ජුලි 20 මනුෂ්‍ය වර්ගයා හඳට ගොස් වසර 50ක් සම්පූර්ණ වුණා. ජුලි 22 වැනිදා ඉන්දියාවේ චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුම චන්ද්‍රයා බලා පිටත් වුණා. ඉතින්, ගෙවුණු සතිය චන්ද්‍රයාට අයිති සතියක්. බොහෝ මාධ්‍ය සඳ ගමන් ගැන කතාකළා.
චන්ද්‍රයාන් 2
ඉන්දියානු අභ්‍යවකාශ මෙහෙයුම් ක‍්‍රියාත්මක කරන්නේ අයි.එස්.ආර්. ඕ. නම් රාජ්‍ය ආයතනය. ඔවුන් චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුම දියත් කරන්නේ චන්ද්‍රයාගේ දක්ෂිණධ‍්‍රැවය ගැන පරීක්ෂණ කරන්නටයි. ඔවුන්ගේ විශේෂ අවධානය යොමුවන්නේ චන්ද්‍රයා මත අයිස් ලෙස ගල්ගැසී තිබෙන ජලය පිළිබඳ පරීක්ෂණ සිදුකිරීම දෙසටයි.
චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුම සතියක් ප‍්‍රමාද වුණේ තාක්ෂණික දෝෂයක් නිසා. දෙවැනි වතාවේදී ඔවුන් සාර්ථකව එය සම්පූර්ණ කරන්නට සමත්වුණා. දැන් පෘථිවිය වටා යානය කක්ෂගත වනු ඇති.
පෘථිවිය වටේට සාර්ථකව කක්ෂගත වීමෙන් පසුව එය ඉන් මිදී චන්ද්‍රයා වටා කක්ෂගත වෙනවා. චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුම පෘථිවියේ සිට හඳට ගමන් කිරීමට ඇපලෝ මෙහෙයුමට ගතවූ කාලයට වඩා වැඩි කාලයක් ගතවෙනවා. ඉන්ධන වැයවීම අවම කරගන්නට චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුම පෘථිවිය වටා රවුම් කිහිපයක් කැරකී පෘථිවි ගුරුත්වයෙන් තල්ලූවක් ලබාගෙන හඳ වෙත ගමන් කිරීම ආරම්භ කරනවා. සැප්තැම්බර් මාසයේදී පමණ එය චන්ද්‍රයාට ළඟාවේවි. චන්ද්‍රයා වටා කක්ෂගත වේවි.
චන්ද්‍රයා වටා කක්ෂය සම්පූර්ණ කොට, එම යානය චන්ද්‍රයාගේ කක්ෂයෙහි දිගටම රැුඳී සිටිමින් තොරතුරු එකතු කරනවා. එය වසරක් පමණ එලෙස තොරතුරු එකතු කරනු ඇතැයි බලාපොරොත්තු වෙනවා.
චන්ද්‍රයාන් මෙහෙයුම චන්ද්‍රයා වටා කක්ෂගත වූ විගස එයින් ‘වික‍්‍රම්’ චන්ද්‍රයාට ගොඩබසින උපයානය දියත් වෙනවා. එය මේ මෙහෙයුමේ දෙවැනි කොටස. වික‍්‍රම් සඳේ දක්ෂිණධ‍්‍රැවයට ගොඩබසිනවා. වික‍්‍රම් යානයේ බී‍්‍රෆ්කේසයක් තරම් කුඩා රෝවර් යානයක් තියෙනවා. එහි නම ප‍්‍රග්යාන්. එය චන්ද්‍රයාගේ දක්ෂිණධ‍්‍රැවයේ ගමන් කරමින් තොරතුරු එකතු කරනු ඇති. ඔවුන් දින 14ක් තිස්සේ තොරතුරු එකතු කරන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඒ අනුව චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුමේදී යාන්ත‍්‍රික මිතුරන් තිදෙනෙක් සිටිනවා.
මෙහෙයුමේ තිබෙන වැදගත්ම අංගයක් වන්නේ සඳෙහි ඝනීකෘත ජලය තිබෙන ප‍්‍රදේශ සිතියම්ගත කරන්නට උපකරණ එහි තිබීමයි. සඳෙහි ජලය තිබෙන තැන් සිතියම්ගත කිරීම මනුෂ්‍ය වර්ගයාට ඉතා වැදගත් ඉදිරි පිම්මක් වනු ඇති. ඊට අමතරව සඳෙහි ඇති වායුගෝලයේ ස්වභාවය, ඛණිජ ද්‍රව්‍ය, සඳ මත පතිත වන සූර්ය කිරණ ආදි කාරණා රැුසක් ගැන ඔවුන් අධ්‍යයනය කරනවා. අනාගතයේදී සඳ මත මිනිසුන් කිරීමට බලාපොරොත්තුවන වැදගත් මෙහෙයුම් ගණනාවකට ඔවුන් එකතුකරන දත්ත වැදගත් වේවි. විශේෂයෙන්ම තවත් වසර පහකින් පසුව නාසා ආයතනය සඳ මත අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයක් සකස් කිරීමේ මෙහෙයුම් පටන්ගන්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා. එවැනි මෙහෙයුම් ක‍්‍රියාත්මක වෙද්දී, ඉන්දියානුවන් එකතු කරන දත්තවලට නාසා ආයතනයත් ණයගැති වේවි.
අනාගතයේදී ක‍්‍රියාත්මක වන සියලූ අභ්‍යවකාශ මෙහෙයුම්වලට ප‍්‍රධාන මධ්‍යස්ථානයක් ලෙස චන්ද්‍රයා මත නාසා ඉදිකරන්නට බලාපොරොත්තුවන මධ්‍යස්ථානය ක‍්‍රියාත්මක වේවි. මනුෂ්‍යයන්ද ඒ මධ්‍යස්ථානයේ වැඩකරනු ඇති. මනුෂ්‍ය වර්ගයාගේ ඉදිරිකාලීන දැවැන්ත පියවර සඳහා ඒ මෙහෙයුම වැදගත්. ඒ මෙහෙයුමට මේ මෙහෙයුම වැදගත්.
