මේ තීන්දුව පරිසර ජාතිවාදීන්ට පිළිතුරක්

ආචාර්ය රවීන්ද්‍ර කාරියවසම්

ආචාර්ය රවීන්ද්‍ර කාරියවසම් ඇතුළු පිරිසක් චුන්නාක්කම් ප්‍රදේශයේ තාප විදුලි බලාගාරයකින් යාපනය අර්ධද්වීපයේ පානීය ජලයට තෙල් මුසු කරන බවට චෝදනා කළේ 2015 වර්ෂයේ සිටය. එම වසරේදීම එම චෝදනාවට අදාලව ශේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ ගොනුකල මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සමක තීන්දුව අප්‍රේල් 04 වැනිදා ශේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන ප්‍රමුඛ විනිසුරු මඬුල්ලක් විසින් තීන්දුවක් ලබාදී තිබුණි. විනිසුරු මඬුල්ල තීන්දුවෙහි සටහන් කර තිබුණේ එය ඓතිහාසික නඩු තීන්දුවක් බවය. එය තේමා කරගනිමින් අපි රවීන්ද්‍ර කාරියවසම් සමඟ කතාබහකට එක්වුණෙමු.

චුන්නාක්කම් නඩුවට අදාල පසුබිම පැහැදිළි කළොත්..
චුන්නාක්කම් ප්‍රශ්ණය උග්‍ර වුණේ යාපනය අර්ධද්වීපයේ ස්වභාවය නිසා. භූගත ජලය විතරයි යාපනයට ලැබෙන්නෙ. වෙන ජල මූලාශ්‍රයක් නැහැ. ගංගා යාපනයට ගලන්නේ නැහැ. 2010 දී ආරම්භ කරපු උතුරු ජනනි විදුලි බලාගාරයේ දහනය කරලා ඉතිරි වූ තෙල් පොළොවට මුදාහැරපු නිසා ප්‍රදේශයේ ජලය දූෂණය වෙලා තිබුණා. යාපනයේ හුණුගල් තට්ටුවක් තමයි තියෙන්නෙ. ඒකට යටින් තමයි වතුර තට්ටුවක් තියෙන්නේ. එක් තැනකින් තෙල් එකතු වූ ගමන් අර්ධද්වීපය පුරා භූගත ජලයට පැතිරෙන්න පටන්ගන්නවා. ඒ හින්දා ලොකු සෞඛ්‍ය ප්‍රශ්නයක් වගේම පරිසරයට ලොකු බලපෑමක් වෙලා තියෙනවා. මේ තෙල් සහිත ජලයේ බැරලෝහ අඩංගු වෙනවා. යාපනය අර්ධද්වීපයේ ඔය වතුර පාවිච්චි කරලා තමයි වගා කටයුතු කරන්නේත්. ඒ නිසා මේ ජලය පානය කිරීමෙන් පමණක් නෙවෙයි, මේ ප්‍රදේශයේ වගාකරන ආහාර වලින් පවා බැරලෝහ ශරීරගත වෙනවා. ඒ නිසා තමයි අපි මේ නඩුව පවරන්න කටයුතු කළේ.

මුලින්ම දමිළ දේශපාලඥයන්ට කතාකරලා උදව් ඉල්ලුවත් අපට උදව් ලැබුණේ නැහැ. අඩුම තරමේ මේ සිදුවීම ගැන අපට තොරතුරු සපයලා මේ සිදුවීම ගැන අපට සම්බන්ධීකරණ කටයුතු කරපු දෙමළ කතාකරන නීතීඥවරිය පවා නඩුව පැවරීමෙන් පස්සේ අපව මඟහැරියා. පුද්ගලයන් කිහිපදෙනෙක් විතරයි අපිත් එක්ක වැඬේ හිටියේ.

