■ අක්‍රිය ණය ප්‍රමාණය රුපියල් මිලියන 363යි
■ අක්‍රිය ණය තිබූ ඊවිස් කලම්බුටත් ණය දීලා
ලංකා බැංකුවේ සභාපති කංචන රත්වත්තේ එම තනතුරට නුසුදුසු හෙයින් ඔහුව එම තනතුරෙන් ඉවත් කර සුදුසු පුද්ගලයකු පත්කරන ලෙස ලංකා බැංකු සේවක සංගමය මහා බැංකු අධිපති නන්දලාල් වීරසිංහගෙන් ඉල්ලා ඇත. මෙම ඉල්ලීම කර ඇත්තේ 2022 අපේ්්‍රල් 28 දින සහිත ලිපියක් යොමු කරමින්ය. මේ වූ කලී රාජ්‍ය ආයතන ප්‍රධානීන් ඉවත් කරන ලෙස ඒවායේ වෘත්තීය සමිති කරමින් යන ඉල්ලීම්වලම තවත් එකකි.
ලංකා විදුලිබල මණ්ඩලයේ ඉංජිනේරු සංගමය පසුගිය සතියේ කැඳවූ සිය වැඩ වර්ජනයේදී එක් ඉල්ලීමක් ලෙස ඉදිරිපත් කළේ එම මණ්ඩලයේ සභාපතිවරයා ඉවත් කරන ලෙසය. එම ඉල්ලීමේ ප්‍රතිඵලයක් ලෙස නොවෙතත් කෝප් කමිටුවේදී කියන ලද ඉන්දියාවේ අදානි සමාගමට මන්නාරමේ හා පුනරීන්වල සුළං හා සූර්ය බල විදුලිබල ව්‍යාපෘතිය ලබාදීමට ජනාධිපතිවරයා බලපෑම් කළ බවට කළ කතාවක් හේතුවෙන් මේ වනවිට සිය තනතුරෙන් ඉල්ලා අස්වීමට සිදුවී ඇත. එමෙන්ම වරාය අධිකාරියේ වෘත්තීය සමිතිද එහි සභාපතිවරයාව තනතුරෙන් ඉවත්කරන ලෙස ඉල්ලීමක් කර ඇති අතර ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා සම්බන්ධයෙන් වූ මෙම ඉල්ලීම වැදගත් වන්නේ විශේෂ හේතු ගණනාවක් නිසාය.
මහ බැංකු අධිපතිවරයාට යොමුකර ඇති එම ලිපියේ ලංකා බැංකු සේවක සංගමය සඳහන් කරන්නේ ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙස මීට පෙර සේවය කරන ලද සමාගම රුපියල් 105,532,824.87ක බදු ගෙවීම පැහැර හැරීම ගැන දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමෙන්තුව පවරන ලද නඩුවක් සම්බන්ධයෙන් ඔහුට සිතාසි නිකුත් කර ඇති බවයි. එම සිතාසියෙන් ඔහුට දැනුම් දී ඇත්තේ 2022 අප්‍රේල් 25 දින කොළඹ ප්‍රධාන මහෙස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ අංක 08 මහේස්ත්‍රාත් අධිකරණයේ පෙනී සිටින ලෙසය. ඒ 40326/බී/20 දරණ නඩුව සම්බන්ධයෙන්ය. ඒ අනුව බැසිල් රාජපක්ෂ ඉල්ලා අස්වීම නිසා පාර්ලිමේන්තුවට පත්කරන ලද ධම්මික පෙරේරා හා ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා අතර එම කරුණේදී වෙනසක් නැත. (බැලීස් කැසිනෝ ශාලාව තමාගේ නොව තම මල්ලීගේ යැයි ඔහු දැන් කීවද එහි සැබෑ හිමිකරු ධම්මික පෙරේරා බව රටම දනී)
බදු නොගෙවා සිටීම සම්බන්ධයෙන් වගකීම දරන පුද්ගලයකු ලංකා බැංකුව වැනි මූල්‍ය කළමනාකරණය කරන ප්‍රධාන රාජ්‍ය බැංකුවේ සභාපතිවරයා විය හැකිද? එවැනි තත්වයක් අපට තේරුම්ගැනීමට සිදුවී ඇත්තේ රට කරවන පාලකයින්ගේ ස්වරූපයෙන් මිස වෙනත් ආකාරයකින් නොවේ.
