නඩු තීන්දුව එනකල්..

ගිය සිකුරාදා අවසන් වූ, ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුව විසිරවීමට විරුද්ධව ඉදිරිපත් කර තිබුණු මූලික අයිතිවාසිකම් පෙත්සම් විභාගයේ නඩු තීන්දුව ගැන මුළු රටම නොඉවසිල්ලෙන් බලා සිටි බව පෙනේ. උඩ නඩු තීන්දුවේ සාකච්ඡා කළ යුතු ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා නීතියට අදාළ බැරෑරුම් කාරණා ගණනාවක්ම තිබුණි.
මේ අතර, නඩු තීන්දුව සිකුරාදාට පෙර ලබා දෙන්න යැයි ජනාධිපතිතුමා නිීතිපතිවරයා මාර්ගයෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් ඉල්ලා සිටීමට යන බව පුවත්පත්වල වාර්තා වී තිබිණ. එය වැරදි වාර්තාවකැයි ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් තවමත් ප්‍රතික්‍ෂේප කර ද නැත. එය ඇත්ත නම්, නඩුවේ ප්‍රධාන පාර්ශ්වකරුවෙකු සහ ප්‍රධාන චුදිතයාද වී සිටින කෙනෙකුට එසේ කළ හැකිද? එය නීතියට අදාළද? නඩු යෑමේ සදාචාරයට අදාළද? යන ප්‍රශ්නය කවුරුන් හෝ මතු කරන බවක්ද නොපෙනේ. නීතිපතිවරයාගෙන් ජනාධිපතිතුමා ඉහත කී නියෝගය හෝ ඉල්ලීම කළහොත්, එහි ඇති නෛතික සහ සදාචාරමය නිවැරදි බව ගැන නීතිපතිවරයා කල්පනා කරාවිද? තමා ජනාධිපතිවරයාගේ නොව, රාජ්‍යයේත් මහජනතාවගෙන් නිල නීතිඥයාය යන මූලධර්මයත්, තමාගේ පත්වීම ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ අනුමැතිය යටතේ සිදුවූ එකක් බවත්, එතුමාට මතක් වේවිද? අප රටේ පුරවැසියෝ මේ කරුණු ගැනද විමසිල්ලෙන් සිටිති.

ව්‍යවස්ථා යළි සංශෝධනය
මේ අතර, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව සංශෝධනය කිරීම පිළිබඳ විවාදයද බැරෑරුම් ලෙස අලුත් වී තිබේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් ප්‍රවේශ දෙකක් දැන් ඉදිරිපත් වී තිබේ. ඒ දෙක එකිනෙකට ප්‍රවේශ දෙකක්ද වෙයි.
පළමුවැන්න, 19 වැනි සංශෝධනය ව්‍යංගයෙන් සහ යටිකූට්ටුකාර ලෙස අහෝසිකර, 2015 දී පාර්ලිමේන්තුවේ 2/3ක ඡන්දයෙන් අහෝසි කරන ලද 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරින්, හොර පාරෙන් ගෙන ඒමයි. දෙවැන්න, ජනාධිපති ක්‍රමයේ 19 වැනි සංශෝධනය යටතේද ඉතිරි වී තිබෙන අංගද අහෝසිකර, ජනාධිපති ක්‍රමය සම්පූර්ණයෙන්ම නැති කිරීමයි.
මේ ප්‍රවේශ හා අරමුණු දෙක ගැන වෙන වෙනම සාකච්ඡා කළ යුතුය.

දහඅට හොරෙන් ගෙනඒම
මෙය මෛත්‍රීපාල-මහින්ද සන්ධානයේ ක්ෂණික දේශපාලන අරමුණක් වී ඇති බව පෙනේ. ඔක්තෝබර් 26 දා අගමැති රනිල් වික්‍රමසිංහ අස් කිරීම, මහින්ද රාජපක්‍ෂ අගමැති ධුරයට පත් කිරීම, පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය කල් තැබීම, පාර්ලිමේන්තුවේ කෝලහල කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීමත්, මහ මැතිවරණයක් ඉල්ලා උද්ඝෝෂණය කිරීම යන මේවා සියල්ල 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරෙන් ගෙනඒමේ ක්‍රියා මාර්ගයේ කොටස්ය. ඒ පිළිබඳව ප්‍රජාතන්ත්‍රගරුක පුරවැසියන් අවබෝධයෙන් සිටිය යුතුය.