මේ තීන්දුව ඓතිහාසික තීන්දුවක් බව විනිසුරු ප්‍රියන්ත ජයවර්ධන පවසා තිබෙනවා. එසේ පවසන්නට හේතුව කුමක්ද?
විනිසුරුවරයා කී විදියට මේ නඩු තීන්දුවේදී අනුගමනය කරපු ක්‍රමවේදය ඓතිහාසිකයි. අලුත් පූර්වාදර්ශයක්. ඉන්දියාවට 1987 දී හඳුන්වාදුන් ක්‍රමවේදයක් තියෙනවා. ඒ අනුව පරිසර දූෂණයකට අදාලව පැමිණිල්ලක් ගොනු කරන කෙනෙක් පරිසර දූෂණයක් සිද්ධවෙලා තියෙන බව ඔප්පු කළ යුතු නැහැ. චෝදනාවට ලක්වෙන පුද්ගලයා තමයි පරිසර දූෂණයක් සිද්ධ නොවෙන බව ඔප්පු කරන්න ඕනෑ. ඒ ක්‍රමවේදය පළවැනි වතාවට ලංකාවේදී පාවිච්චි කළා. අපි සොයාබලද්දී දැනගත්තා ඉන්දියාවේ නඩු ගණනාවකට මේ ක්‍රමවේදය පාවිච්චි කරලා තියෙනවා. උදාහරණයක් විදියට ඉන්දියාවේ නර්මදා නදියේ වේල්ලක් තනද්දී, විවිධාකාර සමාගම්වලට වතුර ලබාගත් අවස්ථාවලදී වගේ අවස්ථා ගණනාවකදී නඩු තීන්දු ලබන්නට මේ ක්‍රමවේදය පාවිච්චි කරල තියෙනවා. ඒ වගේම මේ නඩු තීන්දුවෙන් රුපියල් 40 000 බැගින් ප්‍රදේශවාසීන් 500 දෙනෙකුට වන්දි ගෙවන්නට ශේෂ්ඨාධිකරණය නියෝග කිරීම කිරීම ඉතා වැදගත් තත්වයක්. ඒ නීතිමය කාරණාවට අමතරව මේ තීන්දුව ලංකාවේ පරිසර සටන්වලටත් ඓතිහාසිකව වැදගත් වෙනවා.

ඒ කොහොමද?
මේ නඩු තීන්දුවේ සංකේතාත්මක වටිනාකමක් මම දකිනවා. පරිසරවේදය දකුණට සීමා වෙලයි තිබුණේ. උතුරේ තිබුණු ප්‍රශ්න එක්ක එහේ පරිසරය ගැන සංවාද කරන්න පසුබිමක් තිබුණේ නැහැ. යුද්ධයෙන් පස්සේ පළවැනි වතාවට තමයි පරිසරයට අදාලව මෙවැනි නඩු තීන්දුවක් ලැබුණේ. යුද්ධයේදී හා ඉන්පසුව උතුරේ මානව හිමිකම් කඩකරලා තියෙනවා. ඒවා ගැන සංවාදයක් තිබුණත්, පරිසරය ගැන සංවාදයට අදාල පළවැනි නඩු තීන්දුව මේක.

ලංකාවේ තියෙන විල්පත්තු කතාවේදීත් අපට පේන්න තියෙන දේ තමයි පරිසර ප්‍රශ්න මතුවෙන්නේ දකුණ කේන්ද්‍රීයව බව. උතුරේ යුද්ධයක් කරලා සමස්ථ විනාශයක් කළත් දකුණේ පරිසරවේදීන්ට ඒක ගැන ගණනක් නැහැ. වවුනියාවෙන් මෙහා තමයි පරිසරය තියෙන්නේ කියලා ඔවුන් විශ්වාස කරනවා. පරිසරය මුල් කරගත්ත ජාතිවාදයට අපි එකඟ නැහැ. මේ තීන්දුව පරිසර ජාතිවාදීන්ට පිළිතුරක් කියලා හිතනවා. යාපනයේ ඉන්නේත් අපේ මිනිස්සුමයි. ඔවුන් අපිම තමයි. යාපනයේ පරිසරයයි, දකුණේ පරිසරය බෙදිලා නැහැ. පරිසර විනාශයක් බලපාන්නේ කුමන ජනවර්ගයටද කියන එකත් සාකච්ඡාවට ලක් කළයුතු කාරණාවක් නෙවෙයි. ලංකාවේ මිනිස්සු පරිසරයත් ජාතීන් වලට බෙදාගෙන ඉන්න නිසා තමයි අපට මේ වගේ ජයග්‍රහණ නිතර ලබාගන්න බැරිවෙලා තියෙන්නේ.

