ලසන්ත රුහුණගේ
ශ්‍රී ලංකා ආර්ථිකය නම් වූ දරුවා වැල් පාලමෙන් එගොඩ කිරීම සඳහා තමා බරගත් බව කී හිටපු අනුප්‍රාප්තික ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ඔහු එම ධුරයේ කටයුතු කළ 2022 ජුලි සිට 2024 සැප්තැම්බර් දක්වා වූ මාස 26ක කාලයේදී විදේශ රටවල් සඳහා සංචාරය 24ක් සිදුකර ඇත.
ඔහු අනුප්‍රාප්තික ජනාධිපතිවරයා ලෙස පත්වූ 2022 වර්ෂයේදී විදේශ රටවල් සඳහා සංචාර 4ක නිරතවී ඇති අතර 2023 වර්ෂයේදී විදේශ රටවල් සඳහා සංචාර 16ක් සිදුකර ඇත. එමෙන්ම 2024 වර්ෂයේදී විදේශ රටවල් සඳහා සංචාර 4ක් සිදුකර ඇත.
විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය විසින් පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ඇති 2022 වාර්ෂික කාර්ය සාධන වාර්තාවට අනුව එම වර්ෂය වෙනුවෙන් ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් වීවීඅයිපී (ඉතා ඉතා වැදගත් පුද්ගලයන්) චාරිකා සඳහා ලබාදී ඇති ප්‍රතිපාදනය රුපියල් 62,178,000ක් වන අතර ඉන් රුපියල් 59,020,000ක් වියදම් කර තිබේ. එය වෙන්කරන ලද ප්‍රතිපාදනයෙන් 95%ක් වැය කිරීමකි.
විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශය පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර ඇති 2023 වාර්ෂික කාර්ය සාධන වාර්තාව අනුව වීවීඅයිපී සංචාර සඳහා 2023 වර්ෂයේදී ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් එම අමාත්‍යාංශයට ලබාදී ඇති මුදල රුපියල් 384,853,000ක් වන අතර ඉන් රුපියල් 373,809,000ක් වැයකර තිබේ. එම වැය කිරීම වෙන්කරන ලද ප්‍රතිපාදනයෙන් 97%කි.
2024 වර්ෂය සඳහා ජනාධිපති කාර්යාලය වීවීඅයිපී සංචාර සඳහා විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයට කොතරම් මුදලක් ලබාදී තිබේද යන්න නිශ්චිතවම වාර්තා නොවෙතත්, හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාගේ විදේශ සංචාර සඳහා ගුවන් ටිකට් පත් වෙනුවෙන් වැය කළ මුදල් පිළිබඳ වාර්තාවක් අපට ලැබී තිබේ. එම වාර්තාවේ සඳහන් වන්නේ හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ 2024 වර්ෂයේ කළ ස්විට්සර්ලන්ත, උගන්ඩා හා ඕස්ටේ්‍රලියානු සංචාර පමණක් වන අතර 2024 මැයි මාසයේ සිදුකළ ඉන්දුනීසියාවේ බාලි නුවර සංචාරය පිළිබඳ තොරතුරු එහි ඇතුළත් වන්නේ නැත.
එම වාර්තාවේ ඇති තොරතුරු අනුව ස්විට්සර්ලන්තයේ හා උගන්ඩාවේ කළ සංචාර වෙනුවෙන් ගුවන් ටිකට්පත්වලට රුපියල් 16,825,000ක් වැයකර තිබේ. එය හිටපු ජනාධිපතිවරයාගේ ගුවන් ටිකට්පත් සඳහා පමණක් විය නොහැකි අතර ඔහු සමඟ එම සංචාරවල නිතර වූ පිරිසේම ගුවන් ටිකට්පත් සඳහා වැයකළ වියදම විය යුතුය. එමෙන්ම එම වාර්තාවේ සඳහන් කර ඇත්තේ ඕස්ටේ්‍රලියාවේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් ගෙවීම් සිදුකර නොමැති බවයි.
