මුරුත්තෙට්ටුවේ ආනන්ද හිමි කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ කුපති ධුරයට ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කිරීමත් සමග ඊට විවිධ පිරිස් සිය විරෝධය විවිධ හේතු මත පළ කළා. දෙසැම්බර් 17 සිට 19 දක්වා පැවති 2019 වර්ෂයට අදාළ කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයේ දී මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමියන් අතින් උපාධි ලබා නොදෙන ලෙස ඉල්ලා කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයීය මහා ශිෂ්‍ය සංගමය විසින් විශ්වවිද්‍යාල පාලනාධිකාරියෙන් ලිඛිතව ඉල්ලීම් කළා. ඇතැම් ආචාර්ය සංගම් මෙම පත්කිරීමට විරෝධය දැක්වීමක් වශයෙන් උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයට පැමිණීම ප්‍රතික්ෂේප කළා. නීති පීඨයේ උපාධිය ප්‍රදානය කළ අවස්ථාවේ සිසුන් පිරිසක් විසින් මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ අතින් උපාධිය ලබා ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කළ අතර ඒ අතරින් ගයාත්‍රී නවරත්න ශිෂ්‍යාව සම්බන්ධයෙන් සමාජ මාධ්‍ය සහ සිළුමිණ ඇතුළු විවිධ පුවත්පත්වල පවා ඇගේ අදහසක් නොවිමසා ඒකපාර්ශ්වීය විශාල වාර්තා ප්‍රමාණයක් පළකළා. මෙතැනදී සිදුවූයේ කුමක්ද යන කාරණය පැහැදිලිව විමසීම සඳහා අප ගයාත්‍රී නවරත්න මෙනවියගෙන් විමසීමක් කළ අතර ඇය ඒ සම්බන්ධයෙන් සිදු කළ පැහැදිලි කිරීම කියවන්න.
මගේ පියා පොලිස් නිලධාරියෙක් සහ මගේ මව හෙදියක්. විශේෂම කාරණය මගේ මවත් මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ වෘත්තීය සමිතියේමයි. නමුත් ඔවුන් කිව්වේත් ඒ වේලාවේ මගේ විරෝධය සාධාරණයි කියන කාරණය.
■ අමන්දිකා කුරේ
නොවැම්බර් මාසයේ දී අපට දැනගන්න ලැබුණා මුරුත්තෙට්ටුවේ ආනන්ද හිමිව කොළඹ විශ්වවිද්‍යාලයේ කුලපති වශයෙන් ජනාධිපතිවරයා පත් කරලා කියලා. උන්වහන්සේ එක් යුගයක විප්ලවවාදී අන්දමින් කටයුතු කළ වෘත්තීය සමිති නායකයෙකු බවට අපි අහලා තිබුණත් මෑත ඉතිහාසයේ උන්වහන්සේගේ ක්‍රියාකාරීත්වය සම්බන්ධයෙන් අපට ප්‍රශ්න තියෙනවා. පවතින ආණ්ඩුව සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන ආකාරය ගැන සාමාන්‍ය සමාජය විසින් විවේචනය කරනවා වගේ ම විශ්වවිද්‍යාල ප්‍රජව තුළත් ඒ විවේචනය තිබෙනවා. පසුගිය කාලයේ ගුරු වැටුප් අරගලය සම්බන්ධයෙන් උන්වහන්සේ කළ ප්‍රකාශ සහ ආණ්ඩුව ආරක්ෂා කරන ආකාරයෙන් සිදු කළ හැසිරීම පිළිබඳව ගැටලුකාරීයි.