අනෙක් අතට යුද්ධයෙන් පසුව උතුරේ ජනතාවට තමන්ගේ ප්‍රශ්ණයක් වෙනුවෙන් සංවිධානය වෙලා සටන්කරන්න බැරි පසුබිමක් තිබුණා. දහදෙනෙක් එකතුවෙලා සාකච්ඡා කළත්, බුද්ධි අංශවලින් නිරීක්ෂණය කරලා පොලීසියේ ප්‍රශ්ණ කිරීම්වලට ලක්වෙන පසුබිමක් තිබුණා. එහෙම පසුබිමක ඔවුන්ගේ එදිනෙදා ප්‍රශ්ණයක් විසඳාගන්නට දකුණේ සිංහල කතාකරන නීතීඥවරුන් හා ක්‍රියාකාරිකයන් උදව් කිරීම වැදගත් කාරණයක් නේද?
මේ නඩුව වෙනුවෙන් වැඩ කරද්දී මම ඉගෙනගත්ත කාරණයක් තියෙනවා. දකුණේ මිනිස්සුන්ටත් වඩා උතුරේ මිනිස්සු අමාරුවෙන් හරි මේ වගේ අරගල එක්ක ගැටගැහිලා ඉන්නවා. දකුණේ අත්දැකීම තමයි වැඩක් කරන්න ගියාම මිනිස්සු අශුභදායී විදියට තමයි කතාකරන්නෙ. ඕක කෙරෙන්නෙ නැති බව කියනවා. උතුරේ මිනිස්සුන්ට එළියට ඇවිත් සටන් කරන්න පසුබිමක් තිබුණේ නැතත්, ඔවුන් ධනාත්මක විදියට වැඬේ එක්ක බැඳිලා හිටියා. අපට වාර්තා හැදීම වගේ වැඩවලට සාමාන්‍ය පීඩිත ජනතාව විශාල වශයෙන් උදව් කළා.

ඉදිරියේදී පරිසර ප්‍රශ්ණවලට මුහුණදෙන ජනතාවට මේ තීන්දුව වැදගත් වෙන්නේ කොහොමද?
මම මේකෙන් දැකපු පූර්වාදර්ශය නඩු තීන්දුවටත් වඩා මේ වගේ දෙයක් නොකඩවා අවුරුදු ගණනාවක් ඉදිරියට ගෙනයෑමේ වැදගත්කම. මේ වගේ නඩු තීන්දුව ඕනෑ විදියකට ලැබෙන්න පුලුවන්. ඒත් වැඬේ අත්නොහැර ඉදිරියට ගෙනයෑම වැදගත්. මේ නඩුවට ආපු නුවන් බෝපගේ සහ චතුර වෙත්තසිංහ කියන නීතීඥවරු දෙන්නා රුපියලක්වත් නොගෙන ලොකු කැපකිරීමක් මේ නඩුව වෙනුවෙන් කළා. ඔවුන්ටත් මේ ගැන දෘෂ්ඨිවාදයක් තිබුණා. මම හිතන්නේ නඩු තීන්දු වලටත් වඩා තමන්ගේ පරිසරය ආරක්ෂා කරගැනීම වෙනුවෙන් මිනිසුන් ඉදිරියට යෑමේ වැදගත්කම මේ නඩු තීන්දුවෙන් දකින්න පුලුවන්. දකුණේ බොහෝ පරිසර සටන් පරදිනකොට උතුරේ සටනක් ජයග්‍රහණය කරන්නට හේතුවුණේ ඒ මිනිස්සු අත්නොහැර මේ සටන එක්ක හිටපු හින්දා.

