එම්.ඞී. මහින්දපාල
පුරහඳ කළුවර චිත්රපටියේ වන්නිහාමිගේ රූපය තාමත් හිතේ නැවතිලා. මුළු චිත්රපටියම නැවත නැවත හිත අස්සේ තිරගත කරන්න යන්නේ සුළු මොහොතක නිහැඬියාවක් විතරයි. මිනිහෙක් දිහාට කැමරාවක් මානලා ඒ කැමරාවෙන් පෙරිලා එන අලෝකයෙන් පටලපටයක් මත ඒ මනුස්සයාගේ ජීවිතය අඳින්න පුළුවන් කියන්නේ ලේසි වැඩක් නෙවෙයි. ඒකට නිරන්තර අභ්යාසය වගේම ආත්මය ඇතුළතින් අරං එන හැකියාවකුත් තියෙන්න ඕනෑ. ඉතිං තවමත් සෙලියුලොයිට් පටලපටයට පෙම්බැඳ සිටින, සිනමා කැමරාවෙන් චිත්ර ඇන්ද, කවි ලීව මිනිසෙක් සොයාගෙන මම පහුගිය දවසක මාලබේට ගියා. ඔහු එම්ඞී මහින්දපාල. ප්රසන්න විතානගේ සිනමාකරුවාගේ චිත්රපට බොහෝ ප්රමාණයක කැමරා අධ්යක්ෂකවරයා ඔහුයි. ඉතිං අපි කිරුළපනෙන් කතාව පටං ගත්තා..
මම ඉපදුණේ කිරුළපන. අපේ තාත්තා තරුණ කාලෙම ගමෙන් කොළඹට සංක්රමණය වුණ කෙනෙක්. විදුලි කොන්ත්රාත්කරුවෙක්. අවුරුදු 11ක් වෙනකොට තාත්තා නැතිවෙනවා. ඒ වෙනකොට අපිට හොඳ ආර්ථික තත්ත්වයක් තිබුණත් තාත්තාගේ මේ වියෝව එක්ක අපි බිංදුවටම වැටෙනවා. 9 ශ්රේණියෙන් මම තේරුණේ කලා අංශයට. ගෙදරට ඒක ලොකු ප්රශ්නයක්. ආට් කරනවා කියන්නේ පොඩි මදිකමක් වගේ. ඊට පස්සේ විදුහල්පතිට කියලා විද්යා අංශයට මාරුවුණා. බයෝවලින් තමයි උසස්පෙළ කළේ. කැම්පස් යන්න බැරිවුණා.
ජීවිතය දුෂ්කර වුණාට ඒ වෙනකොටත් මහින්ද අයියාට සිනමාව අහුවෙලා තිබුණා.
ඔව්. මොන හේතුවකටද මන්දා තාත්තා නැතිවෙන්න කලින් අපි පුංචි කාලෙම අපිව එක්කරගෙන ගියා සිංහල චිත්රපටි බලන්න. මම ඉතිං බලන් ඉන්නේ අර ප්රොජෙක්ටරයේ කවුළුවෙන් එන ආලෝකය දිහා. ඒක පුදුම ආශ්චර්යයක්. චිත්රපට හෝල් එකේ තියෙන්නේ අමුතු සුවඳක්. ඒකට මම හරිම ආසයි. ඊළඟට වහලා තිබෙන තිරය ලයිට් ඕෆ් කලාම හෙමීට ඇරෙනවා. අර ආලෝක දහරාව ඇවිල්ලා තිරයේ රූප මවනවා. මේක පිස්සුවක්. ඉස්කෝලේ යනකොට හොඳටම චිත්රපටි බැලූවා. ඒ කාලේ ගැලරියට යන්නත් ලොකු සටනක් දෙන්න ඕනෑ. අපි කලින් ගිහින් පෝලිමේ මුලට හිටියත් චණ්ඩි පස්සේ ඇවිත් බලෙන් ඇතුළුවෙන හින්දා අපිට බලන්න වෙන්නේ නෑ.
ඒ පිස්සුවත් එක්ක මේ හැම ආශ්චර්යයක් මවන්නේ කැමරාව. ඒ් නිසා කැමරාව එක්ක ජීවත් වෙන්න ඕනෑ කියලා කැමරාව එක්ක අනුරාගයෙන් බැඳෙනවා.
මම සම්බන්ධ වුණා තරුණ බෞද්ධ සමිති සම්මේලනයට. එතැනදී හම්බවුණ යාළුවෝ දෙන්නෙකුටම හොඳ කැමරා තිබුණා. මම ඉතිං එයාලාගෙන් ඉල්ලගෙන පොටෝ ගත්තා. මම ඉස්කෝලේ කාලේ හොඳ හොකී ක්රීඩකයා. බීආර්සී එකටත් ක්රීඩා කළා. කොහොම හරි අපි ගියා මාතලේ හොකී තරගාවලියකට. මම ඉතිං මේ කැමරාවකුත් ඉල්ලගෙන ගියා. ගිහිං හොකී තරගවල විතරක් නෙවෙයි අවට භූමිදර්ශන වගේ දේවලූත් පොටෝ කළා. කොළඹ ආවාට පස්සේ මේ ගත්ත පොටෝ බලන්න විදිහක් නෑ. ඒ කාලේ පොටෝ එකක් ප්රින්ට් කරන්න ලේසි නෑ. මට මනෝරාජ් කියලා දෙමළ යාළුවෙක් හිටියා. මිනිහාගේ තාත්තා වැඩකළේ සිනමාස් සමාගමේ හැඳල චිත්රාගාරයේ සවුන්ඞ් ඉන්ජිනියර් විදිහට. මනුස්සයා මේ කළුසුදු පින්තූර ටික පොසිටිව් එකේ ප්රින්ට් කරලා ගෙනල්ලා දුන්නා. එතකොට ඒවා ස්ලයිඞ්ස් වගේ. මම ඒවා කපලා අපේ තව යාළුවෙක් ළඟ තිබුණ ස්ලයිඞ් ප්රොජෙක්ටර් එකකට දාලා ප්රොජෙක්ට් කරලා බැලූවා. අම්මෝ!! ෆිල්ම් එකක් වගේ.
