පසුගියදා ඉන්දීය මුදල් අමාත්යවරිය ශ්රී ලංකාවේ සංචාරය කරමින් මෙරට ඉන්දීය ආයෝජනයන් ගැන පසු විපරම් කිරීම සමහර වාමාංශිකයන්ගේ නොසතුටට හේතු වී තිබුණි. එලෙස ප්රාග්ධනය ගලාඒම ලංකාව ඉන්දීය වහල් රටක් ලෙසට පරිවර්තනය කිරීමේ උත්සාහයක් ලෙස ද ඔවුන් හඳුන්වා දී තිබුණි.
පරිධියේ රටක් වන ශ්රී ලංකාව දේශපාලනිකව වහල් තත්ත්වයට පත් කර ගැනීමේ සියුම් උපායන් තිබෙන බව සත්යයකි. එහෙත් එනිසා ප්රාග්ධනය ගෝලීයව ගලායෑම දෙස වැඩවසම් ප්රවේශයකින් බැලීම අතාර්කික ය. ප්රාග්ධනය ගෝලීයව ගලායෑම දෙස බැලිය යුත්තේ ජාත්යන්තරවාදී ඇසකිනි.
නව ලිබරල්වාදී අදහස්වලට අනුව ප්රාග්ධනය ගෝලීයව ගලා ගොස් ලාභය එකතුකර ගැනීමේ ක්රියාවලියට අද වන විට බාධා එල්ල වී තිබේ. ඊට හේතුව ගෝලීය ප්රාග්ධනයේ ප්රබල රටවල වෙළෙඳපළ පසුබෑමට ලක්වීමයි. විශේෂයෙන් වසර 2008 දී පමණ කාලයේ දී සිදුවූ ආර්ථික කඩාවැටීම නිසා ප්රබල රටවලට තම නව ලිබරල් න්යාය පත්රයන් හකුළා ගැනීමට සිදුවිය. මේ නිසා කුඩා හා දුබල රටවලට ප්රාග්ධනය ගලා ආවේ නැති තරම් ය.
වෙළෙඳාම හා සංවර්ධනය පිළිබඳ එක්සත් ජාතීන්ගේ සමුළුව පවසන පරිදි වසර 2018 දී ශ්රී ලංකාවට ලැබුණු සමස්ත විදේශ ඍජු ආයෝජන ප්රමාණය එක්සත් ජනපද ඩොලර් බිලියන 1.6 සිට 2019 දී මිලියන 758 දක්වා අඩු විය. වසර 2018 දී ශ්රී ලංකාවේ විශාලතම ආයෝජකයන් වූයේ මහජන චීනය, හොංකොං, ඉන්දියාව හා සිංගප්පූරුවයි. ඒ අනුව බටහිර ප්රබල ධනපති රටවලින් ශ්රී ලංකාවට කෙරුණ ආයෝජන අවම වී ඇත.
නව ලිබරල් අර්ථයෙන් ශ්රී ලංකාව ධනේශ්වර සංවර්ධනය කරා ගෙන යෑමට විදේශ ඍජු ආයෝජනයන්ගේ අඩුවීම සෑහෙන දුරකට බලපාන්නට ඇත. ලංකාවේ ග්රාමීය දරිද්රතාවට හා බරපතළ සමාජ ගැටලු විසඳීම සඳහා ආයෝජන හරහා එන ප්රාග්ධනය විශාල කාර්යභාරයක් කරයි. වාමාංශිකයන් මේ ප්රාග්ධන ගලා යෑමට තුන් හිතින්ම එරෙහි ය. එහෙත් ඒ වෙනුවට කළ යුත්තේ කුමක්දැයි යන්නට ද ඔවුන්ට පිළිතුරක් නොමැත. නව ලිබරල්වාදය හරහා එන ප්රාග්ධන ගලාඒම සූරාකෑම සම්බන්ධයෙන් බරපතළ ගැටලු නිර්මාණය කරයි. එහෙත් එවැනි ප්රාග්ධනයක් හෝ නොමැතිව ග්රාමීය ජන සමාජයේ ආර්ථිකය ශක්තිමත් කරන්නට වෙන ක්රමවේදයක් නොමැත.
