තමා සමඟ කටයුතු කරන විද්වතුන් රට පුරා ඇති ගම්මාන 25,000කට ගොස් හඳුනාගත් ප්රශ්න සම්බන්ධයෙන් විසඳුම් සකස් කර ඇතැයි කී ජනාධිපතිවරයාට ඒ කිසිදු සැලසුමක් ඉදිරිපත් කිරිමට බැරිවීමෙන් දැන් ගෝ හෝම් ගෝටා හෙවත් ගෙදර යන්න යැයි ජනතාව පාරට බැස කියන්නට පටන් ගෙන ඇත.
ජනතාවගේ ගතට සිතට දැනෙන ජනාධිපතිවරයාගේ මෙම ෆේල්වීම ඔහු බලයට පත්වී අවුරුදු දෙකහමාරක් ගතවීමේදී අමාත්යාංශ සඳහා විෂයන් වෙන් කිරීමේ ගැසට්ටුව 24 වරක් මේ දක්වා වෙනස් කරමින් ප්රකාශයට පත්කිරීම තුළින්ද අපට හඳුනාගත හැකිය. මෙවර ඔහු එම ගැසට් පත්රය නිකුත් කර ඇත්තේ අලුතින් පත්කරන ලද කැබිනට් හා රාජ්ය ඇමතිවරුන් සඳහාය. මෙම කැබිනට් හා රාජ්ය ඇමතිවරුන් පත්කිරීමේ ක්රියාවලිය වූ කලීද එකම විහිළුවකි. රට පුරා ජනතාව ගෝ හෝම් ගෝටා යැයි පාරට බැස විරෝධතා දක්වමින් කියන විට ඔහු කළේ ඔහු ගෝ හෝම් නොවී හා අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂද ගෝ හෝම් නොවී අනෙකුත් කැබිනට් මණ්ඩල සාමාජිකයින්ට ඉල්ලා අස්වීමට සැලැස්වීමය. එම ඉල්ලා අස්වීමෙන් පසු ඇමති ධුර බාර ගන්නයැයි ඔහු නිල නොවන ආකාරයට විපක්ෂයට ආරාධනා කළේය. කැබිනට් මණ්ඩල සාමාජිකයින් අස්වීම හා ඉන්පසු විපක්ෂය එම තනතුරු බාර ගැනීම ගැන කිසිඳු සාකච්ඡාවක් සිදු නොවී එසේ සිදුවූයේ රාජපක්ෂවරුන්ම දන්නා අමුතු සෙල්ලමක් ආකාරයටය. ආණ්ඩුවට එරෙහි ජනතා විරෝධය උත්සන්න වනවිට නිමල් ලාන්සා, රොෂාන් රණසිංහ යන පොහොට්ටු පක්ෂයේ රාජ්ය ඇමතිවරුන් ඉල්ලා අස්වීම හේතුවෙන් හා ශ්රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ රාජ්ය ඇමතිවරුන් ඉල්ලා අස්වීම හේතුවෙන් අමාත්ය මණ්ඩලය ඒ වනවිටත් පැවතියේ දියාරු වන තත්වයකය. කැබිනට් තබා රාජ්ය ඇමතිවරයකුටවත් ආරක්ෂක සේනා නොමැතිව පාරේ බැස යා නොහැකි තත්වයක් ඒ වනවිට උත්සන්න වෙමින් පැවති අතර මේ මොහොතේත් එය එසේමය.
ජනාධිපතිවරයා හා අගමැතිවරයා හැර කැබිනට් මණ්ඩලයේ සියල්ලන් ඉල්ලා අස්වීමෙන් පසු සිදුවූයේ තවත් සෙල්ලමකි. අලුත් කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත්කරනවා යැයි කියා පරණ ජනාධිපතිවරයා හා අගමැතිවරයා සමඟ පරණ ඇමතිවරුන් කිහිප දෙනෙකු දිවිරුම් දීම මුලින් සිදුවිය. සර්ව පාක්ෂික හෝ අන්තර්කාලීන ආණ්ඩු එහි නොවූ අතර තමන්ට අවශ්ය කැබිනට් අමාත්යාංශ මුලින් වෙන්කර ගැනීම එහිදී සිදුවිය. විපක්ෂය ඒවා ප්රතික්ෂේප කළේ ඒ නිසාය. ජීඑල් පීරිස්, දිනේෂ් ගුණවර්ධන, ජොන්ස්ටන් ප්රනාන්දු, අලි සබ්රි හා රමේෂ් පතිරණ එකී ඇමතිවරුන් වූ අතර තිබූ විෂයන් මාරු වූයේ අලි සබ්රිගේ පමණය.