නමුත් මෙම බදු නොගෙවීමේ සිදුවීමේ ඇති විශේෂත්වය වන්නේ එසේ බදු නොගෙවා ඇති ආයතනය කුමක්ද යන්න මතය. එසේ බදු නොගෙවා ඇති ආයතනය වන්නේ East West Information System Tecnology Limited ය. එම ආයතනය වැදගත් වන්නේ මේ වනවිට ආන්දෝලනයකට ලක්වී ඇති ඖෂධ ඇණවුම් කිරීමේ දත්ත පද්ධතිය රජයට ලබාදුන්නේ යැයි කියන සමාගමත් සමග එහි ඇති සම්බන්ධතාව නිසාය. ැඅසි යනුවෙන් ව්‍යාපාර කරන සමාගම් සියල්ලම එකම ජාලයකට අයත් ඒවාය. එම නම සැදී ඇත්තේ ඉහත සඳහන් කරන ලද ඊස්ට් වෙස්ට් ඉන්ෆෝමේෂන් සිස්ටම් ටෙක්නොලොජි ලිමිටඩ් යන නමේ මුල් අකුරු එකතුවීමෙන්ය. එම සමාගම්වලට අදාල වෙබ් අඩවි පරික්ෂා කළ විට මෙම සමාගම් සියල්ල එකම ජාලයක් බවත්, එම ව්‍යාපාර පවත්වාගෙන යන්නේ එක ස්ථානයක සිට බවත් හඳුනාගත හැක. ඖෂධ දත්ත සම්බන්ධ මෘදුකාංගය රජයට සපයනු ලැබූEWIS Colombo Limited සමාගම පවත්වාගෙන යන ස්ථානයත්, ලිපිනයත්, දුරකතන අංකත්, ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා අධ්‍යක්ෂවරයකු වශයෙන් කටයුතු කළ සමාගම පවත්වාගෙන යන ස්ථානය, ලිපිනය හා දුරකතන අංකත් වෙනසක් නැත.EWIS Peripherals Pvt Ltd EWIS Solutions Pvt Ltd සමාගම්ද ඒ යටතේ ඇති ආයතනයන්ය. එම නිසාම ආණ්ඩුව කරන පවුලේ උදවියට මෙම සමාගම් සමග සමීප සබඳතා තිබෙන බවට පැතිර යන ආරංචිවලද යම් සත්‍යතාවක් තිබෙන බව බැහැර කළ නොහැක්කකි.
මහ බැංකු අධිපතිවරයාට යොමුකළ ලිපියේ ඇති අනෙක් චෝදනාව වන්නේ ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා ඊස්ට් වෙස්ට් ඉන්ෆෝමේෂන් සිස්ටම් ටෙක්නොලොජි සමාගමේ අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙස කටයුතු කරන සමයේ ලංකා බැංකුවෙන් ලබාගත් ණය මේ වනවිට අක්‍රිය තත්වයේ පවතින බවයි. ණය මුදල සහ ඒ සඳහා වූ පොලිය ලෙස දළ වශයෙන් රුපියල් මිලියන 363ක් ගෙවීමට ඇති බව අපගේ ලංකා බැංකු මූලාශ තහවුරු කරයි. එම ණය ලබාගෙන ඇත්තේ 2017 වර්ෂයේ වන අතර ණය ගෙවීම 2018 වර්ෂයේදී අවසන් වීමට නියමිතව තිබී ඇත. එසේ ණය 18ක් එම සමාගම ලබාගෙන ඇති අතර එම ණයවල මුළු එකතුව රුපියල් 205,054,470.40ක් වන අතර ඒ සඳහා පොළිය ලෙස රුපියල් 158,319,876.80ක් එකතු වී ඇත. මෙම අක්‍රිය ණය සියල්ල ලබාගෙන ඇත්තේ 2017 වර්ෂයේ වන අතර එම වර්ෂයේ පෙබරවාරි මාසයේ 21 දින ඊට අයත් මුල්ම ණය ලබාගෙන ඇති අතර ඒ ණය අංක 80450741 යටතේ රුපියල් 13,442,000කි. පෙබරවාරි මාසයේම 22 දින ණය අංක 80456027 යටතේ රුපියල් 11,474,580ක් ලබාගෙන ඇත. ඉන්පසු මැයි 02 දින ණය අංක 80815319 යටතේ රුපියල් 12,380,850ක්ද, එම මාසයේම 24 දින ණය අංක 80891520 යටතේ රුපියල් 9,501,300ක්ද ලබාගෙන ඇත. ජුනි මාසයේ 30 වන දින ණය අංක 81030167 යටතේ රුපියල් 8,587,622ක් ලබාගෙන ඇති අතර ජුලි මාසයේ 11වන දින ණය අංක 81070543 යටතේ රුපියල් 17,194,840ක් ලබාගෙන ඇත.