මේ අතරේ අනුරාගයෙන් බැඳුණු පරිසරප්‍රේමීන් බොහෝ දෙනෙක් දකුණේ ඉන්නවා. හැමෝම පරිසරය ගැන කතාකරනවා. දකුණේ පරිසර ප්‍රේමය ගැන ඔබේ කියැවීම මොකක්ද?
යම් කෙනෙක් පරිසරයට ආදරය කරනවානම් ඒක වරදක් නෙවෙයි. ඒත් අන්ධ අනුරාගයේ තමයි වැරැද්ද තියෙන්නේ. සාධක හොයන්නේ බලන්නේ නැතිව යම් ප්‍රකාශයක් මත පදනම්වෙලා වැඩකරන්න ඔවුන් පුරුදුවෙලා ඉන්නෙ. හැම දෙයක්ම ගහලා බේරගන්නයි මේ පරිසර ප්‍රේමීන් හිතන්නෙ. නිකන්ම අනුරාගයකින් බැඳීමකට වඩා යම්කිසි දර්ශනයක් එක්ක තමයි වැඩ කරන්න ඕනෑ. ඉතින්, බහුතරයකට එහෙම අදහසක් නැහැ. ඔවුන් සියල්ල තේරුම් ගන්නේ කොටස් විදියට. ගාල්ලේ නම් ගාල්ල කොටුව බේරගත්තාම ඇති කියලා ඔවුන් හිතනවා. එක් වනාන්තරයක් ආරක්ෂා කළාම ඇති කියලා ඔවුන් හිතනවා. ඔවුන් පරිසරයත් සමස්තයක් විදියට සලකන්නේ නැහැ. ඒත් දෙමළ කතාකරන ජනතාවගේ වෙනසක් මම දකිනවා. ඔවුන්ගේ දර්ශණයට මහා භාරතයේ ඉඳන් එන පරිසරය ගැන අදහස් බලපානවා.

ඒ කියන්නේ පරිසරයට ඇත්තටම ආරක්ෂා කරන්න නම් යම් දර්ශනයක් හා දැනුමක් තියෙන්න ඕනෑ නේද?
ඒ දෙකට අමතරව දේශපාලනික අදහසකුත් තියෙන්න ඕනෑ. නැත්නම් ඡන්දයක් ළංවෙද්දී රිෂාද් බදියුදීන්ව මරන් කන්න යෑම වගේ තැනකට පරිසර ප්‍රේමය විකෘති වෙනවා.

