වෙද්‍ය සෙයිගු ශිහාබ්ඞීන් මොහොමඞ් ශාෆි දැන් ඉන්නේ රක්ෂිත බන්ධනාගාරයේ ය. ඔහුට එරෙහිව නගා ඇති කිසිදු චෝදනාවක් ඔප්පු කළ නොහැකි වුව ද, කුරුණෑගල මහේස්ත‍්‍රාත්වරයාට අනුව ‘මහජන කැළඹිලි ඇතිවනු වැළැක්වීම පිණිස’ ඔහු තව දුරටත් රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කළ යුතුව තිබේ.
මේ අනුව කල්පනා කරතොත්, මහජන සාමය පවත්වාගෙන යාම සඳහා විමර්ශන මගින් නිදොස් බව ඔප්පු කළ පුද්ගලයකු චෝදනා රහිතව සිරගත කිරීමේ නීති පූර්වාදර්ශය කුරුණෑගලින් ලෝකයට දායාද කිරීමේ ප‍්‍රීතිය දැන් ලාංකිකයන්ට භුක්ති විඳිය හැක.
වෛද්‍ය ශාෆි සම්බන්ධ සිදුවීම් අනුක‍්‍රමිකව සළකා බලතොත් ඒවා මෙසේ ය: පළමුව, ‘සිංහල මව්වරු 4000ක් වඳභාවයට පත්කළ තවුහිද් ජමාත් දොස්තර කෙනකු’ ගැන’ ‘දිවයින’ පත‍්‍රයේ සිරස්තලයකි. ඉක්බිති එවැනි සිදුවීමක් ගැන කිසිදු පැමිණිල්ලක් ලැබී නැති බවටත්, එහෙයින් කිසිදු පරීක්ෂණයක් සිදු නොවන බවටත් පොලිස් මාධ්‍ය ප‍්‍රකාශකයාගෙන් පැහැදිලි කිරීමකි. අනතුරුව කුරුණෑගල ශික්ෂණ රෝහලේ වෛද්‍යවරයකු වන ශාෆි ශිහාබ්ඞීන් පොලිස් අත්අඩංගුවට ගත් බවට මාධ්‍ය වාර්තා වැස්සකි. ඒ අත්අඩංගුවට ගැනීම අයථා ඉපැයීම් සම්බන්ධ එකකැයි පොලිසිය කියා සිටියේ අනතුරුව ය. ඉක්බිති අත්අඩංගුවට ගත් වෛද්‍යවරයා විසින් කළ සැක කටයුතු වඳ සැත්කම් ගැන චෝදනා ඇතිනම් ඒවා ගැන කරුණු ඉදිරිපත් කරන්නැයි මහජනයාට ආයාචනයකි. ඒ අනුව කුරුණෑගල රෝහලට ගලා ආ බැව් කියන පැමිණිලි මුල්කොටගෙන පොලිස් අපරාධ විමර්ශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් වෛද්‍ය වෘත්තිකයන් ද, හෙද වෘත්තිකයන් ද, ජ්‍යෙෂ්ඨ හා පළපුරුදු නාරි හා ප‍්‍රසවවේදීන් ද, අවශේෂ ආරක්ෂක අංශ සහ රාජ්‍ය ඔත්තු සේවාවන් ද සම්බන්ධ කරගත් විමර්ශන මාලාව එයින් පසුව ය. ‘දිවයින’ පත‍්‍රයේ අනුග‍්‍රහයෙන් වෛද්‍යවරයාගේ දරුවන් ඉලක්ක කොටගත් නින්දා සහගත වෛරී ව්‍යාපාරය මීට අමතර එකකි.
වෛද්‍ය ශාෆිට එරෙහි ත‍්‍රස්ත චෝදනා ද, වන්ධ්‍යාකරණ චෝදනා ද, අයථා ඉපැයීම් පිළිබඳ චෝදනා ද පදනම් විරහිත බවට අපරාධ විමර්ශන දෙපාර්තමේන්තුව විසින් කුරුණෑගල අධිකරණයට දැනුම් දෙනු ලැබුවේ ඒ සියලූ සංත‍්‍රාසජනක දර්ශන අවසානයේ ය. චෝදනා සහමුලින්ම පදනම් විරහිත බව විමර්ශනවලින් තහවුරු කොට අදාළ සැකකාර පුද්ගලයා නිදොස් කළ පසුත්, එල්ලව තිබූ චෝදනාවල බරපතළභාවය සලකා යමකු බන්ධනාගාර ගත කිරීමේ නව නීති පිළිවෙත එහි අවසාන ප‍්‍රතිඵලයයි.
