අප්‍රේල් 23වැනි බදාදා ජාතිය ඇමතූ ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන, පැය විසිහතරක් ඇතුළත ආරක්‍ෂක අංශයේ නිලධාරීන් වෙනස් කරන බව කීවේය. ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් හේමසිරි ප්‍රනාන්දුටත්, පොලිස්පති පූජිත් ජයසුන්දරටත් සිය ධුරවලින් ඉල්ලා අස්වන ලෙස ජනාධිපතිවරයා දැනුම් දුන් බව ඊට පසුදා මාධ්‍ය වාර්තා කළේය. පාස්කු ඉරිදා ඛේදවාචකයට වගකියමින් ඉල්ලා අස්වන්නට සිදුවන්නේ ඒ දෙදෙනාට පමණක්දැයි තවමත් පැහැදිලි නැත.
ආරක්‍ෂක ඇමතිද ඉල්ලා අස්විය යුතුය
එහෙත්, වහාම ඉල්ලා අස්වන ලෙස ජනාධිපතිවරයා විසින් දැනුම් දෙනු ලැබිය යුතු තවත් වගකිව යුතු පුද්ගලයෙක් සිටියි. ඒ ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයාය. ඇත්ත වශයෙන්ම අප්‍රේල් 21 වැනිදාට යෙදුණු පාස්කු ඉරිදා, ජීවිත 338ක් බිලිගනිමින්, පන්සියයකට වඩා වැඩි පිරිසකට තුවාල කරමින්, රටේ ප්‍රසිද්ධ ආගමික ස්ථාන තුනක් විනාශ කරමින්, ප්‍රමුඛ පෙළේ සංචාරක හෝටල් තුනකට දැඩි අලාභහානි කරමින් කරන ලද මහා විනාශයේ පළමුවැනි වගඋත්තරකරුවා රටේ ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයාය.
රටේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව අනුව, දැන් ආරක්‍ෂක විෂය භාර ඇමතිවරයා වන්නේ ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේනය. ඊට අමතරව, 2018 දෙසැම්බර් 20වැනිදා සිට නීතිය හා සාමය විෂය භාර ඇමතිවරයා වන්නේද ඔහුය. නීතිය හා සාමය විෂය පිළිබඳ ඇමතිධුරය ජනාධිපතිවරයා තමා වෙත තබාගෙන සිටින්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට පටහැණිව යමිනි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවට අනුව ජනාධිපතිවරයාට තබාගත හැක්කේ ආරක්‍ෂක, පරිසර හා මහවැලි අමාත්‍යුධර පමණකි. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව උල්ලංඝනය කිරීම වූකලි මේ ජනාධිපතිවරයාට දැන් ඇඳුමක් මාරුකරනවා වැනි සරල දෙයකි.
රටේ ජනාධිපතිවරයා යනු එක පැත්තකින් ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයා වන අතර, ජාතික ආරක්‍ෂක මණ්ඩලයේද ප්‍රධානියාය. ජාතික ආරක්‍ෂක මණ්ඩලය ජනාධිපතිවරයාගේ අණ හා මෙහෙයවීම අනුව මිස, රැස් නොවේ. පාස්කු ඉරිදා ප්‍රහාරයෙන් පසු අගමැතිවරයා ආරක්‍ෂක මණ්ඩලය රැස්කිරීමට දැරූ වෑයම අසාර්ථක වීමෙන් ඒ බව පෙනේ.
ආරක්‍ෂක ඇමතිධුරයත්, නීතිය හා සාමය පිළිබඳ ඇමතිධුරයත් තමා වෙත තබාගැනීමෙන් ජනාධිපතිවරයා තෙමේ ම රටේ ආරක්‍ෂාව භාර පරම බලධාරියා බවට පත්වී තිබේ. ආරක්‍ෂක නියෝජ්‍ය ඇමතිවරයෙක් ලංකාවේ නැත. සිටින්නේ ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය ඇමතිවරයෙකි. ඒ රුවන් විජේවර්ධන මහතාය. ඇමතිවරයෙකු වුවද, ඔහු කැබිනට් මණ්ඩලයේ සාමාජිකයෙක් නොවේ. ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය ඇමති හැටියට ඔහු වෙත, ජනාධිපතිවරයා මුලින් පවරා ඇත්තේ ආයතන හතරක වගකීම පමණකි. එනම් බටලන්ද කඳවුර, ජාතික ශිෂ්‍යභට බලකාය, රණවිරු අධිකාරිය හා කොළඹ කොම්පඤ්ඤ වීදියේ ආරක්‍ෂක පාසල යන ඒවාය. දින 52 අනීතික ආණ්ඩුව බිඳවැටීමෙන් පසු යළිත් රාජ්‍ය ඇමතිධුරයට පත් රුවන් විජේවර්ධනට, තවත් ආයතන දෙකක් පවරන ලදි. ඒ රක්නා ලංකා ආරක්‍ෂක සේවා සමාගම හා සිවිල් ආරක්‍ෂක දෙපාර්තමේන්තුවයි. මේ ආයතන හය රටේ ජාතික ආරක්‍ෂාව සම්බන්ධයෙන් කිසිම වැදගත්කමක් නොදරන බව අමුතුවෙන් කිවයුතු නොවේ.
