ජනාධිපතිවරයා විවේචනය කරන ලිපි සමූහයක් තැපැල් කරන්නට හැදුවා ය කියන චෝදනාව යටතේ මේ වන විට පුද්ගලයෝ තුන් දෙනෙක් පොලිස් අත්අඩංගුවේ පසුවෙති. ඊට පෙර, බුදුදහමට හානි කරන කෙටිකතාවක් මුහුණු පොතේ පළ කළා ය කියන චෝදනාව මත කෙටිකතාකරුවකු පොලිස් අත්අඩංගුවට ගෙන දැන් රක්ෂිත බන්ධනාගාර ගත කොට තිබේ. දෙවැනි සිදුවීම රටේ හදිසි නීතිය ක්රියාත්මක වන්නට පෙර ඇති වූවක් වන අතර, පළමුවැනි සිද්ධිය පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයට අදාළ ව හදිසි නීතිය පැනවීමෙන් පසු ඇතිවුණකි.
පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගත්ත ද, මහේස්ත්රාත් අධිකරණය විසින් රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කැරුණ ද, ඉහත කී කෙටිකතාකරුවා වරදක් කර නැති බව පැහැදිලි ව කිව යුතු ය. එහෙත්, භික්ෂූන් පිරිසකගේ බලහත්කාරයට යට වුණු පොලිසිය මේ කෙටිකතාකරුවා අත්අඩංගුවට ගත් අතර, සිවිල් හා දේශපාලන අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ ජාත්යන්තර සම්මුතිය පනත යටතේ මහේස්ත්රාත් අධිකරණයට ඉදිරිපත් කෙළේ ය. මේ පනත යටතේ ඇප දීමට මහේස්ත්රාත්ට බලයක් නැත. ඒ වාගේ ම ඉහත කී සම්මුතිය යටතට මේ කෙටිකතාකරුවාගේ ක්රියාව නොවැටෙන බව පොලිසියට පෙන්වා දෙන්නට මහේස්ත්රාත්වරියට ද හැකියාවක් හා ඕනෑකමක් නැති විය. සාමාන්යයෙන්, මහේස්ත්රාත්වරුන් වැනි පහළ අධිකරණ නිලධාරීන් පොලිසිය ඉල්ලන ඉල්ලන නියෝග නොපැකිළ නිකුත් කිරීමෙන්, අධිකරණ නිලධාරීන් වෙනුවට හුදෙක් රබර් මුද්රා බවට පත්වන බව හිටපු අගවිනිසුරු ශිරාණි බණ්ඩාරනායක මහත්මිය වරෙක දුන් නඩු තීන්දුවක ද දක්වා තිබේ. කෙසේ වෙතත් තමාගේ අදහස් ප්රකාශ කිරීමේ අයිතිය පාවිච්චි කළ කෙටිකතාකරුවා මේ සියල්ලේ ප්රතිඵලය ලෙස, මේ වන විට මාසයකට කිට්ටු කාලයක් සිර කරනු ලැබ සිටියි.
භික්ෂූන්ගේ බලපෑමට නතු ව කෙටිකතාකරුවාට එරෙහි ව වැරදි නීතියක් ක්රියාත්මක කළ පොලිසිය භාර අමාත්යවරයා ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේන ය.
ජනාධිපතිවරයා යටතේ තිබෙන පොලිසිය, පසු ගිය දා ඔහු විවේචනය කළායැ’යි කියන ලිපි සමූහය අත්අඩංගුවට ගත්තේ ඒවා තැපැල් කිරීමට සුදානම් ව තිබිය දී ය. සැකකරුවන්ට එරෙහි ව නගන ලද චෝදනා වූයේ, ‘ජනාධිපතිට මඩ ගහන ලිපි, ජනාධිපති විවේචනය කරන ලිපි’ තැපැල් කරන්නට නියමිත ව තිබුණු බව ය.
කිසිවකුට ‘මඩ ගහන’ ලිපි, කිසිවකු තැපැල් කළා නම්, එහි වරදක් තිබේ. එහෙත්, එය වැටෙනු ඇත්තේ සිවිල් නඩු ක්ෂෙත්රයේ එන ‘අපකීර්තියට පත් කිරීම’ යන වරදට ය. එවැනි වරදක් සම්බන්ධයෙන් කළ යුත්තේ, දිසා අධිකරණයක නඩු පවරා, කීර්තියට හානි වීම ගැන නඩු විභාගයක් පවත්වා, වැරදිකරු වුවහොත් වන්දි ලබා ගැනීම ය. අපරාධ වරදක් නොවන නිසා, අත්අඩංගුවට ගැනීම්, රක්ෂිත බන්ධනාගාරගත කිරීම්, සිරගත කිරීම් කළ නොහැකි ය.
