අප්‍රේල් 21 වැනිදා මරාගෙන මැරෙන බෝම්බ ප්‍රහාර එල්ලකළ දිනයේ හිරු ටී.වී. ඇතුළු රූපවාහිනී නාළිකාවල නිවේදකයන් ප්‍රහාරයෙන් අසරණව හඬාවැටෙන පුද්ගලයන් අසලට ගොස් මයික් දිගුකොට ‘මොකද වුණේ‘ යැයි විමසන අන්දම දකින්නට ලැබුණි. ත්‍රස්තවාදීන්ගේ කක්‍ෂෙන් වෙන්වූ හිස්වල ඡායාරූප ප්‍රසිද්ධ කර තිබුණි. ඊට අමතරව පිපිරීම සිදුවූ ස්ථාන ඇතුලට ගොස් ඡායාරූප ගැනීමට හා වීඩියෝ කිරීමට ඕනෑ බව කියමින් මාධ්‍යවේදීන් පොරකන අන්දම දකින්නට ලැබුණි. ත්‍රස්ත ප්‍රහාර එල්ලවූ ස්ථාන ඒ වෙද්දීත් රස පරීක්ෂණ ඇතුළු රජයේ පරීක්ෂණ කටයුතුවලටවත් විවෘත නොකර තිබියදී එලෙස ප්‍රහාරයේ විනාශය වීඩියෝ වලට හසු කරගැනීමට මාධ්‍ය ආයතන උත්සාහ කර තිබුණි.
එහෙත් කොචිචිකඬේ ක්‍රිස්තියානි දේවස්ථානය අසල සිදු වු පිපිරීමෙන් අනතුරුව එම ප්‍රදේශයේ ප්‍රදේශවාසීන් කිසිදු මාධ්‍යවේදියෙකුට දේවස්ථානය තුලට ඇතුළුවන්නට නොදී එකිනෙකා අත් අල්ගනිමින් අත්වැටක් බැඳගත්තේය. එය මාධ්‍යවේදීන් නොදත් වගකීම ගැන දන්නා පුරවැසියන්ගේ ක්‍රියාවක් ලෙස සැලකිය හැකිය. අපි මාධ්‍යවේදීන් කියමින් කැමරා රැගෙන පල්ලිය තුළට කඩාවැදීමේ වුවමනාවෙන් මාධ්‍යවේදීන් දඟලන අයුරු එතැන දකින්නට ලැබුණි.
මෙවන් හදිසි අවස්ථාවක ජනතාවට තොරතුරු සපයන්නා ලෙස ජනමාධ්‍ය සතු වගකීම විශාලය. මාධ්‍යවල මූලික වගකීම වන්නේ සිදුවීම ගැන හැකිතරම් වීඩියෝපට එකතු කොට නොනවත්වා ඒ වීඩියෝපට ප්‍රචාරය කිරීම නොවේ. මුල්ම වගකීම වන්නේ සාමාන්‍ය ජනතාව කැළඹීමට පත් නොකර සිටීමය. බියට පත් නොකර සිටීමය. එහෙත් ප්‍රහාරයෙන් පසුව මේ මොහොත දක්වාම ප්‍රධාන ධාරාවේ මාධ්‍ය ආයතන පිස්සු බල්ලන් මෙන් ඡායාරූප, වීඩියෝ හා ප්‍රවෘත්ති සොයා සැරිසරමින් සිටින්නේ තමන් සතු වගකීම ගැන නොතකමිනි.
එතැනින් එහාට ත්‍රස්තවාදීන්ගේ අරමුණ හා දර්ශනය සමාජගත නොකිරීමද මාධ්‍යවල වගකීමකි. නවසීලන්තයේ ක්‍රයිස්ට්චර්ච් ප්‍රහාරයෙන් පසුව එම ප්‍රහාරය එල්ලකළ ත්‍රස්තවාදියාගේ තුවක්කුවෙහි ලියා තිබුණු වචන පවා මකා දමන්නට ජාත්‍යන්තර මාධ්‍ය කටයුතු කර තිබුණේ ඒ වචනවලින් පවා ත්‍රස්තවාදියාගේ අරමුණ සමාජගත වෙන නිසාය. එම ත්‍රස්තවාදියාව අධිකරණයට ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසුව සිය අත්වලින් විවිධාකාර සංඥා පළකරද්දී ඒවාද ප්‍රසිද්ධ නොකර සිටියේ ඒ සංඥාවකින් පවා ත්‍රස්තවාදියාගේ අරමුණ සමාජගත නොකිරීමේ අරමුණෙනි.
