දේශපාලන පිබිදීම සහ දේශපාලන නිද්‍රාව යනු එකම ක්‍රියාවලියක අවස්ථා දෙකක්ද යන ප්‍රශ්නය මේ දිනවල මගේ සිතේ මතුවේ. එයට පසුබිම වන්නේ ඔක්තෝබර් 26 දායින් පසු අප රටේ පිබිදුණු මහජන සහ දේශපාලන පක්‍ෂ කණ්ඩායම්වල දේශපාලන ක්‍රියාකාරිත්වය, දෙසැම්බර් අග සතියේ සිට පසුබැස, විවේක ගනිමින් නැතහොත් නිද්‍රාවට පත්වී තිබෙන බව පෙනීමයි.
ඔක්තෝබර් 26 දා ඇතිවූ “ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා කුමන්ත්‍රණයක්” ලෙස විසම්මුතික මාධ්‍යයෙන් හඳුන්වාදී තිබෙන සිද්ධියට එල්ල වූ ප්‍රතිචාරය, මීට පෙර නොවූ විරූ ආකාරයේ හදිසි දේශපාලන පිබිදීමක් මෙන්ම ක්‍රියකාරිත්වයක්ද පෙන්නුම් කරන්නකි. එහි විශේෂත්වය නම් එම ක්‍රියාකාරිත්වය, නිරායාසයෙන්, ස්වයංසිද්ධව සහ වහා ඇතිවුණ දේශපාලන සංසිද්ධියක් වීමයි. මහජනයාගේ හදිසි දේශපාලන පිබිදීමේ හා ක්‍රියාකාරිත්වයේ අවස්ථා ගැන, ලෙනින් සහ ට්‍රොට්ස්කි වැනි මාක්ස්වාදී න්‍යාධරයන් බොහෝ උනන්දුවෙන් කථාකර තිබෙන්නේ, ඒ මඟින් සමාජයේ දේශපාලන ගතිකත්වය ගැනද ප්‍රබල ලෙස ඉඟි ලැබෙන නිසාය. 2015 ජනවාරි 8 දා සලකුණු කළ දේශපාලන පරිවර්තනය ගැන ප්‍රබල ඇස්තමේන්තුවක් කිරීමටද ඒ මඟින් අවකාශ ලැබේ. එම පරිවර්තනයේ දේශපාලන නියෝජිතයන් ලෙස ඉදිරියෙන්ම සිටි මෛත්‍රීපාල සිරිසේන සහ රනිල් වික්‍රමසිංහ යන නායකයන් දෙදෙනාම, එම පරිවර්තනයේ අර්ථයට සහ පොරොන්දුවට දැන් පිටුපා සිටියත්, එය විසින් ඇති කරන ලද වෙනස, තවමත් අප රටේ දේශපාලනයේ සාධකයක්ව පවතින බව එයින් කියැවේ.
ප්‍රතිමානීය සාධක
එම සතිහතේ කාලය තුළ දෛනිකව ජීවගුණය අඩු නොවී ඉදිරියට ගිය විරෝධතාවේ දේශපාලනය තුළ ගැබ්වී තිබුණු ප්‍රධාන ප්‍රතිමානීය සාධක දෙකක් තිබිණ. ඒවා නම් නිදහස සහ දේශපාලන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි. “නිදහස” යනු බොහෝ සංකීර්ණ දේශපාලන සංකල්පයක් මෙන්ම මනුෂ්‍ය හැඟීමක්ද වෙයි. දේශපාලන න්‍යාය තුළ එහි අර්ථය පිළිබඳ ප්‍රධාන සම්ප්‍රදාය තුනක් තිබේ. පළමුවැන්න සහ පැරණිම අර්ථය, “යටපත් කරගනු ලැබීමෙන් තොර වීමේ සහ තොරව ජීවත් වීම” යන අදහස දෙන සමූහාණ්ඩුවාදී සංකල්පයයි. දෙවැන්න, බාහිර බාධාවලින් තොර වීමේ සහ තොරව ජීවත් වීමේ පුද්ගල නිදහස යන ලිබරල් අර්ථ සම්ප්‍රදායයි, තුන්වැන්න, සමානාත්මතාවෙන් යුතුව සහ සූරාකෑමට පාත්‍රවීමෙන් තොරව ජීවත්වීමේ අයිතිය යන සමාජවාදී අදහසයි.