වැඩ බැලීමට පත්නොකිරීම
ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සිය පවුලේ සාමාජිකයන්ද සමග අප්‍රේල් 16 වැනිදා, අඟහරුවාදා ඉන්දියාවේ අන්ද්‍රා ප්‍රදේශ්, තිරුමාලෙයිහි වෙන්කටේස්වරා (තිරුපති) දේවාලය වන්දනා කරන්නට ගියේය. එය දින දෙකක සංචාරයකි. ඉන්පසු ඔහු ඉන්දියාවේ සිට සිංගප්පූරුවට ගියේය. ඒ රාජකාරි කටයුත්තකට නොවේ. පෞද්ගලික වුවමනාවක් සඳහා විය හැකිය.
දින කිහිපයක් රටෙන් පිටවී සිටින විට සාමාන්‍යයෙන් කෙරෙන වැදගත් වගකීමක් ජනාධිපතිවරයා ඉටු කළේ නැත. එනම්, තමාගේ ඇමතිධුර සඳහා වැඩ බලන්නට අය පත්කිරීමයි. වැඩ බලන්නට ඇමතිවරයකු පත්නොකරම ජනාධිපතිවරයා තිරුපති හා සිංගප්පූරු සංචාරයේ ගොස් සිටියදී, 21 වැනිදා ලංකාවේ ස්ථාන හයක ඒ විනාශය සිදුවිය.
ඒ තිරශ්චීන ප්‍රහාරය ගැන අලුතෙන් කිසිවක් විස්තර කළ යුතු නැත. එහෙත්, වැදගත් කාරණය වන්නේ, එවැනි ප්‍රහාරයක් සිදුූවූ වහාම ආරක්‍ෂක මණ්ඩලය රැස්කරවා ගතයුතු පියවර ගැන සැලසුම් කරන්නට ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයා රටේ නොසිටීමත්, වැඩ බලන ඇමතිවරයකු පත්නොකර තිබීමත්ය. ජනාධිපතිවරයා වැඩ බලන ඇමතිවරයකු පත්නොකර රටෙන් බැහැරව ගියේ මන්දැයි කිසිවෙකු දන්නේ නැත. එහෙත් මීට පෙර අවස්ථා දෙකකදීම ජනාධිපතිවරයා රටෙන් බැහැරව යන විට ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය ඇමති රුවන් විජේවර්ධන, ආරක්‍ෂක ඇමතිධුරයේ වැඩ බැලීමට පත්කර ගියේය. එසේ නොවන විට සාමාන්‍යයෙන් සිදුවන්නේ ධුරාවලියේ ඊළඟ නායකයා වන අගමැතිවරයා වැඩබලන ආරක්‍ෂක ඇමති හැටියට පත්කිරීමයි. එවැන්නක්ද සිදුවී නැත.
ප්‍රමාදවී ලංකාවට පැමිණීම
රටේ විවිධ ස්ථාන හයක ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය සිදුවුණේ 21 වැනිදා උදේ 8.30ත් 9ත් අතරය. ඒ වහාම සිංගප්පූරුවේ සිටි ජනාධිපතිවරයාට ඒ ගැන තොරතුරු ලැබෙන්නට ඇතිවා නිසැකය. පැය කිහිපයක් ඉක්ම යන්නට මත්තෙන්, ඒ විනාශය ගැන පටිගත කරන ලද ප්‍රකාශයක් ජනාධිපතිවරයා ලංකාවට එව්වේය.
