x අරුණ ජයවර්ධන
පාස්කු ඉරිදා ප‍්‍රහාරයෙන් පසු, ‘එක රටක්, එක නීතියක්’ කියන සංකල්පයක් ඉහළට මතුවී ආවේය. එහෙත් එක රටක් තුළ එක නීතියක් තිබිය යුතුයැ’යි කියූ අය වැඩියෙන් අවධානය යොමුකළේ මුස්ලිම් නීතිය ගැන බව පැහැදිලිය. මන්ද යත්, අවුරුදු 12 සපිරුණු පසු විවාහවීමට මුස්ලිම් නීතියේ ඇති ඉඩ ඉවත් කිරීම, එක් පුද්ගලයකුට විවාහ හතරක් කරගැනීමට ඇති අවස්ථාව නැතිකිරීම ආදිය ඒ ‘නීති ප‍්‍රතිසංස්කරණ’වල ප‍්‍රමුඛ අරමුණක් බව පෙනෙන නිසාය. ඒ ඔස්සේ තවත් ටිකක් කල්පනාවෙන් බලන විට, ඒ ‘එක රටක් එක නීතියක්’ තුළ ඇත්තේද හුදෙක් මුස්ලිම් විරෝධයක් බව පැහැදිලිව පෙනෙයි.
රටක එක නීතියක්, හෙවත් නෛතික සමරූපතාවක් තිබීම හොඳ දෙයකි. එවිට නීතිය ඉතා පැහැදිලි වන අතර, ක‍්‍රියාවන්වල හෝ නොකර හැරීම්වල ප‍්‍රතිඵල එකම ස්වරූපයක් ගනියි. එනිසා නීතිය පැහැදිලි වෙයි. එහෙත්, මේ සමරූපතාව තුලනය කළ යුත්තේ, තමන්ගේම නීතිවලින් පාලනය කරනු ලැබීමට ජන සමූහයන්ට ඇති අයිතිවාසිකම්ද සමග මිස, නිරපේක්‍ෂව නොවේ. බලාපොරොත්තු විය හැකි පරිදිම එවිට නීතියේ ‘සමරූපතාව’ හා ‘ජනසමූහයන්ගේ අයිතිවාසිකම්’ අතර ඇතිවන්නේ ගැටුමකි. මුස්ලිම් නීතිය ප‍්‍රතිසංස්කරණය කිරීම පිළිබඳ විවාදය සෑහෙන කාලයක් පැරණි එකකි.
මුස්ලිම් සමාජයේ විද්වතුන් ඒ සම්බන්ධයෙන් දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ කතාබහ කොට ඇත. එහෙත් මේ මොහොතේ, නීතියේ සමරූපතාව පිළිබඳ කතාව ඉහළට ඇවිත් ඇත්තේ, පාස්කු ඉරිදා ප‍්‍රහාරයෙන් පසු මුස්ලිම් ජනතාව බිත්තියට හේත්තුවී ඇති තත්ත්වයක් යටතේය. සමහරුන් කල්පනා කරන බව පෙනෙන්නේ, මේ මොහොතේ මුස්ලිම් නීතිය වෙනස් කළහොත්, දැන් ඇතිවී තිබෙන ඉස්ලාමීය අන්තවාදීන්ගේ ප‍්‍රශ්නය ක්‍ෂණිකව ¥රිභූත වී යනවා ඇතැ’යි කියා බව පෙනේ.
මුස්ලිම් නීතිය සැලකෙන්නේ පෞද්ගලික නීතියක් වශයෙනි. පොදු සමාජයේ යම් විශේෂිත පුද්ගල කොට්ඨාසයක් සඳහා බලපවත්වන නීතියක් පෞද්ගලික නීතියක් හැටියට හැඳින්විය හැකිය. ලංකාවේ පෞද්ගලික නීතියක් වන්නේ මුස්ලිම් නීතිය පමණක් නොවේ. උඩරට නීතිය, තේසවලමේ නීතිය ආදියද පෞද්ගලික නීති වෙයි. එක රටක් එක නීතියක් සංකල්පය හුදු මුස්ලිම් විරෝධයක් බව පෙනෙන්නේ, ඉහත කී උඩරට නීතිය ඉවත් කිරීමක් ගැන කිසිවෙකු කතා නොකරන නිසාය. සමහර විට තේසවලමේ නීතියද ඉවත්කිරීමට ඔවුන් වෑයම් කරනු ඇත්තේ, තේසවලමේ යනුද ලංකාවේ සුළුතර ජන කොටසකට අයත් නීතියක් නිසාය. එහෙත්, එක රටක්, එක නීතියක් ගැන කතාකරන්නවුන් අර්බුදයට යනු ඇත්තේ ඒ වෙනුවෙන් උඩරට නීතියට අත තියන්නට ගිය විටය.
මේ පෞද්ගලික නීති ක‍්‍රම රටේ පොදු නීතිය නොවේ. උදාහරණයක් හැටියට, මිනීමැරුමකට අදාළව පෞද්ගලික නීති බල නොපැවැත්වෙයි. ඊට අදාළ වන්නේ, පොදු අපරාධ නීතිය වන ඉංග‍්‍රීසි නීතියයි. සිවිල් කටයුතු සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ පොදු නීතිය වන්නේ රෝම ලන්දේසි නීතියයි. මේ නීතිවල හැඳින්වීම් දෙකෙන්ම පෙන්වන පරිදි, ඒවා රටේ පොදු නීතියට අයත් වුණත් ලංකාවේ නිර්මාණය වුණු නීති නොවන බව පැහැදිලි විය යුතුය.