ඊට පස්සේ මම වින්සන් හෑගොඩ ගැන දැනගත්තා. ඔහු ඒ කාලේ පොටෝග්රැෆි ඉගැන්නුවා. මම පන්තිවලට ගියේ නෑ. හැබැයි මම ඒ කාලේ ඔහු කළ සඟරාව ගෙන්නාගෙන කියෙව්වා. ඊට අමතරව බි්රටිෂ් කවුන්සිලයේ, ඇමරිකන් සෙන්ටර් එකේ පුස්තකාලවලට ගිහිං සිනමා කැමරාකරණය ගැන තියෙන පොත් අමාරුවෙන් කියෙව්වා.
උසස්පෙළින් පස්සේ පාසල් ජීවිතේට සමුදෙනවා. කැමරාවට ආදරේ කළාට කැමරාවක් තමන් සතුකරගන්න තරම් ආර්ථිකයක් නැහැ. ජීවිතේ එන්න එන්නම දුෂ්කර වීමත් එක්ක අම්මා කියනවා ජොබ් එකක් සොයාගන්න කියලා.
උසස්පෙළ කරලා ඉවරවෙලා රස්සාවලට අයදුම්පත්ර දාන එක තමයි සෑහෙන්න කාලයක් කළේ. ඔය අතරේ තමයි රජයේ චිත්රපට අංශයට ආධුනිකයන් ගන්නවා කියලා දැනගන්නේ. ඉතිං මමත් දැම්මා. එතකොට රජයේ චිත්රපට අංශයේ ලොක්කා ඞීබී නිහාල්සිංහ. කේඞී දයානන්ද එතකොට තරුණයා.
බැඳපු අලූත් අපේ ගෙවල් ළඟ තමයි නතරවෙලා හිටියේ. මම දැනගෙන හිටියා මිනිහා සත්සමුදුරේ එහෙම සහාය කැමරා ශිල්පියා විදිහට වැඩකරලා තියෙනවා කියලා. මම ගිහිං ඔහු හම්බවෙලා මම මට තියෙන ෆිල්ම් පිස්සුව ගැන කිව්වා. එහෙම කතාකළාට පස්සේ ඔහු මාව සිලෝන් ස්ටූඩියෝ එකට එක්කරගෙන ගියා. මම හීන්සීරුවෙ රජයේ චිත්රපට අංශයට ඇප්ලයි කළ එක ගැන කේඞීට කිව්වා. එතකොට තමයි මම දන්නේ නිහාල්සිංහ ඇමතිවරයා එක්ක ආරවුලක් හදාගෙන රජයේ චිත්රපට අංශයෙන් ගිහිං කියලා. එයා ජීඑෆ්යූ (රජයේ චිත්රපට අංශය* එකෙන් ගියාට පස්සේ අර බඳවාගැනීම නතර වෙනවා.
ඊට පස්සේ කැමරාවත් අතේ තියාගෙන පික්චර් පිස්සෙක් වගේ සිනමා ශාලාවල ස්ටූඩියෝවල රස්තියාදු ගහනවා…
නුගේගොඩ ක්වීන්ලන්, මෙට්රෝ වගේ හෝල්වල.. ගම්සභා හංදියේ තිබුණා ලැවීනියා කියලා හෝල් එකක්, ඒකට ඔලිම්පියා එකෙන් ලිබර්ටි එකෙන් ගැලවෙන ඉංග්රීසි චිත්රපටි ආවා. ඒවා බලනවාත් එක්ක සිංහල චිත්රපටිවල නැති වෙනසක් බටහිර චිත්රපටවල තිබෙනවා දැක්කා. ඒ වෙනසට මම කැමතිවුණා. ලෙස්ටර්ගේ චිත්රපටිවල ඒක තිබුණා. ඒකාලේ ජීඑෆ්යූ එකෙන් කළ වාර්තා චිත්රපටවලත් ඒක තිබුණා. ඒක තමයි ජීඑෆ්යූ එකට යන්න ආස හිතුණේ. ඉස්සර ඉස්කෝලෙට ෂූටින්වලට ජීඑෆ්යූ එකෙන් එනවා. අපි ඉතිං ඔවුන් වොක්ස්වැගන් වෑන් එකේ උඩ නැගලා ෂූට් කරනවා බලාගෙන ඉන්නවා.