ගෝලීය උෂ්ණත්වය ලෝකය පුරා දේශපාලන ප්‍රශ්නයක් විදියට මතුවෙලා තියෙනවා නේද?
දේශගුණික විපර්යාස ගැන ලෝක ප්‍රජාවේ අදහස්වල ලොකු විපර්යාසයක් වෙලා තියෙනවා. දේශගුණික විපර්යාසය කාලයක් තිස්සේ සිද්ධවෙමින් තිබුණා. ඒත් මෑත කාලය වෙනතුරුම ඒ ගැන ලෝක ප්‍රජාව ගණන් ගත්තේ නැහැ. ධනවාදී දේශපාලනය ලෝකය පුරාවට හදපු අදහස් වලින් තමයි දේශගුණික විපර්යාසය ගැන සංවාදය මේ තරම් ප්‍රමාද වුණේ. විද්‍යාවට පරිසරය හා ලෝකය සමස්තයක් ලෙස තේරුම් ගැනීමට නොහැකිවීමේ අවුල තමයි මේකට බලපෑවේ. දැන් ඒ අවුල ලෝකය පුරා පැතිරී ගිහින්. හැමතැනම අවුල තියෙනවා. දැන් සිංහල අවුරුදු කාලය. ගස්වල කජු හැදෙන්නේ නැත්තේ, අඹ ගස්වල ගෙඩි හැදෙන්නේ නැත්තේ ඇයි කියලා මිනිසුන් තේරුම් ගන්නේ නැහැ. ගෙඩි හැදෙන්නේ නැති බව දන්නවා. මේකට හේතුව මේ බෝග පරාගනය කරන්න ඉන්න බඹරු, දෙබරු ආදී සතුන් නැතිවීම. ඒකට හේතුව ගෝලීය උෂ්ණත්වය. මේ හැමදෙයක්ම එකිනෙකට සම්බන්ධ වෙලා. ඔබ කීවා වගේ ගෝලීය උණුසුම ගැන පුළුල් සාකච්ඡාවක් අද තියෙනවා. ඇමෙරිකාවේ නම් බොහෝ දෙනෙක් තවම ඒක පිළිගන්නේ නැහැ. ඒක මිත්‍යාවක් විදියට සලකනවා.

ඒත් යුරෝපය මේ වෙද්දී ඒ ගැන පුළුල් ලෙස සාකච්ඡා කරනවා. යුරෝපයේ අයිස්කඳු දියවෙන්න පටන් අරගෙන. උණුසුම් කාලසීමාව වැඩිවෙලා. ඉන්දියාවේ තෙලංගානා වගේ ප්‍රාන්තවල මිනිස්සු මියයන්නත් පටන් අරගෙන තියෙනවා. ලෝකයේ සත්ත්ව විශේෂ හා ශාඛ විශේෂ වඳවිමේ ප්‍රවණතාවය වැඩිවෙලා තියෙනවා. මිනිස්සු මැදිහත්වෙලා කරන වගාවලට අමතරව ගස් වලින් ස්වාභාවිකව නිෂ්පාදනය කරන ආහාර ප්‍රමාණය සාමාන්‍යයෙන් මැනීමට ලක් කරනවා. මේ වෙද්දී ඒ ආහාර නිෂ්පාදනය භාගයකින් අඩුවෙලා තියෙනවා. 1964 ද සයිලන්ස් ස්ප්‍රින්ග් කියන පොත ලියූ ආචාර්ය රැචෙල් කාර්සන් කියනවා මේ වගේ තත්වයක් ඇතිවේවි කියලා. මිනිස්සු කරපු හැම වැඩක්ම ගෝලීය උණුසුම වැඩිවෙන්න හේතුවෙලා තියෙනවා.

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයත් ගෝලීය උණුසුම ගැන විශාල අවධානයක් යොමුකරනවා..
2013 එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයේ නියෝජිතයන් අතර සාකච්ඡාවක් තිබුණා ගෝලීය උණුසම ගැන කතාකරන්න. එතැනදී සාකච්ඡා පවත්වලා කාබන් ප්‍රමාණය අඩු කිරීම ආදී යෝජනා ඉදිරිපත් කළා. ඉන්පස්සේත් සාකච්ඡා ගණනාවක් පැවැත්වුවා. එහෙත් සාකච්ඡා පැවැත්වීමෙන් එහාට ගෝලීය මට්ටමෙන් කිසිවක් සිද්ධවෙන්නේ නැහැ. මේ ආයතනවලට කිසිවක් කරන්න බැරි බව ඔප්පුවෙලා තියෙනවා. ඔවුන් මේකට අවශ්‍ය දැනුම හා මූලික පසුබිම සකසනවා තමයි. ඒත් ක්‍රියාත්මක වෙන්න ඕනෑ ලෝකයේ මිනිස්සු තමයි. එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය හරි වෙනත් ආයතනයකින් මේවාට විසඳුම් හොයනු ඇතැයි විශ්වාස කරන්න බැහැ. අපිම විසඳුම් හොයාගන්න ඕනෑ.