සිංහල බෞද්ධ ජනයාගේ සාමූහික පැවැත්මට මෑත කාලීනව එල්ල වූ ‘බිහිසුණුම’ තර්ජනයෙන් මුදවා ගැනීමට ඒකාබද්ධව දියත් කරන ලද මාධ්‍ය – පොලිස් – අධිකරණ ත‍්‍රිවිධ බල මෙහෙයුමෙන් යුක්තිය තහවුරු කොට ඇති නිසා දැන් වඳවීමේ භීතියෙන් තොරව නින්දට යාමට සියල්ලන්ට හැකිවනු ඇත. වෛද්‍ය ශාෆි දියත් කළ ‘වර්ග සංහාරය පිළිබඳ ජාත්‍යන්තර පරීක්ෂණයක්’ පැවැත්වීමේ වැදගත්කම ගැන දැන් බෞද්ධ භික්ෂූන් විසින් කර ඇති යෝජනා, නින්දෙන් අවදි වූ පසු ‘දෙමළුන්ට හොරෙන්’ සළකා බැලිය හැකි ය.
නමුත් වාර්ග-ආගමික අධිපතිවාදයෙන් පමණක් කුලූගැන් වූ සංත‍්‍රාසජනක මාධ්‍ය වාර්තා ඉක්ම වූ යථාර්ථයක් වෛද්‍ය ශාෆි ශිහාබ්ඞීන් සම්බන්ධ සිදුවීම් මාලාව විසින් පෙන්නුම් කරයි. ඒ යථාර්ථය මෙයයි: අධිපති වර්ගවාදය වනාහී දුර්ජන මිනිසුන් අතළොස්සක් දෙනා විසින් නඩත්තු කරන පුද්ගල අගතියක් නොවේ; දේශපාලන ආයතන, පොලිසිය, අධිකරණය, ආගමික සංස්ථාවන් හා මාධ්‍ය යන සකළ විධ බලවේගවල ශ‍්‍රම විභජනය යටතේ පවත්වාගෙන යනු ලබන ව්‍යුහාත්මක අගතියකි. ශාෆි එල්ලා මරන්නට බැනර් ගසන ගැට්ටුවාන ගම්වැසියන් කුරුණෑගල පොලිසිය හා මහේස්ත‍්‍රාත් අධිකරණයත් සමගත්, එකී අධිකරණ තීන්දුව බ්ලූමැන්ඩල් පාරේ මාධ්‍ය පිශාචයන් හා කොළඹ රාජ්‍ය පාලකයන්ගේ අනුග‍්‍රහශීලී පිළිවෙත සමගත් යා කරන්නේ ඒ කියන ව්‍යුහාත්මක වරපටිනි. ශාෆි ශිහාබ්ඞීන්ගේ ඉරණම ඒ ආකාරයේ අවසාන එක නොවනවා මෙන්ම පළමුවැන්න ද නොවේ.
ශාෆිගේ ඉරණමට නොදෙවැනි නමුත්, අමතක කරනු ලැබ ඇති එක් නින්දිත කතාන්දරයක් ඕනෑනම් මතක් කිරීමට හැකි ය.
1996 පෙබරවාරි 9 වැනිදා කොළඹ නාරාහේන්පිට විහාරස්ථානයක් වැටලූ විශේෂ පොලිස් කණ්ඩායමක් විසින් එහි නේවාසිකව සිටි දෙමළ ජාතික සහකාර කම්කරු කොමසාරිස්වරයකු වූ රාමලිංගම් ධර්මලිංගම් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබුණි. විහාර භූමියේ කළ කැණීම් මගින් අවි ආයුධ ද, පුපුරන ද්‍රව්‍ය ද, ‘බෝනික්කන්’ විශාල ප‍්‍රමාණයක් ද සොයා ගනු ලැබූ බව පොලිස් නිල නිවේදන මගින් තහවුරු කර සිටියේය. ඒ බෝනික්කන්, පුපුරන ද්‍රව්‍ය පුරවා ළමුන් අතට පත්කොට කොළඹ පාසැල් පුපුරුවා හැරීමේ බිහිසුණු සැළැස්මක් ව්‍යර්ථ කිරීමට ධර්මලිංගම් අත්අඩංගුවට ගැනීම මගින් හැකිවිණැයි පොලිස් පුරසාරම් ද පැතිරුණි. ඒ අනුව, ළමා ළපටින් දස දහස් ගණනින් කොළඹදීම මරා දැමීමේ දුෂ්ට කුමන්ත‍්‍රණය සැළසුම් කළ ‘මහා කොටියා’ නාරාහේන්පිටෙන් අල්ලාගත් බවට මුද්‍රිත හා විද්‍යුත් මාධ්‍ය සිරස්තල විසි හතර පැයක් අතුළත පොදුජන මනස තුළට කිඳා බසිනු ලැබිණ.
