මහජනතාවගේ බදු මුදලෙන් මහානායක හිමිවරුන්ට කෝටි ගණනක වාහන දුන් හැටි

පූජ්‍ය ආචාර්ය ඉත්තෑපාන ධම්මාලංකාර මහානායක ස්වාමීන්වහන්සේ යන නමට මෝටර් රථයක් මිලදී ගැනීම වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 25ක් වටිනා චෙක්පතක්.

සිව්මහා නිකායන්හි මහානායක හිමිවරුන්ට මෝටර් රථ 4ක්. මිලියන 17 රථ 3ක් සහ මිලියන 26ක රථයක් ඒ අතර.

දුෂ්කර විහාරස්ථාන වැඩිදියුණු කිරීමට මිලියන 76ක්, එහෙත් එම විහාරස්ථාන දුෂ්කර විහාරස්ථාන නොවේ.

ශ‍්‍රීලංකා රජය බෞද්ධ රජයක් නොවේ. එය සියලූ ආගම්වලට සමානව සලකන බවට ව්‍යවස්ථාවෙන්ම පිළිගෙන ඇත. කෙසේ වෙතත් ව්‍යවස්ථාවේ නවවැනි වගන්තියෙහි බුද්ධාගමට ප‍්‍රමුඛස්ථානය දෙන බව පමණක් සඳහන් කර ඇත. ඒ ව්‍යවස්ථා වගන්ති මොනවා වුව, ලංකාවේ හැම රාජ්‍ය ආයතනයක්ම පාහේ හැකි තරම් බෞද්ධ වීමට උත්සාහ කරන බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නැත. ඒ ගැන අප මීට පෙරද කතා කර ඇත.

ලංකාවේ රජය හා එය පාලනය කිරීමට පත්වෙන ආණ්ඩු හැකි තරම් ලංකාවේ බෞද්ධ හිමිවරුන්ගේ කැමැත්ත දිනාගැනීමට උත්සාහ කරන බව අප ඕනෑ තරම් දැක ඇත. විවිධ නිකායන්ගේ මහානායක හිමිවරුන් මුණගැසෙන්නට ගොස් වැඳ වැටෙමින් ආශීර්වාද ඉල්ලන අන්දම දැක ඇත. රජයේ අනුග‍්‍රහයෙන් විවිධාකාර බෞද්ධාගමික උත්සව සංවිධානය කරන බව දැක ඇත. ඒ සියල්ල මැද අපගේ අවධානය යොමු වෙන්නේ ශ‍්‍රී ලංකාවේ මහානායක හිමිවරුන්ගේ හිත් දිනාගැනීම සඳහා මහජන බදු මුදල් වැයකරමින් ආණ්ඩුවලින් වාහන සැපයූ අන්දම පිළිබඳවය. අප මෙහි කොටස් කිහිපයකින් යුත් කතාවක් ඉදිරිපත් කරන්නෙමු. සැලකිල්ලට ගතයුත්තේ ඒ කතාවල ඇති කරුණු පිළිබඳවය.

හිමිවරුන්ට වාහන

කතාවේ පළවැනි කොටස යහපාලන ආණ්ඩුව සමයේදී බෞද්ධ හිමිවරුන්ගේ නමට වෙන්කළ රජයේ වාහන ගැනය.

පූජ්‍ය ආචාර්ය ඉත්තෑපාන ධම්මාලංකාර මහානායක ස්වාමීන්වහන්සේ යන නමට මෝටර් රථයක් මිලදී ගැනීම වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 25ක් වටිනා චෙක්පතක් වෙන්කර තිබුණේ 2017 සැප්තැම්බර් 07 වැනිදාය. ඒ යහපාලන ආණ්ඩුව සමයේදීය. චෙක්පතෙහි අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් වෙනුවට අත්සන් තබා තිබුණි. 2017 සැප්තැම්බර් 07 වැනිදා එම චෙක්පත ලියා තිබුණි.

බුද්ධශාසන අමාත්‍යාංශයේ යුනියන් පෙදෙසේ බැංකු ගිණුමකට අදාල චෙක්පතක් එලෙස වෙන්කර තිබුණි. 0007040101 දරන ආණ්ඩුවේ ගිණුමෙන් චෙක්පත ලියා තිබේ. මේ චෙක්පතේ සඳහන් මුදල ලබාගත්තාද, එය වියදම් කළේ කුමක් සඳහාද යන්න විමසීමට ඉත්තෑපාන ධම්මාලංකාර හිමියන් ¥රකථනයෙන් සම්බන්ධ කරගැනීමට අප ගත් උත්සාහය අසාර්ථක විය. කෙසේ වෙතත් රජයේ ලියකියවිලි අනුව එවැනි චෙක්පතක් නිකුත් කර ඇති අතර, එහිමියන් එම මුදලෙන් වාහනයක් මිලදී ගෙන ඇති බවද ලියකියවිලිවල සඳහන්ය.