ඔහොම පිස්සුවෙන් ෆිල්ම් බලබලා ඉන්නකොට තමයි මිලිමීටර් 70 චිත්රපට එන්නේ. ඒවා පෙන්නන්න ලංකාවටම තිබුණේ ලිබර්ටි, රියෝ, මැජෙක්ටික් හෝල් විතරයි. ලෝරන්ස් ඔෆ් ඇරෙබියා, ඩොක්ටර් ෂිවාගෝ, මයි ෆෙයාර් ලේඩි, සවුන්ඞ් ඔෆ් මියුසික් චිත්රපට බැලූවේ ඔය හෝල්වල. ඒ අත්දැකීම වචනයෙන් විස්තර කරන්න බෑ. අද ඔය තියෙන ඩොල්බි සවුන්ඞ් සිස්ටම් එහෙම කැලේ. නාමාවලිය දානවානේ.. කැමරා අධ්යක්ෂවරයාගේ නම එන්නේ කොහොමද?.. පොටෝග්රාෆ් ඉන් ඊස්මන්ට් කලර් බයි කියලා.. ඉතිං මමත් හිතුවා කවදා හරි දවසක පොටෝග්රාෆ් ඉන් ඊස්මන්ට් කලර් බයි එම්ඞී මහින්දපාල කියලා දානවා කියලා.
කොහොම හරි ජීවිතයේ වඩාත්ම ආසකළ තැනට යන්න ලැබෙනවා. ආසාවෙන් කරන්න පුළුවන් රැුකියාවක් ඒක…
මම දෙවෙනි පාර ජීඑෆ්යූ එකේ සම්මුඛ පරීක්ෂණයට දැම්මා. දැම්මා වගේම ඒක ආවා. මම බොරු සහතික දෙකකුත් හදාගෙන ගියා. එතකොට මට පොටෝග්රැෆිවලට ඩිප්ලෝමා සහතිකයකුත් තිබුණානේ හේවුඞ් එකේ. මම හේවුඞ් එකේ අවුරුදු තුනේ පොටෝග්රැෆි ඩිප්ලෝමා එක එතකොට කරලා. ඉතිං දන්නවාද බොරු සහතික හැදුවේ කොහොමද කියලා. කේඞී දයානන්ද මට දුන්නා ලියුමක් එයාගේ සහාය කැමරා ශිල්පියා විදිහට මම වැඩ කළා කියලා. ඊළඟට මගේ යාළුවෙක්ගේ නෑයෙක් හිටියා ආතර් අයියා කියලා. මිනිහා ආනන්ද කොලේජ් එකේ ළමයි ටිකක් හදපු ‘නිම්වළල්ල’ කියන ෆිල්ම් එකේ වැඩකරලා තිබුණා. ඒකේ අධ්යක්ෂ තමයි රංජිත් ලාල්. ආතර් අයියා රංජිත් ලාල්ගෙන් ලියුමක් අරගෙන දුන්නා, මම නිම්වළල්ලේ නිශ්චල ඡුායාරූප ශිල්පියා විදිහට වැඩ කළා කියලා. එතකොට ඒ ෆිල්ම් එකේ නිශ්චල ඡුායාරූප ශිල්පියා තමයි කේඞී දයානන්ද, එයා මට ෆොටෝස් එහෙම දුන්නා.
ඉතිං මම සම්මුඛ පරීක්ෂණයට ගියා. පෝල් සෙල්ස් එහෙම තමයි එදා පරීක්ෂණ මණ්ඩලයේ හිටියේ. මම පාස් වුණා. 1973 මම රජයේ චිත්රපට අංශයට ගියා ආධුනිකයෙක් විදිහට. ඇත්තෙන්ම අපි 15 දෙනෙක් ගත්තා. අවුරුදු තුනහමාරක් අපි පුහුණු වුණා. අපේ කණ්ඩායමේ මම, ලාල් වික්රමාරච්චි, වසන්ත කොටුවැල්ල වගේ අය හිටියා. කැමරාකරණය, සංස්කරණය, රසායනාගාර කටයුතු වගේ අංශ අපිට තෝරගන්න තිබුණා. මට ශාන්තා හමුවෙන්නේ මේ පුහුණුවේදී තමයි. පුහුණුව ඉවර වුණාට පස්සේ අපි දෙන්නාටම රජයේ චිත්රපට අංශයේ ජොබ් හම්බවෙනවා. දෙන්නටම එකම තැනක වැඩකරන්න බැරි නිසා ශාන්තා පස්සේ චිත්රපට සංස්ථාවේ රසායනාගාරයට යනවා.
කතාව හොඳම තැනකට ආවා. කැමරාවට සිනමාවට ආදරේ කළ ජීවිතය ශාන්තා අක්කාගේ පේ්රමය එක්ක වෙනස් වෙන්නේ කොහොමද කියලා නොඅසා ඉන්නේ කොහොමද?
තාත්තා නැතිවුණාට පස්සේ ගොඩාක් දුෂ්කර ජීවිතයක් තමයි මට තිබුණේ. මම ජීඑෆ්යූ ආවාට පස්සේ නුගේගොඩ විජේරාම පාරේ කාමරයක වසන්ත කොටුවැල්ල එක්ක නැවතිලා හිටියේ. සමහර දවසට ජීඑෆ්යූ එකට පයින් යන්නේ සල්ලි නැති නිසා. සමහර දවස්වලට නොකා ෆිල්ම් බලලා තියෙනවා. අපි අවුරුදු දෙකකට වැඩිය එක කාමරයේ හිටියා. ජීඑෆ්යූ එකට ඇවිත් ටික කාලෙකින් තමයි ශාන්තා එක්ක පේ්රමයෙන් බැඳෙන්නේ. 1978දී තමයි අපි බැන්දේ. එතකොට ශාන්තා හිටියේ කැලණියේ. බැන්දාට පස්සේ කැලණියට ගියා. මගේ දුෂ්කර ජීවිතේ සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් කළේ ශාන්තා. අපි අද සුවපහසු ජීවිතයක් ගෙවනවා නම් ඒ ශාන්තා නිසා. දැන් අපි අවුරුදු 40ක් විතර එකට ජීවත් වෙනවා. දැන් අපිට ප්රශ්න නැහැනේ. එහෙම වුණාම ජීවිතේ අවිනිශ්චිතකමක් හැම වෙලාවෙම හිතට දැනෙනවා.
