හෙට (04) නිදහසට වයස 74 යි. එදා වගේම අදත් දර ලිප කුස්සියට ඇවිත් තිබේ. බයිසිකලය යළිත් පාරට ගන්නැයි ආරාධනා කෙරේ. අතීතකාමී ගතියකින් බලන විට එය ‘දියුණුවකි’. අනික් හැම අතින්ම, පිරිහීමකි. ඒ සා දීර්ඝ කාලයක් ගතකොට අත්කරගෙන ඇති එකී ‘සාර්ථකත්වයේ’ මුදුන් මල්කඩ ගෝඨාභය රාජපක්ෂයි. වරද සහ වගකීම ඔහුගේ පමණක් නොවේ. අප හැමෝගෙමයි. එහෙත්, මේ සා තීව්‍ර ආකාරයකින් එකී සමස්ත කතාව කෙටිම කාලයකින් විදාරණය කළ ශිල්පියා ඔහු ය.
මේ ආණ්ඩුවට නැවත වරක් රට බාර දීමට ජනතාව සූදානම් නැති බව දැන් සක්සුදක් සේ පැහැදිලියි. අද (02) ප්‍රවෘත්ති වාර්තා දක්වන පරිදි ආසියාවේ මේ මොහොතේ ශීඝ්‍රතම උද්ධමනය අත්විඳිමින් සිටින රට බවට ලංකාව පත්ව තිබේ. ඒ, මෙතෙක් එම ‘ගෞරවය’ දැරූ පාකිස්තානයටත් ඉස්සර වෙමිනි.
ආණ්ඩුව අසාර්ථක වීම එක කාරණයකි. ඒ අසාර්ථකත්වය, රාජ්‍ය නායකයන් විසින්ම බඩ පැළෙන විහිළුවක් බවට පරිවර්තනය කොට දිනපතා සමාජයට මුදාහැරීම වෙනම කාරණයකි. හුදී ජනතාව ගැඹුරු ආර්ථික සහ දේශපාලනික කාරණා බොහෝවිට හරිහැටි අවබෝධ කර නොගනිති. හඳෙන් හෝ හාල් ගෙනත් දෙන්නෙමැයි කී විට ජනතාව එම පක්ෂය වරක් බලයට පත්කර ගත්හ. එහෙත්, යමක් හාස්‍යයට නැඟෙන විට ඒ කාරණය එම ජනතාවම පහසුවෙන් තේරුම් ගනිති. ඇතැම් බරසාර දේවල්, සැහැල්ලු හාස්‍යයට නැංවීමට ඕනෑම රටක හුදී ජනතාව සමත් ය. ජනකතා සාහිත්‍යයක් රටක ගොඩනැඟෙන්නේ ඒ සුහුරුවෙනි.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ ආණ්ඩුවේ නායකයන් මේ දවස්වල තමන්ගේ මහදවල් අසමත්කම් ජනතාවගේ රසාස්වාදය ජනනය කරවන අයුරින් ප්‍රකාශයට පත්වීමට ඉඩහැරීම, මීට කලින් පැවති කිසි රාජ්‍ය පාලනයක දකින්නට නොලැබුණු අලුත් තත්වයකි. තමන් හරි හැටි අවබෝධ කරගෙන නොසිටි හෝ පාලකයන් විසින් එතෙක් කල් වසං කොටගෙන සිටි නිසා දුරවබෝධ වූ බොහෝ ගැඹුරු කාරණා ඒ ජනතාවට වැටහී යන්නට පටන්ගන්නේ එවිට ය.
රටේ අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ හිඟයක් අද ඇති බව කෙනෙකු අමුතුවෙන් පෙන්වා දිය යුතු නැත. එසේ කාටත් ඇස්පනාපිට දකින්නට පුළුවන් තත්වයක් තිබියදී පවා, රටේ කිසි භාණ්ඩ හිඟයක් නැතැයි බැසිල් රාජපක්ෂ පවසන විට මුලින්ම මිනිසුන්ගේ ඇස් උඩ යයි. ඊළඟට, තමා එසේ කියන්නේ මන්දැයි බැසිල් රාජපක්ෂ විස්තර කරන විට, මිනිස්සු බඩ අල්ලාගෙන සිනාසෙන්නට පටන් ගනී. ඔහුට අනුව, මිනිසුන් පෝලිම් ගැසී සිටීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ එම භාණ්ඩය වෙළෙඳපොළේ තිබෙන බවලු. එසේ නැත්නම්, මිනිසුන් ඒ විදිහට නැති භාණ්ඩයක් ගැනීමට පෝලිම් ගැසී සිටීදැයි ඔහු පෙරලා එම ජනතාවගෙන් ප්‍රශ්න කරයි.