එහෙත්, තමාගේ රටේ ආගමික හා ආර්ථික මර්මස්ථාන හයකට එකවර භයානක ත්‍රස්ත ප්‍රහාරයක් එල්ලවී, දහසකට ආසන්න මිනිසුන් ගණනක් මරණයට හා ආපදාවට භාජනය වී සිටියදී, වගකිවයුතු රාජ්‍ය නායකයකු කරන්නේ හැකි පළමු ගුවන්යානයේම ඉඩක් හදාගෙන සියරට පැමිණීමයි. රටක රාජ්‍ය නායකයකුට එවැනි අවස්ථාවක විශේෂ සහායක් ලබාගැනීම අසීරු දෙයක් නොවේ. ඒ මොහොතේ රටට ඔහු ගැන ඇති අත්‍යවශ්‍යතාව මෙන්ම රට ගැන ඔහුට තිබෙන කැක්කුම සලකා බලන විට, කුලියට ගත් ගුවන්යානයක වුවද ඔහු ලංකාවට පැමිණීම කිසිවකුගේ දෝෂදර්ශනයට ලක්නොවන්නට ඉඩ තිබුණි. එහෙත්, 21 වැනිදා මධ්‍යම රාත්‍රිය වන තුරුද ජනාධිපතිවරයා දිවයිනට නොපැමිණියේය. සිංගප්පූරුවේ සිට ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණීම වූකලි ඉතා අපහසු දෙයක් නොවේ. පැය දෙකහමාරක කෙටි ගමනකි. ජෙනරාල් සරත් ෆොන්සේකා 24 වැනිදා හදිසි නීතිය පැනවීම පිළිබඳ විවාදයට එකුවෙමින් පාර්ලිමේන්තුවේදී කී පරිදි, ‘21 වැනිදා සවස 3ටද, රාත්‍රී 9ටද සිංගප්පූරුවේ සිට ගුවන්යානා ලංකාවට පැමිණ තිබේ. එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා ලංකාවට ආවේ රාත්‍රි 12ටය.’
ආරක්‍ෂක කවුන්සිලය කැඳවීම
පසුදින උදේ 9ට පමණ ජනාධිපතිවරයා විසින් ආරක්‍ෂක කවුන්සිලය රැස්කරවන ලදි. එයට අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහත්, ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය අමාත්‍ය රුවන් විජේවර්ධනත් කැඳවා තිබිණ.
ඒ රැස්වීමේදී මේ අවස්ථාවේදී සියලු දෙනා එක්ව කටයුතු කිරීමේ අගය ජනාධිපතිවරයා පහදා දුන් බව දැනගන්නට තිබේ. එහෙත්, අගමැතිවරයාත්, රාජ්‍ය ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය ඇමතිවරයාත්, ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා සිදුවුණු මහින්ද-මෛත්‍රී ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණය පරාජයට පත්කරන ලද දිනය වූ, 2018 දෙසැම්බර් 20 වැනිදායින් පසු ආරක්‍ෂක කවුන්සිල රැස්වීමකට පළමුවරට කැඳවන ලද්දේ එදාය. ඊට පෙර ඔවුන් දෙදෙනා ආරක්‍ෂක කවුන්සිල රැස්වීම්වලට ආරාධනා ලැබූ අතර, දෙසැම්බර් 20වැනිදා රනිල් වික්‍රමසිංහ නැවත වරක් අකමැත්තෙන් අගමැතිධුරයට පත්කරන්නට සිදුවුණු දා සිට, ජනාධිපතිවරයා ඔහු ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයට කැඳවා තිබුණේ නැත. එය තේරුම් ගත හැක්කේ කෙසේද? තමා රනිල් වික්‍රමසිංහට අකමැති නිසා, ජනාධිපතිවරයා ඔහු ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයට නොකැඳවූ බව නොවේද? රටේ ආරක්‍ෂාව වැනි අංක එකේ ප්‍රමුඛතාවක් ඇති දෙයක් පවා, හුදෙක් තමාගේ කුහක පෞද්ගලික ඕනෑඑපාකම් මත ජනාධිපතිවරයා විසින් හසුරුවනු ලබන බව නොවේද?
එහෙත්, රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැතිවරයා ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයේ අසුන්ගත් පමණින් ලංකාවේ සියලුම ආරක්‍ෂාවට අදාළ ප්‍රශ්න විසඳේයැයි මෙයින් අදහස් නොවේ.