කොහොමහරි බැන්දාට පස්සේ මට මැලේසියාවට යන්න ශිෂ්යත්වයක් ලැබුණා. ඒත් ශාන්තාට පුතා ලැබෙන්න හිටපු නිසා ගියේ නෑ. ඊට පස්සේ ජපානයට ශිෂ්යත්වයක් ලැබුණා. ඒ ටෙලිවිෂන් ගැන ඉගෙනගන්න. ඒ 1981. අපි 14 දෙනෙක් ජපානයට යැව්වා පුහුණුවට. ගුවන්විදුලියෙන් 7 දෙනියි. ජීඑෆ්යූ එකෙන් 7 දෙනායි විදිහට. ටෙලිවිෂන් තමයි ඉගනගත්තේ. ඒත් මට ටෙලිවිෂන් කැමරාව හරි ගියේම නෑ. මම කවදාවත් හිතුවේ නෑ ටෙලිවිෂන් කැමරාව සිනමා කැමරාව පහුකරලා යයි කියලා. ඒත් දැන් ඒක වෙලා. ඒත් මම තවම කැමති ෆිල්ම්වලට. ඒ ඇයි කියලා මට තේරෙන්නේ නෑ. ඊට පස්සේ ජපානේ ඉඳලා ඇවිත් 1982 රූපවාහිනියට ගියා. එතනදී රූපවාහිනියට සම්බන්ධ හැමදෙයක්ම කළා. ඒත් ඉතිං හරිගියේ නෑ. ඔහොම ඉන්නකොට ජර්මනියේ ආධාරයෙන් රූපවාහිනී අභ්යාස ආයතනය පටන් ගත්තා. අපි එතකොට ජේ්යෂ්ඨ කැමරා ශිල්පියෝනේ. අපිව ගත්තා එතන උගන්නන්න. මට එතන අල්ලලා ගියා. මට පඩි ගෙව්වේ රූපවාහිනියෙන්. 2006 විශ්රාම යනකම් එතන තමයි හිටියේ.
මහින්ද අයියාගේ සිනමා සිහිනය සම්පූර්ණ වෙන්නේ සුදත් දේවප්රියගේ ‘තරණය’ චිත්රපටය සමග. එතනින් පස්සේ මහින්ද අයියාගේ සිනමා ජීවිතය ප්රසන්න විතානගේ කියන සිනමා අධ්යක්ෂවරයාගේ සිනමාව සමග බැඳෙනවා.
මම ජීඑෆ්යූ එකේ ඉන්නකොට වාර්තා චිත්රපට කළා. ඊට පස්සේ රූපවාහිනියේ ඉන්නකොට තිස්ස අබේසේකර එක්ක ‘පිටගම්කාරයෝ’ වගේ ටෙලිනාට්ය කළා. ඒත් රූපවාහිනියේ ඉන්නකොට මට චිත්රපට කරන්න නිදහසක් ලැබුණේ නෑ. රූපවාහිනි අභ්යාස ආයතනයට ගියාට පස්සේ ඒ නිදහස ලැබුණා. මුලින්ම කළේ තරණය. ඊළඟට තමයි ප්රසන්න මාව සොයාගෙන එන්නේ. තිස්ස තමයි මම ගැන ප්රසන්නට කියලා තිබුණේ. එහෙම ඇවිත් කතාකරලා තමයි අපි ‘අනන්ත රාත්රිය’ කරන්නේ. ‘පවුරු වළලූ’ ඇරුණාම හැම චිත්රපටියකම කැමරා අධ්යක්ෂ මම. මම දන්නේ නෑ මේ බැඳීම මොකද්ද කියලා. ඒත් ප්රසන්නට මාව අල්ලලා ගියා. අපි දෙන්නට දෙන්නා හොඳට තේරෙනවා. ගැටුම් ප්රතිරෝධතා හරිම අඩුයි. ඉතිං ‘ගාඩි’ වෙනකම් අපි දෙන්නා එකට වැඩ කළා. ඒ හැම සිනමා නිර්මාණයක්ම ලංකාවෙ වගේම අන්තර්ජාතිකවත් කතාබහට ලක්වුණා. ඒ නිසාම ප්රසන්න දකුණු ආසියාවෙ ඉන්න හොඳ සිනමාකරුවෙක් විදිහට ලෝකෙට ගියා. ඇත්තටම ‘පවුරු වළලූ’ චිත්රපටයටත් මට ප්රසන්න කතාකළා.
තරණයේදි මම ලබපු අත්දැකීමක් නිසා තාමයි මම ඒ ෆිල්ම් එක මගෑරියේ. ප්රසන්න කරපු ෆිල්ම්වලින් මම කැමතිමත් මේ ෆිල්ම් එකට.
සිනමා කැමරාවට ඇස තියලා ජීවිතය කියවා ගන්නකොට මහින්ද අයියා ඒකට ගුරු කරගන්න දර්ශනය මොකද්ද?.. මට එහෙම අහන්න හිතුණා.. මේ ජීවිතය අල්ලා ගැනීම පිටිපස්සේ සිනමාවට අනුරාගී වීමට අමතරව මොනාම හෝ තියෙන්න ඕනෑ..
