ඉන්දීය ණය යටතේ එන්නේ ප්‍රමිතියට බාල යූරියාද?

රටේ වී ගොවිතැන ඇතුළු කෘෂිකර්මය සඳහා රසායනික පොහොර යනුවෙන් හඳුන්වන පොහොර යළි ලබාදීමට තීරණය කිරීමෙන් පසු යළ කන්නය සඳහා ලබාදීමට නියමිත පොහොර ගැන මහත් ආන්දෝලනයක් ඇතිවී තිබේ. ඒ ඉන්දියානු ණය ආධාර යටතේ ලබාදීමට නියමිත මෙටි්‍රක් ටොන් 65,000ක් යැයි කියන එම පොහොරවල බයි යුරේට් යනුවෙන් හඳුන්වන අපද්‍රව්‍ය ප්‍රතිශතය ඉහළ අගයක් ගන්නා බවට එල්ලවන චෝදනාව නිසාය.

යළ කන්නය සඳහා මෙසේ මුලින් ලබාදීමට යන්නේ යූරියා පොහොර වන අතර යූරියා සඳහා ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනය සකස් කරන ලද ප්‍රමිතියක් තිබේ. එය හඳුන්වන්නේ එස්එල්එස් 618 යනුවෙන්ය. එම ප්‍රමිතිය මගින් කියවෙන ප්‍රධානම දේ වන්නේ යූරියා පොහොර තුළ තිබිය යුතු බයියුරේට් හෙවත් අපද්‍රව්‍ය ප්‍රතිශතයයි. ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිතියේ ඇත්තේ යූරියා තුළ සියයට 1කට වඩා බයියුරේට් ප්‍රතිශතයක් අඩංගු විය නොහැකි බවය. ඒ අනුව ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන්වන සියලුම යූරියා පොහොරවල බයියුරේට් ප්‍රතිශතය සියයට 1කට වඩා අඩු අගයක තිබිය යුතු අතර බයියුරේට් ප්‍රතිශතය ඊට වඩා වැඩි යූරියා පොහොර ශ්‍රී ලංකාවට ගෙන්වීම සහ රටේ කෘෂිකර්මාන්තය සඳහා භාවිත කිරීම තහනම්ය.

යූරියා පොහොර සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාවේ බයියුරේට් ප්‍රතිශතය සියයට 1.5ක් වන අතර ඒ අනුව ඉන්දියාව විසින් නිෂ්පාදනය කරනු ලබන හා ආනයනය කරනු ලබන යූරියා පොහොර බොහෝ විට එම ප්‍රතිශතයේ පැවතීම මෙම ආන්දෝලනයට හේතු වී තිබේ. ලෝකයේ යූරියා පොහොර නිෂ්පාදනය කරන රටවල් අතර දෙවන ස්ථානයට පත්වීමට ඉන්දියාවට හැකිවී ඇතත් එම නිෂ්පාදනය ඔවුන්ගේ රටේ අවශ්‍යතාවට සෑහෙන්නේ නැත. ඒ නිසාම ඉන්දියාව සිය අවශ්‍යතාවේ ඉතිරිය ආනයනය කරනු ලබයි. ශ්‍රී ලංකාවට ඉන්දියාව ලබාදෙනවා යැයි කියන්නේ එසේ ඕමානයෙන් ආනයනය කරන යූරියා තොගයක් බවද කියනු ලැබේ.

යූරියාවල බයියුරේට් සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාවේ ප්‍රමිතිය සියයට 1.5 නිසා ඔවුන් ඕමානයෙන් ආනයනය කරන යූරියා පොහොරවල එම ප්‍රතිශතයේ බයියුරේට් ප්‍රමාණයක් තිබීම ඉන්දියාව තුළ ප්‍රශ්න සහගත තත්වයක් ඇති කරන්නේ නැත. එහෙත් එවැනි ප්‍රතිශතයක බයියුරේට් ඇති යූරියා පොහොර ශ්‍රී ලංකාවට ආනයනය කිරීමට ඉඩ දුනහොත් එහි ප්‍රශ්නය ඇති කරන්නේ ශ්‍රී ලංකාවටය. ඉන් එකක් වන්නේ පෞද්ගලික අංශයේ යූරියා ආනයනයකරුවන්ටද එම ප්‍රතිශතයේ බයියුරේට් අඩංගු යූරියා ආනයනයට ඉඩදීමට ශ්‍රී ලංකාවට සිදුවීමය. එසේ නොවුණහොත් එය දෙයාකාරයකට සැලකීම හෙවත් ඔවුන්ගේ අයිතිවාසිකම් කඩකිරීමක් වනු ඇත.

