ජනාධිපති නීතිඥ ජේ සී වැලිඅමුණ
රනිල් වික්රමසිංහ අගමැති ලෙස යළි දිවුරුම් දුන් අවස්ථාවේදී කළ කතාවෙන් ජනාධිපතිවරයා ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාවටත් චෝදනා එල්ල කළා. ජ්යෙෂ්ඨත්වයෙන් වැඩි විනිසුරුවරුන් තමා යෝජනා කළ විට ව්යවස්ථා සභාව ඒවා ප්රතික්ෂෙප කළ බව ඔහු කිව්වා. මේ කතාවේ ඇත්තක් තියෙනවාද?
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව මේ මොහොතේ කතාබහට ලක්වෙන්නේ විනිශ්චයකාරවරු පත්කිරීම පිළිබඳව. ඉහළ අධිකරණ වන අභියාචනාධිකරණයට හා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට විනිශ්චයකාරවරුන් ලෙස, ජනාධිපතිවරයා නාම යෝජනා කරනවා. ඔහු යෝජනා කළ නම් අනුමත කිරීම හෝ නොකිරීම තමයි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාවට පැවරී තිබෙන කාර්යය. ඒ ගැන සඳහන් වෙන්නේ ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 41 (ඇ) ව්යවස්ථාවේ. ‘අනුමත කිරීම’ කියන එකෙන් අදහස් වෙන්නේ ඒ පිළිබඳව සොයාබලා අනුමත කිරීමයි. ජ්යෙෂ්ඨතම විනිශ්චයකාරවරුන් පමණක් පත්කරනවා නම් ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාවක් තිබීමේ අවශ්යතාවක් නැහැනේ. ඒක කරන්න ජ්යෙෂ්ඨත්වය සොයාබලන ලිපිකරුවෙක් හිටියාම ඇතිනේ.
එනිසා, ජනාධිපතිවරයා එවන නාමයෝජනාවල සුදුසුකම් ගැන තෝරාබේරා පරීක්ෂා කරලා අනුමත කිරීමේ ක්රමවේදයක් තමයි ව්යවස්ථා සභාව අනුගමනය කරන්නේ.
ව්යවස්ථා සභාව අනුමත කළ නමක් ප්රතික්ෂෙප කරන්න ජනාධිපතිට බැරිද?
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව කිසියම් නමක් හෝ කිහිපයක් අනුමත කළාට පස්සේ ඒ නම් ප්රතික්ෂෙප කරන්න ජනාධිපතිවරයාට බලයක් නෑ. ව්යවස්ථා සභාවෙන් අනුමත කරලා එන විනිශ්චයකාරවරුන්ගේ, ධුරයට අදාළ දිවුරුම පමණයි ජනාධිපතිවරයා දෙන්න ඕනෑ. ඒ කියන්නේ ජනාධිපතිවරයාට තියෙන්නේ අදාළ අධිකාරි පත්රය නිකුත්කිරීම පමණයි.
එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා අනිවාර්යයෙන්ම ඒ අධිකාර පත්රය දිය යුතුයි කියලා කොහේවත් තැනක නියම කරලා තියෙනවාද? ඒක උදාහරණයකින් පැහැදිලි කරන්න පුළුවන්ද?
ලංකාවේ ඉතාම වැදගත් නඩු තීන්දුවක් තියෙනවා, ඩබ්ලිව් කේ සී පෙරේරා එරෙහිව ආචාර්ය දයා එදිරිසිංහ (1995 1 එස්එල්ආර් 108) කියලා. ඒ නඩුවේදී කියන්නේ, ‘පත්කළ යුතුයි කියලා විශේෂයෙන් තියෙන්න ඕනෑ නෑ, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 12 ව්යවස්ථාව යටතේ ඒ අඩුව පිරවෙනවා කියලා. මේ නඩු තීන්දුව ලංකාවේ හිටපු විශිෂ්ටතම ශේ්්රෂ්ඨාධිකරණ විනිශ්චයකාරවරුන් වන, මාක් ප්රනාන්දු, ධීරරත්න හා වඩුගොඩපිටිය යන මහත්වරුන් දුන් නඩු තීන්දුවක්. විශ්විiාලයේ සියලුම අවුරුදුවල විභාග සමත් වුණාට පස්සේ අවසානයේ උපාධි සහතිකය දෙනවානේ. උපාධි සහතිකය දීමේ බලධාරියා විශ්විiාලය වුණත්, සියලුම විභාග සමත්වෙලා ඊට සුදුසුකම ලැබුවාට පස්සේ සහතිකය නොදී ඉන්න විශ්වවිiාලයට බැහැ.