විපක්‍ෂයත් ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයේ
ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයට සාමාන්‍යයෙන් කැඳවන්නේ ජනාධිපති, අගමැති, ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්, එම අතිරේක ලේකම්, ආරක්‍ෂක මාණ්ඩලික ප්‍රධානී, ත්‍රිවිධ හමුදාපතිවරුන්, පොලිස්පති, විදේශ ඇමති, විදේශ අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්, නීතිය හා සාමය විෂය භාර ඇමති, රාජ්‍ය ඔත්තු සේවාවන්හි ප්‍රධානීන් ඇතුළු පිරිසකි. ආණ්ඩු පක්‍ෂයේ නොවන කිසිම මන්ත්‍රීවරයකු ආරක්‍ෂක මණ්ඩල රැස්වීම්වල අසුන් ගන්නේ නැත. එහෙත්, මේ රැස්වීමට, විපක්‍ෂයේ සිටින ශ්‍රීලනිප පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන් වන තිලංග සුමතිපාල වැන්නන්ද සහභාගි වී තිබේ.
අගමැතිගේ රැස්වීම
උද්ගත වුණු හදිසි සහ භයානක තත්ත්වය මත මෙන්ම අප්‍රේල් 21 වැනිදා ජනාධිපතිවරයා ලංකාවේ නැති තත්ත්වය මත, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ ආරක්‍ෂක කවුන්සිල රැස්වීමක් කැඳවන්නට පියවර ගත්තේය. එහෙත්, ත්‍රිවිධ හමුදා ප්‍රධානීන් ඇතුළු ඊට අදාළ සාමාජිකයන් රැස්වීම සඳහා පැමිණියේ නැත. එදින සවස්වරුවේ ඇමති මණ්ඩලය නිල නොවන රැස්වීමක් පැවැත්වීය. ඒ අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහගේ ප්‍රධානත්වයෙනි. රටේ ආරක්‍ෂක තත්ත්වය පිළිබඳව විමසීමට අවශ්‍ය නිසා, කැබිනට් මණ්ඩලය හැටියට ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන් තමන් වෙත කැඳවන්නට ඔවුහු පියවර ගත්තෝය. එහෙත්, ඒ රැස්වීමටද ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන් පැමිණියේ නැත. එය අවසන අගමැතිවරයා ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය අමාත්‍ය කාර්යාලයට ගොස්, ආරක්‍ෂක කවුන්සිලයේ සාමාජිකයන්ට රැස්වීමකට එහි එන ලෙස දැනුම් දුන්නේය. ඔවුන් ඊට එකතු වන තුරු අගමැතිවරයා, ආරක්‍ෂක රාජ්‍ය ඇමතිවරයාගේ කාර්යාලයේ විනාඩි විස්සක් පමණ බලා සිටි බවද දැන් ප්‍රසිද්ධ කරුණකි.
අගමැතිවරයා යනු ධුරාවලිය අනුව රටේ අංක දෙක ස්ථානයේ බලතල දරන තනතුරය. ජනාධිපතිවරයා නොමැති අවස්ථාවක ජාතික ආරක්‍ෂාවට අදාළව සිදුවන මහා විනාශයක් ගැන සාකච්ඡාවකට ආරක්‍ෂක කවුන්සිල නිලධාරීන් අගමැතිවරයා සමග අසුන්ගැනීම ප්‍රතික්‍ෂෙප කරන්නේ නම් රටේ ඇතිවන තත්ත්වය ගැන අමුතුවෙන් කිවයුතු නොවේ. ආණ්ඩුවේම මැති ඇමතිවරුන් කියන විදියට, එම රැස්වීම්වලට නොපැමිණියේ ඇයිදැ’යි කවුන්සිල සාමාජිකයන්ගෙන් විමසූ විට, ජනාධිපතිවරයා නොමැතිව ඊට සහභාගි නොවන ලෙස ඉහලින් අණ ලැබුණු බව ඔවුන් දන්වා තිබේ. අගමැතිවරයාටත් ඉහළින් රටේ සිටින්නේ ජනාධිපතිවරයාම පමණකි. එසේ නම්, මේ රැස්වීම් නොපැවැත්වුණේ ජනාධිපතිවරයා ඊට සහභාගි නොවන ලෙස කවුන්සිල සාමාජිකයන්ට නියම කර තිබුණු නිසාද? සඳුදා පැවැත්වුණු මාධ්‍ය සාකච්ඡාවේදී මේ කාරණය ඇමතිවරුන් මාධ්‍යවලට හෙළිදරව් කළ අතර, එය වැරදි බවට මේ වන තෙක් ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් හෝ ආරක්‍ෂක කවුන්සිල සාමාජිකයන්ගේ කාර්යාලවලින් ප්‍රතිචාරයක් ලැබී නැත.