විදුලිය කැපීම දැන් කාලයක සිට අතරින්පතර කෙරෙයි. ඊළඟ සතිය වන විට, මුළු රටටම දිනකට පැය කිහිපයක් අනිවාර්යයෙන් අඳුරේ සිටීමට සිදුවන බවත් කියනු ඇසේ. ඊට හේතුව, අප්‍රේල් දක්වා දිග්ගැස්සෙන බව කියන ඉඩෝරය විය හැකි බවට ඇතැමුන් කියන කතාද ඒ අස්සෙන් සමාජගත කෙරේ. එහෙත් හැම වසරකම මුල් මාස කිහිපයේ වර්ෂාපතනයේ යම් අඩුවක් සිදුවන බවත්, එහෙත් ඒ හැම වසරකම එම කාලයේ මෙවැනි විදුලිය කප්පාදුවකට පාලකයන් ගොස් නැති බවත් එක පැහැර මිනිසුන්ගේ කල්පනාවට එන්නේ නැත. එසේ තිබියදී, පසුගිය සති කිහිපය තිස්සේ, විදුලිය භාර ඇමතිවරයාත්, ඛණිජ තෙල් භාර ඇමතිවරයාත් එකිනෙකට පරස්පර කතා කියමින් සිටිති. විදුලිය භාර ඇමතිවරයා විදුලිය කප්පාදුවක් සිදු නොවන බවට පුනපුනා ශපථ කරයි. ඛණිජ තෙල් භාර ඇමතිවරයා අවධාරණය කරන්නේම, එවැනි කප්පාදුවක් අනිවාර්ය වන බවයි.
බයිසිකලය ඇඟට හොඳයි
එසේ තිබියදී, වාහනවල නොගොස් බයිසිකල්වල ගමන් කිරීම ශරීර සෞඛ්‍යයට හිතකර බවට ආණ්ඩුව විසින් ජනතාවට උපදෙස් දෙන විට මිනිස්සු සිනාසෙති. සෞඛ්‍ය පිළිබඳ එම කාරණය සත්‍යයක්ම නම්, පාලකයන් එය ආදර්ශයෙන් නොපෙන්වන්නේ මන්දැයි මුලින්ම කෙනෙකුගේ කල්පනාවට එයි. මීට වසර කිහිපයකට කලින් යහපාලන ආණ්ඩුව කාලයේ මහින්ද රාජපක්ෂ සහ නාමල් රාජපක්ෂ ඇතුළු එදා විපක්ෂයේ පිරිසක්, තෙල් මිල වැඩි වූ එක් අවස්ථාවක, බයිසිකල් පෙළපාලියකින් පාර්ලිමේන්තුවට පැමිණි සැටි තවමත් රටේ මතකයේ තිබේ. එදා එසේ කිරීමට එකම හේතුව ඉන්ධන මිල වැඩි වීමයි. එහෙත් අද, එම ඉන්ධන මිල ඊටත් වඩා කිහිප ගුණයකින් වැඩි වීමෙන් පසුව පවා, ඊටත් අමතරව එකී වැඩි මිලට පවා ඉන්ධන සැපයීමටත් ආණ්ඩුවට නුපුළුවන් වන තත්වයක් ඇතිව තිබියදීත්, එදාටත් වඩා මේ නායකයන් බයිසිකල්වලින් රාජකාරිවලට ඇවිත් ජනතාවට ආදර්ශයක් වීම නොවේද වටින්නේ?
ගත වූ වසර 74 තුළ දුප්පත් වී ඇත්තේ ජනතාවට වඩා පාලකයන් ය. කිරිපිටි ගැනීමට හෝ ගෑස් ගැනීමට පෝලිම් ගැසී සිටීමෙන් පෙනෙන්නේ, ඒ සඳහා වියදම් කිරීමට තරම් සල්ලියක් එසේ පෝලිම් ගැසී සිටින මිනිසුන්ගේ අතේ ඇති බවයි. ඒ තරමටවත් ඔවුන් ‘පොහොසත්’ ය. එහෙත්, එම කිරිපිටි පැකට්ටුව හෝ ගෑස් සිලින්ඩරය වෙළෙඳපොළට සපයා දීමට තරම් ආණ්ඩුව පොහොසත් නැත. රටවැසියා මෙතෙක් කල් තමන්ගේ ගෙදරfදාරේ අරපිරිමැස්ම පවත්වාගෙන ඇති තරමටවත් පාලකයා රටේ අරපිරිමැස්ම කරගෙන නැති බව එයින් පෙනී යයි.
