනි. ඉන් එපිටට මට නෙත් හෙළිය නොහැක. ඔබ මා ඔබ තුළට උරාගෙන අවසන් ය. මේ ආගම වෙනුවෙන් මම දිවි පුදමි. පේ‍්‍රමයයි මගේ ආගම!”

ඔව්, පේ‍්‍රමය එවැනි ය….. ඒ ආදි වශයෙනි. නිමාවක් කළ නොහැකි විස්තරයක සිර වන්නට පෙර වහා සිහි එළවාගෙන ගී හඬක් ඔස්සේ මම පිටව යමි. රෝමියෝ-ජූලියට් කතාව අයිති ඉතාලියෙන් ම ගලා එන මේ ගීතය ගයන්නේ ඉල් ඩිවෝ ( Il Divo& h’ — Til Amero ” හෙවත් ”මං ඔබට ආදරෙයි” යනු එහි නමයි.

”රාත‍්‍රිය ලොව මතින් ලිස්සා යයි
එය නිදයි
චන්ද්‍රයා රිදී පාටින් සැරසෙයි
මුහුද සහ නගරයත් ඒ වගෙයි

ඔබට මාව තව තවත් මතක් වෙයි
ඔබ නොදත් දේ කොතරම් ද?

ඔබ මා අසළ නැති වුණත්
මං තාම විශ්වාස කරන්නේ
හැමදා ම මං ඔබට ආදරය කරනු ඇති
මා දකින සිහිනවල
හිරු එළියෙ සඟවගෙන
මම ඔබව මා සමග රැුගෙන යමි

උදෑසන වර්ණයන් සොරකම් කරමි
එයින් මම පැහැදිලි අහස මත
ඔබෙ මුහුණ සිතුවම් කරමි
ඉන් පසුව මම සිනාසෙමි

මං තාම විශ්වාස කරන්නේ
අපි එක ම ආත්මයක්
දෙතැනක හිටියත් දෙන්නෙක් නම් නෙවෙයි.”

ලක්ෂාන්ත අතුකෝරල