ලේකම්වරු පහකි
ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්ට එම තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වන ලෙස දැන් ජනාධිපතිවරයා නියම කර තිබේ. ඒ අනුව, අද හෙට තවත් ලේකම්වරයකු පත් කෙරෙනු ඇත. 2015 ජනවාරි 9 වැනිදා ජනාධිපති ධුරයේ දිවුරුම් දුන් පසුව, ගෙවුණු අවුරුදු හතරක කාලය තුළ ජනාධිපතිවරයා විසින් මෙතෙක් පත්කරන ලද ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරුන්ගේ සංඛ්‍යාව හතරකි. බීඑම්යූඩී බස්නායක මහතා 2015 ජනවාරි 11 වැනිදා සිට, එම වසරේ සැප්තැම්බර් 8 වැනිදා දක්වා එම තනතුර ඉසිලුවේය. ඉන්පසු ඉංජිනේරුවකු වූ කරුණාරත්න හෙට්ටිආරච්චි ඒ තනතුරට පත්කරන ලද අතර ඔහු රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩු කාලය තුළ විවිධාකාර විෂමාචාරයන්හි යෙදීම සම්බන්ධයෙන් චෝදනා ලැබුවෙකි. 2015 සැප්තැම්බර් 9 වැනිදා සිට 2017 ජුලි 05 දක්වා ඔහු ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්ධුරය ඉසිලුවේය. 2017 ජූලි 06 වැනිදා, ජනාධිපති නීතිඥ කපිල වෛiරත්න ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්ධුරයට පත්කරන ලදි. 2018 ඔක්තෝබර් 30 වැනිදා ඔහුද ධුරයෙන් සමුගත්තේය. ඉන්පසු පත්කැරුණේ හේමසිරි ප්‍රනාන්දු මහතාය. දැන් ඔහුද ඉවත්ව ගොස්ය.
කුමන හේතු මත හෝ, ජනාධිපතිවරයාට සමීප තනතුරුවල පුද්ගලයන් එක දිගට රැඳීසිටින්නේ කෙටි කාලයක් වීම සිරිසේන ජනාධිපතිවරයාටම ආවේණික ලක්‍ෂණයක් වී තිබේ. මේ අවුරුදු හතරක කාලය තුළ ජනාධිපති ලේකම් තනතුරේ තුන් දෙනෙකු කටයුතු කර තිබේ. ජනාධිපති කාර්ය මණ්ඩල ප්‍රධානි තනතුරේද කිහිප දෙනෙකි. ජනාධිපති පෞද්ගලික ලේකම් තනතුරේද කිහිප දෙනෙකි.
දයා රත්නායක
හිටපු හමුදාපති දයා රත්නායක නව ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා හැටියට පත්කෙරෙනු ඇතැ’යි මාධ්‍යවල සඳහන් වී තිබිණ. එය එසේ නම්, ජනාධිපති සිරිසේන කරන්නේ, තමාට 2015දී ලැබුණු ජනවරම ආපස්සට හැරවීමට මෙතෙක් ඔහු කරගෙන ආ වැඩපිළිවෙළේම ඉදිරි පියවරක් තැබීමකි. දයා රත්නායක යනු හිටපු ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂගේ සමීප හිතවතකු බව ප්‍රසිද්ධ කාරණයකි. 2015 ජනාධිපතිවරණයට පෙර, මහින්ද රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයාගේ වාසිය පිණිස යුද හමුදාව ලවා කුඩා පොත් පිංචක් ලක්‍ෂ ගණනින් මුද්‍රණය කර ඡන්දදායකයන් වෙත තැපැල් කළේ දයා රත්නායක මහතාය. ඒ ඔහු යුද හමුදාපති හැටියට සිටිමිනි. තැපැල් මූලස්ථානයට එවැනි පොත් පිංචක් බෙදාහැරීම සඳහා ලැබී ඇති බවට තොරතුරු ලැබුණු මැතිවරණ කොමසාරිස් මහින්ද දේශප්‍රිය වහාම මැදිහත්වී ඒ ප්‍රයත්නය වැළැක්වූයේය.