මම පිළිගන්න විදිහට සිනමා ඡුායාරූප ශිල්පියාගේ කාර්යභාරය තමයි කතාවට චරිතවලට පරිබාහිරව එයට උචිත රූපමය විශ්වයක් ගොඩනැගීම කියන සංකල්පය. සිනමැටෝග්රැෆී කියන්නේ කැප්චරින් ෆීලීන්ග්ස් ඇන්ඞ් ඉමෝෂන්ස් කියලාත් කියනවා. මේ දෙකම මම එක විදිහටම අනුගමනය කරනවා. සිනමාව කියන්නේ ලස්සන රූප මැවීම නෙවෙයි.
මම මේ වෙනකොට ගොඩාක්ම ආසයි විමුක්තිගෙ චිත්රපටවලට. තර්කෝව්ස්කිගේ සිනමාවේ කතාවක් නෑ. ඒක හැඟීම් සිනමාවක්. මම දැන් ඒ සිනමාවට තමයි ගොඩාක්ම ආස. ප්රසන්න එවැනි වර්ගයේ සිනමාකරුවෙක් නෙවෙයි. ප්රසන්නගේ සිනමාව බර්ග්මාන්ගේ සිනමාවට තමයි කිට්ටු.
මට හිතෙනවා ආයිත් ජීවිත සිනමාවට එන්න ඕනෑ කියලා. අපි පුතා ගැන කතාකරමු ටිකක්.
මට එක ළමයයි ඉන්නේ. එකම ළමයා නිසා අපි තුන්දෙනා අතර බැඳීම ගොඩාක් වැඩියි. උසස්පෙළ මැත්ස් තමයි පුතා කළේ. හැම විෂයක්ම ගෙදරට ගුරුවරු ගෙනල්ලා ඉගැන්නුවා. මම මියුසික්වලට ගොඩාක් කැමතියි. ඒකෙනුත් වෙස්ටන් ක්ලැසිකල්. රූපවාහිනී අභ්යාස ආයතනයේ ඉන්නකොට ජර්මනියේ ඩිරෙක්ටර් කෙනෙක් එක්ක අපි කළා වයලීන් හදන කෙනෙක් ගැන ඩොකියුමෙන්ටි්ර්රයක්. කඩවත හිටපු පියදාස අයියා කියලා කෙනෙක් ගැන. මේකෙන් පස්සේ මම වයලීන් වාදනයත් එක්ක බැඳුණා. මට හිතුණා පුතාට මේක උගන්නන්න ඕනෑ කියලා. මම පියදාස අයියාට කියලා පොඩි වයලීනයක් හදවගත්තා. ඊට පස්සේ පුතා වයලීන් පන්තියකටත් දැම්මා. පුතා වයලීන් එක හොඳටම කළා. අන්තිමට එයා කොළඹ සිම්පනි ඔකේස්ට්රා එකට තේරුණා. ඊට පස්සේ ශිෂ්යත්වයක් හම්බවෙලා කෙටි කාලෙකට වයලීන් ඉගෙනගන්න එංගලන්තයටත් ගිහිං ආවා. ඔය අතරේ පුතා උසස්පෙළ හොඳටම පාස්වෙලා මොරටුව කැම්පස් එකට තේරුණා. ඒ දවස්වල බෝම්බ පිපිරෙනවා, බයයිනේ. එකම එකානේ. කාර් එකෙන් කැම්පස් එකට ගිහිං ඇරලනවා, එක්කගෙන එනවා, එහෙමයි හිටියේ. ඒත් මාස 6ක් යනකොට කොල්ලාට මේ අලූත් ජීවිතේ එපාවෙලා කියලා අපිට තේරුණා. එයා හොඳටම පීඩනයෙන් හිටියේ. ශාන්තා මේ ගැන ඇහුවාම එයා කිව්වා රට යන්න ඕනෑ කියලා. ඊට පස්සේ ජීවිතකාලයක් හම්බ කරලා කෝට්ටේ හදපු ගෙදර විකුණලා අපි කොල්ලාව රට යැව්වා. කුලියට වෙන ගෙදරකට ගියා. එයා ගියේ එංගලන්තයේ වොරික් කියන කැම්පස් එකට. හොඳට ඉගෙනගත්තා. පීඑච්ඞී එකත් කළා. ඊට පස්සේ මිනිහට ඔක්ස්ෆර්ඞ් යුනිවර්සිටි එකේ තාවකාලික කථිකාචාර්ය තනතුරක් ලැබුණා. ඒ එක්කම ඔක්ස්ෆර්ඞ් සිම්පනි ඔකේස්ට්රා එකටත් තේරුණා. දැන් එයා වොරික් යුනිවර්සිටි එකේ සහාය මහාචාර්යවරයෙක්. ජීවත්වෙන්නේ ඔක්ස්ෆර්ඞ්වල. අපිට තාමත් මිනිහා අපේ එකම කොල්ලා. ඉතිං උදේ හවස කතාකරනවා. තාම අපිට මිනිහා ගැන බයයි. ඒ එකම කොල්ලා නිසා වෙන්න ඇති. කොහොම වුණත් දැන් අපි වයසයි. අපිට එහෙ යන්නත් බෑ, එයාලට මෙහෙ එන්නත් බෑ. අනික එහෙ මාස හයක් සීතල, අපිට එහේ ඔරොත්තු දෙන්නෙත් නෑ. ඔහොම තමයි ඉතිං ජීවිතය!!