ඉන්පසු ණය 11ක්ම ලබාගෙන ඇත්තේ එම වර්ෂයේ නොවැම්බර් මාසයේදී වන අතර ඒ ණය අංක 81857726 යටතේ රුපියල් 5,089,300ක්, ණය අංක 81857879 යටතේ රුපියල් 5,089,300ක්, ණය අංක 81858039 යටතේ රුපියල් 5,089,300ක්, ණය අංක 818581114 යටතේ රුපියල් 5,079,900ක්, ණය අංක 81858288 යටතේ රුපියල් 5,011,600ක්, ණය අංක 81858367 යටතේ රුපියල් 5,011,600ක්, ණය අංක 81858399 යටතේ 5,079,900ක්, ණය අංක 81858433 යටතේ රුපියල් 5,123,800ක්, ණය අංක 81858453 යටතේ රුපියල් 5,055,400ක්, ණය අංක 81858496 යටතේ රුපියල් 5,079,900ක් හා ණය අංක 81859521 යටතේ රුපියල් 28,763,278ක් වශයෙනි. ඊට අමතරව එම වර්ෂයේ දෙසැම්බර් මාසයේ 19 දින ණය අංක 81937751 යටතේ රුපියල් 53,000,000ක් ලබාගන ඇත.
කංචන රත්වත්තේ ලංකා බැංකුවට පැමිණ ඇත්තේ 2020 ජනවාරි මාසයේදීය. එතෙක් ඔහු 2019 වර්ෂයේ දෙසැම්බර් දක්වාEast West Information System Tecnology Limited ආයතනයේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සාමාජිකයකු ලෙස කටයුතු කර තිබේ. ඒ අනුව පැහැදිලි වන්නේ ලංකා බැංකුවේ සභාපති ධුරයට පැමිණීම සඳහාම ඔහු එම සමාගමේ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සමාජිකත්වයෙන් ඉල්ලා අස්වී ඇති බවය. එය ධම්මික පෙරේරා පාර්ලිමේන්තුවට පැමිණීම සඳහා ඔහුගේ සමාගම්වල අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලවලින් ඉල්ලා අස්වීම වැනිය.(පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රීවරුන්ට ව්‍යාපාර කිරීමට හෝ ඒවාහී අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩල සාමාජිකයින් ලෙස කටයුතු කිරීමට බැරි කමක් නැත. එහෙත් එම සමාගම් රජය සමග යම් ගනුදෙනුවකට සම්බන්ධ වුවහොත් එය මන්ත්‍රී ධුරය අහිමි වීමට හේතුවේ. පාර්ලිමෙන්තුවට පැමිණීමේදී අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලවලින් ඉවත් වන්නේ ඒ නිසාය.)
කංචන රත්වත්තේ මහතා ලංකා බැංකුවට පැමිණීමෙන් පසු කර ඇත්තේ කුමක්ද? ඔහු අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙස කටයුතු කළ එම සමාගමට අක්‍රිය ණය තිබියදී තව ණය ලබාදීමය. ඔහු පැමිණීමෙන් පසු ලබාදුන් ණය එම සමාගම නිසි පරිදි ගෙවා ඇතත්, ඔහුගේ පැමිණීමට පෙර ලබාගත් ණයනම් ගෙවා නැත. ඒ අනුව ඔහු ණය ලබාදී ඇත්තේ ඔහුට සබඳකමක් තිබූ ඊට පෙර ණය නොගෙවූ සමාගමකටය. සාමාන්‍ය ගනුදෙනුකරුවකුට, පුංචි ව්‍යාපාරිකයකුට බැංකුවක් මේ ආකාරයට සලකනු ඇත්ද? පැහැදිලිවම නැත. බැංකුව සතු ණය නොගෙවීමේ තොරතුරු අනුවත් ඔහු අසාදු ලේඛනගත අයෙකු වන්නේය. ඉන් එහාට යමින් ක්‍රිබ් හෙවත් ණය තොරතුරු කාර්යාංශයේද අසාදු ලේඛනගත අයෙකු වන්නේය. ඒ අනුව වෙනත් බැංකුවකින්ද ණය ලබා ගැනීමේ හැකියාවක් ලැබෙන්නේ නැත.
මෙසේ ණය ලබා ගැනීම් සහ ණය නොගෙවීමේ කතාව එපමණකින් අවසන් වන්නේ නැත. ඉහතින් සඳහන් කළ ඊවිස් සමාගම් ජාලයට අයත් ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙස කටයුතු කළ සමාගම සමග සබැඳියාවක් ඇතිEWIS Colombo Limitedආයතනයටද ණය ලබාදී ඇත.(පසුගිය සතිවල වෛද්‍ය සැපයුම් අංශයේ මෘදුකාංගය සම්බන්ධයෙන් චෝදනා එල්ල වූයේ මෙම සමාගමටය) සභාපතිවරයාගේ ආගමනයෙන් පසු එම සමාගමට ලබාදුන් ණය නිසියාකාරව ගෙවා ඇතත් ප්‍රශ්නය ඇත්තේ පෙර සඳහන් කළ සමාගමට මෙන්ම එම සමාගමට ණය දුන්නේ කේසේද යන්නය. ඒ සඳහා හේතුවද ඊවිස් කොළම්ඹු ලිමිටඩ් සමාගමද මීට පෙර ලංකා බැංකුවෙන් ලබාගත් ණය නොගෙවූ සමාගමක් වීමය. අපගේ ලංකා බැංකු මූලාශ තහවුරු කරන ආකාරයට එම අක්‍රිය ණය සඳහා ගෙවීමට ඇති මුදල රුපියල් 139,258,046කි.
