පිලිපීනයේ රාජ්ය සංචාරයක යෙදෙන ලෙසත්, එහි ජනාධිපතිවරයා සමග වන ප්රධාන හමුවේ දී ඉංග්රීසි භාෂාවෙන් කතා කරන ලෙසත්, ජනාධිපති මෛත්රීපාල සිරිසේනට උපදෙස් දුන් ජනාධිපති උපදේශකයා කවරෙක් ද? ඒ සංචාරය තුළ ශ්රී ලංකාවට රටක් ලෙස මුහුණ දෙන්නට සිදු වූ අවමානය හා ලජ්ජාවට ජනාධිපති සිරිසේන මෙන් ම ඔහුට උපදෙස් දුන් ජනාධිපති උපදේශකයන් ද හරි හරියට වග කිව යුතු ය. තමන් ඊට එරෙහි උපදෙස් දුන්නත්, ජනාධිපතිවරයා ඒවා පිළිපැද්දේ නැතැ’යි කිසියම් උපදේශකයකු කියනවා නම්, ඔවුන් උපදේශක තනතුරු අත හැර පිටතට පැමිණිය යුතු ය. වාසුදේව නානායක්කාර මීට පෙර පැවසුවාක් වැනි ව, මට වැටුප් ගෙවූ නමුත්, මාගෙන් කිසි ම උපදෙසක් ලබා ගත්තේ නැතැ’යි යළිත් කිසිවකු නොකිව යුතු ය.
සිය දේශපාලන ජීවිතයේ අන්තිම අවධියේ දී මෛත්රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා, රටට කරමින් සිටින විනාශයේ එක් මුහුණුවරකි ඔහුගේ පිලිපීන සංචාරය. මීට පෙර පැවැති ගෞරවනීය ජාත්යන්තර සමුළු හා හමුවීම්වලදී අමෙරිකාවේ ජනාධිපති බරක් ඔබාමා, ජර්මනියේ චාන්සලර් ඇන්ජෙලා මාර්කෙල්, කැනඩාවේ අගමැති ජස්ටින් ට්රෑඩෝ වැනි ගෞරවනීය නායකයන් සොයා ගෙන ඇවිත් අතට අත දෙන තරමේ උත්කර්ෂවත් ස්ථානයක පසු වුණු ජනාධිපතිතුමා, දැන් යන්නේ ක්රෑර මිනීමරුවකු හැටියට ලෝකය ඉදිරියේ අවමානයට පාත්ර වී ඇති පිලිපීනයේ රොඞ්රිගෝ ඩුටර්ටේ වැන්නන් හමුවීමට වීම කොයි තරම් නම් කනගාටුදායක ද?
පිලිපීනය ගැන එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය තුළ, වෙනත් ජාත්යන්තර මානව හිමිකම් ආයතන තුළ ඇති විවේචන පමණක් නොව, පාප් වහන්සේ පවා කර ඇති විවේචන මේ සංචාරයේ දී සලකා නොබැලුණේ ද?