මහින්ද අයියා කියන විදිහට එයා කැමති සොෆ්ට් මියුසික්වලට. තාත්තාගේ අකල් හැරයාමයි, ඉස්කෝලෙ සංගීත පන්තියේදී අහන්න ලැබුණ එස්රාජ් සංගීතයයි මහින්ද අයියාගෙ ජීවිතය පුරාම විසිරිලා. එනිසාම වෙන්න ඇති සිනමාව කියන්නේ කවියයි සංගීතයයි අතරේ දෙයක් විදිහට මහින්ද අයියා දකින්නේ. ඉතිං අපේ කතාව ඔය විදිහට සමාප්තියකට ආවා.x
වගේම ඒක ආවා. මම බොරු සහතික දෙකකුත් හදාගෙන ගියා. එතකොට මට පොටෝග්රැෆිවලට ඩිප්ලෝමා සහතිකයකුත් තිබුණානේ හේවුඞ් එකේ. මම හේවුඞ් එකේ අවුරුදු තුනේ පොටෝග්රැෆි ඩිප්ලෝමා එක එතකොට කරලා. ඉතිං දන්නවාද බොරු සහතික හැදුවේ කොහොමද කියලා. කේඞී දයානන්ද මට දුන්නා ලියුමක් එයාගේ සහාය කැමරා ශිල්පියා විදිහට මම වැඩ කළා කියලා. ඊළඟට මගේ යාළුවෙක්ගේ නෑයෙක් හිටියා ආතර් අයියා කියලා. මිනිහා ආනන්ද කොලේජ් එකේ ළමයි ටිකක් හදපු ‘නිම්වළල්ල’ කියන ෆිල්ම් එකේ වැඩකරලා තිබුණා. ඒකේ අධ්යක්ෂ තමයි රංජිත් ලාල්. ආතර් අයියා රංජිත් ලාල්ගෙන් ලියුමක් අරගෙන දුන්නා, මම නිම්වළල්ලේ නිශ්චල ඡුායාරූප ශිල්පියා විදිහට වැඩ කළා කියලා. එතකොට ඒ ෆිල්ම් එකේ නිශ්චල ඡුායාරූප ශිල්පියා තමයි කේඞී දයානන්ද, එයා මට ෆොටෝස් එහෙම දුන්නා.
ඉතිං මම සම්මුඛ පරීක්ෂණයට ගියා. පෝල් සෙල්ස් එහෙම තමයි එදා පරීක්ෂණ මණ්ඩලයේ හිටියේ. මම පාස් වුණා. 1973 මම රජයේ චිත්රපට අංශයට ගියා ආධුනිකයෙක් විදිහට. ඇත්තෙන්ම අපි 15 දෙනෙක් ගත්තා. අවුරුදු තුනහමාරක් අපි පුහුණු වුණා. අපේ කණ්ඩායමේ මම, ලාල් වික්රමාරච්චි, වසන්ත කොටුවැල්ල වගේ අය හිටියා. කැමරාකරණය, සංස්කරණය, රසායනාගාර කටයුතු වගේ අංශ අපිට තෝරගන්න තිබුණා. මට ශාන්තා හමුවෙන්නේ මේ පුහුණුවේදී තමයි. පුහුණුව ඉවර වුණාට පස්සේ අපි දෙන්නාටම රජයේ චිත්රපට අංශයේ ජොබ් හම්බවෙනවා. දෙන්නටම එකම තැනක වැඩකරන්න බැරි නිසා ශාන්තා පස්සේ චිත්රපට සංස්ථාවේ රසායනාගාරයට යනවා.
කතාව හොඳම තැනකට ආවා. කැමරාවට සිනමාවට ආදරේ කළ ජීවිතය ශාන්තා අක්කාගේ පේ්රමය එක්ක වෙනස් වෙන්නේ කොහොමද කියලා නොඅසා ඉන්නේ කොහොමද?
තාත්තා නැතිවුණාට පස්සේ ගොඩාක් දුෂ්කර ජීවිතයක් තමයි මට තිබුණේ. මම ජීඑෆ්යූ ආවාට පස්සේ නුගේගොඩ විජේරාම පාරේ කාමරයක වසන්ත කොටුවැල්ල එක්ක නැවතිලා හිටියේ. සමහර දවසට ජීඑෆ්යූ එකට පයින් යන්නේ සල්ලි නැති නිසා. සමහර දවස්වලට නොකා ෆිල්ම් බලලා තියෙනවා. අපි අවුරුදු දෙකකට වැඩිය එක කාමරයේ හිටියා. ජීඑෆ්යූ එකට ඇවිත් ටික කාලෙකින් තමයි ශාන්තා එක්ක පේ්රමයෙන් බැඳෙන්නේ. 1978දී තමයි අපි බැන්දේ. එතකොට ශාන්තා හිටියේ කැලණියේ. බැන්දාට පස්සේ කැලණියට ගියා. මගේ දුෂ්කර ජීවිතේ සම්පූර්ණයෙන්ම වෙනස් කළේ ශාන්තා. අපි අද සුවපහසු ජීවිතයක් ගෙවනවා නම් ඒ ශාන්තා නිසා. දැන් අපි අවුරුදු 40ක් විතර එකට ජීවත් වෙනවා. දැන් අපිට ප්රශ්න නැහැනේ. එහෙම වුණාම ජීවිතේ අවිනිශ්චිතකමක් හැම වෙලාවෙම හිතට දැනෙනවා.