මෙතැනදීත් එහෙමයි. විනිශ්චයකාරවරයෙක් පත්කිරීම සම්බන්ධ මූලික ක්රියාපටිපාටිය අවසන් වුණාට පස්සේ, ජනාධිපතිවරයාට කළ හැක්කේ අදාළ අධිකාරි පත්රය දීම පමණයි. ඒක නොදී ඉන්න කිසිම හේතුවක් මත, ඔහුට බැහැ.
මාධ්ය වාර්තා කළ අන්දමට, මුලින් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට ජනාධිපතිවරයා විනිසුරුවරුන් දෙදෙනකුගේ නම් යෝජනා කරනවා. ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව ඒ නම් ප්රතික්ෂෙප කළාට පස්සේ ජනාධිපතිවරයා තවත් නම් යෝජනා කරනවා. ඒ නම් අනුමත කරනවා ව්යවස්ථා සභාව. සභාව ඒවා අනුමත කළාට පස්සේ නැවත වාරයක් එවනවා, ඒ නම් සලකා බලන්න කියලා. අපේ ව්යවස්ථාව අනුව, අනුමත කළා හෝ නොකළාට පස්සේ නැවත සලකා බැලීමට ප්රතිපාදනයක් නැහැ. ඒ අනුව, ඔවුන් දිවුරුම් නොදීමට හෝ ජනාධිපතිවරයා අධිකාර පත්රය නොදී සිටීමට ප්රතිපාදනයක් නැහැ.
එහෙත් ඔබ ඉහත කී, ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයට පත්කළ විනිශ්චයකාරවරුන් දෙදෙනකුට අධිකාර පත්රය නොදී ඉන්නවා ජනාධිපතිවරයා මේ වන තෙක්ම….
ඔව්. ඒ වාගේම ජනවාරි පස්වැනිදා, තවත් පුරප්පාඩුවක් ඇතිවෙනවා ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ, ඊවා වනසුන්දර විනිශ්චයකාරවරිය විශ්රාම ගැනීම නිසා. ඒ පුරප්පාඩුවට මේ වන විට අභියාචනාධිකරණයේ සභාපති විනිශ්චයකාරතුමාගේ නම යෝජනා කරලා තියෙනවා. ඕනෑ නම් එවැනි අවස්ථාවක ජ්යෙෂ්ඨතාව මත දිවුරුම් දීමේ පිළිවෙළ වැනි සකස් කිරීමක් කළ හැකියි. නමුත් අධිකාර පත්රය නොදී ඉන්න නම් බැහැ.
සමහර විනිශ්චයකාරවරු පහළ උසාවියේ සිටියදී තමයි ඉහළ උසාවියට නම් කරලා තියෙන්නේ. ඔවුන්ගේ පත්කිරීම ව්යවස්ථා සභාව අනුමත කරලා තියෙනවා. එනිසා දැන් ඔවුන් පහළ උසාවියේ විනිශ්චයකාරවරුන් නෙවෙයි. එහෙත්, අධිකාර පත්රය ඔවුන්ට නොදීම නිසා ඔවුන් තවමත් ඉහළ උසාවියේ අසුන්ගන්නේත් නැහැ. විනිශ්චයකාරවරුන් ඒ පැත්තටත් නැති මේ පැත්තටත් නැති තත්ත්වයක් ඇතිවෙලා තිබෙනවා නේද ජනාධිපතිවරයාගේ මේ ක්රියාකලාපය නිසා?
ඔව්. ව්යවස්ථාවට අනුව, ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිසුරුවරුන් එකොළොස් දෙනකු සිටිය යුතු වුණත්, දැන් නව දෙනායි ඉන්නේ. ජනාධිපතිවරයා ඉහත කී දෙදෙනාට අධිකාර පත්රය පිරිනොනැමීමෙන් දැන් සැලකිය යුතු කාලයක් ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ විනිශ්චයකාර තනතුරු දෙකක් හිස්. ජනවාරි 5 වැනිදා, ඒ නවයත් අට දක්වා පහළ බසිනවා. ශ්රේෂ්ඨාධිකරණයේ අහන්න ගොඩගැහිලා තියෙනවා සෑහෙන නඩු කන්දරාවක්. එවැනි නඩු කන්දරාවක් තියෙද්දී පුරප්පාඩු නොපිරවීම මත විනිසුරුවරුන්ගේ සංඛ්යාව අට දෙනකුට බහිනවා කියන්නේ ජාතික වශයෙන් වැදගත් වන ප්රශ්නයක් ඇතිවෙනවා කියන එකයි.