යූරියා ආනයනයේදී එම ආනයනය කරන යූරියා තොගය සම්බන්ධයෙන් ජාතික පොහොර ලේකම් කාර්යාලයට රසායනාගාර පරීක්ෂණ වාර්තාවක් ලැබිය යුතුය. එම වාර්තාවේ සඳහන් බයියුරේට් ප්‍රමාණය ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රමිතියේ ප්‍රතිශතය ඉක්මවන්නේ නම් සාමාන්‍ය ක්‍රමය වන්නේ ඒ සඳහා ආනයනයට අවසර නොලැබීමය. මෙතෙක් ශ්‍රී ලංකාවේ රාජ්‍ය අවශ්‍යතාව සඳහා පවා පෞද්ගලික අංශයේ සැපයුම්කරුවන් පොහොර ලබාදුන්නද, එම රසායනාගාර වාර්තා සම්බන්ධයෙන් යම් අක්‍රමිකතා මධ්‍යයේ වුවත් එම ප්‍රමිතිය රැකගැනීම සිදුවී තිබුණි. (මෙහිදී අප සිහි තබාගත යුත්තේ ජාතික පොහොර ලේකම් කාර්යාලය තුළ සිදුවී ඇති රසායනාගාර වාර්තා වෙනස් කිරීම් හා රසායනාගාර වාර්තා සැඟවීම් ආදි කටයුතු සම්බන්ධයෙන් විගණකාධිපතිවරයාගේ විශේෂ විගණනයක්ද තිබෙන බවය.)

රසායනාගාර වාර්තා මත පදනම්ව පමණක් ආනයනය කරන පොහොරවල ප්‍රමිතිය මැනීම අවසන් නොවන අතර එම පොහොර ශ්‍රී ලංකාවට ගොඩබෑමට පෙර අහඹු ලෙස ලබාගන්නා සාම්පල් මගින්ද ප්‍රමිතිය පරීක්ෂා කරනු ලැබේ. ආනයනයට පෙර ලබාදුන් රසායනාගාර වාර්තාවට වෙනස් ලෙස එම අවස්ථාවේ ලබාගත් සාම්පල්වල වාර්තාව තිබුණහොත් සිදුවන්නේ ද රට තුළට ගොඩබෑමට ඉඩ නොදී එම පොහොර ප්‍රතික්ෂේප කිරීමය.

බයියුරේට් හෙවත් අපද්‍රව්‍ය ප්‍රතිශතය ඉහළ යෑම මත එම පොහොරවල මිල පහළ යෑම ලෝක වෙළඳපොළ තුළ සිදුවන අතර එම බයියුරේට් ප්‍රතිශතය පහළ යෑම මත මිල ඉහළ යෑම සිදුවේ. එමෙන්ම යූරියා නිෂ්පාදනාගාර පැරණි වීම හා තත්වයෙන් බාලවීම මත ඒවායින් නිෂ්පාදනය කරන යූරියාවල බයියුරේට් ප්‍රතිශතය වැඩිවන බව ක්ෂේත්‍රයේ ප්‍රවීණයන්ගේ මතයයි. ඔවුන්ගේ අදහස් දැක්වීම්වලට අනුව මැද පෙරදිග කලාපයේ නිෂ්පාදනය කරනු ලබන බොහෝ යූරියාවල බයියුරේට් ප්‍රතිශතය වැඩිය. ඒ එම නිෂ්පාදනාගාර පැරණි වීම හා තත්වයෙන් බාලවීම නිසාය.
එහෙත් ඕමාන යූරියා සම්බන්ධයෙන් ඉන්දියාවට ලැබී ඇති රසායනාගාර වාර්තා සහ එම වාර්තා ශ්‍රී ලංකාවට ලැබී ඇත්නම් එහි සඳහන් බයියුරේට් ප්‍රතිශතයන් තවම අප්‍රකාශිතය.