වාමාංශිකයන් අගති සහගතව ඊට එරෙහි වූවාට කිසිම මාක්ස්වාදියෙකුට ඊට එරෙහි විය නොහැක. මාක්ස්වාදීන් විරුද්ධ විය යුත්තේ ගලා එන ප්රාග්ධන ආයෝජනවල ලාභය එක තැනක ගොඩගැසීම හා ඒවා යළි යළි වෙළෙඳපළේ ආයෝජනය නොකිරීම සම්බන්ධයෙනි. සුවිශාල ලෙස ඇති නැති පරතරය ඇති වන්නේ එතැනෙනි. එක්තරා යුගයක ප්රාග්ධනය ප්රසාරණයවීමේ එක් පියවරක් වූයේ අධිරාජ්යවාදයයි. ඊට ජාත්යන්තරවාදීන් විරුද්ධ වූයේ ධනය එකතැන සංකේන්ද්රණය කිරීමට එරෙහිවීමේ අර්ථයෙනි. එසේම දේශපාලනික යටත්විජිතකරණයට එරෙහිව ය. නමුත් ප්රාග්ධනය ගෝලීයව ප්රසාරණයවීමේ අර්ථයෙන් අධිරාජ්යවාදය යම් ප්රගතිශීලී කාර්යයක් කළේ ය.
ප්රාග්ධනය ගෝලීයව ප්රසාරණය වන ඊළඟ අදියර වන නව ලිබරල්වාදය ද එවැන්නකි. නව ලිබරල්වාදය තුළ ද ධනය එකතැන සංකේන්ද්රණය කිරීම ප්රතිගාමි ය. පරිධියේ රටවල ශ්රමය සූරාකෑම ද පසුගාමී ය. මේ සියලු පසුගාමී තත්ත්වය තුළ වුවද සමාජය ධනේශ්වරකරණය සඳහා එය යම් කාර්යභාරයක් කරයි. එනිසා නව ලිබරල්වාදය සමග පොරබදමින් නිර්ධන පන්තිය ආර්ථිකයෙන් විතැන් කිරීමට එරෙහිව සටන් කළ යුතුව ඇත. එය වැඩවසම්වාදී වාමාංශික ප්රවේශයෙන් සපුරා වෙනස් ය.
ධනපති වෙළෙඳපළේ පසුබෑම නිසා ඍජු විදේශ ආයෝජන අඩු වුවද අපේ නිෂ්පාදන අලෙවි කර ගැනීමට විදේශ වෙළෙඳපළ තුළ පවතින ඉඩකඩ තවදුරටත් ශක්තිමත් ය. එහෙත් අතිරික්ත ලාභයක් ලැබෙන කෘෂි හෝ කාර්මික හෝ නිෂ්පාදනයන් නොමැති නිසා සමස්තයක් ලෙස රටට ලැබුණ ඩොලර් ප්රමාණය අඩු විය.
ග්රාමීය ප්රදේශ ආර්ථික ලෙස උත්පාතනය කර ගැනීමට නම් සුවිශාල ආයෝජනයක් තුළින් කෘෂි හෝ කර්මාන්ත හෝ පද්ධතියක් නිර්මාණය කළ යුතුය. උදාහරණයකට වියට්නාමය මේ සියවසේ මුල් ගණන්වල දී කළ පරිදි විශාල ගම්මිරිස් නිෂ්පාදනයක් ඉලක්ක කර ගැනීම ශ්රී ලංකාවට ද කළ හැකිය. හෙක්ටයාර් 43,000කට සීමා වී ඇති ගම්මිරිස් වගා වපසරිය විශාල ප්රමාණයකින් වැඩි කර ගතහොත් ලංකාවට ආවේණික රසායනිකයක් අඩංගු නිසා ඉල්ලුමක් ඇති දේශීය ගම්මිරිස් සඳහා, අගය එකතු කළ නිෂ්පාදනයන් මගින් එක්සත් ජනපදයේ හා යුරෝපා කොමිසම තුළ විශාල වෙළෙඳපළක් නිර්මාණය කර ගත හැකිය. එවැනි විශාල කෘෂි නිෂ්පාදනයකින් රටට ගෙන්වා ගත හැකි ඩොලර් ප්රමාණය ක්රමිකව ඉහළ නංවා ගැනීමම තවත් ආකාරයකින් ගමට ප්රාග්ධනය රැගෙන ඒමකි.
විදේශ ආයෝජන අහිමිවීම බරපතළ ප්රශ්නයක් වුවත් විශාල ලාභ අතිරික්තයක් නිර්මාණය කර ගත හැකි නිෂ්පාදනයන් අපනයනය ප්රවර්ධනය කර ගැනීම මගින් ද ඩොලර් රටට ගෙන්වා ගත හැකිය. එවැනි කෘෂි හා කාර්මික ප්රතිපත්තියක් සදහා වූ සමාජ ප්රජාතන්ත්රවාදී වැඩපිළිවෙළක් සහිතව අනාගතය සදහා අප සූදානම් විය යුතුය.
