පසුගිය සතියේ කිලිනොච්චියේ දී, මම විශාල උද්ඝෝෂණයට සහභාගි වූයෙමි. මෙය අතුරුදහන් වූ ආදරණීයයන් ගැන තොරතුරු ඉල්ලමින් මහමග සිදු කළ අඛණ්ඩ විරෝධතා උද්ඝෝෂණයන්ට වසර දෙකක් ගත වීම සැමරීම සඳහා සංවිධානය කරන ලද්දකි.
එය දැඩි අව්වේ, කිලෝමීටර 6ක පමණ දුරක්, පැය 2 දෙකක් පමණ වූ කාලයක් තිස්සේ ඇවිද ගිය දුෂ්කර පා ගමනකි. වැඩිහිටි මවුවරු කිහිප දෙනෙක්ම පා ගමන අතරතුර ක්ලාන්ත වූහ. එහෙත් අව්ව, වැස්ස, දූවිලි, වාහනවල දුම්, තර්ජන, ගර්ජන, පහර දීම් මැද මහමග අවුරුදු දෙකක් තිස්සේ කළ උද්ඝෝෂණ තරම්, මෙම පා ගමන අමාරු නොවන්නට ඇත. මෙම අවුරුදු දෙක තුළ, මව්වරුන් කිහිප දෙනෙකුම තමන්ගේ ආදරණීයයන් පිළිබඳ තොරතුරක් නොලබාම මියගොස් ඇත.
කොළඹ
මෙම උද්ඝෝෂණය වෙත කොළඹ සිටින අය එතරම් අවධානයක් යොමු කර තිබුණේ නැත. කිලිනොච්චියේ උද්ඝෝෂණය මෙහෙයවන කාන්තාවන්ගෙන් එක් කාන්තාවක් මට කතා කර, සිංහල හා ඉංග්‍රීසි මාධ්‍යවේදීන් ද, කොළඹ හා ජාත්‍යන්තර සගයන් ද කැටුව, 25 වන දා එහි පැමිණෙන්නැයි මගෙන් ඉල්ලා සිටියාය. මා මෙම ඉල්ලීම බොහෝ අය වෙත යොමු කළත්, සුබවාදී ප්‍රතිචාරයක් ලැබුණේ නැත. මෙම උද්ඝෝෂණයට දින තුනකට පසුව අතුරුදහන් වූවන්ගේ කාර්යාලයේ (ඕඑම්පී) පළමු වාර්ෂික සංවත්සරය පැවැත්වුණු අතර, ඒ වෙනුවෙන් නිවේදනයක් ද නිකුත් කර තිබුණි. කාර්යාලයේ මූලික කාර්යභාරය වන්නේ අතුරුදහන්වූවන් සෙවීම යැයි එම නිවේදනයේ සඳහන් කර තිබුණත්, වසරක කාලයක් තුළ, අතුරුදහන්වූවන් සෙවීම (එක්කෙනෙකු හෝ) පිළිබඳව ප්‍රගතියක් පෙන්නුම් කර තිබුණේ නැත. මාස 6 කට පෙර අන්තර්වාර වාර්තාවක දී ඉදිරිපත් කළ නිර්දේශ ක්‍රියාවට නැංවීමේ ප්‍රගතිය පිළිබඳවද කිසිදු තක්සේරුවක් ලබා නොදුනි. මෙම සන්දර්භය තුළ, කිලිනොච්චියේ අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල් විසින් ඕඑම්පීය ගැන කිසිදු බලාපොරොත්තුවක් හෝ විශ්වාසයක් නැති බව නැවත නැවත ප්‍රකාශ කිරීම පුදුමයක් නොවේ. විරෝධතාවේ සිටි එක් කාන්තාවක් ජනාධිපති රාජපක්ෂ සහ සිරිසේන යන දෙදෙනා යටතේම ක්‍රියාත්මක වූ පරණගම මහතාගේ නායකත්වයෙන් යුත් හිටපු ජනාධිපති කොමිසමක් විසින් ඇයට එවූ ලිපියක් මට පෙන්නුවා ය. විමර්ශන ආරම්භ කිරීමට එම ලිපියේ පොරොන්දු වී තිබුණත්, ඒ සම්බන්ධයෙන් කිසිදු ප්‍රගතියක් හෝ ප්‍රතිඵලයක් සම්බන්ධයෙන් එම කාන්තාවට අසන්නට ලැබී නැත. විරෝධතාකරුවන් මට කියා සිටියේ, ඕඑම්පීය විසින් අවසානයේ සිදු කරන දේ ද මෙයම විය හැකි බවය.
