■ අතුල දිසානායක
Winter on Fire – Ukraine’s Fight for the Freedom (2018) වාර්තා වැඩසටහන ආරම්භයේදීම තිරයේ දර්ශනය වන්නේ අඳුරු රූපරාමුය. එහි පසුබිමින් මිනිසුන්ගේ කෑගසන හඬ සහ වෙඩි තැබන හඬ ඇසේ. එම අඳුරු දර්ශනය මත හුවමාරු වන දෙබසකි.
පළමුවැන්නා: “මොනවා හරි කරන්න.. විප්ලවය වෙනුවෙන් මොනවා හරි කරන්න.” (Do something. Do something for the revolution)
දෙවැන්නා: “මම රූගත කරනවා.” (I am filming)
සමාජ-දේශපාලන සංසිද්ධි වර්තමානය සහ අනාගතය වෙනුවෙන් ප්රක්ෂේපණය කිරීම සඳහා පටිගත කිරීම ද විප්ලවීය කාර්යභාරයකි. එය අතිශය වැදගත් වේ. මන්ද ඒ මතින් අනාගතය පාඩම් ඉගෙන ගන්නා බැවිනි. එමෙන්ම එය ලෝකයේ තවත් කෙළවරක පුරවැසියන්ට උත්ප්රේරකයක් වන්නේය. එමෙන්ම පුරවැසි අරගල පිළිබඳ ඓතිහාසික සාක්ෂියක් වන්නේය. ඉතිහාසය වාර්තා කර තැබීම වාර්තා චිත්රපට නිර්මාණකරුවාගේ කාර්යභාරයයි.
නූතන ජන අරගල වාර්තා චිත්රපට වැනි මාධ්යයන්ට විෂය වීම සුලබ ලක්ෂණයකි. ඩිජිටල් මාධ්යයේ ආරම්භයත් සමග කුඩා ප්රමාණයේ කැමරා මෙන්ම කැමරාව සහිත ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථන මහජනයා අත සුලබව ගැවසීමත් නිසා විවිධ රටවල සමාජ දේශපාලන සංසිද්ධි රූගත කිරීම පුළුල් ලෙස නිරන්තරයෙන් සිදුවේ. ඒවා ඓතිහාසික ශ්රව්ය- දෘශ්ය සාක්ෂි බවට පත්වේ. එය එක්තරා අන්දමක ජනමාධ්ය කාර්යයක් වන්නේය. මේ නිසා මේ වාර්තා කිරීම පුරවැසි ජනමාධ්ය (Citizen Journalism) ලෙස හැඳින්වේ. මෙම ජනමාධ්ය භාවිතය සහයෝගිතා ජනමාධ්ය (Collaborative Media), සහභාගිත්ව ජනමාධ්ය (Participatory Journalism), ප්රජාතන්ත්රවාදී ජනමාධ්ය (Democratic Journalism), ගරිල්ලා ජනමාධ්ය (Guerrilla Journalism) සහ වීදි ජනමාධ්ය (Street Journalism) යන නම්වලින්ද හැඳින්වේ. 2010 අරාබි වසන්තයත් සමග මැද පෙරදිග සහ උතුරු අප්රිකාව පුරා විහිදී ගිය ජන අරගල පුළුල් ලෙස ඒ ඒ රටවල මහජනයා අතරටත්, ලෝකය පුරා රටවල ජනයා අතරටත් ගියේ මේ පුරවැසි ජනමාධ්ය නිසාය. මේ පුරවැසියන් සිදුකළ පුරවැසි ජනමාධ්ය කාර්යයන් නිසා, එනම් ඔවුන් රූගත කළ වීඩියෝ දර්ශන පුළුල් ලෙස උපයෝගී කරගෙන පසු කලෙක විවිධ වාර්තා චිත්රපට බිහිවිය.