එම වාර්තාවට අනුව ජනාධිපතිවරයා 2023 වර්ෂයේ කළ විදේශ සංචාර වෙනුවෙන් මිලදී ගත් ගුවන් ටිකට්පත් වෙනුවෙන් රුපියල් 61,783,593.50ක මුදලක් වැය කර තිබේ. ඒ 2023 මැයි 04 සිට 09 දක්වා එක්සත් රාජධානියේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 4,028,800ක්, මැයි 23,24 සිංගප්පූරුවේ හා මැයි 24 සිට 27 දක්වා ජපානයේ කළ සංචාර වෙනුවෙන් රුපියල් 3,176,988.50ක්, ජුනි 17 සිට 21 දක්වා එක්සත් රාජධානියේ හා ජුනි 21 සිට 25 දක්වා ප්‍රංශයේ කළ සංචාර වෙනුවෙන් රුපියල් 11,145,500ක්, ජුලි 20,21 ඉන්දියාවේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 313,464ක්, අගෝස්තු 21,22 සිංගප්පූරුවේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 3,561,500ක්, සැප්තැම්බර් 13 සිට 16 දක්වා කියුබාවේ, සැප්තැම්බර් 16 සිට 21 දක්වා ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ හා සැප්තැම්බර් 21 සිට 24 දක්වා එක්සත් රාජධානියේ කළ සංචාර වෙනුවෙන් ගුවන් ටිකට් පත් සඳහා රුපියල් 23,646,817ක්, සැප්තැම්බර් 27 සිට ඔක්තෝබර් 01 දක්වා ජර්මනියේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 5,398,300ක්, ඔක්තෝබර් 15 සිට 19 දක්වා චීනයේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 6,293,418ක්, නොවැම්බර් 16 සිට 18 දක්වා මාලදිවයිනේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 1,069,900ක්, නොවැම්බර් 30 සිට දෙසැම්බර් 04 දක්වා එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යයේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 3,148,906ක් වශයෙන් ගුවන් ටිකට් පත් සඳහා වැය කර ඇත.
2022 වර්ෂය ගත් කල එම වර්ෂයේ සැප්තැම්බර් 17 සිට 20 දක්වා එක්සත් රාජධානියේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 5,696,140ක්, සැප්තැම්බර් 26 සිට 28 දක්වා ජපානයේ හා සැප්තැම්බර් 28 සිට 30 දක්වා පිලිපීනයේ කළ සංචාර වෙනුවෙන් රුපියල් 5,903,300ක්, නොවැම්බර් 06 සිට 09 දක්වා ඊජිප්තුවේ කළ සංචාරය වෙනුවෙන් රුපියල් 4,538,552ක් වශයෙන් ගුවන් ටිකට් පත් සඳහා වැයකර ඇත.
ජනාධිපතිවරයා හෝ ඔහු සමඟ විදේශගත වන නිලධාරීන්ට ගෙවීම් සිදුකරන්නේ ගුවන් ටිකට්පත් සඳහා පමණක් නොවේ. ඊට අදාළව තවත් දීමනා හා ගෙවීම්ද තිබේ. ඒ සම්බන්ධයෙන් වන ප්‍රධාන චක්‍රලේඛය නිකුත් කරන්නේ මුදල් අමාත්‍යාංශයේ හිටපු ලේකම් ආර්එච්එස් සමරතුංග විසින් 2015.05.15 දින සහිතවය. ඒ රාජකාරි විදේශ ගමන් සඳහා විනිමය මුදා හැරීම හා ඒ ආශ්‍රිත වියදම් ලෙස සඳහන් කරමින්ය.
සාකච්ඡා, සම්මන්ත්‍රණ, පුහුණු වැඩසටහන් ඇතු`ඵ සියලු රාජකාරි කටයුතු සඳහා විදේශගත වන නිලධාරීන්ට එය අදාළය. එම දීමනා අතර එකක් වන්නේ අනියම් දීමනාවක් ගෙවීමය. නිල දූත කාර්යයක් සඳහා රජය නියෝජනය කරමින් විදේශගත වීමේදී විදේශ රජය හෝ ප්‍රදානක ආයතනය විසින් එම රටේදී දරනු ලබන ගමන් වියදම්, ගුවන් තොටුපළ ගාස්තු, දූරකථන වියදම් යනාදිය පියවා ගැනීම සඳහා කිසියම් මුදලක් නොගෙවන විටදී එක් දිනකට ඇමරිකා එක්සත් ජනපද ඩොලර් 75 බැගින් උපරිම දින 15ක් සඳහා ඒ යටතේ ලැබේ.
