කඩිමුඩියේ ගෙන එන අණපනත් සමග පවතින දේශපාලන තත්වය විග්‍රහ කර ගන්නේ කොහොමද?
රටේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය සමග මේ තත්වය කෘත්‍රිම තත්වයක් විදියට තමයි විග්‍රහ කර ගන්න වෙන්නේ. ජනතාව විසින් තෝරා ගන්න ලද ජනාධිපතිවරයෙක් ජනතාව විසින්ම ඔහුගේ ධුර කාලයටත් කලින්ම ඉවත් කළා. ආර්ථිකයේ තිබුණු විනාශකාරී තත්වය සහ පාලනයේ තිබුණු අවපාලනය බොහොම පැහැදිලිවම පෙනෙන්නට තිබුණු නිසා, ජනතා නැගිටීමක් සිද්ධ වුණා. ඒ සාමකාමී අරගලය තුළින් බොහොම පැහැදිලි පණිවිඩයක් ලබා දුන්නා. ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පාලනයක අවශ්‍යතාව ඔවුන් මතු කළා.
එවැනි ජනතා නැගිටීමකින් පස්සේ තදබල ලෙස ජනතාව මර්දනයකට ලක් කරමින් ගමන් කරන වෙනස් තත්වය ඇතිවෙලා තියෙනවා. මෙය සිදු කරන්නේ ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ තාක්ෂණික ප්‍රතිපාදනයක් මත ජනතාවගේ ඡන්දයකින් තොරව පාර්ලිමේන්තු බහුතරයෙන් පත් වූ ජනාධිපතිවරයෙක් යටතේ. මෙන්න මේ වපසරිය තුළ තමයි අද සිදු වන දේ සිදුවෙන්නේ.
ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය පැත්තෙන් නම් මෙය කෘත්‍රිම අවස්ථාවක්. ජනතා වරමක් නැතුව ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ තාක්ෂණික අවස්ථාවකින් ජනාධිපතිධුරයට පත් වෙලා, ඉතාමත් පීඩාකාරී ලෙස ජන ජීවිතයට විශාල බලපෑමක් වෙන අණ පනත් ගෙන ඒම, පත්වීම් සිදු කිරීම ඉතාමත් ප්‍රශ්න සහගතයි. පහුගිය වකවානුව තුළ අවපාලනයක් ඇති වුණෙත් මගේ මතය අනුව නම් ආර්ථික අර්බුදය නිසා. ජනතාවට ඕනෑ වුණේ පාලනය නිසියාකාරව හදාගෙන අභියෝගවලට මුහුණ දෙන්න.
නමුත් දැන් අපිට පවතින පාලනය කියන්නේ පාර්ලිමේන්තුව කෙසේ වෙතත් ඔබ සූදානම් වෙන්න අභියෝගවලට මුහුණ දෙන්න, අපහසු තීරණ ගන්න වෙනවා, ඒවාට ඔබ, රටේ ජනතාව පරිත්‍යාගශීලී වෙන්න කියලා. ආර්ථික අර්බුදයක් තියෙන වෙලාවක ජනතාව අපහසුතාවට පත් වන බව බොහොම පැහැදිලියි. නමුත් මෙතැන තියෙන ප්‍රශ්නය තමයි ජනතාවගේ මතය කොතැනද නියෝජනය වෙන්නේ කියන එක. ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාව පිළිබඳව යම් දැනුමක් තිබෙන පුරවැසියෙක් හැටියට මම කියන්නේ මෙවැනි කෘත්‍රිම තත්වයක් තුළ පත්වන ජනාධිපතිවරයා හා එම රජය යම්කිසි විදියක දේශපාලන නිහතමානීබවක් පෙන්වන්නට ඕනෑ. මේ තත්වය රටේ අනාගතයට ඉතාමත් නරක විදියේ බලපෑම් ඇති කරන වකවානුවක් කියන එකයි මගේ මතය.
මානව හිමිකම් උල්ලංඝනය කිරීම, ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නොසලකා හැරීම, නීතියේ පාලනය ගිලිහී යාම තුළ රටේ ඉදිරිය කොහොම වේවිද?
මහජන ආරක්ෂක ඇමතිතුමා මානව හිමිකම් අපිට වැඩක් නැහැ කියද්දී, ජාත්‍යන්තර මානව හිමිකම් සංවිධාන කියන දේවල් අපිට වැඩක් නැහැ කියද්දී, අපි කරන්නේ අපිට ඕනෑ දේ කියලා කියද්දී රටේ ජනාධිපතිවරයා ඒ සම්බන්ධව ප්‍රතිචාරයක් නොදක්වා ඉන්නවා කියන එකෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ ජනාධිපති ඒ ප්‍රකාශයන් අනුමත කරනවා කියලා. මේවා ආර්ථික ප්‍රශ්න විසඳන්න අවශ්‍ය ක්‍රියාවන් නෙමෙයිනේ.