පසුගිය මාස දෙක තුළ ලංකාවේ විරෝධතාවේ දේශපාලනය තුළ මේ අර්ථ තුනම පිබිදෙනු අපි දුටුවෙමු. පළමුවැනි සහ දෙවැනි අර්ථ අප දුටුවේ දේශපාලන නිදහස සහ දේශපාලන ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අනතුරට පත් වූ මොහොතක ඒවාට එරෙහිව මතුවූ ස්වයංසිද්ධ ප්‍රතිචාරයෙහිය. තෙවැන්න අප දුටුවේ, මාධ්‍ය ප්‍රචාරය සහ අප බොහෝ දෙනාගේ අවධානය අඩුවෙන් ලැබුණු, ජීවත් වීමට ප්‍රමාණවත් වැටුප් ඉල්ලමින් වතු කම්කරු ප්‍රජාව වෙනුවෙන් දියත් වූ අරගලයයි. මේ සියල්ල වනාහි ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා වූ අරගල තුළ කලාතුරකින් සිදුවූ සහසිද්ධියකි. Coincidence එකකි.
සීතල කාලයක්
දුරුත්තේ සීතල කාලය දේශපාලන වශයෙන්ද සීතල කාලයක් වී තිබෙන බව පෙනේ. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නඩු තීන්දුවෙන් පසු ආණ්ඩු බලය ලබාගත් එජා පෙරමුණ දැන් තරමක් විවේක ගනිමින් සිටින බවද අපට නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. මෙය වනාහි එජාපයේ දේශපාලන නිද්‍රාශීලිත්වය ප්‍රබල ලෙස ප්‍රකාශ කරන මෑත කාලයේ සිදුවූ දෙවන අවස්ථාවයි. ඉන් පළමුවැන්න, අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහට විරුද්ධ විශ්වාස භංග යෝජනාව පරාජය කිරීමෙන් ලැබුණු ජයග්‍රහණයෙන් පසු එජාපය වැටුණු දේශපාලන නින්දයි. බොහෝ දෙනා සිතුවේ, සිදුවන්නට ගිය මහා පරාජයෙන් අනූනවයෙන් බේරුණ එජා පෙරමුණ සහ අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ, එයින් දේශපාලන පාඩම් ඉගෙන ගෙන, ආණ්ඩුව තුළත්, පක්‍ෂය තුළත් රැඩිකල් ප්‍රතිසංස්කරණ සිදුකිරීමේ අවධියකට පා තබනු ඇත යන්නයි. එවැන්නක් සිදුනොවීය. අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ සහ ආණ්ඩුවේ නායකයන් ක්‍රියා කළේ සිදුවෙන දේ ඔහේ සිදුවන ආකාරයට, කිසිදු නව නිර්මාණාත්මක දේශපාලන පියවරක් නොගැනීමයි.
එජාප ආණ්ඩුවේ මේ දේශපාලන නිද්‍රාව ඔක්තෝබර් 26දා වන විටත් කොතරම් තදබලව තිබිණිද යත්, රනිල් වික්‍රමසිංහ අගමැති ධුරයෙන් ඉවත් කර ආණ්ඩුවද වෙනස් කිරීමේ ජනාධිපතිතුමාගේ සැලැස්ම, එජා පෙරමුණු ආණ්ඩුවේ සියලු දෙනාම මවිතයට සහ තිගැස්සීමට පත් කළේය. එහෙත් ඊට පෙර සති දෙකේ සිදුවීම් දෙස බලා සිටි පුරවැසියන්ට නම් පෙනුණේ, දින කිහිපයක් ඇතුළත මහා දේශපාලන වෙනසක් කිරීමට ජනාධිපතිතුමා පියවර ගන්නා බවට නිශ්චිත ලකුණු පහළ වෙමින් තිබුණු බවයි. ඒ කිසිවක් දැකීමටවත්, සිදුවෙන්නට යන ව්‍යාකූලත්වය වැළැක්වීමට පියවර ගැනීමටවත්, අගමැති රනිල් හෝ ඔහුගේ ටීම් එකට නොහැකි විය. ජනාධිපතිතුමා ආණ්ඩුව තම අතට ගැනීමේ සැලැස්ම එජාපයේද සෑහෙන පිරිසක් දැන සිටින්නට ඇත. ඔවුන්ගේ සමහරුන්ට අගමැතිකම, ඇමති ධුර සහ විශාල මුදල් ප්‍රදානය කිරීමේ සාකච්ඡා පැවතුණාය යන්න විවිධ මාධ්‍ය වාර්තාවල පළවිය. රනිල් වික්‍රමසිංහගේ විශ්වාසවන්ත ඇමතිවරුන් මේ දිගහැරෙන කුමන්ත්‍රණය ගැන දැන නොසිටියා යැයි කිව නොහැකිය. තමන්ට 113ක බහුතරයක් ලැබෙන බව ජනාධිපති සහ මහින්ද රාජපක්‍ෂ යන දෙදෙනාම සති දෙකක් පමණ යන තුරු පුදුම විශ්වාසයකින් සිටියේ නිකම්ම නොවේ. දැන් අපට පෙනෙන ලෙස, ඔක්තෝබර් 26දා සිදුවූයේ රහස් කුමන්ත්‍රණයක්ම නොවේ. එජාපයේ නායකත්වයේ කිහිප දෙනෙකුද දැන සිටි, සමහර විට හවුල්කරුවන්ද වූ දේශපාලන කුමන්ත්‍රණයකි. ඒ සමගම අපට පෙනෙන්නේ එක්කෝ අගමැති වික්‍රමසිංහ සහ ඔහුගේ ටීම් එක ඒ ගැන විස්මයජනක ලෙස නොදැන සිටි බවයි, නැතහොත් දැනගත්තේ, දේශපාලන නිද්‍රාවේ සිටි එජාප නායකයන් ‘ඔහේ’ සිටි බවයි.