Evgeny Afineevsky යුක්රේනයේ 2014 දී සිදුවූ මහජන නැගිටීම අළලා නිර්මාණය කළ Winter on Fire – Ukraine’s Fight for the Freedom (2018) වාර්තා චිත්රපටය ද එක්තරා අන්දමකින් පුරවැසි ජනමාධ්ය කාර්යයක් ලෙස හැඳින්විය හැකිය. එහි පුරවැසියන් රූගත කළ දර්ශනද ඇති නිසාය. ඉතා අවදානම්සහගත ලෙස අරගල භූමියේ සැරිසරමින් තමන්ගේ කැමරා ශිල්පීන් දෙදෙනාගේ දර්ශන මෙන්ම පුරවැසියන් ඩිජිටල් කැමරා, ජංගම දූරකථන, ගෝප්රෝ කැමරා සහ ඩ්රෝන කැමරා ආදිය යොදාගනිමින් රූගත කළ දර්ශන මේ වාර්තා චිත්රපටය සඳහා යොදාගෙන ඇත. අධ්යක්ෂවරයාගේ ඉල්ලීම මත අරගල භූමියට පැමිණි පුරවැසි සහ වෘත්තීය කැමරාකරුවන් 28 දෙනෙකු මෙම අරගලය රූගත කළ බව පැවසේ.
මානව ශිෂ්ටාචාරය තුළ මිනිස් නිදහස ලබාගැනීම යනු අරගල මතින් දිනූවක් මිස බන්දේසියක තබා පිළිගන්වන ලද්දක් නොවේ. නිදහස ලබාගැනීම උදෙසා ස්වයංසිද්ධ අරගල මෙන්ම නායකත්වයක් සහිතව සැලසුමක් ඇතිව කරන අරගලද තිබිය හැකිය. ඒ සියල්ල තීරණය වන්නේ ඒ මොහොතේ භූමිය මත තිබෙන දේශපාලන සන්දර්භයට අනුවය.
1989 දී බර්ලින් තාප්පය බිඳවැටී සෝවියට් සමාජවාදය බිඳවැටීම ආරම්භ වෙද්දී රුසියාව සමග එක්ව සිටි පරිවාර රටවල් සමාජවාදය වෙනුවට ධනවාදය තෝරාගනිමින් ස්වාධීන වන්නට පටන් ගත්තේය. එතැන් සිට එම පරිවාර රටවල් 1993දී පිහිටුවනු ලැබූ යුරෝපා සංගමයේ සමාජිකත්වය ලබා ගැනීමට උනන්දු විය. යුක්රේනය 1991 වර්ෂයේ දී සෝවියට් සංගමයෙන් වෙන්වී ස්වාධීන රටක් වන බව නිවේදනය කළේය. ආර්ථික සමෘද්ධියෙන් සහ දේශපාලන ස්ථාවරභාවයෙන් යුක්ත යුරෝපා රටවල් සමග එකතු වීමෙන් පමණක් තම රටවලට ආර්ථික සංවර්ධනය සහ දේශපාලන නිදහස සාක්ෂාත් කරගත හැකි බව පැරැණි සෝවියට් සංගමයට ඈඳී තිබුණු රටවල් විශ්වාස කළේය. නමුත් ඒ ස්වාධීන කැමැත්තට යම් ප්රමාණයකින් බලපෑම් එල්ල වන්නට පටන් ගන්නේ 1999දී ව්ලැද්මීර් පුටින් රුසියාවේ පළමු නියෝජ්ය අග්රාමාත්යවරයා ලෙස බලයට පත් වීමත් සමගය. කේජීබී ඔත්තුකරුවකු වන ව්ලැද්මීර් පුටින් බිඳ වැටුණු සෝවියට් අධිරාජ්යය නැවත ගොඩනැගීමේ අභිලාෂයෙන් පසු වන්නෙකි.