එහෙත්, පිටත ප්‍රදේශවල තැපැල් කන්තෝරුවලින් සැලකිය යුතු පොත් ප්‍රමාණයක් බෙදාහැරීමට හමුදාවේ පිරිස් සමත්වූහ. ඒ ජනාධිපතිවරණය ආසන්නයේ, උඩුවේ ධම්මාලෝක හිමියන්ගේ ධර්ම දේශනාවක් හමුදා කඳවුරුවල සංවිධායකත්වයෙන් හා අනුග්‍රහයෙන් පැවැත්වූයේද මේ දයා රත්නායක හමුදාපතිධුරයේ සිටිද්දීය. රාජපක්‍ෂ පාක්‍ෂිකයකුවූ උඩුවේ ධම්මාලෝක හිමි, ඒ ඊනියා ධර්ම දේශනාවලදී දෙසුවේ බුද්ධ ධර්මය නොවේ. මහින්ද රාජපක්‍ෂ යළි ජනාධිපති කළ යුත්තේ ඇයිද යනාදි අලුත් ධර්මයකි. ජනවාරි 8 වැනිදා, මහින්ද රාජපක්‍ෂගෙන් බලය ගිලිහුණහොත්, යුද හමුදාව යොදවා බලහත්කාරයෙන් බලය රඳවාගැනීම සඳහා සැලසුම් කෙරුණු කුප්‍රකට කුමන්ත්‍රණයට අදාළව හමුදා එක්රැස්කිරීම් සිදුවන විටද දයා රත්නායක යුද හමුදාපතිවරයාය. එහෙත්, එදින රාත්‍රි කුමන්ත්‍රණය ඉදිරියට නොයෑමට එක් හේතුවක් වුණේ, එවැනි හමුදා මෙහෙයුමකට තමන් විරුද්ධ බව දයා රත්නායක ප්‍රකාශ කිරීම නිසා බව ඔහුට ගෞරව පිණිස සටහන් කර තැබිය යුතුය. දයා රත්නායක මහතා, බොරැල්ල සම්බෝධි විහාරයේ ස්ථිර දායකයන් හැටියට කටයුතු කළ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ, සරත් එන් සිල්වා, වසන්ත කරන්නාගොඩ ඇතුළු කල්ලියේද සාමාජිකයෙකි.
හමුදාවට එරෙහි පරීක්‍ෂණවල ඉරණම
සටහන් කළ යුතු වැදගත්ම කාරණය නම්, පසුගිය කාලයේ පුද්ගලයන් 11 දෙනකු පැහැරගෙන ගොස් අතුරුදන් කිරීම සම්බන්ධයෙන් හිටපු නාවික හමුදාපති අද්මිරාල් වසන්ත කරන්නාගොඩ අත්අඩංගුවට ගන්නට යන්නේයැයි ආරංචි පැතිරීමත් සමග තවත් හිටපු නාවික හා ගුවන් හමුදාපතිවරුන් දෙදෙනකු සමග දයා රත්නායක, කරන්නාගොඩ අත්අඩංගුවට ගැනීමට එරෙහිව මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් පැවැත්වීමයි. ඒ අනුව හෙටානිද්දා දයා රත්නායක ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම් ධුරයට පත්කෙරුණු විට, විවිධ හමුදා නිලධාරීන් සැකකරුවන් වී සිටින ඉහත කී 11 දෙනා පැහැරගෙන ඝාතනය කිරීමේ අපරාධයේ සිට, ලසන්ත වික්‍රමතුංග ඝාතනය, එක්නැලිගොඩ අතුරුදන් කිරීම, කීත් නොයාර්ට පැහැරගෙන යාම වැනි නඩුවලට සිදුවනු ඇත්තේ කුමක්දැයි පැහැදිලිය.
දයා රත්නායක ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්ධුරයේ වාඩිවීම යනු ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා එහි වාඩිවීමම මිස අනෙකක් නොවේ. අවාසනාව නම්, රාජපක්‍ෂ පාලනයට එරෙහිව බලයට ආ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, මෙවැනි දේ හරහා තමාගේ නොහැකියාව වසාගන්නට ගොස් පරණ රාජපක්‍ෂ පාලනයම නැවතත් රටේ මර්මස්ථානවල විවිධාකාරයෙන් ස්ථානගත කිරීමයි.