එහෙත්, ජනාධිපතිට මඩ ගැසූ ලිපි තැපැල් කිරීමේ චෝදනාවට තිදෙනක් අත්අඩංගුවේ පසුවෙති. ඒ හදිසි නීතිය යටතේ ය. මෙය සම්පූර්ණයෙන් ම ජනාධිපතිවරයාගේ පෞද්ගලික ආරක්ෂාව සඳහා හදිසි නීතිය උපයෝගි කර ගැනීමකි.
මෙවර හදිසි නීතිය පනවන විට, ජනාධිපතිවරයා නිකුත් කළ නිවේදනයක සඳහන් වුණේ, ත්රස්තවාදී කටයුතු මර්දනය කිරීම සඳහා අවශ්ය වන හදිසි නීති රෙගුලාසි පමණක් ක්රියාත්මක කරන බව ය. එය ඇත්තක් නම්, ජනාධිපතිවරයාට මඩ ගැසීම හෝ ඔහු විවේචනය කිරීම හෝ ත්රස්තවාදය මැඬ පැවැත්වීම යන්නට අදාළ වන්නේ කෙසේ ද? යන ප්රශ්නය පැන නගියි.
රටේ හදිසි නීතිය ක්රියාත්මක වන කාලයක් තුළ වුව ද, ජනාධිපතිවරයා විවේචනය කරන්නට කිසි ම බාධාවක් නැත. සංයුක්ත ව ගතහොත්, පාස්කු ප්රහාරය සම්බන්ධයෙන් ජනාධිපතිවරයා වගඋත්තරකරුවකු බවට සලකා, ඔහු විවේචනය කරන්නට, ඔහු ජාතියෙන් සමාව ගත යුතුයැයි කියන්නට, ඔහු ඉල්ලා අස්විය යුතුයැයි කියන්නට කිසිවකුට බාධාවක් නැත. එවැනි විවේචනයන්ට ලක් වන්නට ජනාධිපති සිරිසේන හැම අතින් ම සුදුසු වනවා පමණක් නො ව, එැනි විවේචන කරන්නට, පාස්කු ප්රහාරය ගැන අවදියෙන් සිටි ඕනෑ ම කෙනකුට අයිතියක් ද තිබේ. එවැනි විවේචන, පුවත්පත්, සඟරාවලින් ද, විද්යුත් මාධ්යවලින් ද, සමාජ මාධ්යවලින් ද, මහමග දී ද කළ හැකි ය, කළ යුතු ය.
ජනාධිපතිවරයාට අවැසි නම් කළ හැක්කේ, තමාට එරෙහි ව නැගෙන ඒ චෝදනාවලට පිළිතුරු බැඳීම ය. මේ ප්රහාරයට මඟ පෑදූ රටේ ආයතනික දුර්වලතාවට තමා වගකිව යුතු ද නැද්ද යන්න මහජනතාවට පැහැදිලි කිරීම ය. තමන්ට චෝදනාකරන්නවුන් මුහුණට මුහුණ ලා හමුවී චෝදනා ගැන සංවාද කිරීම ය.
ඒ කිසිවක් නොකර, තමා විවේචනය කරන පුද්ගලයන් තමා යටතේ ම තිබෙන පොලිසිය ලවා අත්අඩංගුවට ගෙන, ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩවන ආකාරයෙන් නීතිය යොදා ගැනීම නම්, අපරිණත ක්රිියාවකි. විශේෂයෙන්, ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ව්යවස්ථා කුමන්ත්රණයෙන් පසු ජනාධිපතිවරයාගේ මුහුණට ම විවේචනය කළ ලක්ෂ්මන් කිරිඇල්ල ඇමතිවරයාගේ කාර්යාල නිලධාරීන් කිහිදෙනකු මෙසේ අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන්, ජනාධිපතිවරයාගේත්, ඔහු යටතේ තිබෙන පොලිසියේත්, කිසියම් නරක චේතනාවක් පෙන්නුම් කර තිබේයැ’යි කිවහොත් ලැබෙන පිළිතුර කුමක් ද?■