මේ මොහොතේ සිහියට එන්නේ චීනයෙන් ඝන කාබනික පොහොර ගෙන්වීමට ශ්‍රී ලංකාව ගත් උත්සාහයය. එහිදී රසායනාගාර පරීක්ෂණවලදී හෙළිවුණේ ඝන කාබනික පොහොර සම්බන්ධයෙන් ශ්‍රී ලංකාවේ පවතින ප්‍රමිතියට එම පොහොර නොමැති බවයි. ඒ සම්බන්ධයෙන් ඇතිවූ අධිකරණ ආරවුල්වලින් පසු අවසානයේ ශ්‍රී ලංකාවට සිදුවූයේ ඩොලර් මිලියන 6.7ක මුදලක් ලබා නොගත් පොහොර වෙනුවෙන් චීනයේ සමාගමට ගෙවන්නට සිදුවීමය.

ඉන්දියානු ණය ආධාර යටතේ ලැබෙනවා යැයි කියන යූරියා පොහොර සම්බන්ධයෙන් එල්ල වී ඇති චෝදනා සමග එන තවත් කරුණක් වන්නේ එම පොහොර ශ්‍රී ලංකාවට ලබාගැනීම සඳහා ඒ සඳහා වූ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රමිතිය වෙනස් කිරීමේ උත්සාහයක් පවතින බවයි. එම කරුණද බැහැර කළ නොහැකි එකකි. මන්ද චීන ඝන කාබනික පොහොර අර්බුදය අවස්ථාවේදී එම පොහොර රටට ගෙන්වා ගැනීම සඳහා විශේෂ පොහොර යනුවෙන් වූ ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිතියක්ද සෑදීමට ගත් උත්සාහයක්ද තිබෙන නිසාය. එම උත්සාහය මේ වනවිට පසුපසට ගොස් ඇත්තේ කාබනික පොහොර පමණක් යන ඔලමොට්ටල තීරණය ආපස්සට හරවා රසායනික පොහොර සඳහා අනුමැතිය රජය විසින්ම යළි ලබාදී ඇති තත්වය තුළ බව පැහැදිලිය. එමෙන්ම ඉන්ධනවල ඔක්ටේන් අගය සම්න්ධයෙන් එතෙක් තිබුණ ප්‍රමිතිය වෙනස් කර එය ඉන්දියාව විසින් භාවිත කරන ඔක්ටේන් අගය දක්වා පහත හෙළමින් අපගේ ප්‍රමිතිය වෙනස් කිරීමේ අවස්ථාවක්ද සිදුවූ නිසාය. එයද ඉන්දියාවෙන් ඉන්ධන ලබාගැනීම සඳහා කරන ලද්දක් බව වාර්තා විය. එසේ නම් ඉන්දියාවෙන් යූරියා ලබාගැනීමට ප්‍රමිතිය වෙනස් කිරීමක් සිදුනොවෙතැයි අපට ස්ථීර වශයෙන්ම කිව නොහැකිය.

