■ අරුණ ජයවර්ධන
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපති වුණේ, රාජ්‍ය සේවයේ අලුත් යුගයක් ඇතිකරන බව කියමිනි. කුසලතාව මත පදනම් වුණු රාජ්‍ය සේවයක් හා දේශපාලනීකරණයෙන් තොර රාජ්‍ය සේවයක් ඇතිකරන බවට ඔහු පුන පුනා පාරම් බෑවේය.
එසේ කියමින් ඔහු කළ පළමුවැනි කාර්යය, 19වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය ආපස්සට හරවා 20 වැනි සංශෝධනයක් ගෙනවුත් ඒකාධිපතියකුගේ පාලනයකුත්, ඔහුට යටත් ආණ්ඩුවක් හා රාජ්‍ය සේවයකුත් ඇතිකිරීමය. නිර්දේශපාලනය වුණු රාජ්‍ය සේවයක් ඇතිකිරීම සඳහා 19වැනි සංශෝධනයෙන් ඇතිකරන ලද සියලු විධිවිධාන ඔහු ආපස්සට හැරවීය. එතෙක් පැවති ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සභාව, 20වනි සංශෝධනය යටතේ තමාගේ අතේ නැටවෙන රූකඩයක් බඳු පාර්ලිමේන්තු සභාවක් බවට වෙනස් කළේය. ඒ යටතේ පත්වන ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල බලය කප්පාදු කර දැම්මේය. 20 යටතේ, රාජ්‍ය සේවය කොඳු ඇට බිඳගත් සත්වයන් සිටින තැනක් බවට පත්කරන ලදි.
පොලිස් සේවය ස්වාධීන කිරීම සඳහා සෑහෙන දුරකට බලසම්පන්න ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාවක් 19න් පිහිටුවා තිබිණ. එහිදී පොලිස් නිලධාරීන්ගේ පත්වීම්, ස්ථාන මාරු කිරීම්, උසස් කිරීම්, විනය පාලනය, සේවයෙන් පහකිරීම් යනාදිය කරන ලද්දේ ජාතික පොලිස් කොමිෂන් සභාව විසිනි. ප්‍රායෝගික දුර්වලතා මේ කොමිෂන් සභාවට තිබුණු නමුත්, පොලිසියේ නිලධාරීන්ට පවා තමන්ගේ ස්වාධීනතාව පිළිබඳ හැඟීමක් ඇතිකරන්නට කොමිසමට හැකිවිය. 20න් පොලිස් කොමිෂන් සභාවේ මේ බලතල ඉවත් කළ අතර, ඒවා පොලිස්පතිට පවරා දෙන ලදි. පොලිසිය ගැන මහජනතාව කරන පැමිණිලි විභාග කරන බලය පමණක් කොමිෂන් සභාවට පැවරිණ.
මේ වෙනස්කම කරන්නට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ඇතුළු රාජපක්‍ෂ පවුලට වුවමනා වුණේ ඇයිදැයි පැහැදිලිය. ඔවුන්ට වුවමනා වුණේ රාජපක්‍ෂ බලයට නැටවෙන පොලිස් සේවයකි. පොලිස් රූකඩයකි. එහි පුරෝගාමියා හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්‍ෂය. තමන්ට වුවමනා විදියට ගම් පළාතට පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරයකු පත්කරගන්නට බැරි නම් තමාගේ ජනාධිපතිකමෙන් ඇති වැඩේ කුමක්දැයි ඔහු ඒ කාලයේ නිතර ඇසීය. ඇසුවා පමණක් නොවේ. 17 ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය කුණු කූඩයට විසි කර 18 ගෙනාවේය. 18ත් 20ත්, ‘අයියා-මල්ලී’ වාගේ සමානකම් ඇති සංශෝධන වෙයි. ඒ හරහා පොලිස් සේවය, තමන්ගේ නින්දගමක් බවට පත්කරගෙන වුවමනා හැටියට පොලිසිය පාලනය කරන ක්‍රමයත් පවත්වාගෙන ගියේය.
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපති වීමෙන් පසු 19 වෙනුවට 20 ගෙනැවිත් කළේද මහින්ද රාජපක්‍ෂ අයියා කළ දේමය.
දැන් ඔහුගේ කාලයේ පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව කාබාසිනියා වී ඇති ආකාරය හෙළිකරන්නේ වෙන කවුරුත් නොවේ. පොලිස්පතිමය.
මේ සතියේ මහජන ආරක්‍ෂාව භාර අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාට ලිපියක් යවන පොලිස්පති සීඩී වික්‍රමරත්න, එහි දක්වන කරුණුවලින් පෙන්වන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ පාලන කාලයේ පොලිසිය කාබාසිනියා කර දමා ඇති ආකාරයයි.