අතාර්කික වාමවාදී කල්ලි
කොළඹ අග නාගරිකයට කේන්ද්රගත වූ හෝ මානසිකව අගනාගරිකයේ ජීවත්වන හෝ අතරමැදි පන්තියේ වාමවාදී පිරිසක් සිටිති. ඒ පිරිස විවිධ උප කුලවලින් නියෝජනය වේ. සාතිශය බහුතරය ගමෙන් කොළඹට සංකේන්ද්රණය වූ පසුව මැද පන්තියට කඩා පහත් වූ පිරිසකි. ඔවුහු විවිධ අනන්යතා තුළ විවිධ ආඛ්යානයන් රඟ දක්වමින් සිටිති.
බටහිර චින්තකයන් නිරත්තරයෙන් කියවමින් ඔවුන්ගේ සිංහල භාෂා පරිවර්තකයන් බවට සමහරු පත්ව සිටිති. තවත් සමහරු ඇකඩමික ක්ෂේත්රයේ රැදී සිටිමින් උසස් අධ්යාපනය හදාරමින් සිටී. තවත් සමහරු නාට්ය, සිනමා, කවි, කෙටි කතා වැනි කලා කටයුතුවල යෙදෙන පිරිසකි. යනාදී වශයෙන් විවිධ ක්ෂේත්රවල නිරතවන පිරිසක් මේ වාම මූලික කොළඹ කේන්ද්රීය කල්ලි කණ්ඩායම් අවකාශයේ සිටිති.
ඔවුන් ඇත්තටම වාමවාදී වී ඇත්තේ අනන්යතා ප්රශ්නයක් නිසා යැයි කිව හැකිය. තම තමන්ගේ ක්ෂේත්රයේ මුදල් උපයමින් ඒවායෙන් ජීවත්වෙමින් අනන්යතාව ආරක්ෂා කර ගැනීම සඳහා ඔවුහු වමට එක් අඩියක් ගසාගෙන සිටිති. ඔවුන් සමාජ අසාධාරණයේ සිද්ධීන් තෝරා ගන්නේ හවසට අඩියක් ගැසීමට හෝ චැට් එකක් දැමීමට හෝ එකට එකතු වූ විට ය. ඒ අර්ථයෙන් ඔවුන් වාමවාදී වී ඇත්තේ විනෝදය සඳහා ය. අනන්යතාව ශක්තිමත් කර ගැනීම සඳහා ය. ඇත්තටම ඒ වාමවාදි කල්ට්වලට මිනිස්සු එකතු වෙන්නේ පාසල්වල ආදි ශිෂ්ය සංගම්වලට මිනිසුන් එකතුවෙන අරමුණුවලට සමාන අරමුණුවලිනි.
අප දන්නා අතීතය තුළ වසර 2004 දී මේ පිරිස ජවිපෙට සහාය දෙමින් ඉතිහාසයේ උපරිම තෘප්තියට පත් විය. ඊට පසුව එවැනි ස්වයංවින්දනයක් ලැබූ අවස්ථාව වන්නේ වසර 2019 දී ජනාධිපතිවරණයේ දී ජාතික ජන බලවේගය වටා එක්වීමෙනි. ඔවුහු වර්තමානය වන විට ජාතික ජන බලවේගය වටා යළි එකතු වෙමින් සිටිති. එසේම මීට වෙනස්ව කුඩා කල්ලි කණ්ඩායම් පෙරටුගාමී සමාජවාදී පක්ෂය වටා වසර 2015 දී එකතුවෙමින් ද එවැනිම ස්වයංවින්දනයක් ලැබූහ. අදටත් සමහර කල්ට් කොළඹ නගරයේ අඳුරු සමාජ ශාලා තුළ හා රැස්වීම් ශාල තුළ එකට එකතු වී බොමින් හා කමින් ද සංවාද කරමින් ද ස්වයං වින්දනය ලබති.