පෙබරවාරි 20 වැනිදා ‘ලක්බිම’ පත‍්‍රයේ පළ වූ පුවතකට අනුව ධර්මලිංගම් යනු ‘කළු කොටින්ටත් වඩා දරුණු උපාසක කොටියෙකි’. එකී ලිපිය විසින් උමා මහේෂ්වරන් හරහා ධර්මලිංගම් කොටි සංවිධානයට බැඳී ඔත්තු සේවා නායකයකු වීම ද, එල්ටීටීඊ සංවිධානයේ හිටපු නායකයකු වූ කුමාරප්පා ධර්මලිංගම්ගේ බිරිඳගේ ඥාතියකු වීම ද, සහකාර කම්කරු කොමසාරිස්වරයෙකුට නොගැළපෙන අල්පේච්ඡු ජීවන රටාවක් ධර්මලිංගම්ට තිබීම ද පෙන්වා දී තිබුණි. එහි මෙසේ ද දැක් වේ: ”කොළඹ බෝම්බ පිපිරීම් සිදුවන අවස්ථාවල ධර්මලිංගම් මහතා සිටියේ කොළඹින් බැහැරව ය. කල්තියාම නිවාඩු ලබාගන්නා ඔහු කොහේදෝ ගොස් සිටියේය.”
එවකට, ජාතීන් අතර සමානාත්මතාව සඳහා වූ ව්‍යාපාරය විසින් පළ කළ ‘යුක්තිය’ පත‍්‍රය පවා ධර්මලිංගම් සිදුවීම පිළිබඳ මෙසේ ලියා තිබුණි: ”ධර්මලිංගම්ගේ සිදුවීම විසින් වයස, රජයේ උසස් රැුකියා සහ දැන හැඳුනුම්කම් නොසළකා සෑම දෙමළ ජාතිකයකුම සෝදිසි කිරීමක් කළ යුතු බවට ඉඟි කිරීමක් කෙරේ.”
නමුත් දෙමසකට ආසන්න කාලයක් අපරාධ විමර්ශන දෙපාර්තමේන්තුව භාරයේත්, කළුතර බන්ධනාගාරයේත් රඳවා සිටි නිර්දෝෂී මිනිසකු වූ රාමලිංගම් ධර්මලිංගම් අවසානයේ සියලූ චෝදනාවන්ගේ නිදොස් කොට නිදහස් කරනු ලැබුණි. විසි හතර පැයකින් බිහිසුණු කොටියකු බවට පත්කොට, වෛරී වර්ගවාදී ප‍්‍රචාරක ව්‍යාපාරයන් විසින් පැවැත්ම විනාශ කරනු ලැබූ ධර්මලිංගම් යාපනයේ සිය උපන් ගම්බිම් බලා බිඳුණු මිනිසකුව පෙරළා හිස් අතින් පිටව ගියේය.
මාර්තු 17 වැනිදා ‘යුක්තිය’ පුවත්පත විසින්ම සිරස්තලයකින් හෙළි කළ ආකාරයට නාරාහේන්පිට විහාරස්ථානයේ කල්තියා අවි ආයුද හා පුපුරන ද්‍රව්‍ය වැළලීම සිදුකර ඇත්තේ පොලිසිය විසින්ම ය. ධර්මලිංගම් නිදොස් කොට මුදාහළ පසු ඔහු වෙනුවෙන් පිටු භාගයක් වැය කළ ‘ලක්බිම’ පත‍්‍රය අත්අඩංගුවේදී ධර්මලිංගම්ට සිදුකළ ‘අතවර හා පරිභවයන්’ පිළිබඳ විස්තරාත්මක වාර්තාවක් පළ කර තිබුණි. නමුත් ධර්මලිංගම් අත්අඩංගුවට ගනු ලැබූ පෙබරවාරි මාසයේ දී තමන් විසින් පළ කළ පදනම් රහිත විසකුරු මාධ්‍ය වාර්තා පිළිබඳ පෙරළා හැරී බලා කණගාටුව ප‍්‍රකාශ කරන්නට මේ කිසිදු මාධ්‍ය ආයතනයකට අවශ්‍ය නොවුණි.