විරෝධය
මේ අතර වැදගත් දෙය නම් එජාපයේ දේශපාලන කුම්භකර්ණ නිද්‍රාවෙන් ඇහැ ඇරවීමට, මෛත්‍රී- මහින්ද යන දෙදෙනාත්, ඔවුන්ගේ හවුල්කරුවන් වන එස්.බී. දිසානායක ඇතුළු කණ්ඩායම සමත් වීමත්ය. ඇහැ ඇරුණ එජාපය, සිරිසේන, මහින්ද සන්ධානයට විරෝධය දැක්වීමේ ප්‍රතිචාරය ඉතා සාර්ථකව සංවිධානය කළේය. මේ අතර, සිවිල් සමාජ, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී කණ්ඩායම්ද, මධ්‍යස්ථ පුරවැසියන්ද නිද්‍රාවෙන් පිබිදී විශාල විරෝධතා සටනක් දියත් කළහ. 2015 ජනවාරි මාසය වන විට පිබිදී තිබුණු ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සඳහා වූ අරගලය පුනරුජ්ජීවනය කිරීම ගැන ජනාධිපති සිරිසේන මහතාට වක්‍ර ස්තුතියක්වත් මෙරට පුරවැසියන් පුද කළ යුතුව තිබේ.
දැන් අප දකින්නේ අවදිවීමේ සහ නින්දට යෑමේ දේශපාලන චක්‍රය කැරකීගොස්, දැන් නැවතත් නින්දට යෑම ආරම්භ වී තිබෙන බවයි. මෙය ඒ තරම් සුබ ලකුණක් නොවේ. ‘කුමන්ත්‍රණ’ යන වචනයෙන් හැඳින්විය හැකි දේශපාලන මැදිහත්වීම් ඉදිරි කාලයේදීද මතුවීමට හොඳටම ඉඩ තිබේ. දැනට නිද්‍රාවට වැටී සිටින එජාප නායකත්වය, නැවත වරක් තිගැස්සී නපුරු සිහිනයක් ඇත්ත වෙනු දකින්නට පමණක් ඇහැ අරින්නට හොඳටම ඉඩ තිබේ. මේ බව කෙනෙකුට කල් තියා කිවහැක්කේ, වර්තමාන ලංකාවේ දේශපාලනයේ ඇති එක්තරා සුවිශේෂ ප්‍රවණතාවක් නිසාය. එය නම් දේශපාලන බල අරගලය කොතරම් තියුණුව පවතින්නේද යත්, එම ප්‍රතිරෝධතා විසඳාගැනීමේ විකල්පය බව පෙනෙන්නේ “කුමන්ත්‍රණය” යන වචනයෙන් හැඳින්විය හැකි, විස්මය සහ තිගැස්සීම් ඇතිකරන ක්‍රියාමාර්ගවලින් පමණක් වීමයි.
මේ අතර පසුගිය සති දෙක, තුනක කාලය තුළ අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ දේශපාලන චර්යාව බලන විට ඒ ගැන ඉතා දැඩි විවේචනයක් කළ යුතුව තිබේ. ඔක්තෝබර් 27 සිට මේ රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අරගලය පුනරුජ්ජීවනය කිරීම ගැන එජා පෙරමුණට සම්බන්ධ නැති ස්වාධීන කණ්ඩායම්, ක්‍රියාකාරකයන් සහ නිර්පාක්ෂික තරුණ පුරවැසියන් ඉටු කළ වීරෝදාර වැඩ කොටස ගැන නිසි සහ ප්‍රමාණවත් ලෙස කෘතගුණ ප්‍රකාශකිරීමක්, තවමත් එතුමාගෙන් සිදුවී නැත. එතුමා සිතන බව පෙනෙන්නේ පුරවැසියන් එසේ කරන කැපකිරීම්, කොළඹ පාලක පවුලක ප්‍රධානියකු හැටියට ඔහු සතු ජන්ම අයිතියක් බවත්, එය පුරවැසියන් ඔහු වෙත ඉටුකළ යුතු සේවා වගකීමක් පමණක් ද වන බවයි. මෙම අතිශයින්ම ප්‍රභූවාදී මානසිකත්වයෙන් නොමිදෙන තාක් කල් ඉදිරි කාලයේදීද එජාපයට සිදුවනු ඇත්තේ නිරන්තර දේශපාලන නිද්‍රාවල යෙදීමයි.■