මත් උවදුර ගැන විශාල ප්‍රශ්නයක් තියෙනවා කියලා අපි කවුරුත් පිළිගන්නවා. ඕනෑම රජයක වගකීමක් තමයි මත් උවදුර මර්දනය කිරීමට පියවර ගැනීම. නමුත් එක පාරටම ගහෙන් ගෙඩි එන්නා වාගේ මත්ද්‍රව්‍ය මර්දනයට සහ අපරාධකරුවන් මැඬ පැවත්වීමට විශාල ව්‍යාපාරයක් දියත් කරලා තියෙනවා. මේක සිදු වෙන්නට තිබුණේ අවුරුදු ගණනාවකට කලින්.
ඒක සිදු වෙන්නෙත් ප්‍රශ්නකාරී පසුබිමක් තුළ. වැඩබලන පොලිස්පතිතුමාගේ පත් වීමම ඉතාමත් ආන්දෝලනාත්මක පත්වීමක්. මේ වගේ දේවල් සහ ආර්ථිකය අතර තිබෙන සම්බන්ධය මොකද්ද? දැන් මේ සිදුවෙමින් තිබෙන්නේ රටේ දේශපාලනික තත්වය ඉතාමත් අස්ථාවර මට්ටමකට ගෙන යන එක. මේක ජනතාවගේ වරදක් නෙමෙයි. මේ ජනාධිපති ලෝක ඉතිහාසය හොඳින් දන්න කෙනෙක්. එතුමා දන්නවා මේ වගේ තත්වයක් තුළ කරන්න ඕනෑ කුමක්ද කියලා. නමුත් ජනතා නැගිටීම මර්දනය කරලා ඊට සහභාගිවූවන් ත්‍රස්තවාදීන් කරලා, ත්‍රස්තවාදය වැළැක්වීමේ පනත යටතේ අත්තඩංගුවට අරගෙන සියලුම මර්දනයන් ක්‍රියාත්මක කරවලා දැන් ජනතාව තමයි වැරදිකරුවන් බවට පත්වෙලා ඉන්නේ. ජනතාව මතින් තමයි මේ ඔක්කොම බර යන්නේ. ජනතාව තමයි පටි තද කර ගන්න ඕනෑ. ජනතාව තමයි පරිත්‍යාග කරන්න ඕනෑ.
ඒ සියලු දේම කරන ගමන් ජනතාවගේ නිදහස සීමා කිරීමට නීති අරගෙන එනවා. මේක තොරතෝන්චියක් නොමැතිව සිදුවන දෙයක්. දිගින් දිගටම නීති සම්පාදන න්‍යාය පත්‍රයක් ක්‍රියාත්මක වෙන බව හොඳටම පැහැදිලියි. නැවත වරක් අරගලයක් ඇති නොවෙන්න, ජනතා හඬ නිහඬ කරන්න තමයි මේ හැම දෙයක්ම ක්‍රියාතමක කරන්නේ. මම හිතන්නේ ජනතාවත් දැන් ඒක තේරුම්ගෙන තියෙනවා. දේශපාලන ස්ථාවරත්වයක් රටේ ඇති වන්නේ ප්‍රජාතන්තරවාදී පාලනයකින්. ජනතාව ඉතාමත් පීඩනයකින් ඉන්න බව වටහා ගන්න මහා ලොකු බුද්ධියක් තියෙන්න ඕනෑ නැහැ. එවැනි තත්වයක් තුළත් ජනතාව පීඩනයට පත් කිරීම සුදුසු නැති බව ඇයි වටහා නොගන්නේ. මේවා ඔක්කොම රට පිළිබඳව නොවෙයි බල දේශපාලනය පිළිබඳ ප්‍රශ්න.