බැංකුවක මූල්‍ය විනය හැදීමට පත්කරන ලද සභාපතිවරයකු ඔහු සමග සමීප සබඳකම් තිබූ සමාගම් සමග එසේ කටයුතු කර ඇත්නම් එකී බැංකුවේ නොවිය හැක්කේ මොනවාදැයි සිතාගත නොහැකිය. ලංකා බැංකු සේවක සංගමය නව මහ බැංකු අධිපති නන්දලාල් වීරසිංහට මෙම කරුණු සම්බන්ධයෙන් පැමිණිලි කරන්නේ ඒ නිසා විය යුතුය. එම සංගමය පෙන්වා දෙන්නේ 1988 අංක 30 දරණ සංශෝධිත බැංකු පනත අනුව බැංකුවේ තැන්පත්කරුවන්ද,
ගනුදෙනුකරුවන්ද, සේවකයින්ද හා අනෙකුත් සියලුම පාර්ශවකරුවන්ගේ අවශ්‍යතාව මත සභාපතිවරයාව වහාම ඉවත් කරන්නට මහ බැංකු අධිපතිවරයාට නීතිමය වගකීමක් ඇති බවයි. මහ බැංකුවේ අධිපතිවරයාට එවැනි බලයක් එකී පනත අනුව තිබුණද ලංකාවේ කටයුතු සිදුවන ආකාරය අනුව ලංකා බැංකුවේ සභාපතිවරයා ඉවත් කරන්නට ඔහු කටයුතු කරනු ඇතැයි සිතිය නොහැකිය. සභාපතිවරයාව ඉවත් කරන ලෙස නියෝගයක් ලැබෙනවා නම් ලැබිය යුත්තේ මෙම පත්කිරීම නිර්දේශ කරන හා ලබාදීම සිදුකරන ජනාධිපතිවරයා හා මුදල් ඇමතිවරයා වැනි අයගෙන්ය. රටේ කටයුතු සිදුවන ආකාරය අනුව මහ බැංකු අධිපතිවරයාට ඔහුගේ ස්වාධීනත්වය පෙන්නීම සඳහා අඩුම තරමේ කළ හැක්කේ මෙම ගනුදෙනු ගැන සොයා බලන ලෙස බැංකු අධීක්ෂකයා ලෙස නියෝගයක් හෝ දීමය. ඉන් එහාට ඔහුට යාහැකි නම් හොඳය. එසේ මහ බැංකු අධිපතිවරයා ලංකා බැංකු සභාපතිවරයාගේ පත්කිරීම නිර්දේශ කරන හෝ ලබාදෙන ජනාධිපතිවරයා හෝ මුදල් ඇමතිවරයා අභිබවා යනු ඇතිද?■
ණය දුන්නද කියලා මම දන්නේ නෑ
ලංකා බැංකුව සභාපති කංචන රත්වත්තේ
මම කැමති නෑ ඔය සම්බන්ධයෙන් පිළිතුරු සපයන්න. එහෙත් ඇහැව්ව නිසා කියන්නම්. ඔය උසාවියේ ප්‍රශ්නය දැන් ඉවරයි. ඒකට එකගතාවයක් ඇතිවෙලා තියෙන්නේ. කොහොමත් අපේ නමට සිතාසි නිකුත් කළාට අපි නෙමේනේ උසාවියේ පෙනී සිටින්නේ. සමාගම ඒ වෙනුවෙන් නීතිඥයකු යොමු කරනවා.
මම හිටපු සමාගමට ණය ලබාදෙනවද නැද්ද කියලා මම දන්නේ නෑ. මොකද මම ඔය ණය දෙන කමිටුවල වාඩි වෙන්නේ නෑ. මම හිතන්නේ අලුතින් ණය දීලා වෙන්න බෑ. අක්‍රිය ණය රී සෙඩුල් කරලා වෙන්න ඇති. කොහොමත් බැංකුව කස්ටර්ම කෙනෙක්ව අත්හරින්නේ නැහැනේ.
කියන විදියට අලුත් ණය නම් දීලා තියෙන්නේ මහ බැංකුවට ඒ ගැන කියලත් තියෙනවානම් පරීක්ෂණයක් කරයිනේ.■