එවැනි විදේශ ගතවීමකදී නවාතැන් හා ආහාරපාන සඳහා වූ වියදම් විදේශ රජය හෝ ප්‍රදානක ආයතනය විසින් නොදරනු ලබන අවස්ථාවකදී සංයුක්ත දීමනාවක් ගෙවනු ලැබේ. එම සංයුක්ත දීමනාව රටවල් අනුව බෙදා ඇති අතර ඊට අමතරව පළමුවන හා දෙවන ගණය වශයෙන්ද බෙදා ඇත. එම පළමු ගණයට අමාත්‍යවරුන්, පළාත් ආණ්ඩුකාරවරුන්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්, පළාත් සභා අමාත්‍යවරුන් හා සභාපතිවරුන්, මහ නගර සභා පුරපතිවරුන් සහ නගර සභා හා ප්‍රාදේශීය සභා සභාපතිවරුන් අයත්වේ.
ඊට අමතරව රාජ්‍ය පරිපාලන චක්‍රලේඛ 6-2006 අනුව ආරම්භක මාසික වැටුප රුපියල් 36,755ක් හෝ ඊට ඉහළ වැටුප් පරිමාණයක් හිමි රජයේ නිලධාරීන්, ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ හා අභියාචනාධිකරණ විනිසුරුවරුන්, කොමිෂන් සභා සභාපතිවරුන්, විදේශ සේවයේ විදේශ දූත මණ්ඩල ප්‍රධානීන්, ජනාධිපති උපදේශකවරුන්, ශ්‍රී ලංකා මහ බැංකුවේ අධිපති, නියෝජ්‍ය අධිපති, සහකාර අධිපති, රාජ්‍ය බැංකු සභාපතිවරුන්, මහ කළමනාකරුවන් හා ප්‍රධාන විධායක නිලධාරීන්, විශ්වවිද්‍යාල උපකුලපතිවරුන්, රාජ්‍ය සංස්ථා හා ව්‍යවස්ථාපිත මණ්ඩල හා රාජ්‍ය සමාගම්වල සභාපතිවරුන් හා ප්‍රධාන විධායක නිලධාරීහු ඊට අයත් වෙති.
එම චක්‍රලේඛයේ උපලේඛනයේ ඇති 5 කාණ්ඩයට ඇතුළත් විදේුශ රටකට යෑමේදී පළමුවන ගණනයට අයත් පිරිසට පැය 24ක එක් දිනක් සඳහා සංයුක්ත දීමනා වශයෙන් ඇමරිකානු ඩොලර් 530ක් ගෙවනු ලබන අතර 4 කාණ්ඩයට අයත් රටකට යෑමේදී ඩොලර් 400ක් ගෙවනු ලැබේ. එම ගමන් වලදී විදේශ රජය විසින් නවාතැන් පහසුකම් පමණක් සපයන්නේ නම් ආහාර පාන සඳහා සංයුක්ත දීමනාවෙන් 35%ක් ලැබෙන අතර ආහාර පාන පමණක් ලැබෙන්නේ නම් සංයුක්ත දීමනාවෙන් 65% ක් ගෙවනු ලැබේ.
එම පස්වන කාණ්ඩයට අයත් රටවල් වන්නේ එක්සත් ජනපදය, එක්සත් රාජධානිය, ස්විට්සර්ලන්තය, දකුණු කොරියාව, සිංගප්පූරුව, සීෂෙල්ස්, ස්වීඩනය, සෙනිගල්, රුසියාව, නෝර්වේ, නයිගර්, නවසීලන්තය, නෙදර්ලන්තය, ලිබියාව, ජපානය, ඉතාලිය, ඊශ්‍රායලය, හොංකොං, ෆින්ලන්තය, ජර්මනිය, ප්‍රංශය, ඩෙන්මාර්කය, චීනය, චැඩ්, කැනඩාව, බ්‍රසීලය, ඔස්ටි්‍රයා, ඕස්ටේ්‍රලියාව හා ඇන්ගෝලාවයි.