අපි බලාපොරොත්තු වෙනවා මෙම වසරේ ඡන්දය තියාවි කියලා. අපිට පළාත් පාලන ඡන්දය අහිමි කළා. මුදල් නැහැයි කිව්වා, නමුත් වෙනත් දේවල් බොහොමයකට මුදල් වියදම් කළා. අධිකරණයෙනුත් කිව්වා ඡන්දය පැවැත්විය යුතුයි කියලා, නමුත් එයටත් පිටුපෑවා. පළාත් සභා ඡන්දය තිබ්බෙත් නැහැ. දැන් අපි බලාගෙන ඉන්න ඕනෑ පුරවැසියෝ හැටියට කුමන ඡන්දයද පවත්වන්නේ කියලා. ජනාධිපතිවරණය මෙම වසරේ පැවැත්විය යුතුව තිබෙනවා, පාර්ලිමේන්තු ඡන්දය පවත්වන්නට ජනාධිපතිවරයාට බලය තිබුණත් ඔහු ඒක කරන්නේ නැහැ. ඡන්දය පැවැත්විය යුතු වූවත් ඒ සඳහා සහතිකයක් නැහැ. ජනතාවට බලාගෙන ඉන්න තමයි වෙලා තියෙන්නේ. මේකටද ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය කියලා කියන්නේ. පාර්ලිමේන්තු ඡන්දයක් පැවැත් වුවත්, ජනාධිපතිවරණය පැවැත් වුවත් එය නිදහස් සහ සාධාරණ මැතිවරණයක් විය යුතුමයි.
රටක් විදියට ඇතිවෙලා තිබෙන තත්වයත් විශාල කළු පැල්ලමක් ඇතිවන තත්වයක්. ආර්ථික අර්බුදයෙන් ගොඩඒමේ දී රටේ දේශපාලනය තත්වය අතිශයින්ම වැදගත්. අපි ලෝකයට කියන්නට ඕනෑ දෙයක් තමයි, ඔව් අපිට විශාල ආර්ථික අර්බුදයක් තියෙනවා. නමුත් රටේ පාලනය නිසියාකාරව කරගෙන යන බවට පණිවිඩයක් යන්න ඕනෑ. නමුත් සිදුවෙමින් පවතින්නේ ඉතාමත් මර්දනකාරී පාලනයක්. බොහොම දරදඬු විදියට, උද්දච්ච විදියට ජනතාව ගැන කිසිම සංවේදීතාවක් නොමැතිව කටයුතු කරනකොට ඒකෙන් අපේ රටට ඇති වෙන්නේ කළු පැල්ලමක්.
වැඩබලන පොලිස්පතිතුමාව පත් කරලා සති තුනක්වත් ගියේ නැහැ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය තීන්දුවක් ලබා දුන්නා ඔහු මූලික අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය කරපු පුද්ගලයෙක් කියලා. ඒවා ගැන කිසිම තැකීමක් නොමැති බවක් තමයි පෙනෙන්නට තියෙන්නේ. පොලීසිය කියන්නේ රටේ ජන ජීවිතයට අත්‍යවශ්‍ය ආයතනයක්. ඒ නිසා පොලීසිය ක්‍රියාත්මක වෙන විදිය, නායකත්වය හරිම වැදගත්. නමුත් මේ දේවල්වලින් ජාත්‍යන්තරය ඉදිරියේ කළු පැල්ලමක් ඇති වන්නේ අපේ රටට.
එක් පැත්තකින් යුක්තිය මෙහෙයුම ක්‍රියාත්මක වෙනවා. තවත් පැත්තකින් වෙඩි තැබීම්, බියවැද්දීම් සහ ඝාතන රැල්ලක් ක්‍රියාත්මක වන බව මාධ්‍ය මගින් දකින්න ලැබෙනවා. මේ වෙන විට යම් කුකුසක් ගොඩනැගිලා තිබෙනවා මේ තුළ යම් දේශපාලන සම්බන්ධයක් සහ ඉදිරි දේශපාලන සැලැස්මක කොටසක්ද කියලා.