ඝාතන කුමන්ත්‍රණ බොරුව
ජනාධිපතිවරයා ව්‍යවස්ථාවෙන් තමාට ලැබුණු ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයට අමතරව, නීතිය හා සාමය පිළිබඳ අමාත්‍යාංශයද පසුගිය දෙසැම්බර් 20 වැනිදා තමා යටතට ගත්තේය. එම ධුරය ජෙනරාල් සරත් ෆොන්සේකාට ලබාදෙන ලෙස එක්සත් ජාතික පක්‍ෂ ආණ්ඩුව පැත්තෙන් ඉල්ලා ඇතත් ජනාධිපතිවරයා එය වෙනත් කෙනකුට දෙන්නේ නැත. ඊට එක් හේතුවක් ලෙස පෙනෙන්නේ, තමා හා ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ඝාතනය පිළිබඳ කුමන්ත්‍රණයක් තිබුණේයැයි ජනාධිපතිවරයා තදින්ම විශ්වාස කිරීමත්, ඒ කුමන්ත්‍රණය ගැන එජාපය නිසි ලෙස විමර්ශනය කරන්නේ නැතියැයි පූර්ව නිගමනයක් ජනාධිපතිවරයාට තිබීමත්ය. ඔවුන් දෙදෙනා ඝාතනයට කුමන්ත්‍රණයක් තිබේයැයි කීම අමූලික බොරුවකි. නාමල් කුමාර නමැති විකාර සහගත පුද්ගලයකු මාධ්‍ය ඉදිරියට පැමිණ කී ඒ හිතලුව තහවුරු කිරීම සඳහා මාස ගණනක කාලයක් ගතවීත් කිසිම සාක්‍ෂියක්, තොරතුරක් අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ලැබී නැත. ඒ ගැන අනිද්දා පුවත්පතෙන්ම මීට පෙර වරින්වර විවිධාකාරයෙන් හෙළිදරව් කර ඇත.
මේ සතියේ ඊට අදාළ නඩුව අධිකරණය ඉදිරියේ කැඳවුණු විට, නීතිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ නියෝජ්‍ය සොලිසිටර් ජෙනරාල් දිලීප පීරිස් අධිකරණයට පැහැදිලිවම දැනුම් දුන්නේ එවැනි ප්‍රභූ ඝාතන කුමන්ත්‍රණයක් තහවුරු වන ආකාරයේ ගැන කිසිම පරිවේෂණීය තොරතුරක් අපරාධ පරීක්‍ෂණ දෙපාර්තමේන්තුවට ලැබී නැති බවයි. (එහෙත් රටේ ජනමාධය ප්‍රභූ ඝාතන කුමන්ත්‍රණයක් ගැන තවමත් බොරු ලියති. කියති.)
ඔක්තෝබර් 26 වැනිදා ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණය සාධාරණය කිරීම සඳහා ජනාධිපතිවරයා මුලින්ම කීවේ, තමා මරන්නට කළ වෑයම ගැන එජාප ආණ්ඩුව සැලකිල්ලෙන් විමර්ශන නොකළ නිසා රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැති තනතුරෙන් එලවූ බවය. ජනාධිපතිවරයා කොයිතරම් දුරට මේ කුමන්ත්‍රණ මායාවේ ඇලී ගැලි සිටින්නේදැයි එයින්ම පැහැදිලි වෙයි.
තනි ගෞරවය
කෙසේ වෙතත්, නීතිය හා සාමය ඇමතිධුරය ජනාධිපති සිරිසේන භාරගත් පසුව, රට පුරාම තැනින් තැන විශාල මත්ද්‍රව්‍ය වැටලීම් හා අත්අඩංගුවට ගැනීම් ගැන තොරතුරු දිනපතාම පාහේ වාර්තා වෙයි. ඒවා පුදුම එළවනසුලු තොරතුරුය. ඒවා පදනම් කරගෙන ජනාධිපතිවරයා, මත්ද්‍රව්‍ය රටෙන් මුලිනුපුටා දැමීමේ සටනේ නියමු චරිතය රඟපාමින් ඒ සියලු ගෞරවයන්ගේ තනි අයිතිය තමා වෙත පවරාගෙන සිටියි. එය සාධාරණය.
එය එසේ නම්, අප්‍රේල් 21 වැනිදා සිදුවුණු මේ බිහිසුණු ඛේදවාචකයේදී මියගිය හා තුවාල ලද මිනිසුන් දහසකගේ පමණ ජීවිතවලට වූ හානියද ඔහු භාරගත යුතු නොවේද? ගෞරවයක් ලැබෙන විට තනිවම භාරගැනීමටත් අවමානයක් ලැබෙන විට කරහැරීමටත්, එක විට නොහැකිය.