4 වන කාණ්ඩයට අයත් රටවල් වන්නේ බෙල්ජියම, බෙනින්, බර්කිනාෆාසෝ, කැමරුන්, මධ්‍යම අප්‍රිකානු ජනරජය, කොළොම්බියාව, කෝංගෝව, ක්‍රොඒෂියාව, කියුබාව, චෙක් සමූහාණ්ඩුව, කොංගෝ ජනරජය, ජිබුටි, ග්‍රීසිය, අයිස්ලන්තය, ඉන්දියාව, අයිවරි කෝස්ට්, ජෝර්දානය, කසකස්ථානය, ලැට්වියා, ලෙබනනය, ලක්ෂම්බර්ග්, මාලි, නව කැලිඩෝනියාව, නයිජීරියා, පෘතුගාලය, ස්ලොවෙක්, ස්පාඤ්ඤය, තායිවානය, තුර්කිය හා එක්සත් ආරබි එමීර් රාජ්‍යයයි.
ඊට අමතරව නිල චාරිකාවකදී සංග්‍රහ දීමනා වශයෙන් එක්සත් ජනපද ඩොලර් 750ක මුදලක්ද ලබාගත හැකි බවද, ගමන් බලපත්‍ර ගාස්තු හා වීසා ගාස්තු ලබාගත හැකි බවද, රුපියල් 2,400,000 නොඉක්මවන රක්ෂණ ආවරණයක්ද ලැබෙන බවද එම චක්‍රලේඛයේ සඳහන් කර ඇත.
ආර්ථික අර්බුදය හේතුවෙන් මෙම චක්‍රලේඛය 2023 මාර්තු 20 දින චක්‍රලේඛයක් මගින් මුදල් අමාත්‍යාංශ ලේකම් මහින්ද සිරිවර්ධන සංශෝධනයට ලක්කර ඇත. එයට අනුව අනියම් දීමනාව දිනකට ඩොලර් 40 බැගින් උපරිම දින 10ක් දක්වාද, සංයුක්ත දීමනාව 30% ක් අඩුකර ගෙවීමටද නියම කර ඇත. සංග්‍රහ දීමනාවේ වෙනස් සිදුකර නැත.
එම චක්‍රලේඛයද තවදුරටත් සංශෝධනයට ලක්කරමින් 2024 මැයි 28 දින මහින්ද සිරිවර්ධන මහතා තවත් චක්‍රලේඛයක් නිකුත් කර ඇත. ඒ මගින් සිදුකර ඇත්තේ රක්ෂණ ආවරණ සීමාව රුපියල් 2,400,000 සිට ඇමරිකානු ඩොලර් 50,000 නොඉක්මවන තත්වයක් දක්වා වැඩි කිරීමය. ඩොලරයක් රුපියල් 300ක් වශයෙන් ගත්කල එය රුපියල් 15,000,000 ක් හෙවත් එක් කෝටි පනස් ලක්ෂය දක්වා රක්ෂණ ආවරණය වැඩි කිරීමකි.
මේ අනුව ජනාධිපතිවරයා ඇතු`ඵ විවීඅයිපි පිරිස්වලට විදේශ සංචාර යනු සැප භුක්ති විඳීමේ එක් අවස්ථාවක් බව පෙනී යයි. ජනාධිපති කාර්යාලයෙන් වාර්ෂිකව රුපියල් මිලියන ගණනක විශාල මුදලක් විදේශ කටයුතු අමාත්‍යාංශයට ලබාදෙනු ලබන්නේ එම සැප අහිමිකර නොගැනීමේ බලාපොරොත්තුවෙන්ය. එය හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහ ඉතා කෙටි කාලයක් තුළ සිදුකළ විශාල විදේශ සංචාර තුළින් හඳුනාගත හැකිය. ජනතාවගේ අවධානයද මෙම කරුණ කෙරෙහි යොමුවිය යුතුය. මන්ද මේ ආකාරයට රුපියල් මිලියන ගණන්වලින් වැය වන්නේ පොදු මහජන මුදල් වන හෙයින්ය.
