අර්බුදය අප නැවත සිතීමට පොළඹයි; එයට බලපාන මූලහේතු ගවේෂණයට යොමුකරයි. එය දේශපාලනය තුළ ‘රැඩිකල්‘ දේශපාලනය ලෙස හඳුනාගැනේ. ‘රැඩිකල්‘ යන වචනයේ ලතින් අරුත (රැඩික්ස්) තුළ ‘මූලය‘ යන අරුත ගැබ්වෙයි. නමුත් රැඩිකල් දේශපාලනය යනු අර්බුදයට බලපාන මූලහේතු ගවේෂණයම පමණක් නොවෙයි. අර්බුදයේ මුලයන් මුලිනුපුටා දැමීම රැඩිකල් දේශපාලනය සිය කෘත්‍යය කොටගනී. වත්මන් දේශපාලන, ආර්ථික හා සමාජීය අර්බුදයේ මූලහේතු උදුරා දමමින් එම පද්ධතිය ප්‍රති-අර්ථකථනය කිරීම මේ අනුව රැඩිකල් දේශපාලනයේ කාර්යභාරය වියයුතුය. මේ අරුතින් ස්ත්‍රීවාදය, නූතනවාදය, විශ්වීය සුබසාධනය, වාමාංශය ආදි ඕනෑම නව තත්වයක් එක් එක් යුගයන්හි රැඩිකල් දේශපාලනික අවකාශයට ඇතුළත් වුණේ එම නව පද්ධතිය විසින් එතෙක් පැවති තත්වයන් සම්පූර්ණයෙන්ම ප්‍රතිඅරුත් ගැන්වූ හෙයිනි.
1970 දශකයේ දී රැඩිකල් වෙනසක් අපේක්ෂාවෙන් ධනවාදය විසින්ම නවලිබරල්වාදය හඳුන්වා දෙනු ලැබිණ. නමුත් නවලිබරල්වාදය යනු ධනවාදයේ විශාලතම විකෘතිය බවට වත්මනයේ දී පත්ව ඇති අතර තවදුරටත් මෙරට තුළ නවලිබරල්වාදය රැඩිකල් ආර්ථික ප්‍රතිපත්තියක් වශයෙන් සලකන්නේ වික්‍රමසිංහගේ ගජමිතුරු ධනවාදය විසින් පමණක් විය හැක. නවලිබරල්වාදය රැඩිකල් ලෙස ආපසු හරවමින් යළි සමාජ සුබසාධන ආකෘතිය සවිබල ගන්වන්නේ කෙසේද යන්න තුන්වන ලෝකය තුළ කතාබහට ලක්වද්දී, බටහිර රටවල් තුළ ද මේ වනවිට රාජ්‍යයේ ආර්ථික භූමිකාව පිළිබඳ වාමාංශික කතිකාව යළි ඇවිලෙමින් තිබේ. එංගලන්තයේ ජෙරමි කොබින් වැනි නායකයකු මතු වීමත් ඇමෙරිකානු තරුණ පරපුර බර්නි සන්දර්ස් වැනි නායකයකු වටා ආකර්ෂණය වීමත් වත්මනයේ ලොව විවිධ වාමාංශයන්ට කිසියම් උද්යෝගයක් ගෙන දී තිබේ. ලොව පුරාම නවලිබරල්වාදය විවිධ මට්ටමින් කතාබහට ගැනෙන විට හා එම පද්ධතිය අර්බුදයට ගමන් කරනවිට රැඩිකල් දේශපාලනයේ අවතාරය විවිධ ආකාරයෙන් මතුවිය හැක. නමුත් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී අවකාශය සුරැකුණ පරිසරයක් තුළ විශ්වීය සුබසාධන රාජ්‍ය ස්ථාපිත කරගැනීම පිළබඳ සටනක් මූලිකවම පවතින බවට සිතිය හැක.
මේ තත්වය තුළ ලංකාව මුහුණපාමින් සිටින ගැටලු‍වේ ස්වභාවය වන්නේ නවලිබරල් වාදයට එක ලෙස සේවය කරන ප්‍රජාතන්ත්‍ර විරෝධී ජාතිකවාදීන් විසින් නවලිබරල් ධනවාදයේ සැබෑ නියමුවන් වන නමුත් (ඊනියා) යහපාලනය පදනම් කොටගත් ලිබරල්වාදී කඳවුරේ බලය බලහත්කාරීව විධායක බලය යොදමින් ඩැහැ ගැනීමයි. වර්තමාන දේශපාලන නිමේෂය වටහා ගැනීමට විවිධ ආකෘති භාවිත කළ හැකිය. එහෙත්, දේශපාලනය නමැති සංකීර්ණ විෂයේ ගතිකතාවන් විග්‍රහයේ දී එය සැකසෙන මූලික ව්‍යුහයන් අවබෝධ කරගැනීම වැදගත්ය. එක අතකින් දේශීය පාලක පන්තිය තුළ ඇතිව ඇති අභ්‍යන්තර බල අරගලයක් ලෙසින් මතුපිටින් දිස්වුවද මේ මොහොත බල අරගලයකට එහා දිවෙන තත්වයකි. එය සමස්ත යහපාලන දෘෂ්ටිවාදයට එරෙහිව එල්ලවන ෆැසිස්ට් ජාතිකවාදී අභියෝගයකි.