කොහොමහරි බැන්දාට පස්සේ මට මැලේසියාවට යන්න ශිෂ්යත්වයක් ලැබුණා. ඒත් ශාන්තාට පුතා ලැබෙන්න හිටපු නිසා ගියේ නෑ. ඊට පස්සේ ජපානයට ශිෂ්යත්වයක් ලැබුණා. ඒ ටෙලිවිෂන් ගැන ඉගෙනගන්න. ඒ 1981. අපි 14 දෙනෙක් ජපානයට යැව්වා පුහුණුවට. ගුවන්විදුලියෙන් 7 දෙනියි. ජීඑෆ්යූ එකෙන් 7 දෙනායි විදිහට. ටෙලිවිෂන් තමයි ඉගනගත්තේ. ඒත් මට ටෙලිවිෂන් කැමරාව හරි ගියේම නෑ. මම කවදාවත් හිතුවේ නෑ ටෙලිවිෂන් කැමරාව සිනමා කැමරාව පහුකරලා යයි කියලා. ඒත් දැන් ඒක වෙලා. ඒත් මම තවම කැමති ෆිල්ම්වලට. ඒ ඇයි කියලා මට තේරෙන්නේ නෑ. ඊට පස්සේ ජපානේ ඉඳලා ඇවිත් 1982 රූපවාහිනියට ගියා. එතනදී රූපවාහිනියට සම්බන්ධ හැමදෙයක්ම කළා. ඒත් ඉතිං හරිගියේ නෑ. ඔහොම ඉන්නකොට ජර්මනියේ ආධාරයෙන් රූපවාහිනී අභ්යාස ආයතනය පටන් ගත්තා. අපි එතකොට ජේ්යෂ්ඨ කැමරා ශිල්පියෝනේ. අපිව ගත්තා එතන උගන්නන්න. මට එතන අල්ලලා ගියා. මට පඩි ගෙව්වේ රූපවාහිනියෙන්. 2006 විශ්රාම යනකම් එතන තමයි හිටියේ.
මහින්ද අයියාගේ සිනමා සිහිනය සම්පූර්ණ වෙන්නේ සුදත් දේවප්රියගේ ‘තරණය’ චිත්රපටය සමග. එතනින් පස්සේ මහින්ද අයියාගේ සිනමා ජීවිතය ප්රසන්න විතානගේ කියන සිනමා අධ්යක්ෂවරයාගේ සිනමාව සමග බැඳෙනවා.
මම ජීඑෆ්යූ එකේ ඉන්නකොට වාර්තා චිත්රපට කළා. ඊට පස්සේ රූපවාහිනියේ ඉන්නකොට තිස්ස අබේසේකර එක්ක ‘පිටගම්කාරයෝ’ වගේ ටෙලිනාට්ය කළා. ඒත් රූපවාහිනියේ ඉන්නකොට මට චිත්රපට කරන්න නිදහසක් ලැබුණේ නෑ. රූපවාහිනි අභ්යාස ආයතනයට ගියාට පස්සේ ඒ නිදහස ලැබුණා. මුලින්ම කළේ තරණය. ඊළඟට තමයි ප්රසන්න මාව සොයාගෙන එන්නේ. තිස්ස තමයි මම ගැන ප්රසන්නට කියලා තිබුණේ. එහෙම ඇවිත් කතාකරලා තමයි අපි ‘අනන්ත රාත්රිය’ කරන්නේ. ‘පවුරු වළලූ’ ඇරුණාම හැම චිත්රපටියකම කැමරා අධ්යක්ෂ මම. මම දන්නේ නෑ මේ බැඳීම මොකද්ද කියලා. ඒත් ප්රසන්නට මාව අල්ලලා ගියා. අපි දෙන්නට දෙන්නා හොඳට තේරෙනවා. ගැටුම් ප්රතිරෝධතා හරිම අඩුයි. ඉතිං ‘ගාඩි’ වෙනකම් අපි දෙන්නා එකට වැඩ කළා. ඒ හැම සිනමා නිර්මාණයක්ම ලංකාවෙ වගේම අන්තර්ජාතිකවත් කතාබහට ලක්වුණා. ඒ නිසාම ප්රසන්න දකුණු ආසියාවෙ ඉන්න හොඳ සිනමාකරුවෙක් විදිහට ලෝකෙට ගියා. ඇත්තටම ‘පවුරු වළලූ’ චිත්රපටයටත් මට ප්රසන්න කතාකළා. තරණයේදි මම ලබපු අත්දැකීමක් නිසා තාමයි මම ඒ ෆිල්ම් එක මගෑරියේ. ප්රසන්න කරපු ෆිල්ම්වලින් මම කැමතිමත් මේ ෆිල්ම් එකට.
සිනමා කැමරාවට ඇස තියලා ජීවිතය කියවා ගන්නකොට මහින්ද අයියා ඒකට ගුරු කරගන්න දර්ශනය මොකද්ද?.. මට එහෙම අහන්න හිතුණා.. මේ ජීවිතය අල්ලා ගැනීම පිටිපස්සේ සිනමාවට අනුරාගී වීමට අමතරව මොනාම හෝ තියෙන්න ඕනෑ..
මම පිළිගන්න විදිහට සිනමා ඡුායාරූප ශිල්පියාගේ කාර්යභාරය තමයි කතාවට චරිතවලට පරිබාහිරව එයට උචිත රූපමය විශ්වයක් ගොඩනැගීම කියන සංකල්පය. සිනමැටෝග්රැෆී කියන්නේ කැප්චරින් ෆීලීන්ග්ස් ඇන්ඞ් ඉමෝෂන්ස් කියලාත් කියනවා. මේ දෙකම මම එක විදිහටම අනුගමනය කරනවා. සිනමාව කියන්නේ ලස්සන රූප මැවීම නෙවෙයි.