රුසියානු හිතවාදී වික්ටර් යනුකොවිච් යුක්රේන ජනාධිපති වශයෙන් 2004දී ඡන්දයෙන් තේරී පත්විය. එහෙත් ඡන්දය දූෂිත එකක් විය. එහි ප්රතිඵලයක් වශයෙන් මහජනයා සාමකාමී විරෝධතාවලට වීදි බටහ. එය හැඳින්වූයේ ඔරේන්ජ් රෙවොලුෂන් නමිනි. අරගලය ප්රතිඵලදායක විය. මැතිවරණ ප්රතිඵල අවලංගු කෙරිණි. නැවත 2010 වසරේ දී යනුකොවිච් බලයට පැමිණෙන අතර එවර මැතිවරණය සාධාරණ එකක් විය. එමෙන්ම ඔහු බලයට පැමිණුණේ යුරෝපා සංගමයේ සාමාජිකත්වය ගන්නා බවට ජනතාවට පොරොන්දු වෙමිනි. එහෙත් ඔහු රහසිගතව රුසියාව සමග ගනුදෙනු කළේය. තීරණාත්මක මොහොත එළඹෙන්නේ 2013 වසරේදීය. ඔහු යුරෝපා සංගමයට එකතුවන්නට ගිවිසුම් අත්සන් කිරීමට සූදානම් බව පෙනුණත් රුසියාව පැත්තට හැරුණි. ඒ රුසියානු ජනාධිපති ව්ලැද්මීර් පුටින්ගේ බලපෑම නිසාය. යුරෝපා සංගමය සමග නිදහස් වෙළඳ ගිවිසුම අත්සන් නොකරන බව ප්රකාශ විය. ඉන් පසු මහජන අරගලය ඇරඹෙන්නේය.
ඒ යුරෝපයේ ශීත කාලයයි. අරගලයට එක් රැස්වන ලෙස ඉල්ලා, 32 ජනමාධ්යවේදියකු වූ හැවිරිදි මුස්ටාෆා නායියෙම් (Mustafa Nayyem) 2013 නොවැම්බර් 20 මුහුණු පොතේ පෝස්ටුවක් පළකරයි. එහි මෙසේ සඳහන් විය. ‘අපි උදේ 10.30 ට නිදහස් ස්මාරකය අසලදී හමුවෙමු. උණුසුම් ඇඳුම් ඇඳගන්න. කුඩ, තේ, කෝපි, හොඳ ආකල්ප සහ හොඳ මිතුරන් රැගෙන එන්න. මෙය නැවත පොස්ට් කිරීම අගයමි’ (Let’s meet at 10.30 pm by the independence monument. Dress warm, bring umbrellas, tea, coffee, a good attitude, and friends.Re-post highly appreciatedæ) එතැන් සිට දස දහස් ගණනින් යුක්රේන ජනයා යුක්රේනයේ කිව් අගනුවර නිදහස් චතුරස්රයට එක්වන්නට වූහ.
ගුවන් විදුලි නාලිකා සහ රූපවාහිනී නාලිකා කිහිපයක සහයෝගය විරෝධතාකරුවන්ට ලැබිණි. එය ක්රමයෙන් මහජන බලකොටුවක් වන්නට විය. ක්රමයෙන් සිවිල් සංවිධාන අරගලයට එකතු වන්නට විය. පැමිණෙමින් සිටින විරෝධතාකරුවන් අතර දහස් ගණන් තරුණ පිරිස් වූහ. ඔවුන් පවසන්නේ තරුණ පරපුරේ අභිලාෂයන්ට එරෙහිව රජය කටයුතු කරන නිසා තමන්ගේ අනාගතය වෙනුවෙන් තමන් මෙතැනට පැමිණි බවය. තමන්ගේ පරම අභිලාෂය යුක්රේනය යුරෝපයේ කොටසක් වනු දැකීම බව තරුණ තරුණියෝ විස්තර කරති. උද්ඝෝෂකයින්ගේ එකම ඉල්ලීම වන්නේ යුරෝපය සමග එක්වීමට ගිවිසුම් අත්සන් කරන ලෙස යනුකොවිච්ට බල කිරීමයි. තවත් අයෙකු සඳහන් කරන්නේ මේ සටන යුරෝපය සමග එකතු වීමක් සඳහා කෙරෙන අරගලයක් පමණක් නොව නිදහස සඳහා කෙරෙන අරගලයක් ද වන බවයි. අරගලයට එකතු වන ගායකයෙක් “යුරෝපයේ මනුෂ්ය නිදහස සහ මනුෂ්ය ගෞරවය” කියා දෙයක් ඇතැයි පවසයි. එමෙන්ම එය තමන්ගෙන් පැහැර ගැනීමට කිසිවකුට හැකි නොවන බව ඔහු පවසයි. සියලුම වයස් කාණ්ඩවල ජනයාද, විවිධ සමාජ තලවල සහ වෘත්තීය තලවල ජනයාද ක්රමයෙන් උද්ඝෝෂණයට එකතු වෙති. සංගීතයෙන් සහ නර්තනයෙන් විරෝධතාව විවිධ හැඩතල ගනී. වැස්ස සහ සීතල නොතකා මහජනයා සාමකාමී ලෙස උද්ඝෝෂණයේ නියැලෙන්නට වූහ. “අවසානය දක්වා එකට” යන්න ඔවුන්ගේ සටන් පාඨ අතර විය.