එයත් හරිගියේ නැති තැන නැවත කැබිනට් මණ්ඩලයක් පත්කරන ලද අතර ජොන්ස්ටන් ප්රනාන්දුට පමණක් එහිදී තනතුර අහිමි විය. එසේ වුවද මුල් ඇමතිවරුන් අතර නොසිටි ප්රසන්න රණතුංග වැනි අයටද නැවත කැබිනට් ඇමතිකම් ලැබුණි. කැබිනට් මණ්ඩලයේ ඉතිරි තනතුරු පුරවන ලද්දේ රාජ්ය ඇමතිවරුන්ට කැබිනට් ඇමති ධුර පිරිනමමින්ය. රාජ්ය ඇමති ධුරවල පිරිසක් ඒ ආකාරයටම සිටි අතර මෙතෙක් තනතුරු නොලත් නවක මන්ත්රීවරුන්ගෙන් පුරප්පාඩු පුරවනු ලැබිණි. මෙහිදීත් ජනාධිපතිවරයා කළේ සිය සෙල්ලම ඉදිරියට ගෙන යෑමය. ඉහතින් සඳහන් කරන ලද අමාත්යාංශ විෂයන් සම්බන්ධ අති විශේෂ ගැසට් නිවේදනය අප්රේල් 28 දින සහිත නිකුත් කර ඇත්තේ මේ අලුත් යැයි කියන පරණ පිරිස්ද ඉන්නා අලුත් කැබිනට් හා රාජ්ය ඇමතිවරුන් සඳහාය.
එයට අනුව රට අලුතින් නිර්මාණය කිරීමට කැබිනට් අමාත්යාංශ 31ක් ඇති කර තිබේ. ඉන් ආරක්ෂක හා තාක්ෂණ යන අමාත්යාංශ දෙක ජනාධිපතිවරයා යටතේය. බුද්ධශාසන,ආගමික හා සංස්කෘතික කටයුතු සහ නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස යන අමාතයාංශ දෙක අගමැතිවරයා යටතේය. අයියා මලෝ දෙන්නා අමාත්යාංශ 4ක් බෙදාගත් පසු සෙස්සන්ට ඇත්තේ අමාත්යාංශ 27ක් පමණය. රාජ්ය අමාත්යාංශ සංඛ්යාව 39කි. එම ගැසට් පත්රයට අනුව එකී රාජ්ය අමාත්යාංශ සංඛ්යාව තවදුරටත් වැඩිවිය හැකි බව අනුමාන කළ හැකිය. ඒ මුදල්, පරිසර, වනජීවි හා වන සම්පත් සංරක්ෂණ, ඉඩම්, බලශක්ති,වරාය හා නාවික, ජනමාධ්ය, මහජන ආරක්ෂක හා සමෘද්ධි සංවර්ධන යන කැබිනට් අමාත්යාංශවලට රාජ්ය අමාත්යාංශ තවම නම්කර නැති බැවිනි.
ආරක්ෂක අමාත්යාංශයට රාජ්ය අමාත්යාංශ දෙකකි. එකක් ආරක්ෂකය. අනෙක ආපදා කළමනාකරණය. නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස අමාත්යාංශයට රාජ්ය අමාත්යාංශ 4කි. ඒ නාගරික සංවර්ධන, නිවාස, වතු නිවාස හා ප්රජා යටිතල පහසුකම් සහ වෙරළ සංරක්ෂණ වශයෙන්ය. රාජ්ය පරිපාලන, ස්වදේශ කටයුතු, පළාත් සභා හා පළාත් පාලන අමාත්යාංශයටද රාජ්ය අමාත්යාංශ දෙකකි. ඒ ස්වදේශ කටයුතු හා පළාත් සභා හා පළාත් පාලන වශයෙන්ය. අධ්යාපන අමාත්යාංශයට රාජ්ය අමාත්යාංශ 4කි. ඒ අධ්යාපන, කාන්තා හා ළමා සංවර්ධන, පෙර පාසල් හා ප්රාථමික අධ්යාපන,පාසල් යටිතල පහසුකම් හා අධ්යාපන සේවා, උසස් අධ්යාපන සහ අධ්යාපන ප්රතිසංස්කරණ වශයෙන්ය. සෞඛ්ය අමාත්යාංශයටද රාජ්ය අමාත්යාංශ දෙකකි. ඒ සෞඛ්ය සහ දේශීය වෛද්ය වශයෙන්ය. කෘෂිකර්ම අමාත්යාංශයට රාජ්ය අමාත්යාංශ තුනකි. ඒ කාබනික පොහොර නිෂ්පාදන ප්රවර්ධන හා උසස් තාක්ෂණික කෘෂිකර්ම, පශු සම්පත් සහ ග්රාමීය ආර්ථික භෝග වගා හා