යන්ත‍්‍රයක් ඇයි
නාසා ආයතනය මිනිසුන්ව හඳට යවා අවුරුදු 50ට පසුව ඉන්දියාව මිනිසුන් නැති යානයක් හඳට යැවීම ගැන අප උද්දාමයට පත්විය යුත්තේ ඇයි? හේතු ගණනාවක් තියෙනවා. අනෙක් අතට තවදුරටත් පෘථිවියේ කක්ෂගතව සිටින අභ්‍යවකාශ මධ්‍යස්ථානයෙන් එහාට මිනිසුන් නොයෑමට හේතු බොහොමයක් තියෙනවා.
අභ්‍යවකාශ ගමනට මුලින්ම අත තැබුවේ සෝවියට් දේශය. ඒ ඇමෙරිකාව සිතන්නත් කලින්. මුල්ම යානය වන ස්පුට්නික්, මුල්ම ජීවියා වන ලැයිකා බැල්ල, මුල්ම මනුෂ්‍යයා වන යුරී ගගාරින්, මුල්ම කාන්තාව වැලැන්ටිනා තෙරෙස්කෝවා ආදි මුල්කාලීන මෙහෙයුම් සියල්ල සෝවියට් දේශය සාර්ථක කරගත්තා. ඒ මුල්ම යුගයේදී ඇමෙරිකාවේ නාසා ආයතනයවත් හරිහැටි ආරම්භ වී නැහැ. නාසා ආයතනයට පෙර ඇමෙරිකාව රුසියාවේ අභ්‍යවකාශ මෙහෙයුම්වලට පිළිතුරු ලෙස කරන්නට බලාපොරොත්තු වී තිබුණේ න්‍යෂ්ටික මිසයිලයක් හඳ මතට යවා පිපිරවීම බව ඇතැම් වාර්තාවල කියැවෙනවා. කෙසේ වෙතත්, මනුෂ්‍ය වර්ගයාගේ වාසනාවට අවිආයුධ වෙනුවට මනුෂ්‍යයන් හඳට යැවීම ගැන ඇමෙරිකාව කල්පනා කර තිබුණා. කෙසේවෙතත් එදා නාසා ආයතනය වෙනුවෙන් ඇමෙරිකාවේ වාර්ෂික අයවැයෙන් වෙන්කළ මුදලින් අඩක්වත් අද වෙන් කරන්නේ නැහැ.
චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුමේ උපයානය වික‍්‍රම්, හඳේ දක්ෂිණධ‍්‍රැවයට දින 14ක් රැුඳී සිටින්නට බලාපොරොත්තු වෙනවා. ඉන්පසුව ඒ ප‍්‍රදේශය අඳුරට යද්දී, වික‍්‍රම් චන්ද්‍රයා මත නවතිනවා. අධික ශීතලකින් යුත් මේ කලාපයේ මනුෂ්‍ය විද්‍යාඥයන් කණ්ඩායමක් ඒ කාලය ගත කරන්නට නම් ආහාර කොපමණ රැුගෙන යා යුතුද, ශීතලට ඔරොත්තු දෙන අභ්‍යවකාශ ඇඳුම්, ඔක්සිජන් ආදිය මොනතරම් රැුගෙන යා යුතුද, මනුෂ්‍ය ජීවිතයක් රැුගත් යානයක් ගැන අවදානම මොනතරම්ද, මනුෂ්‍යයෙක් කෙතරම් බරකින් යුතුද? එහෙත් වික‍්‍රම් සහ ප‍්‍රග්යාන් ඉතා අඩු බරකින් යුක්තයි. මේ සියල්ලට අමතරව හඳ මත ගතකරන කාලසීමාවෙන් පසුව මනුෂ්‍යයන් නැවත පෘථිවියට පැමිණීම සඳහාත් දෙවැනි මෙහෙයුමක් අවශ්‍යයි.
ඒ නිසා තවදුරටත් මිනිසුන් අභ්‍යවකාශයේ තැන් තැන්වලට යැවීමට වඩා යන්ත‍්‍ර රැුගත් මෙහෙයුම් ක‍්‍රියාත්මක කිරීම කාර්යක්ෂමයි.
මතක තබාගත යුතු කාරණයක් වන්නේ චන්ද්‍රයාන් 2 මෙහෙයුම 2007 දී මුලින්ම සැලසුම් කරද්දී, රුසියාව සමඟ ඒකාබද්ධ මෙහෙයුමක් ලෙස එය සැලසුම් කළ බව. එහෙත් රුසියාව පසුකාලීනව ඒ මෙහෙයුමෙන් ඉවත්වුණා. ඉන්පසුව නාසා ආයතනය හා යුරෝපා සංගමයේ අභ්‍යවකාශ ඒජන්සිය ඒ මෙහෙයුම්වලට සම්බන්ධවීමට කැමැත්ත පළ කළත්, ඉන්දියාව තනිවම මෙහෙයුම සම්පූර්ණ කරන්නට තීරණය කර තිබුණා. එය ඉන්දියාව සිය අභිමානය ප‍්‍රකාශ කිරීමක්.
එපමණක් නොවෙයි, අයි.එස්.ආර්. ඕ. පවසන අන්දමට ඔවුන්ගේ ඉදිරි සැලසුම් වන්නේ අඟහරු, බුද හෝ උල්කාවක් මතට යානයක් යැවීමයි. x
x අමිල රත්නායක