ජනාධිපති සිරිසේන ඔක්තෝබර් 26 දා සිට කළ ඉහත දැක්වූ දේ, ඔහු ව්‍යවස්ථාව නොදැන කළ දේ නොවේ. එය මහින්ද පාර්ශ්වයේ අය සමග එකතු වී හිතාමතාම සැලසුම් කරන ලද ක්‍රියාවලියකි. රනිල් අස් කිරීමටත්, මහින්ද අගමැති ධුරයට පත් කිරීමටත් ජනාධිපතිට ව්‍යවස්ථාමය බලයක් නැති බව දැන දැනත්, ඔහු එය කෙළේ, පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් කෙසේ හෝ ලබා ගෙන එම තීරණ දෙකම පසුව දේශපාලන වශයෙන් සුජාත කර ගැනීමටයි. පාර්ලිමේන්තු සැසිවාරය කල් දැමුවේ, අල්ලස් දී මන්ත්‍රීවරුන් ඇදගැනීම සඳහා කාලයත්, ඉඩකඩත් ලබා ගැනීමටය. යම්කිසි ලෙසකින් පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරය ලබාගැනීමට සිරිසේන-රාජපක්‍ෂ හවුල සමත් වූයේ නම්, ඔක්තෝබර් 26 දා ජනාධිපතිවරයා කළ ක්‍රියාව දේශපාලන වශයෙන් සුජාත සහ ආරක්ෂා කර ගැනීමට ඔවුන් අපේක්‍ෂා කළ බව පෙනේ. පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතරයක් නැතිව පැරදෙන රනිල් පාර්ශ්වය, සටනක් නොදී පසුබසිනු ඇතැයිද ඔවුන් අපේක්‍ෂා කරන්නට ඇත.
අගමැති ඉවත් කිරීම, අලුත් කෙනෙකු පත් කිරීම සහ පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම යන ජනාධිපති සිරිසේන 19 වැනි සංශෝධනයෙන් පිටත ගත් ක්‍රියා මාර්ග 18 වැනි සංශෝධනය යටතේ, 2015 අප්‍රියෙල් මාසයට පෙර ජනාධිපතිට තිබූ අසීමිත බලය, නැවත හොර පාරකින් ලබා ගැනීමය. පාර්ලිමේන්තුව විසුරුවා හැරීම සම්බන්ධ මූලික අයිතිවාසිකම් නඩු විභාගයේදී ජනාධිපතිවරයා නියෝජනය කළ නීතිපතිවරයාත්, මහින්ද පාර්ශ්වය නියෝජනය කළ සියලුම නීතිඥවරුනුත්, ඉදිරිපත් කළ තර්ක සියල්ලේම එක පොදු ස්ථාවරයක් තිබිණ. එනම්, ලංකාව තවමත් තිබෙන්නේ 18 වැනි සංශෝධනය යටතේය යන්නයි. ඔවුන් කිසිවෙකුත් 19 වැනි සංශෝධනයේ වලංගුතාව පිළිගත්තේ නැත. ඔවුන්ගේ සෑම තර්කයකම තිබුණේ, 19 වැනි සංශෝධනය තිබියදීත් 18 වැනි සංශෝධනය තවමත් බලාත්මක බවයි. ඔවුන්ගේ අපේක්‍ෂාව වන්නේ මෙම නඩු තීන්දුව මගින් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයද ඔවුන්ගේ ස්ථාවරය අනුමත කරමින්, 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරින් ගෙන ඒමේ උප්පරවැට්ටියට හවුල් වනු ඇත යන්නයි.