උද්ඝෝෂණය ආරම්භ වී දින 10කට පසු විරෝධතාකරුවන්ට පහරදීමට යුක්රේන පොලීසිය එහි සිටින තරුණ තරුණියන් වටකරයි. ඔව්හු ජාතික ගීය ගායනා කරමින් සිටිති. පොලීසිය යකඩ පොලුවලින් පහරදීම ආරම්භ කළේය. එය ඉතාමත් දරුණු පහර දීමක් විය. පහරදීමෙන් බේරීමට මිනිස්සු නුදුරින් තිබූ පල්ලියකට රිංගා ගනිති. පල්ලියේ එළිමහනේ ඉඩ ඇති කොටසේ මිනිස්සු අරගලකරුවන්ට ස්වේච්ඡාවෙන් ආහාර සපයන්නට වූහ. තුවාල ලැබුවන්ට ප්රතිකාර කිරීමට වෛද්ය මධ්යස්ථාන පිහිටුවනු ලැබිණි. සන්නිවේදන මධ්යස්ථාන පිහිටුවනු ලැබිණි.
පසුදා නැවත දහස් ගණනින් චතුරස්රයට එක්වන්නට වූහ. එය මිලියනයක් පමණ වන බව ඇතැම් තැනක සඳහන් වෙයි. නැවත පොලීසිය සහ විරෝධතාකරුවන් ගැටෙන අතර පොලීසිය අත්බෝම්බ සහ කඳුළුගෑස් විරෝධතාකරුවන්ට එරෙහිව භාවිත කරයි. විරෝධතාකරුවෝ කිව් නගරයේ රජයේ පරිපාලන ගොඩනැගිල්ලද අත්පත් කරගනිති. ඒ ඇතුළත කාන්තාවක පියානෝව වාදනය කරමින් සිටින අතර තරුණ තරුණියෝ රංගනයේ යෙදෙති. ක්රමයෙන් නගරයට හිම පතිත වන්නට පටන් ගනී. විරෝධතාකරුවන් රැස්ව සිටින පොලිස් නිලධාරීන්ගෙන් ඉල්ලා සිටින්නේ වරදකරුවකු වූ ජනාධිපතිවරයාගේ උපදෙස් පිළිනොපදින ලෙසයි. ඒ වෙනුවට තමන්ගේ පැත්තට එන ලෙස ඔවුහු ඉල්ලා සිටිති. පාලකයින්ගේ අණ පිළිපැදීමෙන් ඉතිහාසයේ සිදු කරන දරුණුතම අපරාධයට සහාය නොවන්නැයි උද්ඝෝෂකයෝ පොලීසියෙන් ඉල්ලති.
මේ අතර යුරෝපා සංගමයේ සහ ඇමරිකානු එක්සත් ජනපදයේ නියෝජිතයින් යනුකොවිච් හමුවන්නේ උද්ගතව ඇති තත්වයට විසඳුම් සෙවීමටය. එය ප්රතිඑලදායක වන්නේ නැත. නැවත පොලීසිය චතුරස්රය වට කරන අතර විරෝධතාකරුවන්ගේ සහායට ක්රිස්තියානි පල්ලිය ද එක්වෙයි. දහස් ගණනින් විරෝධතාකරුවන් පොලීසියට එරෙහිව සිටීම නිසා විරෝධතාකරුවන් විසුරුවා හැරීමට පොලීසියට නොහැකි වෙයි. තම ගෙවල් දොරවල තිබෙන නොයෙකුත් භාණ්ඩ උපයෝගී කරගෙන මහජනයා කිව් නුවර ආරක්ෂිත බංකර් ඉදිකරගන්නේ පොලිස් පහරදීම්වලින් බේරීමටය. විශාල පොලිතින් මලුවලට හිම පුරවා ඒවා ආරක්ෂාව පිණිස බංකර් සාදා ගැනීමට යොදාගැනෙයි. විශ්රාමික හමුදා සොල්දාදුවෝ විරෝධතාකරුවන්ගේ සහායට එමින් පොලිස් පහරදීම්වලට සාමකාමීව මුහුණ දෙන්නේ කෙසේදැයි උගන්වති. මේ අතර යුක්රේන ජනාධිපතිවරයා යුරෝපය සමග ඇති සබඳතාවන් තවත් දුරස් කරමින් රුසියාව සමග ගිවිසුමකට එළඹෙයි.