වැඩියත්ම මේ ආණ්ඩුව කෙරෙහි ජනතාව ශීඝ්‍රයෙන් කලකිරෙමින් සිටින්නේ, බලයට පැමිණීමට කලින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ දුන් පොරොන්දු ඉටු කිරීමට ඔහු අසමත් වීම නිසා පමණක්ම නොවේ. ඒවා සෑම එකක්ම, ප්‍රායෝගිකව ඉටු කිරීමට හැකියාවක් නැති, මනෝරාජික දේවල් බව ගෝඨාභය ආණ්ඩුව විසින්ම දිනපතා එම ජනතාවට ඔප්පු කොට පෙන්වමින් සිටින නිසා ය.
මුලින්ම, සහල් මාෆියාව නැති කිරීම සහ ඇතැම් භාණ්ඩවල මිල අඩු කිරීම හෝ යම් ප්‍රදේශීය ප්‍රජාවකගේ ප්‍රශ්න විසඳීම සඳහා පුංචි කාර්යාල සහ ගබඩා ගානේ හෝ ගම් ගානේ ගොස්, ස්වභාවයෙන් රැස්ව සිටි හෝ සංවිධානය කොට ගෙන්වා ගත් මිනිසුන්ගෙන් හෝ ළමුන්ගෙන් ප්‍රශ්න අසා, අනතුරුව අදාළ අංශයේ ඉහළ නිලධාරියෙකුට ජනාධිපතිවරයා කතා කොට එම ප්‍රශ්නය එසැණින් විසඳන්නැයි අණ කරන ආකාරය මාධ්‍ය ඔස්සේ ප්‍රචාරය වෙනු අප දැක ඇත. ඒ අවස්ථාවන් සියැසින් දුටු ජනතාව සිතුවේ, රටේ ප්‍රශ්න එතරම් ලෙහෙසියෙන් විසඳාගත හැකිව තිබියදීත් ඊට කලින් සිටි පාලකයන් ඒවා විසඳීමට කටයුතු නොකර සිටියේ මන්ද යන්නයි. ඉතිං, හිටපු පාලකයන් කෙරෙහි ඒ ගැන තදබල කෝපයක්ද ජනතාව තුළ එවේලේ ඇති වුණාට සැකයක් නැත. මෙපමණ කලක් රටට අවශ්‍ය කොට සිටියේ ගෝඨාභය වැනි නායකයෙකු බව ජනතාව එදා සිතන්නට ඇති. එහෙත් අද වන තෙක්, 2019 නොවැම්බරයේ තිබුණාට වඩා, මේ රටවත්, ජනතාවවත් අඟලක්වත් ඉදිරියට ගොස් නැතිවා පමණක් නොව, එදා සිට අද වන විට ගව් ගානක් ආපස්සට, බයිසිකලය සහ දර ලිප දක්වා, රටත් ජනතාවත් පල්ලම් බැස ඇති බව ඒ ජනතාවට පෙනෙන්ට පටන්ගෙන තිබේ.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ අසමත් නායකයෙකු බව රට ඉදිරියේ ඕනෑවටත් වඩා මේ වන විට ප්‍රදර්ශනය වෙමින් තිබේ. වැදගත් වන්නේ, රටේ ප්‍රශ්න සම්බන්ධයෙන් ඔහු දැරූ ළාමක අදහස්වල නිසඟයෙන් පවතින හිස් ගතියත්, රටක් මුහුණදෙන ප්‍රශ්න වනාහි සරල විසඳුම් නැති සංකීර්ණ ක්‍රියාවලියක් බවත් වටහා ගැනීමට අවස්ථාවක් මේ මගින් ජනතාවට සැලසී තිබීමයි. එය ඒ ආකාරයෙන්ම ජනතාව තේරුම් ගනීවිද යන්න නිශ්චිත නැති බව ඇත්ත. පුද්ගල සාධකය වෙනස් කළ පමණින් රටක ප්‍රශ්න විසඳිය හැකි යැයි විශ්වාස කිරීමට පුරුදු කළ ජනතාවක්, එක පුද්ගලයෙකු අසමත් වූ විට කරන්නේ, ඒ වෙනුවට වෙනත් පුද්ගලයෙකු පත්කර ගැනීමෙන් ප්‍රශ්නයට විසඳුමක් සෙවීමට බැලීමයි. ඒ වෙනුවට අප තේරුම්ගත යුතුව ඇත්තේ, රටක ප්‍රශ්න විසඳීම, යම් නිශ්චිත සහ සංයුක්ත ක්‍රියාවලියක් පිළිබඳ කාර්යයක් මිස, යම් පුද්ගලයෙකුගේ මැදිහත් වීමක් මත පමණක් ඉෂ්ට සිද්ධ කරගත හැකි දෙයක් නොවන බවයි.