මේ අතර, ජනාධිපතිවරයාට අසීමිත බලතල ලබා දෙන 18 වැනි සංශෝධනය පස්සා දොරෙන් ගෙන එමින්, සිරිසේන මහතා අසීමිත බලතල ඇති ජනාධිපතිවරයා වූ පසු, එවැනි ජනාධිපති කෙනෙකුට යටත් අගමැතිවරයෙකු වන මහින්ද රාජපක්‍ෂගේ තත්ත්වය කුමක් වනු ඇද්ද? සිරිසේන-රාජපක්‍ෂ යන දෙදෙනා අතර ඇතිවන ජනාධිපති-අගමැති බල සම්බන්ධතාවේ ස්වභාවය කුමක් වනු ඇද්ද? ඇත්ත වශයෙන් සිදුවනු ඇත්තේ මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහින්ද රාජපක්‍ෂ කෙනෙකු බවටත්, මහින්ද රාජපක්‍ෂ දිමු ජයරත්න කෙනෙකු බවටත් පරිවර්තනය වීමද? ජනාධිපති සිරිසේන එසේ සිතුවත්, මහින්ද රාජපක්‍ෂ හා ඔහුගේ පාර්ශ්වයේ කිසිවෙකුවත් එසේ සිතනු ඇතැයි කිසිසේත්ම විශ්වාස කළ නොහැකිය.

සිනාරියෝ
එසේ නම් ඔක්තෝබර් 26 දා කුමන්ත්‍රණය සාර්ථක වූයේ නම්, ඉන් පසුව සිදුවන්නට ඉඩ තිබුණේ කුමක්ද? සිදුවිය හැකිව තිබුණු සිනාරියෝ තුනක් ගැන අපට අනුමාන කළ හැකිය.
පළමුවැන්න තම බලය තහවුරු කරගත් වහාම, අගමැති මහින්ද රාජපක්‍ෂ ‘ඉල්ලා අස්වන්නැ’යි ජනාධිපති සිරිසේනට, තම බාල සහෝදරයා අත පණිවිඩයක් යැවීමයි. ජනාධිපති අස්වූ විගස, ජනාධිපති ලෙස දිවුරුම් දීමට, අගමැතිව සිටින මහින්ද රාජපක්‍ෂට 19 වැනි සංශෝධනයෙන් බාධාවක් නැත. එවිට සිදුවනු ඇත්තේ සිරිසේන අමනාපයෙන්, පරාජිතව, අනාගතය ගැන කිසිදු සහතිකයක් නැතිව දේශපාලන වශයෙන් අනාරක්‍ෂිත තත්ත්වයකට පත්වීමයි.
දෙවැනි සිනාරියෝව, මෙම අනතුරට ජනාධිපති සිරිසේන ඇද නොදමන්නක් විය හැකිව තිබුණකි. එනම් සිරිසේන-රාජපක්‍ෂ පාර්ශ්ව දෙක අතර ඇති අලිඛිත අවබෝධතා ගිවිසුමක් මත, සිරිසේන ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉවත්වී, රාජපක්‍ෂට ඒ තැන ලබා ගැනීමට සාමකාමීව,සහ සිය කැමැත්තෙන් ඉඩ දීමයි. එවැන්නක් සාර්ථක වීමට නම්, ජනාධිපති සිරිසේන සහ පවුලේ අය පළිගැනීම්වලට සහ හිරිහැරකිරීම්වලට ලක් නොකරන බවට ආරක්ෂණ සහතික, එනම් සිකියුරිටි ගැරන්ටි කිරීම්, රාජපක්‍ෂ පාර්ශ්වයෙන්, ජනාධිපති සිරිසේනට දිය යුතුව තිබිණ. එවැනි ආරක්ෂණ සහතික නැතිව, තමන් හා වෛර බැඳ සිටි පිරිසකට රාජ්‍ය බලය භාරදී විශ්‍රාම ගැනීමට, ජනාධිපති සිරිසේන කැමැතිව සිටියා දැයි අපි නොදනිමු.
තුන්වැනි සිනාරියෝ එක, ඉක්මණින් පාර්ලිමේන්තු මැතිවරණයක් පැවැත්වීමටත් රාජපක්‍ෂ පාර්ශ්වය එයින් ජයගත් පසු, ජනාධිපති සිරිසේන, නාමික ජනාධිපති බලතල පමණක් පාවිච්චි කරමින්, 18 වැනි සංශෝධනය යළි ගෙනැවිත්, එය පාර්ලිමේන්තුව ලවා සම්මත කර ඉන්පසු පැවැත්වෙන ජනාධිපති මැතිවරණය දිනීමට, මහින්ද රාජපක්‍ෂට අවකාශ ලබාදී, දේශපාලනයෙන් විශ්‍රාම ගැනීමයි. එයද සාර්ථක වීමට නම්, ජනාධිපති සිරිසේනට ආරක්ෂණ සහතිකය ලබාදෙන අවබෝධතා ගිවිසුමක් පාර්ශ්ව දෙක අතර ඇතිවිය යුතුය.