ඒ තත්වය තිබියදීමයි උන්වහන්සේව කුලපති වශයෙන් ජනාධිපතිවරයා විසින් පත් කළේ. ජනාධිපතිවරයා කියන්නේ අපිව බලයට ගේන්න වැඩ කරපු කෙනෙක් හැටියට අපි සලකන්න ඕනෑ නිසා එසේ පත් කළා කියන කාරණය. කුලපති කෙනෙක් හැටියට පත් කරන්නේ විශ්වවිද්‍යාල පනතට අනුව සමාජයේ යම් පිළිගැනීමට ලක්වූ කෙනෙකුව. එතනදී උගත්කම සම්බන්ධයෙන් කිසිම දෙයක් විශ්වවිද්‍යාල පනතේ සඳහන් නෑ. නමුත් අපට තිබුණ ප්‍රශ්නය වුණේ සමාජය තුළ මුරුත්තේට්ටුවේ ආනන්ද හිමිව කොයි තරම් දුරට සමාජයේ ගෞරවයට පාත්‍ර වෙලා තියෙනවා ද කියන කාරණය. විශ්වවිද්‍යාලයේ ආචාර්ය සංගම් සහ ශිෂ්‍ය සංගම් මේකට විරෝධය දක්වලා තිබුණා. උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයේ දී සිසුන්ට උපාධිය පිරිනැමීම උපකුලපතිනිය අතින් සිදු කරන්න කියලා ශිෂ්‍ය සංගම් උත්සවයට පෙර ලිඛිතව දැනුම් දීලා තිබුණා. ඒ අනුව අවුරුදු දෙකක් පමණ ප්‍රමාද වුණු උපාධි ප්‍රදානෝත්සවය පසුගිය දිනවල පැවැත්වුවා. ශිෂ්‍ය සංගම්වලින් සිසුන්ව දැනුවත් කළා කැමති අයට පමණක් කළු පටියක් අතේ බැඳගෙන මේ පත් කිරීමට එරෙහිව විරෝධතාව දක්වන්න කියලා. සමහර ළමයි එහෙම බැඳගෙන ගිහින් තිබුණා. අකමැති ළමයින්ට කාටවත් බලපෑමක් කළේ නෑ විරෝධතා දක්වන්න කියලා. මම නියෝජනය කරන නීති පීඨය කියන්නේ ශිෂ්‍ය දේශපාලනය නැතිම පීඨයක්. ඒ නිසා ශිෂ්‍ය සංගම්වලින් වුණත් විරෝධය දක්වන්න කියලා බලපෑමක් තිබුණේ නෑ.
ශාස්ත්‍ර පීඨයේ උපාධි ප්‍රදානය සිදු කර තිබුණේ උපකුලපතිතුමිය අතින්. අපේ උපාධි උත්සවය තිබුණේ දෙසැම්බර් 19 වන දවසේ. එදා අපි උපාධි ප්‍රදානෝත්සවයට ඇතුළු වෙනකොට අපේ පීඨාධිපතිවරයා ළමයින්ගේ අත් පරීක්ෂා කරලා කළු පටි ගලවන්න කිව්වා විශ්වවිද්‍යාලයට ඒක අපකීර්තියක් වෙයි කියලා. නමුත් ගොඩක් ළමයි ඒ පටිය යළිත් ඇතුළට ගිහින් බැඳගත්තා. පස්සේ උපාධි ප්‍රදානය කරන විට අපේ පීඨයෙන් පළමුවෙන් ම වේදිකාවට ගොඩවුණු ශිෂ්‍යයා උපාධිය මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ අතින් ගන්න බෑ කිව්වාම උපකුලපතිතුමිය විසින් එය මුරුත්තේට්ටුවේ හිමිගේ අතින් අරගෙන ඒ ළමයට දුන්නා. දෙවනියට ගිය කෙනාත් ඒ විදිහට ම ප්‍රතික්ෂේප කළාම හාමුදුරුවො ඒක උපකුලපතිතුමියගේ අතින් ලබා දීම ප්‍රතික්ෂේප කරලා තියෙනවා. මම හයවැනියාට වේදිකාවට ගියේ. ඒ අනුව නීති පීඨයේ සිසුන් නවදෙනෙක් මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ අතින් උපාධිය ලබා ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කළා.