පෞද්ගලික නීති සාමාන්‍යයෙන් අපරාධවලට අදාළ නොවේ. විවාහය, දික්කසාදය, දේපළ උරුමය, දේපළ පැවරීම, දරුවන්ගේ අයිතිවාසිකම්, කලත‍්‍රයන්ගේ අයිතිවාසිකම් ආදි ඉසව්වලට ඒ පෞද්ගලික නීති සීමා වෙයි.
පෞද්ගලික නීතිවල, පොදු නීතියට වෙනස් ප‍්‍රතිපාදන හමුවෙයි.
මේ වෙනස්කම් පැහැදිලිව පෙන්වන ක්‍ෂෙත‍්‍රයක් වන්නේ, විවාහය හා වෛවාහික සම්බන්ධතා පිළිබඳ කලාපයයි. රටේ සාමාන්‍ය නීතිය අනුව යමෙකු විවාහ වන්නේ නම් එය කළ යුත්තේ සාමාන්‍ය විවාහ ආඥා පනත යටතේය. එහෙත් උඩරට විවාහයක්, උඩරට විවාහ සහ දික්කසාද පනත යටතේ සිදුවෙයි. මේ අවස්ථාව ලැබෙන්නේ උඩරට පළාත් තුළ, උඩරට නීතියෙන් පාලනය වන තැනැත්තන් දෙදෙනකුට පමණකි. විවාහය දීග එකක්ද, බින්න එකක්ද යන්න විවාහය ලියාපදිංචි කිරීමේ සටහනේම දැක්වෙයි. මේ වෙනස මත දේපළ අයිතිය පිළිබඳ වැදගත් වෙනස්කම් සිදුවෙයි. මුස්ලිම් විවාහයක් සිදුවෙන්නේ මුස්ලිම් විවාහ හා දික්කසාද පනත යටතේය.
සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ දික්කසාදයක් ලබාගත හැක්කේ විශේෂ වු හේතු තුනක් මත දිසා අධිකරණයකින් පමණකි. අනාචාරය, ද්වේෂ සහගත අතහැරයෑම හා සුවකළ නොහැකි ලිංගික බෙලහීනතාව යනු ඒ හේතු තුනයි. මේ හේතු තුනෙන් එකක් වත් උද්ගත නොවන, එහෙත් තමන්ට හවුලේ විවාහ ජීවිතයක් ගතකිරීමට නොහැකි වන බව තේරුම් ගන්නා පුරුෂයකුට හා බිරිඳකට කැමැත්තෙන් වෙන්වීමට අවස්ථාවක් සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ නැත. එහෙත්, උඩරට නීතිය යටතේ, ස්වකැමැත්තෙන් දික්කසාද විය හැකි අතර, එය අධිකරණයක් ඉදිරියට නොගොස් රජයේ නිලධාරියකු හරහා පහසුවෙන් කරගන්නටද හැකිය. බින්න විවාහයකදී කාන්තාවට ප‍්‍රමුඛස්ථානය ලැබෙන අතර, දීග විවාහයකට යන විට, තමාගේ පරවේණි දේපළ අතහැර චංචල දේපළ සමග පමණක් දීගජයන්නට කාන්තාවට සිදුවෙයි. සාමාන්‍ය නීතිය යටතේ විවාහයකට එළඹීමට ස්වකීය කැමැත්ත දීමේ හැකියාව ලැබෙන්නේ අවුරුදු 18දී වන විට, මුස්ලිම් ආගමේ අවුරුදු 12 සපිරුනු විට විවාහ වීමට කාන්තාවන්ට අවස්ථාවක් තිබේ. එහෙත්, අවුරුදු 16ට අඩු කාන්තාවක සමග ඇගේ කැමැත්ත ඇතිව හෝ නැතිව ලිංගිකව හැසිරීම ස්ත‍්‍රී ¥ෂණය පිළිබඳ වරද ලෙස සාමාන්‍ය නීතිය සලකයි. විවාහ 4ක් කර ගැනීමට මුස්ලිම් පුරුෂයකුට ඇති අවස්ථාව ද තවත් වෙනස්කමකි. සාමාන්‍ය විවාහ නීතිය යටතේ කරගන්නා ලද තමාගේ පෙර විවාහයෙන් දික්කසාද නොවී, ඉස්ලාම් ආගම වැළඳගෙන, තවත් විවාහයක් කරගත් ‘හොඳ සිංහලයන්’ ගැනද ලංකාවේ උදාහරණ ඕනෑ තරම් තිබේ.
මේ ආකාරයට බලන විට. රටේ පොදු නීතිය සමග ගැටෙන තැන්ද, නොගැටී ඒ ඒ ජනකොටස්වල අයිතිවාසිකම්වලට බලපාන තැන්ද පෞද්ගලික නීතිවල තිබේ. ඒවා අවශ්‍ය නම් ‘හොඳ’ හා ‘නරක’ හැටියට සරලව බෙදිය හැකිය.
එක රටක් එක නීතියක් යන්න අපට යා හැකි ඉහළම තත්ත්වයයි. ඒ සඳහා මුස්ලිම් නීතිය පමණක් වෙනස් කොට සමරූපතාවක් ඇතිකිරීම ප‍්‍රමාණවත් නැත. උඩරට නීතියද තේසවලමේ නීතියද බලරහිත කොට ඉන් පාලනය වන්නන්ද සාමාන්‍ය නීතිය යටතට ගත යුතුය. මේවා එක විට සිදු නොවුණහොත්, මේ වෑයම පාස්කු ඉරිදා ප‍්‍රහාරය නිසා කොන්වීමට භාජනය වී සිටින මුස්ලිම් ජනතාවගේ අසරණභාවය ප‍්‍රයෝජනයට ගෙන සිංහල බහුතරයේ වුවමනා එපාකම් ඉෂ්ට කර ගැනීම සඳහා කරන්නක් ලෙස පෙනීයනු ඇත.x