ජිනීවා
ජිනීවාහිද දමිළ අතුරුදන්වූවන්ගේ පවුල් කෙරේ දක්වා ඇති නොසැලකිල්ල පෙනේ. පසුගිය සතියේ එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 40 වන සැසිවාරය ආරම්භ විය. එහි දී, මීට වසර තුන හමාරකට පෙර එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය වෙත, ශ්‍රී ලංකා රජය විසින් සිදු කරන ලද වගවීම හා ප්‍රතිසන්ධාන කටයුතු සම්බන්ධ පොරොන්දු ඉටු කිරීම ගැන ප්‍රගතිය සමාලෝචනය කිරීමට නියමිතය. කිලිනොච්චියේ පැවැති උද්ඝෝෂණයේ දී එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් මෙතෙක් වූවාට වඩා වැඩි මැදිහත්වීමක් ඉල්ලා සිටිනු ලැබීය. මානව හිමිකම් කවුන්සිලයේ 34/1 දරන යෝජනාව, 2017 මාර්තු මස සම්මත වූයේ 2015 ඔක්තෝබර් මස ලංකාවේ රජය වූ පොරොන්දු (30/1 දරන යෝජනාව) ඉටු නොකිරීම නිසා බවත්, ශ්‍රී ලංකාවට පොරොන්දු ඉටු කිරීමට තවත් කාලය ලබා නොදෙන ලෙසටත්, කිලිනොච්චි විරෝධතාකරුවෝ ඉල්ලා සිටියෝය. එහෙත් කිලිනොච්චියේ විරෝධතාවෙන් දින දෙකකට පසුව, කවුන්සිලය වෙත ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිත ලංකාව සම්බන්ධ යෝජනාවේ පළමු කෙටුම්පතෙහි අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල්වල සාමාජිකයන්ගේ දුක්ගැනවිලි, අභිලාෂයන් සහ වසර දෙකක මහමග අඛණ්ඩ විරෝධතා උද්ඝෝෂණ ගැන සඳහනක්වත් නොතිබුණු අතර, අතුරුදහන්වූවන්ගේ කාර්යාලය එය විසින් කිසිදු විවේචනයකින් තොරව පිළිගෙන තිබුණි.
2017 අතුරුදන්වූවන්ගේ දමිළ පවුල් විසින් පැවැත්වූ අඛණ්ඩ විරෝධතා උද්ඝෝෂණයේ 100 වැනි දින, පැය 5 ක් පමණ ඒ-9 මාර්ගය ඔවුන් විසින් අවහිර කළ අතර, ඔවුන්ගේ මූලික ඉල්ලීම වූයේ ජනාධිපතිවරයා හමුවීමයි. අවුරුදු දෙකකට පමණ පසුව මෙලෙස එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානයෙන් වැඩි මැදිහත්වීමක් ඉල්ලීමට අතුරුදන් වූ දමිළ පවුල් යොමු වී ඇත්තේ ජනාධිපති සිරිසේන, අගමැති වික්‍රමසිංහ, අධිකරණය සහ ඕඑම්පීය වැනි ආයතන පිළිබඳව ඇති අවිශ්වාසය සහ බලාපොරොත්තු නැතිකම නිසා මිස, එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය ගැන ඇති විශ්වාසයකින් නොවන බව මගේ නිරීක්ෂණය විය.
හර්තාලය
කිලිනොච්චියේ උද්ඝෝෂණය දවසේ උතුරු පළාත පුරා හර්තාලයක් ද ක්‍රියාත්මක විය. සාප්පු, ආපනශාලා, සුපිරි වෙළඳසැල්, බැංකු ආදිය වසා තිබුණි. ප්‍රධාන මාර්ගවල බස් රථ හා වාහන තිබුණේ නැති තරම්ය.
හර්තාලයකින් සාමාන්‍යයෙන් දුප්පත් අය, පොදු ප්‍රවාහනය භාවිත කරන අය අපහසුතාවට පත් වෙති. දෛනික වැටුප් හිමි අයගේ ආදායම් අහිමි වේ. එහෙත් මගේ හැඟීම වූයේ බොහෝ දෙනා හර්තාලයට අනුකම්පා කොට, අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල්වල අරගලයට සහාය දුන් බවයි. කිලිනොච්චියේ ජනප්‍රිය ”අම්මච්චි” අවන්හල වසා තිබුණු අතර, එහි සේවය කර දෛනික ආදායමක් ලබා ගන්නා කාන්තාවෝ කිහිප දෙනෙක් ද මට විරෝධතාවේදී හමු වූහ. විරෝධතාවෙන් පසුව, මුලතිව් ඉරනපාලෛ ප්‍රදේශයට මා ගිය අතර, එහිදී හමුවූ කුඩා වෙළෙඳසල් හිමියකු මට කීවේ උද්ඝෝෂණයට යාමට නොහැකිවූ බවත්, වෙළෙඳසල වසා දැමීම තුළින් සහයෝගය පළ කිරීමට උත්සාහ කළ බවත්ය. මුලතිව්හි ත්‍රිරෝද රථ රියැදුරෙකු ද එවැනිම හැඟීම් ප්‍රකාශ කළේය. කේපාපුලාවුහි ඉඩම් ඉල්ලා අවුරුදු දෙකක අඛණ්ඩ උද්ඝෝෂණයක් කරන ප්‍රජා නායිකාවෝ කීප දෙනෙක් ද, උතුරු නැගෙනහිර විවිධ ප්‍රදේශවලින් පැමිණි අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල් ද, කාන්තා ක්‍රියාකාරීහු, කිතුනු පූජකයෝ ද විරෝධතාවේ සිටියහ. උතුරේ දෙමළ මාධ්‍යවේදීහු බොහෝ දෙනෙක් විරෝධතාව ආවරණය කිරීමට පැමිණ සිටියහ. දමිළ දේශපාලනඥයන් කීප දෙනෙකු පැමිණ සිටිය ද, විරෝධතා නායකයන්ගේ ඉල්ලීම්වලට කීකරු වී, ඉදිරියෙන් ගමන් කළේ නැත.