ජාතිය අමතා කළ කතාවේදී, 2017 සිටම මෙවැනි අන්තවාදී ක්‍රියාකාරිත්වයන් ගැන රජයට තොරතුරු ලැබී තිබුණු බව ජනාධිපතිවරයා පිළිගත්තේය. ප්‍රහාරයන්ට ආසන්නයේ ඒ ගැන බුද්ධි තොරතුරු විශේෂයෙන්ම ඉන්දියාවෙන් හා අමෙරිකාවෙන් ලැබුණු බවද, ඒ තොරතුරු සම්බන්ධයෙන් මූලික දැනුම්දීම් කර තිබුණු බවද දැන් මාධ්‍යවල සංසරණය වන බලධාරීන්ගේ ලිපිවලින් පැහැදිලි වෙයි. ඒවා දැන් හැමෝම හොඳින් කියවා ඇති නිසා යළි උපුටාදැක්වීම අනවශ්‍යය. ඒවා පරෙස්සමෙන් කියවන විට වරද ඇත්තේ බුද්ධි තොරතුරු ලැබීම මත නොවන බව පැහැදිලි වෙයි. වරද ඇත්තේ ලැබුණු තොරතුරු මත ක්‍රියා නොකිරීමත්, වැඩිදුර බුද්ධි තොරතුරු රැස් නොකිරීමත් මතය. එය සම්පූර්ණයෙන්ම ආරක්‍ෂාව විෂය භාර දේශපාලන බලධාරීන් මෙන්ම නිලධාරීන් මත පැවරී ඇති වගකීමකි. ඒ වගකීම භයානක ලෙස සම්පූර්ණයෙන්ම පැහැර හැර ඇති බව ඒ ලිපිවලින් දැන් ඉතාමත් පැහැදිලිය.
සාපරාධී වගකීම
එසේ නම්, මෙවැනි බිහිසුණු විනාශයක් දක්වා තත්ත්වය මෝරා වැඩෙන්නට දීමේ ‘අපරාධයේ හෝ නොකර හැරීමේ හෝ’ පළමු වගඋත්තරකරුවා ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන නොවේද? මෙවැනි විනාශයකට මුහුණ දෙන්නට බලාපොරොත්තු නොවූ බව ඔහු ජාතිය ඇමතීමේ කතාවේදී කියන විට, රටේ මහජනතාවට ඇතිවන්නේ කුමන හැඟීමක්ද? රටේ සකල ආරක්‍ෂාව භාර පරම බලධාරියා, ‘තමා බලාපොරොත්තු නොවුණේය, තමා සූදානම්ව නොසිටියේය, විනාශය මේ තරම් විශාල වේයැයි නොසිතුවේය, කිසිවකු මා දැනුවත් නොකළේය’ ආදි ‘වගකීමෙන් මිදීමේ’ ප්‍රකාශ කරන විට ඒ බලධාරියා එකී වගකීම් දැරීම සඳහා සුදුස්සකු හැටියට කිසිවකුට පෙනෙන්නේද? ‘නායකත්වයේ ස්වර්ණමය රීතිය නම්, සියලු දේවල වගකීම භාරගැනීමයි’ යනුවෙන් කියමනක් තිබේ.
ඒ නිසා, ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශ ලේකම්වරයා, පොලිස්පතිවරයා ඒ තනතුරුවලට නුසුදුසු වන්නේ යම් පමණකටද එපමණටම මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතාද ආරක්‍ෂක ඇමති ධුරයට නුසුදුස්සෙකි. මේ ඛේදජනක අවස්ථාවේදී අන් වගකිවයුත්තන් ඇතුළු ඔහුගේ හැසිරීම, නීති විරෝධී නොකර හැරීම හා සාපරාධී නොසැලකිල්ල වැනි නීතියේ එන සංකල්පවලින් පැහැදිලි කළ හැකිය.
එවිට, පොලිස්පතිවරයා හා ආරක්‍ෂක ලේකම්වරයා ඉල්ලා අස්වන්නේ නම්, ආරක්‍ෂක ඇමතිවරයාද ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්විය යුතු නොවේද? ආරක්‍ෂක ඇමතිකමත් ජනාධිපතිකමත් එකක් මිස දෙකක් නොවන නිසා, ඒ අනුව ඉල්ලා අස්වීමට සිදුවන්නේ ජනාධිපතිකමෙනි.
මිනිසුන් පන්සියකට වැඩි පිරිසක් ඝාතනය වී, තවත් එවැනිම පිරිසක් තුවාල ලබා, ආර්ථික, සමාජීය හා ආගමික වශයෙන් මහා විනාශයක් රට තුළ සිදුවී තිබෙන අවස්ථාවකවත්, ඒ වගකීම භාරගන්නට, ඒ වගකීම් දැරූ කිසිවකු වචනයකින්වත් ඉදිරිපත් නොවන රටක් තිබෙන්නේ කෙතරම් කනගාටුදායක තැනකද?
අපේ නායකයන්ට, සිය වගකීම් පැහැර හැරි බව තේරුම් යන්නට තවත් කොයිතරම් ජීවිත ප්‍රමාණයක් විනාශ විය යුතුද? කී දෙනකු තුවාල ලැබිය යුතුද? කුමන පරිමාණයේ විනාශයක් සිදුවිය යුතුද?