ප්රවර්ධන වශයෙන්ය. වාරිමාර්ග අමාත්යාංශයටද රාජ්ය අමාතයාංශ දෙකකි. ඒ වාරිමාර්ග සහ මහවැලි වශයෙන්ය. වැවිලි කර්මාන්ත අමාත්යාංශයටද රාජ්ය අමාත්යාංශ දෙකකි. ඒ වැවිලි සහ සුළු අපනයන වැවිලි භෝග සංවර්ධන වශයෙන්ය. මහාමාර්ග අමාත්යාංශයටද රාජ්ය අමාත්යාංශ දෙකකි. ඒ මහාමාර්. හා ග්රාමීය මාර්ග සංවර්ධන වශයෙන්ය. වෙළඳ අමාත්යාංශයටද රාජ්ය අමාතයාංශ දෙකකි. ඒ වෙළඳ සහ සමූපකාර සේවා, අලෙවි සංවර්ධන හා පාරිභෝගික ආරක්ෂණ වශයෙන්ය. කර්මාන්ත අමාත්යාංශයට රාජ්ය අමාත්යාංශ තුනකි. ඒ කර්මාන්ත, පේෂ කර්මාන්ත හා දේශීය ඇඟලුම් නිෂ්පාදන ප්රවර්ධන සහ මැණික් හා ස්වර්ණාභරණ ආශ්රිත කර්මාන්ත වශයෙන්ය.
මේ ආකාරයට කැබිනට් අමාත්යාංශ හා රාජ්ය අමාත්යාංශ කුමකටද යන ප්රශ්නය මෙම විෂයන් වෙන්කීරීමේ ගැසට් පත්රය වෙත අවධානය යොමු කිරීමේදී අපට යළි යළිත් පෙන්නුම් කරන කාරණය වේ. ඊට හේතුව අමාත්යාංශයක් යනු දෙපාර්තමේන්තු හා රාජ්ය ආයතන කිහිපයක් පාලනය කළ යුතු හා නායකත්වය දිය යුතු එකක් වන නිසාය. එහෙත් මෙම විෂයන් වෙන් කිරීමේ අති විශේෂ ගැසට් පත්රය තුළින්ද අපට පෙන්නුම් කරන්නේ සමහර අමාත්යාංශ හා රාජ්ය අමාත්යාංශවලට එවැනි කාර්යභාරයක් නැති බවයි.
නාගරික සංවර්ධන හා නිවාස කැබිනට් අමාත්යාංශය ගතහොත් ඒ යටතේ ඇත්තේ ජාතික භෞතික සැලසුම් දෙපාර්තමේන්තුව හා හොටෙල් ඩිවලොපර්ස් පෞද්ගලික සමාගම පමණය. එම අමාත්යාංශය ක්රියාත්මක කළ යුත්තේ නගර හා ග්රාම නිර්මාණ ආඥාපනත පමණය. නාගරික සංවර්ධන රාජ්ය අමාත්යාංශයට ඊට වඩා කාර්යභාරයක් පවරා තිබේ. ඒ යටතේ නාගරික සංවර්ධන අධිකාරිය, නාගරික ජනාවාස සංවර්ධන අධිකාරිය, සහාධිපත්ය කළමනාකරණ අධිකාරිය(පොදු පහසුකම් මණ්ඩලය) සහ සෙලෙන්දිව ඉන්වෙස්ට්මන්ට් ලිමිටඩ් යන ආයතන තිබේ. ඒ යටතට නාගරික සංවර්ධන අධිකාරි පනත, නාගරික සංවර්ධන ව්යාපෘති පනත, නාගරික ජනාවාස සංවර්ධන අධිකාරි පනත, බද්ධ නිවාස අයිතිවාසිකම් 2018 හා 1999 පනත් හා පොදු පහසුකම් මණ්ඩල පනත ක්රියාත්මක කිරීමේ බලය පවරා තිබේ. එහි තවත් රාජ්ය අමාත්යාංශයක් වන නිවාස රාජ්ය අමාත්යාංශයට ජාතික නිවාස සංවර්ධන අධිකාරිය, සීමාසහිත ගොඩනැගිලි ද්රව්ය සංස්ථාව, ගොඩනැගිලි දෙපාර්තමේන්තුව, රජයේ කර්මාන්ත ශාලා දෙපාර්තමේන්තුව, ඉදිකිරීම් කර්මාන්ත සංවර්ධන අධිකාරිය, රාජ්ය ඉංජිනේරු සංස්ථාව, ජාතික යන්ත්රෝපකරණ ආයතනය, ඕෂන් විව් ඩිවලොප්මන්ට් (ප්රයිවට්) ලිමිටඩ් හා ශ්රී ලංකා ඉඩම් සංවර්ධනය කිරීමේ සංස්ථාව හා එහි පාලිත සමාගම් සහ අනුබද්ධ සමාගම් පවරා තිබේ. ඒ අනුව එම විෂයට කැබිනට් අමාත්යාංශයක් කුමකටද යන ප්රහ්නය පැනනඟී.