මෛත්‍රීපාල සහ ගෝඨාභය
පුද්ගලයාගේ (නායකයාගේ) වටිනාකම මෙයින් බැහැර නොකෙරේ. අවශ්‍ය කරන ක්‍රියාවලිය නිවැරදිව වටහා ගැනීමට සහ ඒ අනුව කටයුතු කිරීමට අවශ්‍ය කරන දැනුම සහ සංයුක්ත දැක්ම පුද්ගලයාට (නායකයාට) අනිවාර්යයෙන් තිබිය යුතුය. උදාහරණයක් වශයෙන්, හිටපු ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන ලංකාවේ මත්ද්‍රව්‍ය උවදුර තේරුම්ගත් සැටි සැලකිල්ලට ගන්න. මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරට ඇති පිළියම ඔහු පටන්ගත්තේ එල්ලුම්ගසෙනි. ප්‍රශ්නය නිවැරදිව අවබෝධ කර නොගැනීම සහ ඒ නිසාම ප්‍රශ්නයේ විසඳුම සම්බන්ධයෙන් නොමඟ යාම එතැනදීම සිදුවෙයි. ඉන්පසු අවශ්‍ය නම් ඔහුට, පිලිපීන ජනාධිපතිවරයා සේ, මත්ද්‍රව්‍යවලට සම්බන්ධ වැරදිකරුවන් සිය ගණනින් එල්ලා මරමින් විශාල සංදර්ශනයක් පැවැත්විය හැකිව තිබුණි. එහෙත් ඒ ආකාරයෙන් දශක ගණනක් ගියත්, අවසානයේ ඔහුට හමුවනු ඇත්තේ, මත්ද්‍රව්‍ය උවදුරෙන් අඟලක්වත් ගොඩ නොගිය සමාජයකි.
තවත් උදාහරණයක් වශයෙන්, වර්තමාන ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ පොහොර ප්‍රතිපත්තිය ගන්න. අපේ ගෙවතු වගාවකදී සාර්ථක විය හැකි ක්‍රමවේදයක්, රටක කෘෂිකර්මයේදීත් සාර්ථකව යොදාගත හැකි යැයි ඔහු විශ්වාස කෙළේ, ජනගහනයේ ප්‍රමාණය, කෘෂිකර්මයේ විස්තීරණත්වය, අවශ්‍යතාවේ පරාසය, කෘෂිකර්මය (ගැමි ආර්ථිකය) සහ වෙනත් සමාජාර්ථික අංශ අතර ඇති සහසම්බන්ධතාව ආදි කරුණු කිසිවක් පිළිබඳ දත්තමය සාධක මත පිහිටා ඇති කරගත් දැනුමකින් නොවේ. එය, මෛත්‍රිපාල සිරිසේනගේ මත්ද්‍රව්‍ය උවදුර පිළිබඳ හැඟීම්බර විසඳුමට (එල්ලුම්ගහට) හැම අතකින්ම සමාන විය. සිරිසේනගේ ප්‍රතිපත්තියෙන් විශේෂ අලාභයක් වුණේ නැත. එහෙත් ගෝඨාභයගේ ප්‍රතිපත්තිය රට අගාධයට දැම්මේය.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ, ඉහත කී යථාවාදී පර්යාලෝකයේ ඌනතාවට අමතරව, ඉතා පසුගාමී සහ මිථ්‍යාමතික දැක්මක් පෙරදැරිව රටේ ප්‍රශ්න විසඳීමට දත කට මදින නායකයෙකු බවද මේ කාලය තුළ දක්නට ලැබුණි. ඥානක්කා නමැති කාන්තාවකගේ අදිසි බලයක් පිළිබඳ විශ්වාසයකින් ඔහු වැඩ කටයුතු කරන බවට ඇති කටකතා අපට බැහැර කළ හැකිය. එහෙත්, කෝවිඩ් වසංගතය ආරම්භයේ වසරකට ආසන්න කාලයක්ම, ධම්මික පැණිය සහ වතුර මුට්ටි ගඟට වීසි කිරීම ආදි අති තිරශ්චීන රාජ්‍ය මැදිහත්වීමකට ඔහුගේ ආශීර්වාදය ලැබීමෙන් පෙන්නුම් කෙළේ, ඔහු ධනාත්මක ඥානයක් නැති කෙනෙකු පමණක් නොව, ඒ අඩුව සෘණාත්මකව පියවා ගැනීමටත් තැත් කරන නායකයෙකු වන බවයි. මේ නිසා, රටේ ප්‍රශ්නවල නිසඟයෙන් පවතින සංකීර්ණත්වයට අමතරව, නායකත්වයේ පවතින අවර දැක්මත් වර්තමාන අර්බුදයේ මේ සා කරවටක් ගිලී යාමට තුඩුදී ඇති බව කිව හැකිය.