මෙවැනි වැරදි නොකරන්නට ජනාධිපතිවරයා බැඳ තබන විධිවිධාන ව්යවස්ථාවේ ඇත්තේම නැද්ද?
ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 19 වැනි සංශෝධනයේ 33(1)(අ) ව්යවස්ථාව අනුව, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ආරක්ෂා කරන බවට හා අනුගමනය කරන බවට ජනාධිපතිවරයා බැඳිලා ඉන්නවා. මේ ඉස්සර හිටපු ජනාධිපතිවරයා වාගේ කෙනෙක් නෙවෙයි. ඉස්සර හිටපු ජනාධිපතිවරයා ‘ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව අනුගමනය කිරීමට හා ආරක්ෂා කිරීමට වගබලා ගැනීම’ කියන දේ තිබුණේ ජනාධිපතිවරයා හැටියට පත්වීමෙන් පසු දෙන දිවුරුමේ. නමුත් 19 සංශෝධනයෙන්, දිවුරුමට අමතරව, ඉහත කී ලෙස ‘ව්යවස්ථාව ආරක්ෂා කොට අනුගමනය කරනවාය’ යන්න ව්යවස්ථාවෙන්ම වගකීමක් බවට පත්කරලා තියෙනවා. ඒ නිසා ඉස්සර තත්ත්වයට වඩා ජනාධිපතිවරයාගේ බැඳීමක් දැන් තියෙනවා. තමාට වුවමනා අය විනිසුරුධුරවලට දමන්නට ජනාධිපතිවරයාට දැන් බලයක් නැහැ. ඒක ඉතාම පැහැදිලිව සීමා කරලා තියෙන්නේ.
මීට පෙර අවස්ථා තුනහතරකදීමත්, ජනාධිපතිවරයා විනිසුරුවරුන්ගේ නම් යෝජනා කරලා යැව්වාම, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව ඒවා ප්රතික්ෂෙප කරලා තියෙනවා. 19 සංශෝධනයේ එක් අරමුණක් තමයි, ජනාධිපතිවරයාට තනිවම පත්කිරීමට තිබුණු අවස්ථාවන්ට ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සභාව මැදිහත්වීමට අවස්ථාව සැලසීම. ඉතින්, ව්යවස්ථා සභාවට ජනාධිපතිවරයා චෝදනා නැගුවාට ඒ සභාව කිසිසේත් වැරදි නැහැ.
ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය දුන් තීන්දු හරහා ප්රජාතන්ත්රවාදය ආරක්ෂා වීම ගැන අපි කතාකරනවානේ. මහජනතාවගේ වගකීම තමයි, මේ ඉහළ උසාවිවල විනිශ්චයකාරවරුන් පත්වන ආකාරය ගැන සෑහෙන අවබෝධයකින් සහ ඒ පිළිබඳව විමසිලිමත්ව පසුවීම. ප්රජාතන්ත්රවාදය ආරක්ෂා කිරීම අධිකරණයට විතරක් කළ හැකි දෙයක් නෙවෙයි. මහජනතාව විමසිලිමත්වීම තුළ පමණයි, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාව ආරක්ෂා වෙන්නේ හා එය නිවැරදිව ක්රියාත්මක කළ හැකි වෙන්නේ.
අලුත් ආණ්ඩුවේ කැබිනට් එක පත්කිරීමේදී ඇමතිවරුන් 30ක්ද, ඊට වැඩි විය හැකිද කියන ප්රශ්නයක් මතුවෙලා තිබෙනවා..