අපි බලාපොරොත්තු වුණේ නෑ අපේ විරෝධතාව මේ තරම් සමාජ මාධ්‍යවල ප්‍රචාරය වේවි කියලා. ඒ වගේ ම ගොඩක් අය කියලා තිබුණා හාමුදුරුවන්ව අපහසුතාවට පත් කරන්න අපි සංවිධානාත්මකව සිදු කරපු දෙයක් කියලා. මම දන්න තරමින් සහ ඒ විරෝධය දක්වපු කෙනෙක් හැටියට ඒක එහෙම සංවිධානාත්මකව සිදුවුණු දෙයක් නෙවෙයි. අපි ප්‍රතික්ෂේප කරයි කියලා හිතපු සමහරුන් හාමුදුරුවන්ගේ අතින් උපාධිය ගත්තා වගේ ම මේ වගේ අවස්ථාවක විරෝධය දක්වයි කියලා බලාපොරොත්තු නොවුණු අය උපාධිය ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කළා. උපාධිය ප්‍රතික්ෂේප කරපු නවදෙනා සංවිධානාත්මකව කතා වෙලා ආවා නෙවෙයි වගේ ම නවදෙනාට තිබෙන්නේ වෙනස් දේශපාලන අදහස්.
මමත් ඇතුළුව උපාධිය ප්‍රතික්ෂේප කළේ මුරුත්තෙට්ටුවේ අනන්ද හාමුදුරුවන්ව පුද්ගලිකව ප්‍රතික්ෂේප කරන්න නෙවෙයි. ඒ ප්‍රතික්ෂේප කරපු හැමෝම වගේ බෞද්ධයන්. අපි එහෙම දෙයක් කළේ හාමුදුරුවන්ටවත් සිවුරටවත් ශාසනයටවත් අගෞරව කරන්න නෙවෙයි. මම පෞද්ගලිකව ඒ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම කළේ පවතින පාලන ක්‍රමයට විරෝධය දැක්වීමක් විදිහට. නැතිව උගත්කම සම්බන්ධයෙන්වත් සිවුර සම්බන්ධයෙන්වත් ප්‍රශ්නයක් නිසා නෙවෙයි. මම විරෝධය දැක්වූවේ උන්වහන්සේව පත් කරපු පාලකයන්ට විරුද්ධව. සමහර ආචාර්යවරු ප්‍රශ්න කරල තිබුණා කාදිනල්තුමන්ව ඒ තනතුරට පත් කළා නම් අපි ඒ විරෝධය දක්වනවාද කියලා. අපට එතන තියෙන ප්‍රශ්නය කුලපතිවරයා කාදිනල් හිමි ද මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිද කියන කාරණය නෙවෙයි. අපට ප්‍රශ්නය වුණේ ඒ පත්කිරීම.
පත්කිරීමට හේතු දක්වමින් ජනාධිපතිවරයා සිදු කළ ප්‍රකාශය. මම සමාජ මාධ්‍යවල දැක්කා අපේ ප්‍රතික්ෂේප කිරීම නිසා මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමියන්ට සිත්තැවුලක් ඇතිවෙලා ඒ සම්බන්ධයෙන් දෙවියන්ට දේව කන්නලවුවක් කළා කියලා. ඒ කාරණය ඇත්ත නම් අපි ආගම සම්බන්ධයෙන් ඊට වඩා ඉස්සරහ මතයක ඉන්නවා කියලා අපි හිතනවා.
සිසුන් පහළොවකට ආසන්න ප්‍රමාණයක් සම්පූර්ණයෙන් උපාධිය මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ අතින් ලබා ගැනීම ප්‍රතික්ෂේප කරලා තිබුණා. නමුත් මගේ ඡායාරූප හා මගේ වීඩියෝව පමණක් සමාජ මාධ්‍යයේ ප්‍රචාරය වුණා වගේ ම ලංකාවේ ප්‍රධාන ජාතික පුවත්පතකත් මගේ අනුදැනුමෙන් තොරව මගේ තොරතුරු කියලා තොරතුරු වගයක් දාලා තිබුණා. එහෙම තොරතුරු දානවා නම් පළමුවෙන් ම නිවැරදි තොරතුරු ජනතාවට වාර්තා කළ යුතුයි වගකියන මාධ්‍ය ආයතනයක් නම්. ඔවුන් මගෙන් විමසීමක් කළා නම් මම මගේ තොරතුරු කියනවා. එහෙම කිසිම දැනුවත්භාවයකින් තොරව මගේ ගැන වැරදි තොරතුරු ඒ පුවත්පතේ පළකරලා තිබුණා. සමාජ මාධ්‍යවල වුනත් කාන්තාවන් ඉලක්ක කරලා සිදු කරන ප්‍රචාරයන් සිදුවෙනවා වැඩියි. මම කාන්තාවක් වීම නිසාත් මේ වීඩියෝව සමාජ මාධ්‍යයේ විශාල වශයෙන් ජනප්‍රිය වන්නට ඇති බව මම හිතනවා. ඒ වගේ ම මම රාජ්‍ය නොවන සංවිධානවල වැඩ කර තිබීමත් එහෙම ප්‍රචාරය වන්නට හේතුවක් වුණා වගේ ම මගේ පෙම්වතා දේශපාලන පක්ෂයක ක්‍රියාකාරිකයෙකු වීමත් ඊට හේතුවෙලා තිබුණා සහ සමාජ මාධ්‍යවල ඒ තොරතුරුත් ප්‍රචාරය වෙලා තිබුණා.