යුක්රේනියානු රජය උද්ඝෝෂකයින් සමග සාකච්ඡා කරනු වෙනුවට ගමන් කරන්නේ තව තවත් ඒකාධිපති තත්වයටය. විරෝධතාකරුවෙකු අසන්නේ “දැන් අප ජීවත්වන්නේ 21 වන සියවසේ ශීලාචාර සමාජයකයි. එසේ තිබිය දී අපව නියෝජනය කරන පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරුන් දුෂ්ට නීති සම්මත කරගැනීමට අත ඔසවන්නේ කෙසේ ද?” යන්නයි. 2014 ජනවාරි 16 සම්මත කරගන්නා නව නීති අනුව විරෝධතාකරුවන්ට මෝටර් සයිකල් හෙල්මට් පැළැඳිය නොහැකිය. මෝටර් රථ පහකට වඩා එක වරකට ගමන් කළ නොහැකිය. රජයට අන්තර්ජාලයට ප්රවේශ වීම වැළැක්විය හැකිය. එහෙත් නව නීති විරෝධතාකරුවන්ට උත්ප්රේරකයක් වනවා විනා බාධකයක් නොවේ. මිනිස්සු විකල්ප ලෙස තම තමන්ගේ නිවෙස්වල මුළුතැන්ගේ ඇති විවිධ භාජන හෙල්මට් ලෙස පැළඳ ගනිති. විරෝධතාකරුවෝ විවිධ ආකාරයේ වෙස් මුහුණු පැළඳගනිති. උද්ඝෝෂණය ආරම්භ වී මාස දෙකක් පමණ ගිය තැන විපක්ෂ නායකයා අරගල බිමට පැමිණ මහජනයා ඇමැතුවත් ඒ කතාවේ කිසිදු සාධනීය අදහසක් නොමැත්තේය. කලකිරී සිටින මහජනයා කිසිවක් නොකරන දේශපාලනඥයින්ට අරගලයෙන් ඉවත් වන ලෙස කියා සිටිති.
මීලඟට පාර්ලිමේන්තුව අසලට ගොස් විරෝධය දැක්වීමට විරෝධතාකරුවෝ තීරණය කරති. එහෙත් අතරමගදී පොලීසිය විරෝධතාකරුවන්ගේ ගමන් මග අවහිර කරයි. මාර්ග හිමෙන් වැසී ඇත. විරෝධතාකරුවන්ගේ ආවේගය පාලනය කිරීමට විපක්ෂ නායකයා උත්සහ දැරුවත් කිසිවෙක් ඊට සවන් නොදෙති. ප්රකෝපකාරී මහජනයා පොලීසියට පහරදෙන්නට පටන් ගනිති. කිව් නුවර බලපෑම්සහගත බැංකුකරුවෙක් සහ නීතිපති ද අරගලයට එකතු වෙති. පොලීසිය රබර් උණ්ඩ යොදා උද්ඝෝෂකයින්ට පහර දීමට පටන් ගනී. “අප මේ ජනාධිපති තෝරාගත්තා මෙන්ම ඔහුව ඉවත් කිරීම ද අපට කළ හැකියි” එක් උද්ඝෝෂකයෙක් කියා සිටී. ඒ අතර උද්ඝෝෂකයෝ බෝතල්වල ඉන්ධන පුරවා සකස් කෙරෙන බෝම්බ තනා ගනිති. ඉදිරියට යන පූජ්ය පක්ෂය යාඥා කරයි. කිව් නුවර නිදහස් චතුරස්රය සම්පූර්ණ යුද පිටියක ස්වභාවය උසුලයි. දින ගණනාවක අඛණ්ඩ උද්ඝෝෂණය නිසා උද්ඝෝෂකයෝ විඩාවට පත් ව සිටිති. මේ තත්වය වටහා ගන්නා පොලීසිය නැවතත් උද්ඝෝෂකයන්ට පහර දීම අරඹයි.