ලිපියට අනුව, රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව යටතේ 2021 ජනවාරි මස 01 වැනිදා සිට නොවැම්බර් 03 වැනිදා දක්වා පොලිස් ස්ථානාධිපතිධුර ලබාදුන් 184 දෙනාගෙන් 182කුම එම පත්වීම් ලබාගෙන ඇත්තේ දේශපාලන බලය මත බව ඔහු කියයි. එම පත්කිරීම් පොලිසියේ සාමාන්‍ය කාර්ය පටිපාටියට පිටතින් දේශපාලන වුවමනාව මත කළ ඒවා බව ඔහු සඳහන් කරයි.
184ක් වූ එම ස්ථානාධිපතිවරුන් අතරින් සාමාන්‍ය සම්මුඛ පරීක්‍ෂණයකට සහභාගි නොවූ සංඛ්‍යාව 126ක් බවද පොලිස්පතිවරයා කියයි.
සම්මුඛ පරීක්‍ෂණයකයට සහභාගි වූ නමුත් පොලිස් ස්ථානාධිපති ධුරයක් සඳහා නිර්දේශ නොවූ නිලධාරීන් අතරින් 3 දෙනකුටද පොලිස් ස්තානාධිපති තනතුර ලබා දී තිබේ.
ඊට පෙර කිසිදු පොලිස් ස්ථානයක ස්ථානාධිපති ධුරයක් නොදරා එක් වරම ඒ 1 හෝ ඒ 2 මට්ටමේ පොලිස් ස්ථානයක (ඒ කියන්නේ ඉතාම කාර්ය බහුල සහ ඉහළ මට්ටමේ පොලිස් ස්ථානයක) ස්ථානාධිපතිධුරයට පත්වූ සංඛ්‍යාව 13කි. එලෙසම ඊට පෙර කිසිම පොලිස් ස්ථානයක ස්ථානාධිපතිධුරය නොදරා ඒ 3 ස්ථානයක ස්ථානාධිපතිධුරයට පත්වූ සංඛ්‍යාව 21කි. බී හෝ සී ශ්‍රේණියේ ස්ථානාධිපති තනතුරක් නොදරා ඒ3 ශ්‍රේණියේ ස්ථානාධිපතිධුරයක් දැරීමකින් තොරව, එක් වරම ඒ 2 හෝ ඒ 1 ශ්‍රේණියේ ස්ථානාධිපති ධුරයට පත්වූ සංඛ්‍යාව 19කි.
සාමාන්‍ය කාර්ය පටිපාටිය අතහැර මේ සියලු පත්කිරීම් කර ඇත්තේ දේශපාලන බලවතුන්ගේ බලපෑම මත බව අලුතෙන් පැහැදිලි කළ යුතු නැත. පසුගිය කාලය පුරාම, පොලිස් නිලධාරීන් අතර උසස්වීම් සිදුවන විට, මන්ත්‍රීවරුන්ගේ ලියුම් ඉල්ලා ඔවුන්ගේ කාර්යාලවල පොලිස් නිලධාරීන් ගැවසෙන හැටි මාධ්‍ය වරින් වර වාර්තා කළේ වරක් දෙවරක් නොවේ.
මහජන ආරක්‍ෂාව බාර හිටපු ඇමති සරත් වීරසේකර, මේ අවලස්සන තත්වය මුළුමනින්ම වසංකොට, තමා යටතේ තිබෙන පොලිසිය ස්වාධීන සහ දේශපාලනයෙන් තොර ආයතනයක් බවට බොරු කීවේය. අද පොලිස්පතිවරයා පෙන්වන්නේ ඔහු එම ඇමතිධුරය දැරූ කාලයේ පොලිසියේ ස්වාධීනත්වය කුණුකූඩයට දමා දේශපාලනීකරණය කළ ආකාරයයි.
රාජපක්‍ෂවරුන්ගේ සියලුම දේශපාලන ප්‍රතිරූපයන් වේගයෙන් ඛාදනය වෙමින් පවතින මේ කාලයේ පොලිස්පතිවරයාගේ ලියුම, ඔවුන්ගේ පාලනයේ කැතකුණු එළියට ඇද දැමූ තවත් අනාවරණයක් බවට පත්විය. එහෙත් ඒ අවලස්සන ගෑවී තිබෙන්නේ රාජපක්‍ෂලා අතේ පමණක් නොවේ. ඔවුන් පසුපස යමින්, බොරු කියමින් පොලිසිය දේශපාලනීකරණයේ පතුලටම ඇදගෙන ගිය හිටපු ඇමති සරත් වීරසේකරත්, මේ කරුණු හෙළිදරව් කළ පොලිස්පති සීඩී වික්‍රමරත්නත්, පොලිසියේ අනෙක් ඉහළ නිලධාරීනුත් අතේ මේ කුණු අඩුවක් නැතිව ගෑවී තිබේ. ■