විදේශ කටයුතු රාජ්ය අමාත්යාංශය ගතහොත් ඒ යටතේ ඇත්තේ ලක්ෂ්මන් කදිර්ගාමර් ජාත්යාන්තර සබඳතා හා ක්රමෝපාය අධ්යයන ආයතනය පමණය. අධ්යාපන ප්රතිසංස්කරණ රාජ්ය අමාත්යාංශය යටතේ ඇත්තේ ජාතික අධ්යාපන ආයතනය පමණය. විදේශ රැකියා ප්රවර්ධන හා වෙළඳපළ විවිධාංගීකරණ රාජ්ය අමාත්යාංශය යටතේ ඇත්තේ ශ්රී ලංකා විදේශ සේවා නියුක්ති කාර්යාංශය හා ශ්රී ලංකා විදේශ රැකියා නියෝජිතායතනය පමණය. ග්රාමීය ආර්ථික භෝග වගා හා ප්රවර්ධන රාජ්ය අමාත්යාංශය යටතේ ඇත්තේ ජාතික කෘෂිකාර්මික විවිධාංගීකරණ හා ජනාවාස අධිකාරිය පමණය. වාරිමාර්ග රාජ්ය ඇමතිවරයාට ඇත්තේ ගොවිජන සංවර්ධන දෙපාර්තමේන්තුවේ හා වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුවේ අනුබද්ධ ආයතන පමණය.(ඒවා කුමක්දැයි නම්කර නැත) මහවැලි රාජ්ය ඇමතිවරයාට ඇත්තේ ශ්රී ලංකා මහවැලි අධිකාරිය පමණය. ජල සම්පාදන රාජ්ය ඇමතිවරයාට ඇත්තේ ජාතික ප්රජා ජල සැපයුම් දෙපාර්තමේන්තුව පමණය.
අමාත්යාංශවලට විෂයන් වෙන් කිරීමේ මෙම ගැසට් පත්රය මගින්ද ජනාධිපතිවරයා මේ රටේ පොදු මහජනයා පාරට බැස කියනා ලෙසම නැවත වරක් පෙන්නුම් කර ඇත්තේ ඔහු ෆේල් බවය. ආර්ථික අතින් තවදුරටත් වැටෙන්නට තැනක් නැති මේ රටට මෙතරම් කැබිනට් හා රාජ්ය රාජ්ය අමාත්ය ධුර සංඛ්යාවක් අවශ්ය වන්නේ නැත. කොහොමත් රාජ්ය ආයතනයක් හෝ කිහිපයක් පාලනය කිරීම සඳහා කැබිනට් හෝ රාජ්ය අමාත්යාංශ අවශ්ය වන්නේ නැත. අවශ්ය වන්නේ ආණ්ඩුව නියෝජනය කරන මන්ත්රීවරුන්ට ඇමතිකම් දී සංතෝෂ කිරීම නොව රට කාර්යක්ෂමව පාලනය කිරීමට කැබිනට් හා අනෙකුත් ඇමතිවරුන් අවශ්ය නම් පත් කිරීමය.
මෙම විෂයන් වෙන්කිරීමේ ගැසට් පත්රයේ සිදුවී ඇති එකම වෙනස වන්නේ කාගේ හෝ ඔළුව අමාරුවට දමන ලද උක්,බඩඉරිඟු, අලිවැට අගල් වැනි ලෙස වූ රාජ්ය අමාත්යාංශ නාමකරණයන් ඉවත් කර තිබීම පමණය.■