යූරියාවල බයියුරේට් ප්‍රතිශතය ඉන්දියාවේ එසේ තිබියදී ශ්‍රී ලංකාවේ එම ප්‍රතිශතය වෙනස් අගයක් ගන්නේ ඇයි? එය සිදුවී ඇත්තේ පසේ ඇති වෙනස්කම් මත බව මේ සම්බන්ධයෙන් කළ විමසීමකදී නිර්නාමිකව පෙනී සිටීමට කැමති කෘෂිකර්ම අමාත්‍යාංශයේ හිටපු නිලධාරියෙක් පැවසීය. ශ්‍රී ලංකාවේ වී වගා කරන හා අනෙකුත් භෝග වගා කරන පස සම්බන්ධයෙන් කරන ලද පර්යේෂණවලින් පසු යූරියාවල බයියුරේට් ප්‍රතිශතය තීරණය වූ බව ඔහුගේ අදහසයි. ඔහුගේ මතය වන්නේ වී වගාවට අමතරව අනෙකුත් වගාවන්ටද සියයට එකකට වඩා වැඩි ප්‍රතිශතයක බයියුරේට් ඇති යූරියා දැමුවහොත් එම වගාවන්ටද විෂ සහිත තත්වයක් ඇතිවිය හැකි බවයි.
ඉහළ ප්‍රතිශතයක් සහිත බයියුරේට් භාවිත කිරීම සම්බන්ධයෙන් මහාචාර්ය බුද්ධි මාරඹේගෙන් කරන ලද විමසීමකදී ඔහු පැවසුවේ වී වගාව ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ එම ප්‍රතිශතයේ යූරියා යෙදීම ගොයමට හානිදායක බවයි. අපේ ගොවීන් වගාව මුල් අවස්ථාවේ යොදන මඩ පොහොර සමග යූරියා මිශ්‍ර කර යෙදීම මේ සඳහා හේතුව බව ඔහු පවසයි. වගාවෙන් සති කිහිපයකට පසු එවැනි ප්‍රතිශතයක යූරියා යෙදීම එතරම් බලපෑමක් ඇති නොකරනු ඇති බවත්, යළ කන්නය බොහෝ ප්‍රදේශවල දැනට ආරම්භ වී ඇති නිසා එසේ ආරම්භ කර ඇති වගාවන්ගේ ඊළඟ අවස්ථාවලට එවැනි ප්‍රතිශතයක යූරියා බලපෑමක් ඇති නොකරනු ඇති බවත් ඔහුගේ මතයයි. එහෙත් පොහොර ලැබීමේ තත්වය තුළ අලුතින් වගා කරන්නට යම් පිරිසක් පෙළඹුණහොත් ඔවුන් මඩ පොහොර සමග මුල් අවස්ථාවේ යූරියා යෙදීමට උත්සාහ කළහොත් වගාවට ඉන් බලපෑමත් විය හැකි බව ඔහු අවධාරණය කරයි.

ඉන්දියානු ණය ක්‍රමය යටතේ අපට ලැබෙන්නේ ශ්‍රී ලංකාවේ ප්‍රමිතිය ඉක්මවා ගිය බයියුරේට් ප්‍රතිශතයක් ඇති යූරියා පොහොර බව ඉහත කරුණු සැලකිල්ලට ලක්කිරීමේදී සෘජුවම කිව නොහැකිය. මන්ද ඕමානයෙන් ලැබෙනවා යැයි කියන යූරියා පොහොරවල බයියුරේට් ප්‍රතිශතය සම්බන්ධයෙන් නිශ්චිත තොරතුරු තවමත් අපට නොලැබී ඇති නිසාය. ඒ නිසාම අපට සිතිය හැක්කේ වැඩි බයියුරේට් ප්‍රතිශතයක් ඇති යූරියා ලැබීමේ අවදානමක් තිබිය හැකි බවය. කොහොමත් එය තීරණය වනු ඇත්තේ ඉදිරියේදීය.

එමෙන්ම මෙම කරුණු මගින් අපට එළඹිය හැකි එක් නිගමනයක් වන්නේ ප්‍රතිශතය බයියුරේට් සියයට 1.5කට වඩා ඇති යූරියා යන්න කෙතරම් පොහොර අගහිඟයක් ඇතත් වගාවට අවදානමක් සහිත යෙදවීමක් බවයි. එම අවදානම යම් පමණකින් හෝ අඩුකර ගත හැක්කේ වගාවේ මුල් අවස්ථාවේදී එම බයියුරේට් ප්‍රතිශතයේ පොහොර නොයෙදීම සඳහා වගබලා ගැනීම මගින්ය. එය ගොවීන්ගේ මෙන්ම කෘෂිකර්ම නිලධාරීන්ගේද වගකීමකි.

රටේ කෘෂිකර්මාන්තය සම්බන්ධයෙන් රසායනික පොහොර එපා යන මතය නිර්මාණය වීමටද එක හේතුවක් වූයේ එම පොහොර භාවිතය සම්බන්ධයෙන් ගොවීන්ගේ හා නිලධාරීන්ගේද වගකීම කාලාන්තරයක් තිස්සේ ඉටු නොවීමය. අපේ ප්‍රශ්නය ඇත්තේ රසායනික පොහොරවල නොව එය භාවිතා කිරීමේ කාල වේලාව හා මාත්‍රාව සම්බන්ධයෙන්ය. අපගේ අවධානය යොමු විය යුත්තේ එතැනටය.■