පළිගැනීම්
උද්ඝෝෂණය සහ හර්තාලය පැවැති දිනයේම අතුරුදන් වීම් සම්බන්ධව හබායස් කෝපස් නඩු තුනක් ද යාපනයේ උසාවියේ විභාග විය. තවමත් සේවයේ නියුතු ජ්‍යෙෂ්ඨ හමුදා නිලධාරියෙකු මෙම අතුරුදහන්වීම්වලට සම්බන්ධ බවට තොරතුරු අධිකරණයට ඉදිරිපත් වී ඇත. පසුගිය වසරේ දී නඩු කටයුතුවලට සහ අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල්වලට සහය වූ කාන්තා ක්‍රියාකාරිකයෙකුට පහරදී රෝහල්ගත කර ඇති අතර, නීතිඥයන් බිය වැද්දීමට ලක් කර ඇත. මෙම නඩුවේ පෙනී සිටි නීතිඥවරිය අධිකරණයෙන් ඉවත්ව යන විට යතුරුපැදියක් ඇයගේ මෝටර් රථය සිතාමතාම හප්පා ඇත. පසුගිය වසරේ අතුරුදහන්වූවන්ගේ දෙමළ හා සිංහල පවුල්වලට එරෙහිව මෙවැනි පළිගැනීම් කීපයක් සිදු වී ඇත.
සහයෝගිතාවේ වැදගත්කම
අතුරුදහන්වීම් පිළිබඳ මහමග පැවැත්වූ අඛණ්ඩ විරෝධතා සහ උද්ඝෝෂණවලට දින 366ක් හා දින 500ක් සම්පූර්ණ වීම සැමරීම පිළිබඳව ද, අතුරුදහන්වීම් ගැන තවත් ලිපි ද ලියා ඇති මට, මෙවර උද්ඝෝෂණය ගැන අලුතින් ලිවිය හැක්කේ කුමක් ද යන්න ප්‍රශ්නයක් විය. අපේක්ෂා භංගත්වය හා පළිගැනීම් වැඩි වීම හැර වෙන කිසිවක් පෙනෙන්නට නැත. දින 500 සැමරීමේ ලිපියේ අවසානය අදටත් වලංගු බව සිතුණු බැවින් එය නැවතත් සඳහන් කරමි.
‘සිය අතුරුදහන්වූ ආදරණීයයන් පිළිබඳව රජයෙන්, අධිකරණයෙන් සහ අතුරුදහන්වූවන්ගේ කාර්යාලය වැනි ආයතනවලින් පිළිතුරු ලැබෙන තුරු බලා සිටිනා පවුල්වල අරගල සම්බන්ධයෙන් ප්‍රධාන ධාරාවේ සිංහල හා ඉංග්‍රීසි මාධ්‍ය විසින් වැඩි ආවරණයක් ලබා දිය යුතුය. ලාංකීය සමාජයේ සහ ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවේ අඛණ්ඩ සහයෝගය ඔවුන්ට අවශ්‍යය. අතුරුදන් වූ පවුල්වල අරගලයන් සියලු ලාංකිකයන්ගේ සටනක් විය යුතුය.’
හර්තාලය පෙන්වා දුන්නේ උතුරේ ජනයා අතුරුදහන්වූවන්ගේ දෙමළ පවුල්වලට සංවේදීව සහයෝගය පළ කරන බවය. එහෙත් කොළඹ (සහ ලංකාවේ සෙසු පළාත්) සහ ජිනීවා (සහ ලෝකය) අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල්වල වේදනාවට සංවේදී බවක් හෝ ඔවුන්ගේ අරගලවලට සහය දැක්වීමක් පෙනෙන්නට නැත. මෙවැනි පසුබිමක, අතුරුදහන්වූවන්ගේ පවුල් මීළඟට කළ යුත්තේ කුමක්ද යන්න පැහැදිලි නැත.
රුකී ප්‍රනාන්දු