මම ගිරිඋල්ලේ. මම විශ්වවිද්‍යාලයේ ඉන්න කාලයේ සමාජය වෙනුවෙන් වැඩ කරන්න තිබුණ ආසාවත් එක්ක මට අවස්ථාව ලැබුණා රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන එක්ක වැඩ කරන්න. ස්වේච්ඡාවෙන් මම වැඩ කළේ. විකල්ප ප්‍රතිපත්ති කේන්ද්‍රය, මැතිවරණ ප්‍රචණ්ඩ ක්‍රියා නිරීක්ෂණ මධ්‍යස්ථානය වගේ ඒවයේ වැඩ කළා. මානව අයිතිවාසිකම් හා සංවර්ධනය උදෙසා වූ නීතිවේදී සංවිධානයේත් මම තාමත් වැඩ කරනවා. මෙතන තියෙන ප්‍රශ්නය තමයි විශේෂයෙන් ම රාජපක්ෂ පාලනය විසින් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන ගැන මිනිස්සු අතර හදපු මතයක් තියෙනවා. හරියට බිල්ලෙක් වගේ. නමුත් රටක ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පැවැත්ම වෙනුවෙන් ලොකු කාර්යභාරයක් රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන විසින් සිදුකරනවා. ඒ මතය සමාජ ගත විය යුතුයි. විවියන් ගුණවර්ධන මහත්මිය විසින් ආරම්භ කළ කාන්තා සමිති සම්මේලනයේ හා සාමය හා නිදහස උදෙසා වූ ජාත්‍යන්තර ලීගයේත් මම වැඩ කරලා තියෙනවා. මම බිම් මට්ටමේ කාන්තාවන්ගේ ආර්ථිකය නගා සිටුවීම සම්බන්ධයෙන් පුහුණු හා විවිධ වැඩසටහන් පවත්වලා තිබෙනවා. නමුත් අපිව විවේචනය කරන්න අවශ්‍ය වුණාම ඇත්තටම අපිව හඳුන්වනේ අපි කරපු වැඩවලින් නෙවෙයි අපි ඩොලර් අරන් මේවා කරනවා හරි වෙන රටකට කේළාම් කියනවා හරි කියලා වැරදි අදහසකින්.
රාජ්‍ය නොවන සංවිධාන කියන්නේ සමාජයට අත්‍යවශ්‍ය දෙයක්. ඒ සමාජයේ ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී පැවැත්මට. රජයට කරන්න බැරි ගොඩක් දේවල් ඔවුන්ට කරන්න පුළුවන් වගේ ම රජය හරි පාරට ගන්නත් සිදු කරන්න අවශ්‍ය බලපෑම ඔවුන්ට කරන්න පුළුවන්. නමුත් කෙනෙක් කියනවා නම් ඒවා ජාත්‍යන්තර කුමන්ත්‍රණවලට හවුල් වෙන ආයතන කියලා ඒ අදහස සම්පූණයෙන් ම වැරදි අදහසක්.