එහෙත් ප්රශ්නය වන්නේ මේ කල්ට් මගින් සමාජ බලයක් ගොඩ නගා ගැනීමට ඔවුන්ට තිබූ අවස්ථාව අහිමිවෙමින් තිබීමයි. තවදුරටත් වාමවාදයට පැවැත්මක් නැතිවෙමින් ඇත්තේ නව ලිබරල්වාදයේ ප්රචණ්ඩ සුළගට ඔරොත්තුදීමට ඔවුන්ට හැකියාවක් නැති වීමෙනි. ඔවුන්ට ඒ සදහා මුහුණදීමට නොහැකි වී ඇත්තේ ඇත්තටම ඒ සදහා අවශ්ය දේශපාලනික මෙවලම් ඔවුන් සතුව නොමැති බැවිනි. එසේම සන්දර්භිත තත්ත්වය තුළ ලෝකය විග්රහ කර ගැනීමට අවශ්ය දැනුම නොමැතිවීමෙනි. ඔවුන් තවදුරටත් ජාතික රාජ්ය කේන්ද්ර ගත වූ සුබසාධනවාදය මූලික වූ කේන්සියානුවාදය කෙරෙහි බලාපොරොත්තු තබාගෙන සිටී. එහෙත් කේන්සියානුවාදයේ මානුෂික මුහුණුවර නව ලිබරල්වාදය තුළ විනාශ වී ගොස් බොහෝ කල් ය. නව ලිබරල්වාදය හමුවේ විමුක්තිවාදී ක්රියා කළ යුතු අන්දම විග්රහ කර ගැනීමට අපොහොසත් ඔවුහු උකටලීව හා අසරණව රාජ්ය කේන්ද්රගත සුබසාධනවාදය දෙස බලාගෙන සිටිති.
එහෙත් ඒ අසරණකම බලපාන්නේ සමාජ අනන්යතාව ගොඩනගා ගැනීමේ දී පමණි. ඔවුන් ජීවත්වන අතරමැදි පන්තියේ ජීවිතයට එමගින් අබමල් රේණුවක හානියක් නොවේ. තම තමන් ඉන්නා ක්ෂේත්රයන්හි බිඳවැටීමක් නොමැති තාක් ඔවුහු වාම දේශපාලනය ගැන කියවමින් විප්ලවය සිදුවෙන දිනය ගැන ආස්වාදනීයව ජීවත්වෙති. උදාහරණයකට වමෙන් නගරයට ඇවිත් විශ්වවිද්යාල හෝ වෙනත් උසස් අධ්යාපනය හෝ ලබා වාම කල්ට්වලට එකතු වූ කොටස් ඇකඩමික ස්ථාවරයක් ලබා ගනිමින් උසස් අධ්යාපන ආයතනයන්හි සේවය කරති. ඔවුන් ඇකඩමික ලෙස වාම දේශපාලනය හදාරමින්, තර්ක කරමින්, හීන දකිමින් වැඩ කරන්නේ රැකියාවට ය. එමගින් ඔවුන්ට වැටුප් ලැබෙන නිසා වාම දේශපාලනය ජය ගත්තත් නැතත් ඔවුන්ට හානියක් සිදු නොවේ. ඔවුන් තවදුරටත් වාම දේශපාලනයේ ඇකඩමිකව යෙදෙමින් අතරමැදි පන්තියේ ජීවිත රස විඳිති.
වමට දැනට පවතින තැනින් අඟලක් ඉදිරියට ගමන් කරන්නට නොහැකිය. ඊට හේතුව වම ඉදිරියේ පවතින බරපතළ අර්බුදයට විසඳුම් නැති බැවිනි. කොළඹ කේන්ද්රීය අතරමැදි පන්තියේ වාම කල්ට්වලට දැනුම නොමැති නිසා එසේ අතාර්කික වී ඇත. එහෙත් ශ්රේෂ්ඨ කාල්මාක්ස් සමාජයට පරම වූ දැනුම් පද්ධතියක් ප්රදානය කර තිබේ. නැවත නැවතත් මාක්ස් කියවන්නේ නම් ද නැවත නැවතත් මාක්ස් අර්ථ නිරූපණය කරන්නේ නම් ද වම හිර වී ඇති තැනට විසඳුම් සොයාගත හැකිය. එහෙත් කොළඹ කේන්ද්රීය වාම කල්ට්වල නෛසර්ගික ප්රශ්නය වන්නේ මාක්ස් කියවීමට තරම් ඔවුන්ට පන්තිමය ශක්තිමත්භාවයක් නොමැතිවීමයි.