පොලීසිය සමග එක්ව මුදලට ගත් මැරයෝද විරෝධතාකරුවන්ට පහරදීමට එක්වෙති.
ඔවුන්ගෙන් වැඩි ප්රමාණයක් සිරගෙවල්වලින් නිදහස් වූ අයයි. පොලිසියේ රබර් උණ්ඩ අතරට සජීවී උණ්ඩ ද එකතු වෙයි. එයින් උද්ඝෝෂකයෝ තවත් කැළඹීමට පත්වෙති. පළමු උද්ඝෝෂකයා පොලිස් උණ්ඩයකින් මරුමුවට පත්වේ.
ශීත කාලය පහසු නැත. තැන තැන ගිනිමැල ගසාගෙන පොදු ජනයා ගත උණුසුම් කරගනිති. විරෝධතාකරුවන්ට ජීවය දෙනු වස් තරුණියක් පියානෝව වාදනය කරයි. උද්ඝෝෂකයන්ගේ ඉල්ලීම් වන්නේ පළමුව දේශපාලන සිරකරුවන් නිදහස් කිරීමයි. දෙවැන්න ජනාධිපති සහ පාර්ලිමේන්තුව අතර බලය සමතුලිත වන ක්රමයක් සෑදීම සහ නිසි ලෙස ක්රියාත්මක වන රජයේ ආයතන පිහිටුවීමයි. තෙවැන්න කලින්ම පැවැත්විය යුතු ජනාධිපතිවරණයයි. මේ කොන්දේසි තුන මත පමණක් මෙයිදාන් චතුරස්රයේ (යුක්රේන නිදසහස් චතුරස්රය ඒ නමින් ද හැඳින්වේ) නැවැත්විය හැකි බව ජනයා රජයට කියා සිටිති. විරෝධතාකරුවෝ නැවත පාර්ලිමේන්තුව අසල රැස්වීමට සාමකාමී ලෙස ගමන් අරඹති. අතරමගදී ගමන් මග අවුරණ පොලීසිය සහ කුලී දාමරිකයෝ නැවත මහජනයාට පහර දෙන්නට පටන් ගනිති. ක්රෑර පහරදීම් හමුවේ නැවත නිදහස් චතුරස්රයට පසුබැසීමට ජනතාවට සිදුවේ. උද්ඝෝෂකයන් මෙහෙයුම් කටයුතු පවත්වාගෙන යන ගොඩනැගිල්ලට පොලීසිය සමග පැමිණෙන දාමරිකයින් විසින් ගිනි තබනු ලබන අතර එයින් සිවිල් වැසියෝ රැසක් මරුමුවට පත්වෙති.
නැවත පල්ලිය සහිත ප්රදේශය විරෝධතාකරුවන්ට වාසභූමිය වන අතර එහි වෛද්ය ප්රතිකාර ආරම්භ වේ. මෙතෙක් කල් කිව් අගනුවර පිරිස පමණක් උදව් කළ අතර බාහිර ප්රදේශවල ජනයා ද විරෝධතාකරුවන්ට සහයෝගය දැක්වීමට පැමිණෙති. නැවත වෙඩි තැබීම ඇරඹෙයි. මෙහිදී පොලීසිය සජීවී උණ්ඩ යොදාගෙන පහර දෙයි. ස්නයිපකරුවෝ ද ඒ අතර වෙති. තුවාල ලැබුවන් ගලවා ගැනීමට එන මිනිසුන්ට ද වෙඩි තැබෙයි.
අවසන් රැළියට පැමිණෙන විපක්ෂ දේශපාලනඥයා පවසන්නේ මැතිවරණයක් පැවැත්වීමට නියමිත බවයි. එක් උද්ඝෝෂකයෙකු කියන්නේ තව දුරටත් යනුකොවිච් තමන්ගේ ජනාධිපති නොවන බව හා පසුදිනම ඔහු ඉල්ලා අස්විය යුතු බවයි.