මෙම ගනුදෙනුව බුද්ධශාසන අමාත්‍යාංශයේ 2017 වර්ෂයේ ගනුදෙනුවලට අදාල විගණකාධිපති වාර්තාවෙන්ද තහවුරු කර ඇත. එහි 2.3 ෙඡ්දයේ ‘අවිධිමත් ගනුුදෙනු’ යන ෙඡ්දය යටතේ සඳහන්ව ඇත්තේ මෙසේය. ‘2017 වර්ෂයේදී මුදල් අමාත්‍යාංශය වෙතින් භාරගත් වාහන හතරක්, බුද්ධශාසන අමාත්‍යාංශය නමින් ලියාපදිංචි කර, අතිපූජ්‍ය මහානායක ස්වාමීන් වහන්සේලා වෙත ලබාදී තිබුණි. එහෙත් ඊට අමතරව ඒ වනවිටත් මිලදී ගෙන තිබූ වාහනයක් සඳහා ස්වාමීන් වහන්සේ නමක් වෙත රුපියල් මිලියන 25ක මුදලක් ලබාදී තිබුණු නමුත් එම වාහනය අමාත්‍යාංශය නමට ලියාපදිංචි කර තිබුණි.’

විගණකාධිපති වාර්තාවෙන් පෙන්වන අන්දමට රුපියල් කෝටි දෙකහමාරක් මෙසේ වියදම් කර ආණ්ඩුව ලබාගත් වාහනයෙහි හිමිකාරීත්වයවත් ආණ්ඩුව ලබාගෙන නැත. එය ආණ්ඩුවෙන් හිමිනමකට දුන් ප‍්‍රදානයක් වී ඇත.
විගණකාධිපති වාර්තාවෙහි එම වාහන ගැන වැඩි විස්තර නැත.
එහි හිමිවරුන් 4 දෙනෙකුට මුදල් අමාත්‍යාංශය වෙතින් භාරගත් වාහන හතරක් ලබාදුන් බව සඳහන්ව ඇත. ඒ වාහන මේවාය.
එකක් සීඒයූ 4709 දරන වෝල්වෝ රථයයි. එය ලියාපදිංචි කර ඇත්තේ 2017/05/22 වැනිදාය.

දෙවැන්න සීඒයූ 4379 අංකය දරන වෝල්වෝ රථයයි. එය ලියාපදිංචි කර ඇත්තේ 2017/05/19 වැනිදාය.
තෙවැන්න සීඒයූ 4377 අංකය දරන වෝල්වෝ රථයයි. එය ලියාපදිංචි කර ඇත්තේ 2017/05/18 වැනිදාය.
ඉහත කී මෝටර් රථ තුනෙහි එක් රථයක වටිනාකම රුපියල් 17,500,000කි. එනම් මිලියන 17කි.
සිව්වැනි රථය සීඒසී 4475 අංකය දරන මොන්ටෙරෝ රථයයි. එහි වටිනාකම රුපියල් 26,125,700කි. එනම් මිලියන 26කි.

සඳහන් කරන ආකාරයට මේ වාහන හතර ලබාදී ඇත්තේ සිව්මහා නිකායන්හි මහානායක හිමිවරුන්ටය. කෙසේ වෙතත් ඒවා ලියාපදිංචි කර ඇත්තේ ආණ්ඩුවේ නමටය. මිලදී ගෙන තිබුණේ ඉහත සඳහන් කළ පරිදි මුදල් අමාත්‍යාංශයෙනි.