ඒ අර්ථයෙන් ප්රාග්ධනය ගමට ගලාගෙන ඒමට සමාජය විරුද්ධ නොවන අතර ඒ ප්රාග්ධනය නිසා ඇතිවන කාර්මික හා කෘෂිකාර්මික ව්යවසායන්ගේ ප්රසාරණය තුළින් නිෂ්පාදන මාදිලියේ ඇතිවන වෙනස අගය කළ යුතුව ඇත. එනම් පැරණි නිෂ්පාදන මාදිලිය තුළ තිබූ ප්රාථමික හා සරල නිෂ්පාදන රටාව වෙනුවට අලුත් නිෂ්පාදන මාදිලිය තුළ ඇතිවන දියුණු හා සංකීර්ණ නිෂ්පාදන රටාව ස්ථාවර විය යුතු බව පිළිගැනීම ය. ඒ අනුව සිදුවන ධනේශ්වර සංවර්ධනය හමුවේ නිර්මාණය වන නිර්ධන පන්තික හා පීඩිත ජන කොටසේ අයිතීන් වෙනුවෙන් පෙනී සිටිමින් දේශපාලනයේ යෙදීම මාක්ස්වාදීන්ගේ කාර්යභාරයයි.
එහිදී ස්ථිරවම තෝරා ගැනීමට මාර්ගයන් දෙකක් පවතී. පළමුවැන්න ධනේශ්වර වෙළෙඳපළ ශක්තිමත්, දියුණු හා පුළුල් වන අන්දමේ ප්රාග්ධනීකරණයට එකඟවීම ය. දෙවැන්න ඊට සමාන්තරව නිර්මාණය වන නිර්ධන පන්තිය දේශපාලනිකව ශක්තිමත් කරමින් ප්රති-ධනපති ආර්ථික, දේශපාලන හා සමාජ වැඩපිළිවෙළක් බලගැන්වීම සඳහා දේශපාලනය කිරීම ය. එහි අරමුණ ධනේශ්වර සමාජ ක්රමයට මුළුමනින්ම වෙනස් සමාජ ක්රමයක් නිර්මාණය කිරීම ය. මේ මාර්ගයන් දෙකම එකිනෙකට තදින් බැඳුණු මාර්ගයන් වන අතර ඒවා කිසිවිට එකිනෙකින් ස්වායත්ත විය යුතු නැත. යම් හෙයකින් ඒවා එකිනෙකින් ස්වායත්ත වූ වහා ගොඩනැගෙන්නේ ධනේශ්වර ප්රතිසංස්කරණවාදය හා අවිද්යාත්මක සමාජවාදයයි. මේ අන්තයන් දෙකම තරයේ ප්රතික්ෂේප කළ යුතුව තිබේ.
සාධාරණ වෙළෙඳපළක් ගොඩනැගීම ඉලක්ක කරගත් ප්රති-ධනපති ආර්ථික, සමාජීය හා දේශපාලන ලෝකයක් නිර්මාණය කිරීම සඳහා විකල්ප වැඩපිළිවෙළක් සමාජගත කිරීම අත්යවශ්ය වේ. ඒ තුළ ආර්ථිකය මත පදනම් වන සමාජීය හා දේශපාලනික විකල්ප ලෝකයක් සඳහා වූ මාර්ග සිතියමක් පවතී. එය පදනම් වන්නේ වැඩ කරන ජනතාව මත වන අතර ධනපතියා මත පදනම් වන ධනේශ්වර ලෝකය එමගින් මුළුමනින්ම විතැන් කෙරේ. එය අලුත් ජීවන ක්රමයකි. අලුත් සංස්කෘතියකි. මුළුමනින්ම වෙනස් වූ ලෝකයකි.
ඒ නැවුම් ආර්ථික, සමාජ හා දේශපාලන අවකාශය තුළ මූලික වශයෙන් වෙළෙද පළ සම්බන්ධයෙන් තරයේ විවේචනාත්මක විය යුතු ය. පැරණි වැඩවසම් වෙළෙද පළ මෙන්ම නිදහස් වෙළෙද පළ ද සමාජය තුළ අසාධාරණය, අයුක්තිය හා මිලේඡත්වය වගා කරයි. ඒ නිසා එමගින් පීඩිතයාට ප්රජාතන්ත්රවාදය, සමාජ සාධාරණත්වය හා නිදහස උදා නොවේ. ඒ නිසා ප්රජාතන්ත්රවාදය, සමාජ සාධාරණත්වය හා නිදහස උදාවන විමුක්තිදායක සමාජ ක්රමයක් නිර්මාණය කර ගැනීම සදහා අලුත් වෙළෙඳපළක් ඇති කරගත යුතු ය. ඊට මාක්ස්වාදයේ මූලික ඉගැන්වීම් පාදක කර ගතයුතු ය.