ලිබරල් සහ වාමාංශික දේශපාලන ද්විභේදනය එක සේ අර්බුදයට ලක්කරන දේශීය භාවිතාව වන්නේ ජාතිකවාදය සහ එහි අතිශය බියකරු වියහැකි අනුෂංගිකවාදයන් වන වර්ගවාදී හා ආගම්වාදී ප්‍රවණතාවයි. වම සහ දකුණ අතිශය සාම්ප්‍රදායික පැරඩයිමයන් තුළ වඩාත් සබුද්ධිකවාදී පිළිතුරු සොයන විට ජාතිකවාදය ක්‍රියාත්මක වන්නේ අතිශය භාවාත්මක, අතාර්කික හා දේශපාලනිකයට එහා ගමන් කරන ප්‍රති-දේශපාලනික ජනප්‍රියවාදයක් තුළය. මෙම ප්‍රති-දේශපාලනික ජනප්‍රියවාදය විසින් ස්වෝත්තමවාදී බහුතරවාදය තම කේන්ද්‍රීය බාහිර උපාය වශයෙන් භාවිත කෙරේ. එහි අභ්‍යන්තරික තර්කනය ආර්ථිකමය වෙයි. සරලව කිවහොත් සුදු ඇඳුම් හා කුරහන් සාටක සංඥාවන් තුළ ගැබ්වන සංකේතනය වඩාත් ආකර්ෂණීය වන්නේ සාම්ප්‍රදායික බෞද්ධ ගැමි ගොවි හා ධීවර ප්‍රජාවට විය හැකි මුත් එහි ආර්ථික තර්කනය විසින් කේන්ද්‍රීයව අභියෝගයට ලක්වන්නේ ස්ථාපිත ලිබරල් ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදයයි.
ජාතිකවාදී දේශපාලනය එහි රාජපක්ෂ යුගය තුළ ආර්ථික ලු‍ම්පන්වාදයක් තුළින් තම භෞතික සහයෝගිත්වය තහවුරු කරගත් බවට අවශ්‍ය තරම් සාධක තිබේ. කළු නැතිනම් පාතාල ආර්ථික ශ්‍රේණීන්ට අයත් පිරිස්වලට වඩාත් හොඳින් ළඟාවිය හැකි දේශපාලන භාවිතාවක් වශයෙන් එය වර්ධනය වූ බවට හඳුනා ගැනීමට පුළුවන් අතරම දූෂණය හා වංචා මැඬපැවැත්වීම වෙනුවට එය දේශපාලන බලය සංවිධානය කිරීමේ මෙවලමක් වශයෙන් ඉතාමත් සවිඥානකවම භාවිතාවූ බවට ද තර්ක කළ හැකිය. නීතිය, සදාචාරය හා නිදහස පිළිබඳ මූලික ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී හරයන් බැහැර කරමින් මතුවන රාජපක්ෂ කඳවුරේ ප්‍රතිදේශපාලනික බල පොරයට භෞතිකය සපයන ග්‍රාම්‍ය නිර්ධන පංතිය හා සිංහල බෞද්ධ ගැමි ගොවි කුලකයන් සේම නාගරික මධ්‍යම පංතික ජාතිකවාදී ව්‍යාපෘතියත් සමඟ පොරබැදිය හැකි පුළුල් බහුජන මතවාදයක් තුළින් ශක්තිමත් වන රැඩිකල් කඳවුරක් අද අවශ්‍යව තිබේ. එය හුදු මැතිවරණ දිනීමටම නොව නමුත් මූලෝපායිකව ක්‍රියාත්මක වෙමින් අනාගතයේදී ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අත්පත් කරගැනීමට නියමිත තර්ජනයෙන් එය ගළවා ගනිමින් හා නවලිබරල්වාදයට එරෙහිව ගමන් කරන ගෝලීය කඳවුර සමඟ ද බද්ධ විය හැකි රැඩිකල් දේශපාලනයක් විය යුතුය.■
අතුලසිරි සමරකෝන්