මත්ද්රව්යවලට එරෙහි යුද්ධය නමින්, නීති විරෝධී ඝාතන ක්රියාන්විතයක් ආරම්භ කොට, පාසල් යන දරුවන්ගේ සිට, මානව හිමිකම් ක්රියාකාරීන් දක්වා තමන්ට හිතෙන හිතෙන මිනිසුන් මහමග දී හෝ නිවෙසට කඩා පැන හෝ පැහැර ගෙන ගොස් මරා දමන ඩුටර්ටේ සැලකෙන්නේ ම්ලේච්ඡයකු වශයෙනි. ඔහුගේ මේ ඝාතනාවලියට විරෝධය පළ කරන එරට මානව හිමිකම් ක්රියාකාරීහු, ආගමික පූජකවරු, මාධ්යවේදීහු පමණක් නොව, මානව හිමිකම් කොමිෂන් සභාව හා අනෙකුත් මානවවාදී සංවිධානවල ක්රියාකාරිකයෝ ද ඩුටර්ටේගේ තුවක්කුවේ ඉලක්කය බවට පත් වී සිටිති. තමා කරන්නේ වැරදි වැඩක්, මහා අපරාධයක් බවත් පැහැදිලි ව පෙනි පෙනී තිබිය දී, එය සාධාරණය කරමින්, නීතියේ පාලනය හා මානව හිමිකම් ගැන කතා කරන්නවුන් ද්රෝහීන් හැටියට හඳුන්වමින් ඔවුන්ට ද මරණය කැඳවන, මරණ තර්ජනය කරන ඩුටර්ටේ වැනි ම්ලේච්ඡයකු, තමන්ගේ මිතුරකු කර ගන්නා තත්ත්වයට මෛත්රීපාල සිරිසේන ජනාධිපතිවරයා පත් වීම අපට තේරුම් ගන්නට පුළුවන් වුණත්, රටක් එවැනි කනගාටුදායක තත්ත්වයකට පත් කරන්නට ජනාධිපතිවරයාට වුණත් අයිතියක් නැති බව කිව යුතු ය.
ලංකාව ම්ලේච්ඡයන්ගේ රටක් හැටියට හැඳින්වුණු කාලයක් ද තිබුණි. එයින් මිදී මේ තරම් වත් මානවවාදී රටක් බවට එය පත් කර ගත්තේ ඉතා අපහසුවෙනි. විවිධ රටවල් හා රාජ්ය නායකයෝ, ලංකාවේ ඒ පෙරළිය අගය කළා පමණක් නොව, හමුවන හමුවන තැන්වල දී ලංකාවේ රාජ්ය නායකයා ප්රශංසාවට ද ලක් කළහ. දැන් ඒ රාජ්ය නායකයා, අතේ ලේ තැවරුණු මිනිස් සංහාරකයකු සමග අතට අත දීමෙන් නොනැවතී, ඔහුගේ මිනිස් සංහාරය අගය කරන තැනට ද පත් ව සිටියි. ජනාධිපති සිරිසේනට අනුව, ‘ලෝකයේ මත්ද්රව්ය මැඬලීමේ සාර්ථක ම ක්රමය ඩුටර්ටේගේ ක්රමයයි. එනම්, මත්ද්රව්යවලට ඇබ්බැහිවූවන් දුටු දුටු තැන වෙඩි තබා මරා දැමීම යි. තමා ද උත්සාහ කරන්නේ, මත්ද්රව්ය ජාවාරම්කාරයන් මරා දමන්නට ය. (තවමත්) ඩුටර්ටේගේ ක්රමයට නොවේ. එල්ලුම්ගසට නියම වී සිටින ජාවාරම්කාරයන් එල්ලා දැමීමෙනි. එහෙත්, පිලිපීනයේ මෙන් ම මානව හිමිකම් ගැන කතා කරන එන්ජීඕකාරයන් ලංකාවේ ද සිටින බැවින් එය කළ නොහැකි ය.’
රාජ්ය නායකයකු ඉංග්රීසි භාෂාව දැන සිටීම අත්යවශ්ය වුණත්, එය නොදැන සිටීම අවුලක් නොවේ. ඕනෑම රාජ්ය තාන්ත්රික හමුවක දී සිය භාෂාවෙන් කතා කළ හැකි අතර, කතාවේ ඉංග්රීසි පරිවර්තන ලබා දිය හැකි ය. එවැන්නක් කිරීම රාජ්ය නායකයකුට අවමානයක් නොවේ. එහෙත්, ජනාධිපති සිරිසේන ඒ රාජ්ය තාන්ත්රික භාවිතයවත් නොසලකා, පිලිපීන රාජ්ය තාන්ත්රිකයන් ඉදිරියේ පොඩි එකාගේ ලියුමක් කියවන්නට ගියේ ය. එයින් ද අවමානයට ලක්වුණේ ඔහු ම මහත් ඉහළින් වණන මාතෘභූමිය නොවේ ද? ■