මුලින්ම බලන්න ඕනෑ කැබිනට් එක කියන්නේ මොකක්ද කියලා. කැබිනට් කියන සංකල්පය ආරම්භ වෙන්නේ, 17 වැනි සියවසේදී එංගලන්තයේ. ඊට ඉස්සෙල්ලා රජතුමා උපදෙස් ලබාගත්තේ රාජාධිකරණයෙන් හෙවත් ප්රිවි කවුන්සිල් එකෙන්. ප්රිවි කවුන්සිල් එක අධිකරණ කටයුතුවලට බර තැබීම නිසා, රජයේ දෙපාර්තමේන්තු සම්බන්ධයෙන්, විධායකය වන රජතුමාට කරුණු සැලවීම නිසි ලෙස කෙරුණේ නැහැ. ඒ හේතුවෙන් ප්රිවි කවුන්සිල් එකේ සීමිත කොටසකින් රජතුමා උපදෙස් ගන්න පටන්ගත්තා. ඒක තමයි කැබිනට් එකේ ආරම්භය.
ඊට පස්සේ දෙවන චාල්ස් රජ්ජුරුවෝ තීරණ ගත්තේ මේ කියන කැබිනට් එකේ උපදෙස් මත. ඊට පස්සේ 1714 සිට 1727 දක්වා තව රජකෙනෙක් රජ කරනවා පළමුවැනි ජෝර්ජ් රජු නමින්. ඔහුට කතාකරන්න පුළුවන් ප්රංශ භාෂාව පමණයි. ඉංග්රීසි කතාකරන්න බැහැ. මේ එංගලන්තයේ ප්රොතෙස්තන්ත යුද්ධ ඇතුළුව සෑහෙන්න කලබල තිබුණු කාලයක්. ඉංග්රීසි භාෂාව බැරි නිසා, සම්පූර්ණ කැබිනට් එකත් එක්ක ගනුදෙනු කරන්න රජුට හැකියාවක් තිබුණේ නැහැ. ඔහු කළේ, කැබිනට් එකේ හිටපු අය තනි තනිව ගෙන්වාගෙන ඔවුන්ගේ අදහස් ගැනීමයි. ඒ අනුව, ඔවුන්ට විධායක ආණ්ඩුවක් හැටියට කටයුතු කරගෙන යන්න රජු අවසර දුන්නා. එහි ප්රතිඵලය හැටියට කැබිනට් එකේ ප්රධානියෙකු අගමැති හැටියට පත්වෙලා, ඔහුගේ වටා තමයි කැබිනට් එක හැදුණේ. විශාල පිරිසක් වෙනුවට කිහිප දෙනකු වෙත තිබුණු තීරණ ගැනීමේ බලය එකතුවෙන්නේත් අගමැතිවරයා කේන්ද්ර කරගෙනයි. මේ කියන පසුබිම තුළ තමයි, ඓතිහාසික වශයෙන් ‘විධායක ආණ්ඩුව’ කියන එකක් පටන් ගන්නේ. ඒ තත්ත්වය මත රජතුමා, නාමික රජකෙනකුගේ තත්ත්වයට වෙනස් වෙනවා.
ලංකාවේ කැබිනට් එක 30ක් දක්වා යාහැකියි කියලා ව්යවස්ථාව කියනවා.
ප්රජාතන්ත්රවාදී රටවල අතිවිශාල කැබිනට් නැහැ. ලංකාවේ ජනගහනය, ආර්ථික හා වෙනත් කාරණා එක්ක සැලකුවාම ඉස්සර හිටිය කැබිනට් එක අතිවිශාල එකක්. 19 වැනි සංශෝධනයට පෙර, මන්ත්රීවරු දෙන්නෙක් ඇරෙන්න අනිත් ඔක්කොම කැබිනට් හෝ කැබිනට් නොවන ලෙස ඇමති මණ්ඩලේ හිටියා. එනිසා තමයි ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවේ 46(1)ට මුළු අමාත්ය මණ්ඩලයේ සංඛ්යාව 30කට වැඩි වෙන්න බෑ කියන එකත්, අමාත්ය මණ්ඩලයේ නොවන ඇමතිවරුන් හා නියෝජ්ය ඇමතිවරුන් සංඛ්යාව 40කට වැඩි වෙන්න බැහැ කියන එකත් ඇතුළත් වෙන්නේ. එතැනම පිරිස 70ක් වෙනවා. 113ක් ඉන්න ආණ්ඩුවකට මේ පිරිස වුණත් වැඩියි. මගේ මතය අනුව, ලංකාවේ කැබිනට් එක 20ක් වුණත් ඒක වුවමනාවට වැඩියි. ව්යවස්ථාව ඊට වැඩි ගණනක් කියනවා. ඒක නීතියනේ. ඒත් එහි තිබෙන්නේ ඇමතිවරුන් සංඛ්යාව 30ක් විය යුතුයි කියලා නෙවෙයි. 30 නොඉක්මවිය යුතුයි කියලායි. එහි අදහස 20ක් 25ක් වුණත් කරන්න පුළුවන් කියන එකයි.