වැඩි පැහැදිලි කිරීම්වලට පෙර ඉහත කී පරිදි ගනුදෙනු ගැන මුලින් සඳහන් කළේ ඉන්පසුව ඒවා ගැන කතාකිරීම පහසු නිසාය. බැලූ බැල්මටම භක්තිමත් බෞද්ධයෙකු විමසනු ඇත්තේ මහානායක හිමිවරුන්ට මෙලෙස වාහන ලබාදීමෙහි ඇති වැරැුද්ද මොකක්ද කියාය. එහෙත් ඇත්තෙන්ම බෞද්ධ හිමිනමකට මෙතරම් වටිනා සුඛෝපභෝගී වාහන කුමකටද? අනෙක් අතට විශාල ධනයක්, වත්කමක් ඇති මෙවැනි මහා විහාරවලට ආණ්ඩුවේ මුදලින් වාහන ලබාදිය යුත්තේ කුමකටද? යන ප‍්‍රශ්න අපට නැගෙයි. මේ වාහන එම මහානායක හිමිවරුන් පාවිච්චි කරනවාද නැද්ද යන්න අප දන්නේ නැත. ඒවා බාරනොගත්තේ නම්, ඒ බව කියන්නටත් ඒ හිමිවරුන්ට ඇති හැකියාවට අපි විවෘතව ඉඩ තබන්නෙමු. ඉදිරියේදී හෝ ඒ ගැන පැහැදිලි කරන්නට ඒ හිමිවරුන්ට ඉඩ ඇත. එසේ ඉඩ විවෘතව තබන්නේ එම හිමිවරුන් සම්බන්ධ කරගැනීමට අප ගත් උත්සාහය අසාර්ථක වූ නිසාය.

කෙසේ වෙතත් අපගේ චෝදනාව එල්ලවෙන්නේ ඒ මහානායක හිමිවරුන්ට නොවේ. තරගයට මෙන් මෙවැනි බලවත් විහාරස්ථාවලට හා හිමිවරුන්ට ත්‍යාග ලබා දෙන්නට පෞද්ගලික ආයතන හා පුද්ගලයන්ද උත්සාහ ගන්නා බව අපි දනිමු. අපගේ චෝදනාව මහජන බදු මුදල් අවභාවිත කරමින් මෙම වාහන මිලදී ගත්, චෙක්පත් ලියූ රජයට හා බුද්ධ ශාසන අමාත්‍යාංශයටය. රජය පාර්ශ්වයෙන් හිමිවරුන්ට අල්ලස් දීම බුද්ධශාසන අමාත්‍යාංශයේ රාජකාරියක් නොවේ.

රාජපක්ෂ සම්ප‍්‍රදාය

හිමිවරුන්ට වාහන ලබාදීමේ පුරුද්ද රාජපක්ෂ ආණ්ඩුවටද තිබූ එකකි. ඒ නිසා කතාවේ දෙවැනි කොටස ලෙස ඒ ගැන කිව යුතුය. ඔවුහුද ඒ සම්ප‍්‍රදායේ සාඩම්බර සාමාජිකයෝය. ඒ ආණ්ඩුව සමයේ ජනාධිපති මන්දිරයේ වාහන අතරින් බෞද්ධ හිමිවරුන්ට වෙන්කර තිබුණු වාහන මෙසේය.

මල්වතු, අස්ගිරි නාහිමිවරුන් වෙනුවෙන් කේජේ 5359 හා කේජේ 5366 අංක දරන ලෑන්ඞ් ක‍්‍රෑෂර් ප‍්‍රාඩෝ යන්ත‍්‍ර දෙක වෙන්කර තිබුණි. අස්ගිරි අනුනායක හිමි යන නමට කේජේ 4592 අංකය දරන මිට්සුබිෂි ලාන්සර් රථය වෙන්කර තිබුණි. රාමඤ්ඤ නිකායේ මහා නාහිමි යන නමට කේවී 3619 අංකය දරන ටොයොටා කැම්රි මෝටර් රථය වෙන්කර තිබුණි.

පූජ්‍ය ඇල්ලේ ගුණවංශ හිමියන්ට පීඒ 6063 අංකය දරන චෙවොලේ ඩබල් කැබ් එකක් වෙන්කර තිබුණි. පල්ලත්තර සුමනජෝති හිමියන්ට කේඒ 9784 අංකය දරන හයිඋන්ඩායි ඇක්සන්ට් රථය වෙන්කර තිබුණි. මාතලේ අමරවංශ හිමියන්ට ජීඑෆ් 8390 අංකය දරන ටොයොටා කරීනා රථයක් වෙන්කර තිබුණි. එල්ලාවල මේධානන්ද හිමියන්ගේ නමට පීඑෆ් 0053 අංකය දරන ටොයොටා ඩබල් කැබ් රථය වෙන්කර තිබුණි. ගංගාරාමයට කේසී 0279 අංකය දරන ටොයොටා ලෑන්ඞ් ක‍්‍රෑෂර් රථය වෙන්කර තිබුණි.

මෙම වාහන පිළිබඳ විමසීමට අපට ඇල්ලේ ගුණවංශ හිමියන් සම්බන්ධ කරගත හැකිවිය.