‘පාසැල් ළමුන් ඝාතනයට කොළඹ ආ කොටි නායක’ ධර්මලිංගම් අත්අඩංගුවට ගැනීම ගැන අභිරුචියෙන් සංත‍්‍රාසය දනවන වාර්තා කළ කොළඹ මාධ්‍ය, ඊට පස් මාසයකට කලින්, 1995 සැප්තැම්බර් මාසයේ 22වැනිදා මහා දවාලේ, යාපනයේ නාගර්කෝවිල් රජයේ විදුහල් පරිශ‍්‍රයට ශ‍්‍රී ලංකා ගුවන් හමුදාවේ ප‍්‍රහාරක යානා විසින් සිදු කළ බෝම්බ හෙළීම් මගින් පාසැල් දරුවන් 26 දෙනකු ඇතුළු 41 දෙනකු ඝාතනය කිරීම ගැන එකදු මාධ්‍ය වාර්තාවක් හෝ පළ නොකළේය.
1997 වන විට මා ද ඇතුළත් කණ්ඩායමක් විසින් පළ කළ ‘හිරු’ සඟරාවේ අපේ‍්‍රල් මාසයේ කලාපයේ කවරයේ කතාවට තේමා කොටගත් ‘පත්තර ත‍්‍රස්තවාදය’ පිළිබඳ සවිස්තරාමක ලිපිය සඳහා පාදක කරගන්නා ලද නියැදි සිදුවීම් පහෙන් එකක් වූයේ රාමලිංගම් ධර්මලිංගම් අත්අඩංගුවට ගැනීම පිළිබඳ විසඝෝර මාධ්‍ය වාර්තාවන් ය. සමාජ මාධ්‍ය හෝ ජංගම දුරකථන නොතිබුණු වකවානුවක දරු පවුල්කාර සාමාන්‍ය රජයේ නිලධාරියකු වූ නිර්දෝෂී මිනිසකු විසි හතර පැයක් ඇතුළත බිහිසුණුම සමූල ඝාතනයකට අර ඇඳි කොටි නායකයකු බවට වෙස් පෙරළීමේ කුමන්ත‍්‍රණය දේශපාලන බලධාරීන් – පොලිසිය හා මාධ්‍ය විසින් මනා ශ‍්‍රම විභජනයකින් දියත්කරන ලද්දේ වෛද්‍ය ශාෆි ශිහාබ්ඞීන්ට එරෙහිව මොළවන ලද මහජන වෛරයට කිසිසේත් නොදෙවැනි භීතියක් මුදා හරිමිනි.
රාමලිංගම් ධර්මලිංගම් සිදුවීමේදී මෙන්ම, වෛද්‍ය ශාෆි ශිහාබ්ඞීන්ගේ සිදුවීමේදී ද විමර්ශනවලින් තහවුරු කෙරෙන නිර්දෝෂීභාවය නොවැදගත් වන්නේ අන්‍ය ජාතීන් හා ආගමිකයන්ට එරෙහිව සකළ විධ ආයතන හරහා මුදාහැරෙන වර්ගාගමික අධිපතිවාදයේ දෛනික භෝජනය සම්පාදනය වන්නේ එවැනි මිනිස් ගොදුරුවලින් හෙයිනි. ධර්මේ, කාසිම් හා රාජසුන්දරම්ලා කැඳවාගෙන ලෝකය යහපත් කිරීමේ සැලැස්ම මහගම සේකරගෙන් උපුටාගෙන පට්ට ගැසූ සෝමාරි දේශපාලන ව්‍යාපෘති වෙනුවෙන් තොරොම්බල් කළ දශක හතරකින් පසු යථාර්ථය අනෙකකි. ධර්මලිංගම්ලා හා ශිහාබ්ඞීන්ලා පළමුව පොලිස් ස්ථාන හා අධිකරණවලටත්, දෙවනුව බන්ධනාගාරවලටත් ගාල්කොට යුක්තිය ප‍්‍රතික්ෂේප කිරීම ඒ යථාර්ථයේ වෙන්කළ නොහැකි කොටස් ය.
තොටළඟ කීර කොටු හිමියන් මෙන් සිංහල දරුවන් වවමින්, ජාතික අභිවෘද්ධිය හා රාජ්‍ය ආරක්ෂාව සළසාගැනීමේ කෙටි මග අදටත් වැටී ඇත්තේ හැත්තෑ වසක් තිස්සේ වඳ කළ නොහැකි වූ වාර්ගික හා ආගමික අධිපතිවාදයේ අගතියෙන් අඳුරු වූ ලේ වැකි පැරණි මාවත් ඔස්සේම ය.