මගේ මතය අනුව, උපරිම වශයෙන් ඉන්න පුළුවන් ඇමතිවරුන් සංඛ්යාව 31යි.
ඇයි එහෙම කියන්නේ?
19න් පස්සේ, ජනාධිපතිවරයා කැබිනට් ඇමති කෙනෙක් නෙවෙයි. 19 සංශෝධනයේ අන්තර්කාලීන විධිවිධාන යටතේ එන 51 වැනි වගන්තියෙන් කියැවෙන්නේ, ධුරයේ සිටින ජනාධිපතිවරයා විෂය සහ කර්තව්ය භාරව ඉන්නා අතරතුර, යම්කිසි අමාත්යවරයෙක් වශයෙන් සඳහන් කරලා තියෙනවා නම්, ඒ සඳහන ඒ ජනාධිපතිවරයාට කරන ලද සඳහනක් ලෙස සැලකිය යුතුයි කියලා. එහි තේරුම, ඔහු කැබිනට් එකේ හිටියාට, ඇමතිවරයෙක් ලෙස නොසැලකිය යුතුයි කියන එකයි. ඔහු කැබිනට් එකේ නායකයා හැටියට හිටියාට, කැබිනට් එකේ 30 දෙනාට ගණන් ගත යුතු නැහැ කියන එකයි මගේ මතය. නමුත් අගමැතිවරයා, කැබිනට් අමාත්යධුරයක් දරනකම් ඔහු අමාත්යවරයෙක් හැටියටත් සලකන්නට ඕනෑ. තවත් අර්ථ නිරූපණයක් එන්න පුළුවන්, අගමැතිවරයා වෙනම තනතුරක් නිසා ඔහු ඇමතිවරයෙක් වශයෙන් නොසැලකිය යුතුයි කියලා. නමුත් ඒක විවාද සම්පන්නයි.
මෙච්චර අමාත්යවරුන් හිටිය පළියට ඔවුන් මහලොකු සේවයක් කරන්නේ නැහැ. අමාත්ය මණ්ඩලයෙන් කෙරෙන්නේ රාජ්යයේ තීරණාත්මක ප්රතිපත්තිමය තිරණ ගැනීමයි. ඒත් එවැනි කාර්යභාරයක් ඉටුකළ හැකි අමාත්යවරුන් විශාල පිරිසක් මේ කැබිනට් එකේ ඉන්නවා කියලා හිතන්න අමාරුයි.
අද ඇමතිකම් දෙන්නේ රටට සේවය කිරීමට නෙවෙයි. ආණ්ඩුවක් ගෙනියන්න නම් අමාත්යධුර දීලා රඳවාතබාගන්න වෙලා තියෙනවා, රටේ තියෙන දූෂිත දේශපාලන ක්රමවේදය නිසා. එම ක්රමවේදය තුළ අමාත්යධුර ඉල්ලාගෙන කෑගහන කට්ටිය වගේම, නොදුන්නොත් අනිත් පැත්තට යන්න හදන කට්ටියකුත් ඉන්නවා. ඒ අය රඳවාගන්න තමයි ඇමති සංඛ්යාව වැඩිකරන්න වෙලා තියෙන්නේ. ඔවුන් නඩත්තු කරන්න යන වියදම සෑහෙන මූල්ය අපරාධයක්. අමාත්ය සංඛ්යාව වැඩි කළත්, මහජනතාවට බරක් නොපැටවෙන්න නම්, ඔවුන්ට දීලා තියෙන යානවාහන, ආරක්ෂාව, රාජ්ය වියදම් ඇතුළු අනෙකුත් වරප්රසාද අඩුකළ යුතුයි. අස්වෙලා යන්න හිටපු ඇමතිවරුත් ආයේ රඳවාගත්තේ මහජනතාවට තියෙන ආදරේට නෙවෙයිනේ.