ආරක්ෂණ සහතික
ජනාධිපති සිරිසේනගේ ‘ආරක්ෂණ සහතික’ පිළිබඳ කරුණු තරමක් පැහැදිලි කළ යුත්තකි. 2014 ඔක්තෝබර් මාසයේ සිට මේ වසර මැද භාගය දක්වා ජනාධිපති සිරිසේන සහ රාජපක්‍ෂ පාර්ශ්වය අතර තිබුණේ, ලංකාවේ පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍යයෙන් නොතිබෙන ආකාරයේ අන්‍යොන්‍ය වෛරී සහ පළිගැනීම්සුලු සම්බන්ධයකි. එය පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ, දේශපාලන පිළිමලුන් අතර සාමාන්‍යයෙන් පවතින “එදිරිවාදී” සම්බන්ධයේ සීමා ඉක්මවා ගිය “සතුරු” සහ වෛරී සම්බන්ධයකි. එය අන්‍යොන්‍ය පළිගැනීම යන පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍යයෙන් නැති, ජේ.ආර්. ජයවර්ධන 1978 දී හඳුන්වා දුන් පළිග ැනීමේ දේශපාලනය තරමක් අන්තයකට ගෙනයාමකි. පාර්ලිමේන්තු දේශපාලනයේ සාමාන්‍ය ලක්ෂණයක් නම්, අනුගාමිකයන් වෛර කරමින්, එකිනෙකා මරාගත්තත්, පක්‍ෂ නායකයන් අතර පවතින අන්‍යොන්‍ය මිත්‍රත්වය, අවබෝධය සහ එකිනෙකා ආරක්ෂා කර ගැනීමේ සංස්කෘතියයි. මේ සම්ප්‍රදාය කඩා ඇත්තේ ජේ.ආර්., මෛත්‍රීය. “මෛත්‍රී නමට මෛත්‍රී වුණත්, කරන්නේ වෛරය පැතිරවීමයි.” යනුවෙන් මහින්ද රාජපක්‍ෂ සහ විමල් වීරවංශ පුන පුනා කිව්වේ නිකම්ම නොවේ. වෛරයේ රස්නය ඔවුන්ට දැනුණ නිසාය.
දැන් කාරණය වන්නේ මෙයයි. මෛත්‍රී මෙන්ම රාජපක්‍ෂලා සහ වීරවංසලාද වෛරයේ අතීතය අමතක නොකරන අය වීමයි. මෙවැනි අය අතර ඇති වන දේශපාලන සන්ධාන වූ කලි, නයා සහ මුගටියා අතර ඇතිවිය හැකි ආකාරයේ සන්ධානයි. ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉවත්ව ශ්‍රීලනිපයේ නායකයා ලෙස දේශපාලනය කිරීමට හෝ හාල් මෝලක් කිරීමට පොලොන්නරුවට ආපසු යාමට හෝ පෙර ජනාධිපති සිරිසේනට, රාජපක්‍ෂලාගෙන් සහ වීරවංසලාගෙන් “ආරක්ෂණ සහතික” අවශ්‍ය වන්නේ එබැවිනි.
මේ අතර, ජනාධිපති සිරිසේන මහතා ඔක්තෝබර් 26 දා සිට මේ දක්වා කර ඇති දේවලින්, ලංකාවේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පිළිබඳ මහජන කතිකාවට එක් අවසාන සේවයක් එතුමා වක්‍රාකාරව කර ඇත. එනම් ජනාධිපතිධුරයත්, ජනාධිපති ක්‍රමයත් සම්පූර්ණයෙන්ම, වහාම, නිරනුකම්පිකව අහෝසි කළ යුතුය යන තර්කයට, ඉතා ප්‍රබල අලුත් හේතු ගණනාවක්ම සපයා දීමයි.■