හිටපු ජනාධිපති රනිල් වික්‍රමසිංහගේ 2022 විදේශ සංචාර
සැප්තැම්බර් 19 සිට 22 දක්වා එලිසබෙත් මහ රැජිනගේ රාජ්‍ය අවමඟල් උත්සවය සඳහා සංචාරය
සැප්තැම්බර් 26 සිට 28 දක්වා ජපානයේ හිටපු ජවාධිපති ෂින්සෝ අබේ මහතාගේ රාජ්‍ය අවමඟුල් උත්සවය සඳහා ජපාන සංචාරය
සැප්තැම්බර් 28 සිට 30 දක්වා ආසියානු සංවර්ධන බැංකුවේ පාලක මණ්ඩලයේ 55 වැනි වාර්ෂික රැස්වීමට සහභාගි වීම සඳහා පිලිපීනයේ සංචාරය
නොවැම්බර් 7 සිට 8 දක්වා එක්සත් ජාතීන්ගේ දේශගුණ විපර්යාස පිළිබඳ සම්මේලනයට සහභාගි වීම සඳහා ඊජීප්තුවේ සංචාරය
2023 විදේශ සංචාර
මැයි 04 සිට 08 දක්වා තුන්වන චාල්ස් රජුගේ රාජභිෂේකය සඳහා එක්සත් රාජධානියේ ලන්ඩන් නුවර සංචාරය
මැයි 22 හා 23 සිංගප්පූරු සංචාරය
මැයි 24 හා 25 ජපාන සංචාරය
මැයි 26 හා 27 මැලේසියා සංචාරය
ජුනි 17 සිට 21 දක්වා එක්සත් රාජධානියේ 2023 අයිඩීයූ සංසදය සඳහා එක්සත් රාජධානියේ ලන්ඩන් සංචාරය,
ජුනි 21 සිට 25 දක්වා ප්‍රංශයේ පැරිස් සංචාරය
ජුලි 20 සිට 21 දක්වා ඉන්දීය නිල සංචාරය
අගොස්තු 21 හා 22 සිංගප්පූරු නිල සංචාරය
සැප්තැම්බර් 13 සිට 16 දක්වා කියුබාවේ රාජ්‍ය නායක සමු`ඵවට කියුබාවට හා රාජ්‍ය නායක සමු`ඵවකට සහභාගි වීම සඳහා චීනයට කළ සංචාරය
සැප්තැම්බර් 16 සිට 21 දක්වා එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩල රැස්වීම සඳහා ඇමරිකාවේ නිව්යෝක් සංචාරය
සැප්තැම්බර් 21සිට 22 ලන්ඩන් සංචාරය
සැප්තැම්බර් 27 සිට 30 දක්වා බර්ලින් ගෝලීය සමු`ඵවට සහභාගි වීම සඳහා ජර්මන් සංචාරය
ඔක්තෝබර් 15 සිට 21 දක්වා චීන සංචාරය
නොවැම්බර් 15 සිට 18 දක්වා මාලදිවයින් සංචාරය
නොවැම්බර් 30 සිට දෙසැම්බර් 04 දක්වා කොප් 28 සමු`ඵවට සහභාගි වීම සඳහා ඩුබාහී සංචාරය
2024 විදේශ සංචාර
ජනවාරි 13 සිට 18 දක්වා ලෝක ආර්ථික සංසදය සඳහා ස්විට්සර්ලන්තයේ ඩාවෝස් නුවර සංචාරය
ජනවාරි 18 සිට 23 දක්වා නොබැඳි ජාතීන්ගේ සමු`ඵවට සහභාගි වීම සඳහා හා 77 කණ්ඩායම හා චීනය සමු`ඵවට සහභාගිවීම සඳහා උගන්ඩාවේ කම්පාලා නුවර සංචාරය
පෙබරවාරි 8 සිට 10 දක්වා ඉන්දියානු සාගර සමු`ඵව සඳහා ඕස්ටේ්‍රලියාවේ පර්ත් නුවර සංචාරය
මැයි 19 සිට 21 දක්වා ලෝක ජල සංසදයට සහභාගි වීම සඳහා ඉන්දුනීසියාවේ බාලි නුවර සංචාරය