පසුගිය දිනවල විවේචනයට ලක්වුණු තවත් දෙයක් තමයි මාධ්ය හැසිරීම..
ප්රධාන ධාරාවේ මුද්රිත හා විiුත් මාධ්ය බොහොමයක් පසුගිය මාස දෙකකට ආසන්න කාලය තුළ මේ කුමන්ත්රණයට පක්ෂව කටයුතු කළ බව අපි දැක්කා. එහෙම තිබියදීත්, මහජන මතය අනිත් පැත්තට ගියේ ප්රජාතන්ත්රවාදය ආරක්ෂා කරගැනීම වෙනුවෙන්. විශේෂයෙන් සමාජ මාධ්යවලට එකතුවෙලා හිටපු මිලියන හයක පිරිසක් මේ ප්රධාන ධාරාවේ මාධ්ය ප්රතික්ෂෙප කළා. ඔවුන්ව විශ්වාස කළේ නැහැ. එනිසා ඒ මාධ්යවල විශ්වසනීයත්වය නැතිවුණා. ඒ නැතිවුණේ, මහජනතාව ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට හා ප්රජාතන්ත්රවාදයට ගරු කළ නිසා. එනිසා, එක්සත් ජාතික පක්ෂය ප්රමුඛ පිරිස බලයට ඇවිත් අපට අමාත්යවරු හැත්තෑවක් අසූවක් ඕනෑ කිව්වොත්, ඒ මහජන මතය අනිත් පැත්තට යනවා සමාජ මාධ්ය හරහාම. මේ වාගේ පටු ඉල්ලීම්වලට අමාත්යවරුන් ගියාම, එජාපය ප්රමුඛ ආණ්ඩුව ඒ නිසාවෙන්ම මහජන අප්රසාදයක් ඇතිකර ගන්නවා.
ජනමාධ්ය ගැන ජනමාධ්ය තුළම සාකච්ඡාවක් ඇතිවෙනවා කියලා මට පෙනෙන්නේ නැහැ. නමුත් සමාජ මාධ්ය තුළ, ප්රධාන ප්රවාහයේ මාධ්ය ගැන සෑහෙන විවේචනාත්මක කතිකාවතක් යනවා. අනාගතයේදී අමු ජාතිවාදී න්යාය පත්රයකින් ඇවිත්, නැවත වරක් ප්රජාතන්ත්රවාදයට, ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථාවට විරුද්ධව, ජාතිවාදී අන්තගාමී මනස්ගාත පාවිච්චි කරනවා. ඒ සඳහා භාවිත කරන්නේ මාධ්යයි. ඒ මාධ්ය හිමිකරුවන්ගේ වුවමනාවට හා ඔවුන්ගේ න්යාය පත්රයට අනුවයි. ඒ නිසා ප්රධාන මාධ්යවල ක්රියාකාරිත්වය පිළිබඳව එළිපිට සාකච්ඡාවක් එන්න ඕනෑ. ප්රධාන පෙළේ පුද්ගලික මාධ්ය ආයතන යම් යම් අවස්ථාවලදී ප්රජාතන්ත්රවාදයට ගරුකළ බවත් ඇත්ත. නමුත් ඔවුන් ගැතිකම් කරන නායකයන් සහ ඔවුන්ගෙන් වාසි ලබන නායකයන් ආරක්ෂා කිරීමට, ඔවුන් සමග නැති නායකයන්ගේ දේශපාලන බලය අහෝසි කිරීම සඳහා ගෙනයන වැඩපිළිවෙළ වෙනුවෙන් ඔවුන් පාවිච්චි කරන්නේ මහජනයාට හිමි විද්යුත් සංඛ්යාත. ඒක පොදු දේපළක්. ඒ නිසා ඔවුන් නියාමනයකට යටත් විය යුතුමයි. ඒ නියාමනය, මාධ්යකාරයන්ට හා මාධ්ය ආයතනවලට ඕනෑ ඕනෑ විදියට පාවිච්චි කරන්නට නොදිය යුතුයි. යම්කිසි ආකාරයකට රජයේ මැදිහත්වීමක් තුළ, ස්වාධීන අධිකාරියක් යටතට ගෙන ආ යුතුයි. ඒ සඳහා සුදුසු මෙවැනි අවස්ථාවක් නැවත නොලැබෙන්නට පුළුවන්.■
■ අරුණ ජයවර්ධන