දූෂිතයන්ට තමන්ගේ ආණ්ඩුව තුළ තැනක් නොදෙමියි කී ඔහුගේ කැබිනට්ටුවේ සිට රාජ්‍ය ආයතන ප්‍රධානීන් දක්වා අති බහුතරයක් දූෂිතයන්ගෙන් පිරී තිබීම එහිදී රටට ප්‍රදර්ශනය විය. මේ රටේ ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයෙන් පවා, දැඩි නියමයකට යටත් කොට සිටි, එනම් රජයේ හෝ පෞද්ගලික අංශයේ කිසි තනතුරක් දැරීම නියෝගාත්මකව තහනම් කරනු ලැබූ පී. බී. ජයසුන්දර තමන්ගේ ලේකම්වරයා වශයෙන් පත්කර ගැනීමෙන් ඔහු පෙන්නුම් කෙළේ, සම්මත නීතියට සහ සම්ප්‍රදායට තමන් ගරු නොකරන බවයි. ඊළඟට, කාටත් එක නීතියක් තමන් ක්‍රියාත්මක කරන්නේ යැයිද, පවුලේ සාමාජිකයන්ට රජයේ තනතුරු ලබාදීම නතර කරන්නේ යැයිද කී කතා, වෙනත් අයවළුන් විසින් නොව, ඔහු විසින්ම බොරු කොට පෙන්වා ඇති ආකාරයත් දැන් ජනතාව දනිති.
ගෝඨාභය රාජපක්ෂ හෝ වෙනත් ඕනෑම රාජපක්ෂ කෙනෙකු 2024 දී පරාජයට පත්කිරීම, 2015 දී මහින්ද රාජපක්ෂ පරාජයට පත්කිරීමට වඩා පහසුවෙන් කළ හැකි බව අවිවාදිතයි. ඒ සඳහා අවශ්‍ය කරන සෑම කොන්දේසියක්ම, විපක්ෂ කඳවුර විසින් නොව, ආණ්ඩුව විසින්ම නොමසුරුව සම්පාදනය කරමින් සිටීම ඊට හේතුවයි. එහෙත් එසේ වූ පමණින්, වර්තමාන අර්බුදයට විසඳුමක් ලැබෙතැයි සිතීම අනුවණකමකි.
රටක් මුහුණදෙන ප්‍රශ්න යම් නායකයෙකුගේ හෝ පක්ෂයක ළාමක සිතැඟියාවන්ට අනුව විසඳිය නොහැකි බව මේ සියල්ලෙන් අප උගත යුතු පළමු පාඩමයි. දෙවැනි පාඩම වන්නේ, මේ ආණ්ඩුව වෙනස් කොට වෙනත් ආණ්ඩුවක් පත්කර ගැනීමේදී, ඒ ආණ්ඩුවේ නායකයන් දෙන පොරොන්දු ගැන නොව, ඒ පොරොන්දු ඉටු කරන්නේ කෙසේද යන්න ගැන ප්‍රායෝගික සැලැස්මක් ඒ නායකත්වයෙන් ඉල්ලා සිටිය යුතු බවයි. ඒ නිසා, දෙන්නේ මොනවාද යන්න නොව, ඉදිරියේදී මතු කළ යුතුව ඇත්තේ දෙන්නේ කෙසේද යන ප්‍රශ්නයයි.■