මේ ආණ්ඩුව බලයට පැමිණීමේ දී විශාල පොරොන්දු ප්‍රමාණයක් දීලා ආවත් රට දැනටමත් ආර්ථිකව කඩා වැටිලා. ඒ වගේ ම ඔවුන් බලයට එන්න ජාතිවාදය පාවිච්චි කළා වගේ ම ඔවුන් දැනටමත් එවැනි පත්කිරීම් සිදුකරමින් පවතිනවා. ආණ්ඩුව සිවුරට මුවා වෙලා ඔවුන්ගේ වැරදි වහගන්න උත්සහ කරනවා. උපාධිය මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමියන්ගෙන් ලබා ගත්ත ඇතැම් සිසුන් පවා ඒක ලබා ගත්තේ මොනවා වුණත් සිවුරනේ වගේ අදහසකින්. නමුත් අපි එහෙම කරනවා නම් බුදුන් වහන්සේගේ දර්ශනයටත් එක පටහැණියි. මම 2021 අප්‍රේල් මාසයේ දී නීතීඥවරියක් වශයෙන් දිවුරුම් දුන්නා. නීති පීඨයේ හා නීති විද්‍යාලයේ මම ලබපු දැනුම අනුව මම ඉගෙනගෙන තිබෙනවා නීතිය කියන්නේ පාලකයාට වගේ ම ආගමටටහ් ඉහළින් ක්‍රියාත්මක වන දෙයක් කියන කාරණය. මම බලාපොරොත්තු වෙන්නේ නීතිගරුක හා යුක්තිගරුක සමාජයක්. යම්කිසි ආකාරයකට පාලකයන් ආගම යොදාගෙන යම් වැරැද්දක් කරනවා නම් ඊට එරෙහිව නීතිය සහ යුක්තිය ක්‍රියාත්මක විය යුතුයි. මම සිදු කළේ මගේ මගේ අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමේ අයිතිය.
මගේ පියා පොලිස් නිලධාරියෙක් සහ මගේ මව හෙදියක්. විශේෂම කාරණය මගේ මවත් මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ වෘත්තීය සමිතියේමයි. නමුත් ඔවුන් කිව්වේත් ඒ වේලාවේ මගේ විරෝධය සාධාරණයි කියන කාරණය.මගේ පෙම්වතා යම් දේශපාලනයක නිරත වුණත් ඔහුගෙන් මේ සිද්ධියට අදාළ කිසිම බලපෑමක් සිදුවුණේ නෑ සහ ඔහුත් මමත් දරන්නේ වෙනස් දේශපාලන මත දෙකක්. අපි දෙන්නා කවදාවත් එක දේශපාලන මතයක් දරයි කියලා මම හිතන්නේ නෑ. ඒ මොහොතේ මගේ විරෝධය නිදහස් අධ්‍යාපනයෙන් ඉගෙන ගත්ත කෙනෙක් සහ වර්තමානයේ රජයට බදු ගෙවන පුරවැසියෙක් වශයෙන් මට තිබෙන ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට මට ඇති අයිතිය නිසා. මම සිවුරට අගෞරව කළා නෙවෙයි. මම ඒ විරෝධය දැක්වූවේ පවතින පාලන ක්‍රමයට සහ මුරුත්තෙට්ටුවේ හිමිගේ පත්කිරීමට විරෝධය දැක්වීමක් විදිහට මිස උන්වහන්සේට පෞද්ගලික විරෝධයක් විදිහට නෙවෙයි.
ප්‍රංශ දාර්ශනිකයෙකු වන ජැක් ඩෙරීඩා විසින් විශ්වවිද්‍යාල ගැන පළ කළ අදහස මම අවසාන වශයෙන් සඳහන් කරන්න කැමතියි. ‘මම අනාගත විශ්වවිද්‍යාලය ලෙස හඳුන්වන්නේ මෙයයි. අනාගත විශ්වවිද්‍යාලය යනු සත්‍යය සෙවීමට එරෙහි කොන්දේසි කිසිවක් නොමැති, අලුත් දේ දැනගැනීමට හා විවේචනය කිරීමට නිදහස ඇති, ප්‍රශ්න කිරීමට හා සැක කිරීමට වරම හිමිවන දේශපාලනික හෝ ආගමික බලය විසින් කිසිසේත් සීමා නොකෙරෙන පරමාදර්ශී තැනකි.■