මම මේ වෙනකොට ගොඩාක්ම ආසයි විමුක්තිගෙ චිත්රපටවලට. තර්කෝව්ස්කිගේ සිනමාවේ කතාවක් නෑ. ඒක හැඟීම් සිනමාවක්. මම දැන් ඒ සිනමාවට තමයි ගොඩාක්ම ආස. ප්රසන්න එවැනි වර්ගයේ සිනමාකරුවෙක් නෙවෙයි. ප්රසන්නගේ සිනමාව බර්ග්මාන්ගේ සිනමාවට තමයි කිට්ටු.
මට හිතෙනවා ආයිත් ජීවිත සිනමාවට එන්න ඕනෑ කියලා. අපි පුතා ගැන කතාකරමු ටිකක්.
මට එක ළමයයි ඉන්නේ. එකම ළමයා නිසා අපි තුන්දෙනා අතර බැඳීම ගොඩාක් වැඩියි. උසස්පෙළ මැත්ස් තමයි පුතා කළේ. හැම විෂයක්ම ගෙදරට ගුරුවරු ගෙනල්ලා ඉගැන්නුවා. මම මියුසික්වලට ගොඩාක් කැමතියි. ඒකෙනුත් වෙස්ටන් ක්ලැසිකල්. රූපවාහිනී අභ්යාස ආයතනයේ ඉන්නකොට ජර්මනියේ ඩිරෙක්ටර් කෙනෙක් එක්ක අපි කළා වයලීන් හදන කෙනෙක් ගැන ඩොකියුමෙන්ටි්ර්රයක්. කඩවත හිටපු පියදාස අයියා කියලා කෙනෙක් ගැන.
මේකෙන් පස්සේ මම වයලීන් වාදනයත් එක්ක බැඳුණා. මට හිතුණා පුතාට මේක උගන්නන්න ඕනෑ කියලා. මම පියදාස අයියාට කියලා පොඩි වයලීනයක් හදවගත්තා. ඊට පස්සේ පුතා වයලීන් පන්තියකටත් දැම්මා. පුතා වයලීන් එක හොඳටම කළා. අන්තිමට එයා කොළඹ සිම්පනි ඔකේස්ට්රා එකට තේරුණා. ඊට පස්සේ ශිෂ්යත්වයක් හම්බවෙලා කෙටි කාලෙකට වයලීන් ඉගෙනගන්න එංගලන්තයටත් ගිහිං ආවා. ඔය අතරේ පුතා උසස්පෙළ හොඳටම පාස්වෙලා මොරටුව කැම්පස් එකට තේරුණා. ඒ දවස්වල බෝම්බ පිපිරෙනවා, බයයිනේ. එකම එකානේ. කාර් එකෙන් කැම්පස් එකට ගිහිං ඇරලනවා, එක්කගෙන එනවා, එහෙමයි හිටියේ. ඒත් මාස 6ක් යනකොට කොල්ලාට මේ අලූත් ජීවිතේ එපාවෙලා කියලා අපිට තේරුණා. එයා හොඳටම පීඩනයෙන් හිටියේ. ශාන්තා මේ ගැන ඇහුවාම එයා කිව්වා රට යන්න ඕනෑ කියලා.
ඊට පස්සේ ජීවිතකාලයක් හම්බ කරලා කෝට්ටේ හදපු ගෙදර විකුණලා අපි කොල්ලාව රට යැව්වා. කුලියට වෙන ගෙදරකට ගියා. එයා ගියේ එංගලන්තයේ වොරික් කියන කැම්පස් එකට. හොඳට ඉගෙනගත්තා. පීඑච්ඞී එකත් කළා. ඊට පස්සේ මිනිහට ඔක්ස්ෆර්ඞ් යුනිවර්සිටි එකේ තාවකාලික කථිකාචාර්ය තනතුරක් ලැබුණා. ඒ එක්කම ඔක්ස්ෆර්ඞ් සිම්පනි ඔකේස්ට්රා එකටත් තේරුණා. දැන් එයා වොරික් යුනිවර්සිටි එකේ සහාය මහාචාර්යවරයෙක්. ජීවත්වෙන්නේ ඔක්ස්ෆර්ඞ්වල. අපිට තාමත් මිනිහා අපේ එකම කොල්ලා. ඉතිං උදේ හවස කතාකරනවා. තාම අපිට මිනිහා ගැන බයයි. ඒ එකම කොල්ලා නිසා වෙන්න ඇති. කොහොම වුණත් දැන් අපි වයසයි. අපිට එහෙ යන්නත් බෑ, එයාලට මෙහෙ එන්නත් බෑ. අනික එහෙ මාස හයක් සීතල, අපිට එහේ ඔරොත්තු දෙන්නෙත් නෑ. ඔහොම තමයි ඉතිං ජීවිතය!!
මහින්ද අයියා කියන විදිහට එයා කැමති සොෆ්ට් මියුසික්වලට. තාත්තාගේ අකල් හැරයාමයි, ඉස්කෝලෙ සංගීත පන්තියේදී අහන්න ලැබුණ එස්රාජ් සංගීතයයි මහින්ද අයියාගෙ ජීවිතය පුරාම විසිරිලා. එනිසාම වෙන්න ඇති සිනමාව කියන්නේ කවියයි සංගීතයයි අතරේ දෙයක් විදිහට මහින්ද අයියා දකින්නේ. ඉතිං අපේ කතාව ඔය විදිහට සමාප්තියකට ආවා.x