‘අපට එහෙම වාහන දීලා තිබුණේ නැහැ. එහෙම වාහන දෙනවා නම් හොඳයි. පොලිස් කොමිසමේ හිටපු කාලයේ වාහනයක් දිව්වා. ඒක ගැන වෙන්න ඇති ඔය කියන්නේ. එහෙම වාහනවල මම ගිහිල්ලා නැති බව කියන්නේ නැහැ. එහෙම වාහනයකින් පොලිස් කොමිසමේ වැඩවලට ගමනක් බිමනක් යන්න ඇති. ඒත් මම එහෙම වාහනයක් පාවිච්චි කරලා නැහැ. මම ඒවායේ අංකයක් දන්නෙවත් නෑ.‘ එහිමියෝ එසේ පිළිතුරු දුන්නෝය. එහිමියන් පවසන අන්දමට එම වාහනය එහිමියන් පාවිච්චි කර ඇත්තේ අඩුවෙන්ය. නැත්නම් එහිමියන්ට ඒ ගැන මතක නැත. එසේ වුව දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ එම වාහන නඩත්තු කරමින් එම හිමියන්ට වෙන් කර තිබී ඇත. එහිමියන් පවසන අන්දමට එම වාහනය පොලිස් කොමිසමේ කටයුතු වෙනුවෙන් වෙන්කර තිබුණා විය හැකිය. එහෙත් ඉහත කී ලැයිස්තුවේ සිටින මහානායක හිමිවරුන් එලෙස ආණ්ඩුවේ තනතුරු දරා නැත.

තවත් අල්ලස්

තුන්වැනි කොටස වාහන ගැන නොවේ. වාහන ගැන සෙවීමේදී හමුවූ අතුරු කතාවක් ගැනය.
දේශපාලන වුවමනා වෙනුවෙන් පන්සල්වලටත් හිමිවරුන්ටත් විවිධාකාර අල්ලස් ලබාදීම අලූත් දෙයක් නොවේ. ඉහත කී 2017 විගණකාධිපති වාර්තාවේම එවැනි අවස්ථා කිහිපයක් දැක්වෙයි.

දුෂ්කර විහාරස්ථාන වැඩිදියුණු කිරීමේ වැඩසටහන නම් වැඩසටහනක් යටතේ ආධාර මුදල් වශයෙන් රුපියල් මිලියන 76,712,741ක මුදලක් වෙන්කර තිබුණි. කෙසේ වෙතත් ඒ මිලියන 76ක මුදල වියදම් කරද්දී මුදල් ලබාදී තිබුණේ එම ආධාර ලැබීමට සුදුසුකම් සහිත විහාරස්ථානවලට නොවේ. එනම්, දුෂ්කර විහාරස්ථානවලට නොවේ. දිස්ත‍්‍රික්ක 5ක අවම ලකුණු ලබාගත් විහාරස්ථාන 9ක් සඳහා ඒ මුදල්වලින් කොටස් වෙන්කර තිබුණි. ඊට අමතරව විහාරස්ථාන 204කට මුදල් ලබාදී තිබුණේ ඒ විහාරස්ථානවලට පහසුකම් තිබියදීය. දිස්ත‍්‍රික්ක 16ක පහසුකම් නොමැතිකම නිසා ඉහළම ලකුණු ලබාගත් විහාරස්ථාන 81කට ආධාර ලබාදී තිබුණේ නැත. ඒ දත්තවලින් තහවුරු වෙන්නේ බුද්ධශාසන අමාත්‍යාංශය ඉහත කී ‘ආධාර’ ලබාදීමේදී පහසුකම් හා බලය ඇති විහාරස්ථානවලට අල්ලස් දීම මිස, දුෂ්කර විහාරස්ථාන ගොඩනැංවීම සිදු නොකරන බවය.