බොහොම පැහැදිලිවම සමාජ මාධ්‍ය අධ්‍යයනය කරනකොට නිරීක්ෂණය කරනකොට පෙනෙන්නට තිබෙනවා, බොහෝ දේවල් රට තුළ සිදුවෙන්නේ මේ වර්ෂය මැතිවරණ වසරක් නිසා බව. සිදු කරන පත් කිරීම්, ඇමතිවරු කරන ප්‍රකාශ, ජනතාව භීතියට පත් කිරීම් සිදු කරන්නේ මැතිවරණයට අදාළව ජනතාවගේ ක්‍රියාකාරීත්වය අඩපණ කිරීමේ වැඩපිළිවෙළක් අනුව බව පෙනෙන්නට තියෙනවා. ජනතාව යම් විදියක මැතිවරණ පිළිබඳව උද්යෝගයකින් සක්‍රියව ක්‍රියා කරනවා නම් වැළැක්වීමේ සූදානමක් බව නිරීක්ෂණය වෙනවා. බලයේ සිටින දේශපාලනයට විරුද්ධව කටයුතු කරන පිරිස්වලට යම්කිසි පාඩමක් උගන්වන්නට තමයි මේ දේ කරන්නේ කියන එක අපිට දැන් දකින්න තියෙන ප්‍රබල මතයක්. ඒ බව අවබෝධ කරගෙන තියෙන නිසාම මම හිතන්නේ අපිත් ඒ විදියටම ප්‍රතිචාර දක්වන්නට ඕනෑ. මේ සිදුවන්නේ කුමක්ද කියලා අපි දන්නවා. අපිට පැහැදිලිවම පෙනෙන්නට තියෙන දෙයක් තමයි ජනතාව මේ පිළිබඳව විශාල සැකයක් මතුකරගෙන තියෙනවා. මේක මැතිවරණ වසරක්, ඒ නිසා නේද මේ දේ සිදු වෙන්නේ. ඒ නිසා නේද ඇමතිවරු මේ ආකාරයේ ප්‍රකාශ නිකුත් කරමින් කටයුතු කරන්නේ, ඒ නිසා නේද මේ ආකාරයේ පත්වීම් සිදු කරන්නේ. යුක්තිය වැනි මෙහෙයුම් එකපාරටම කරලියට එන්නේ මොකද? එහෙම නම් මේ දේවල් කොපමණ කලින් සිදු විය යුතු දෙයක්ද? එහෙම නම් දැන් ඉන්න පොලිස්පතිතුමාට තිබුණා නේද තමන් පොලිස්පති වෙන්න කලින් බස්නාහිර පළාත භාර හිටපු නියෝජ්‍ය පොලිස්පති විදියට බස්නාහිර පළාතේ හෝ මෙවැනි මෙහෙයුමක් ආරම්භ කරන්න, මේ ආකාරයෙන් මිනිස්සු ප්‍රශ්න කරන තැනකට දැන් ඇවිත් තියෙනවා. එක්සත් ජාතීන්ගේ මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශේෂඥයෝ පිරිසකුත් රජයට ඉදිරිපත් කරලා තියෙනවා දැන් ක්‍රියාත්මක කරන අනීතික වැඩසටහන් තාවකාලිකව නතර කරලා, නීතියට අනුව මේ දේවල් ක්‍රියාත්මක කරන්න කියලා. ඒ නිසා ජනතාවට විශාල සැකයක් ඇතිවෙලා තියෙනවා මේ දේවල් කරන්නේ මැතිවරණය නිසා නේද කියලා. මැතිවරණයක් තිබ්බත් ඒ මැතිවරණය නිදහස් හා සාධාරණ මැතිවරණයක් විදියට පවත්වාවිද කියන බයත් ජනතාවට තියෙනවා.
අපි දකිනවා ඔබ කරන්නේ මොකද්ද කියලා. ඒ නිසා මේ දේ නවත්වන්න කියන දේ අපි කියන්නට ඕනෑ. දැනටමත් බොහෝ නඩුකර අධිකරණය ඉදිරියේ පවරලා තියෙනවා. මම හිතන්නේ මෙවැනි මොහොතක අපි බුද්ධිමත් ආකාරයකට කටයුතු කරන්නට ඕනෑ. මොන දේවල් සිදු වුණත් තියෙන එකම සැනසීම තමයි ජනතාව අතර යම්කිසි විදියක දේශපාලනික සවිඤ්ඤාණිකත්වයක් තියෙනවා කියන්න පුළුවන්. ඒ නිසා මේ සිදුවන දේ ඉස්සරට වඩා මිනිස්සු තේරුම් ගන්නවා. මීට අවුරුදු ගණනාවකට කලින් ඡන්ද කාලය කිට්ටු වෙනකොට බෝක්කු යටින් බෝම්බ මතු වෙනවා, විවිධ පුවත් මැවෙනවා. මිනිස්සුත් ඒවා විශ්වාස කළා. මම හිතන්නේ දැන් ජනතාව මේ හැම දෙයක්ම දකිනවා.
මම හිතන්නේ පාලකයෝ අරගලය නිසා මේ තරම් තැති ගත්තේ ඒකයි. මොකද සුපුරුදු දේශපාලනය දැන් කරගෙන යන්න බැහැ. මේ වෙද්දි රටේ ජනතාවට යම් ආකාරයක දේශපාලන පරිණත බවක් ඇතිවෙලා කියලා පේනවා. ඒ පණිවිඩයත් බොහොම ප්‍රබල විදියට දේශපාලන අධිකාරියටත් ගියා. දේශපාලන අධිකාරියත් තේරුම් ගන්න ඕනෑ දැන් ජනතාව මෝඩ නැහැ කියලා. මොන සෙල්ලම දැම්මත් අවසානයේ ජනතාවගේ කැමැත්ත දිනා ගත්තේ නැත්නම්, ඔවුන්ගේ දේශපාලනයත් අවසන් වන බව තේරුම් ගන්නට ඕනෑ.