ඒත් ලෝකයේ තියෙන සංවාදය ලංකාවේ එතරම් ශක්තිමත් නැහැ නේද?
ලෝක මට්ටමෙන් සාකච්ඡා කරන්න හේතුවක් තියෙනවා. කරත්ත රෝදයක් කැරකෙනවා වගේ යුරෝපය අවුරුදු 100කට විතර කලින් පරිසරය විනාශ කරපු විදියට අද අපි වගේ රටවල්වල පරිසරය විනාශ කරන්න පටන් අරගෙන තියෙනවා. යුරෝපය කලින්ම පරිසරය විනාශ කරපු හින්දා අද ඔවුන්ට ඒකේ බලපෑම් දැනෙනවා. ඒ නිසා මිනිස්සු අද නැඟිටින්න පටන් අරගෙන තියෙනවා. ඒත් ලංකාවේ අපට තවමත් කැලෑ ටිකක් තියෙනවා, ගංගා 103ක් තියෙනවා. ඉතින් අපට තවමත් මේක බරපතල විදියට දැනෙන්නේ නැහැ. ඒත් ලංකාවේ ගොවියන්ට ඒක දැනෙනවා. දේශගුණික විපර්යාස වගේ වෙනස්කම් මුලින්ම දැනෙන්නේ ගොවි ජනතාවට තමයි. ඔවුන් තමයි සැබෑ විද්‍යාඥයෝ. පොළොන්නරුවේ කවුඩුල්ලේ ජයතිස්ස මහතාගෙන් ඇහුවොත් ඔහු හොඳට විස්තර කරයි. වී ඇටේට ඒක බලපාන හැටි ඔවුන් දන්නවා. ඒත් දේශගුණික විපර්යාස ගැන සාකච්ඡාවලදී සැබෑ දැනුම තියෙන පිරිස මඟහැරලා තියෙනවා. ඒ නිසා මේක හැමවෙලාවෙම අයාලේ යනවා.

ඒ වුණත් සමීපව නිරීක්ෂණය කළොත් ලංකාවේ දේශගුණය වෙනස්වෙලා තියෙන බව අවබෝධ කරගන්නත් පුලුවන්. අද පවතින උෂ්ණත්වය, දීර්ඝකාලීන නියඟය හා නියඟය අවසාන කරමින් එන ගංවතුර දේශගුණික විපර්යාසවල බලපෑම් බව කියනවා නේද?
අපි විනාඩියකට විසි වතාවක් පමණ හුස්මගන්නවා. ඒකෙන් අපි විනාඩියකට විසි වතාවක් පරිසරයේ තියෙන වාතය එක්ක සම්බන්ධ වෙනවා. එතැනදී වෙනසක් දැනේනේ නැතිනම් එතැනින් එහා වෙනස්කම් අවබෝධ කරගන්න කොහොමත් අසීරුයි. ඒවා වෙනස් කරන්න උත්සාහ ගැනීම කිසිසේත්ම සිද්ධ වෙන්නෙ නැහැ. මේ තත්වයන් තියෙන විදියට පිළිගන්නයි අපි කැමති. මේක අපට තියෙන සංස්කෘතියේම අවුලක්. අපි සිංහල බෞද්ධ කියන සංස්කෘතියෙන් දැන් අපට පුරුදු කරන්නේ ලොකු බණපොත් පෙරළාගෙන ඉන්න තමයි. බෞද්ධයෝ නිවන් දකින්න තමයි හීන දකින්නේ. එහෙම හීන දකින එකේ වැරැද්දක් නැහැ. ඒත් අපි ඉන්න තැන සුවදායී කරගෙන ඉන්න එපැයි.