මෙවැනි ත්‍යාග, ප‍්‍රදාන ආදිය බෞද්ධ විහාරස්ථාන හා පුද්ගලයන්ට ලබාදීම බෞද්ධාගමේ ප‍්‍රවර්ධනයක් නොව, ¥ෂිත දේශපාලනය හා බුද්ධ ශාසනය අතර නරක බැඳීමක් ඇතිකරවන බව අපගේ අදහසය. දේශපාලනය හා ආගම එකිනෙකින් වෙන්ව පවතින තරමට යහපත්ය. ඉහත ගනුදෙනුවලින් පෙනෙන්නේ ඒ සම්බන්ධය අයහපත් එකක් බවය.
වාහන
මේ සටහන මැද්දේ සිව්වැනි කතාවකුත් කිව යුතුය. එනම්, ශ‍්‍රී ලංකාවේ රජයන් වාහන වෙනුවෙන් මුදල වෙන්කරන අන්දම ගැනද කතාකළ යුතුය. ජ්‍යෙෂ්ඨ රාජ්‍ය නිලධාරියෙකු අප සමඟ කී පරිදි මේ වෙද්දී රජයේ වාහන වෙනුවෙන්ම විශාල ලෙස මහජන බදු මුදල් වාර්ෂිකව නාස්ති කරමින් සිටියි. පුංචි අඩුවක් තිබුණද වාහනයක් අත්හැර දැමීමට ඉහළ රජයේ නිලධාරීන් හා දේශපාලන නායකයන් දෙවරක් හිතන්නේ නැත. ලංකාවේ ඇමතිවරුන්ට වසර කිහිපයකට වතාවක් හෝ නවීනතම වාහනයක් අවැසි වෙයි. මේ විනාශය තේරුම් ගන්නට සෙත්සිරිපාය ඉදිරිපිට පාවිච්චි නොකර ගොඩගසා ඇති වාහන තොගය දෙස බැලීම ප‍්‍රමාණවත්ය. බෞද්ධ හිමිවරුන්ට වාහන අල්ලස් දීමේ කතාවේ අවසානයට ලංකාවේ රජයන් වාහන මිලදී ගැනීම වෙනුවෙන් මුදල් නාස්ති කළ අන්දම ගැනත් කතාකිරීම වැදගත් යැයි අපි සිතුවෙමු.

පාර්ලිමේන්තුවෙහි රාජ්‍ය මුදල් කාරක සභාව එම්.ඒ. සුමන්තිරන් මන්ත‍්‍රීවරයාගේ සභාපතිත්වයෙන් යුක්තය. එම කාරක සභාව පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කළ වාර්තාවක් අනුව වාහන නඩත්තුව, බද්දට ගත් වාහන සඳහා පොලී ගෙවීම්, මෙහෙයුම් කල්බදු හරහා ප‍්‍රසම්පාදිත වාහන වෙනුවෙන් වූ කල් බදු පොලී, වාහන පුනරුත්ථාපනය හා වැඩිදියුණු කිරීම, වාහන අත්පත් කරගැනීම, කල්බදු වාහන සඳහා ප‍්‍රාග්ධන ගෙවීම් යන සියලූ වියදම් එක්වූ කල වාහන වෙනුවෙන් මධ්‍යම රජය කළ සම්පූර්ණ වියදම වේගයෙන් වැඩිවී ඇත.

2013 දී රුපියල් මිලියන 11,511ක් වාහනවලට අදාළව ඉහත කී කටයුතු වෙනුවෙන් වෙන්කර තිබුණි. 2018 දී ඒ සම්පූර්ණ වියදම දෙගුණයකටත් වඩා ඉහළ ගොස්ය. 2018 සංශෝධිත ඇස්තමේන්තුව අනුව රුපියල් මිලියන 34,161ක් ඒ වෙනුවෙන් වියදම් කර ඇත. රුපියල් මිලියන 34,511ක් ඒ වෙනුවෙන් 2019 අයවැයෙන් වෙන් කර ඇත. මේ තරම් මුදලක් වාහන වෙනුවෙන් වෙන් කරන්නේ ඉතා අධික නාස්තියක් කරමින්ය.

වාහන අත්පත් කරගැනීමේ රටාව ගැනද එහිදී සැලකිලිමත් විය හැකිය. සාමාන්‍යයෙන් ආණ්ඩුවක් පරණ වෙද්දී වාහන අත්පත් කරගැනීම සඳහා කරන වියදම් ප‍්‍රමාණය අඩු වෙමින් යයි. ඒ ආණ්ඩුවේ නිලධාරීන්, දේශපාලනඥයන් ආදින් අලූතෙන් වාහන රැුගෙන හමාර වන නිසාය. අලූත් ආණ්ඩුවක් පත්වූ විගස පෙර නිලධාරීන් හා දේශපාලනඥයන් පස්ස තැබූ වාහනවල පස්ස තැබීමේ අමාරුවක් අලූත් ආණ්ඩුවල නිලධාරීන්ට ඇතිවෙයි.
ඉහත කී මුදල් කාරක සභා වාර්තාව 2014 දී අනුව වාහන අත්පත් කරගැනීම වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 242ක් වියදම් කර තිබුණි. ආණ්ඩුව මාරු වූ විගස, එනම් 2015 වර්ෂයේදී වාහන අත්පත් කරගැනීම වෙනුවෙන් රුපියල් මිලියන 4800ක් වියදම් වී තිබුණි. රුපියල් මිලියන 242ක වියදම එක්වරම රුපියල් මිලියන 4800ක් දක්වා වැඩිවීම පෙර කී තත්වය නිසා ඇතිවූ තත්වයකි. x