නවසීලන්තයේ මාධ්‍ය ආයතනවලින් ක්‍රයිස්ට්චර්ච් ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයේ හිත හිරිවැටෙන ඝාතක දර්ශණ යළි යළිත් විකාශය කළේ නැත. ඒ වෙනුවට ඒ ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය සංකේතවත් වන වීඩියෝපට කිහිපයක් පමණක් ඔවුන් පාවිච්චි කර තිබුණි. මෙවැනි ජාතික ව්‍යවසන අවස්ථාවක ප්‍රවෘත්ති හැර අන් කිසිදු වැඩසහනක් ඉදිරිපත් කිරීමෙන් ප්‍රයෝජනයක් නැති බව සැබෑය. ඒ නිසා අන්තර්ජාතික මාධ්‍ය ආයතන කරන්නේ දේශපාලන විචාරකයන්, ක්‍රියාකාරිකයන්, දේශපාලඥයන් ආදී අයව සම්බන්ධ කරගෙන ඔවුන්ව සම්මුඛ සාකච්ඡාවලට ලක් කරමින් මේ සිදුවීම විග්‍රහ කරගැනීමය. ජනතාව සන්සුන් කිරීමත්, මේ මොහොතේ කළයුතු දේ ගැන ජනතාවට අවබෝධයක් ලබාදීමත් එහි අරමුණය. මේ ප්‍රහාරයෙන් පසුව ගෙවුණු සතියේදී තත්වය තවත් දරුණු වුණා පමණි. පොලීසිය හා හමුදාව සිදුකළ සෑම ආරක්ෂක වැටලීමක්ම පාහේ පසුපස කැමරා රැගත් මාධ්‍යවේදීන් දුවන්නට පටන්ගෙන තිබුණි. අත්අඩංගුවට ගත් සියළුදෙනා පිළිබඳවම පාහේ ඒකපාර්ශ්විකව වාර්තාකළ අතර, අත්අඩංගුවට පත් පුද්ගලයන්ගේ මුහුණුද මාධ්‍යවලින් ප්‍රචාරය කර තිබුණි. එහෙත් එලෙස අත්අඩංගුවට ගත් අය අතරින් සැලකිය යුතු පිරිසක් දිනක් ඇතුලත නිදහස් කර තිබුණි. ඇතැම් අත්අඩංගුවට ගැනීම් සැකපිට කළ අත්අඩංගුවට ගැනීම් විය. අපරාධ වරදක් නොකළ ඇතැම් අයව සැකයට ලක්වීම නිසා අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණි. එවැනි මොහොතක පුද්ගලයෙක් අත්අඩංගුවට ගත්තායැයි වාර්තා කිරීමෙහි ගැටලුවක් නැත. එහෙත් අහවල් ස්ථානයෙහි සිටි අහවලාව අත්අඩංගුවට ගත්තායැයි නම්ගම් සහිතව වාර්තා කොට, අදාල පුද්ගලයන්ගේ මුහුණුද ප්‍රසිද්ධ කිරීම නිසා පසුව නිදහස් වූ පුද්ගලයන්ද අපහසුතාවයට පත්ව තිබුණි.
එවැනි එක් සිදුවීමක් වන්නේ යුධ හමුදා ඇඳුමට සමානකම් තිබෙන ඇඳුම් තොගයක් සමඟ අත්අඩංගුවට ගත් තරුණයා පිළිබඳ සිදුවීමය. එම තරුණයාගේ මුහුණ පෙන්වමින් මාධ්‍ය වාර්තා පළකර තිබුණු අතර පසුව හෙළිව තිබුණේ ඒ තරුණයා සිය පියාගේ වෙළඳසැලේ අලෙවි කිරීම සඳහා නිමි ඇඳුම් තොගයක් පිටකොටුවෙන් මිලට ගෙන ඇති බවයි. ඒ ඇඳුම් හමුදා නිල ඇඳුමට යම් සමානකම් ඇතත් ඒවා කලිසම්, ටීෂර්ට් මිස හමුදා නිල ඇඳුම් නොවීය. ඔහු කිසිදු නීතිවිරෝධී ක්‍රියාවකට සම්බන්ධ නැති බව ඔප්පුවීමෙන් පසුව ඔහුව නිදහස් කර තිබේ. එහෙත් ඒ දෙවැනි සිදුවීම පිළිබඳ කිසිදු වාර්තාවක් මාධ්‍යවල පළවී තිබුණේ නැත.
මෙවැනි මොහොතක නිර්දෝශී පුද්ගලයන් බොහෝදෙනෙකු සැකපිට අත්අඩංගුවට පත්වීම කිසිවෙකුට වැළැක්විය හැකි තත්වයක් නොවේ. ආරක්ෂාව වෙනුවෙන් එවැනි අත්අඩංගුවට ගැනීම් සිදුවෙයි. එහෙත් අත්අඩංගුවට ගන්නා සියලුදෙනාම ත්‍රස්තවාදීන් නොවන බව තේරුම් නොගෙන මාධ්‍යවලින් සිදුකරන වාර්තාකිරීම් නිසා සමාජය ඉදිරියේ සාමාන්‍ය පුරවැසියන් ත්‍රස්තවාදීන් ලෙස නාමකරණය වෙයි. මාධ්‍යවලින් මෙලෙස සැකකරුවන්ව වැරදිකරුවන් ලෙස නම්කිරීමෙන් ජීවිත පවා විනාශ වී ඇති බව කෙතරම් පෙන්වාදී ඇතත් ඔවුන්ට ඒ ගැන කිසි වගකීමක් නැත.
වගකීම් විරහිත මාධ්‍ය භාවිතාව ගැන පාර්ලිමේන්තු විවාද වැනි සම්මුඛ සාකච්ඡා, ඛේදවාචක මැද ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකයන්ව අභිෂේක කිරීම්, වැරදි චෝදනා එල්ලකිරීම් ආදී නොයෙකුත් සිදුවීම් ඇසුරෙන් දීර්ඝ වශයෙන් කතාකළ හැක. මලකුණුවල ලේ රසය සොයා ඉව අල්ලන වෘක රැළක් බඳු මාධ්‍ය පවතින තෙක් ජනවර්ග අතර අවිශ්වාසය, සැකය, අන්තවාදය මෙන්ම ත්‍රස්තවාදයත් පරාජය කිරීම අසීරු කටයුත්තක් බව ඒ සියල්ලෙන් පැහැදිළි වෙයි. ■