පසුදා එනම් 2014 පෙබරවාරි 22 පාන්දර යාමයේ යුක්රේනයේ රුසියානු ගැති වික්ටර් යනුකොවිච් හෙලිකොප්ටරයක නැගී පලා යන අන්දම අසල තිබූ සීසීටීවී දර්ශනවල සටහන් වෙයි. ඔහු රුසියාවේ දේශපාලන රැකවරණ ලබාගනී. පසු දින පාර්ලිමේන්තුව නිවේදනය කරන්නේ ජනාධිපති ධුරයෙන් ඉල්ලා අස්වී ඇති බවයි. එමෙන්ම නියමිත කාලයට පෙර මැතිවරණයක් පවත්වන බව ද නිවේදනය කරයි.
අවසානයට අදහස් දක්වන කාන්තාවක පවසන්නේ අවුරුදු 23ක් තිස්සේ යුක්රේනයේ නිදහස කොළ කැබැල්ලකට සීමා වී තිබූ බවයි. මිනිසුන්ගේ ජීවිත පරිත්යාගයෙන් නිදහස සාක්ෂාත් වී ඇති බව ඇය පවසයි.
මුස්ලිම්, යුදෙව්, ක්රිස්තියානි සහ බෞද්ධ ආදි විවිධ ජනවර්ග සහ කිසිදු ආගමක් අදහන්නේ නැති මිනිසුන් එකිනෙකාට ගරු කළ බවත් දැන් නව සමාජයක උප්පත්තිය සිදුවී ඇති බවත් යුක්රේනයේ මුස්ලිම් පූජකයෙක් වාර්තා වැඩසටහන අවසානයේ කියා සිටී. අවසන් දර්ශන පෙළ තුළ සතුටු කඳුළු සලන, සිනාසෙන, ගී කියමින් නටන යුක්රේනියානුවන් දර්ශනය වේ. මේයිඩාන් අරගලයේ කාන්තා ආරක්ෂක ඒකකයේ සේවය කළ තරුණියක අදහස් දක්වමින් කියා සිටින්නී තමන් නිදහස් යුක්රේනයේ උපත ලැබූ බවත් තමන් දේශප්රේමය යන්නේ අර්ථය කුමක් ද කියා හඳුනන බවත්ය.
දින 93 දිග්ගැසුණු යුක්රේන ජනතා අරගලයේ දී 125ක් මරුමුවට පත් වූහ. 65 දෙනෙකු අතුරුදහන්වී ඇති අතර 1890ක් තුවාල ලැබූහ. මෙයිඩාන් අරගලයෙන් පසු පොලිස් බලකාය නිත්ය වශයෙන්ම විසුරුවා හරින ලදි. නව යුක්රේන රජය යුරෝපා සංගමය සමග ආර්ථිකමය කාරණා සම්බන්ධ ගිවිසුමකට අත්සන් කරන ලදි. එහෙත් තවමත් යුක්රේනය යුරෝපා සංගමයේ පූර්ණ සාමාජිකත්වය ලබා නැත. මෙයිඩාන් ජනතා අරගලය ජයග්රහණය කිරීමෙන් පසු, පුටින් විසින් යුක්රේනයේ නැගෙනහිර රුසියානු හිතවාදී බෙදුම්වාදීන්ට සහය පිණිස හමුදා යවන ලද අතර යුක්රේනයේ දකුණු කොටසේ ක්රිමියාව අල්ලා ගන්නා ලදි. පුටින්ගේ ආක්රමණය තවමත් නිම වී නැත. යුක්රේනයේ නැගෙනහිර රුසියානු හිතවාදී කොටස් සහ යුක්රේනය අතර ඇති වූ යුද්ධයෙන් 2015 සිට මේ දක්වා මිය ගොස් ඇති සංඛ්යාව 6000කි.
යුක්රේන ජනතාවගේ අරගලය තුන්වන ලෝකයේ රටවල ජනතාවගේ ඒකාධිපතියන් සහ දූෂිත සහ අපරාධකාරී ආණ්ඩු පළවා හැරීමේ ස්වයංසිද්ධ අරගලවලට අවැසි පාඩමක් උගන්වයි.■