වෛද්ය විද්යාව වෙනුවෙන් ගංජා ශාකය යොදා ගැනීම ඩොලර් කෝටි ගණනක ගෝලීය ව්යාපාරයකි. කැනාටෙක් සංවිධානය පවසන පරිදි වර්තමානයේ ලොව වේගයෙන්ම වර්ධනය වන ආර්ථිකය මෙය වේ.
■ අතුල දිසානායක
අපේ ගංජා සහ සුදු ජාතිකයන්ගේ ගංජා කියා දෙකක් ඇතැයි සිතිය හැකිය. ඊට හේතුව ගංජා වැවෙන්නේ නිවර්තන කලාපයේ පමණක් යයි අප ආඩම්බරයෙන් සිතා සිටියත් දැන් ශීත කලාපයේ සුදු මිනිසුන් සිටින රටවල ද විශේෂ ක්රම අනුව ගංජා වගා කෙරෙන නිසාය. අනෙක් අතට සුදු ජාතිකයන් වෙසෙන රටවල ගංජා පිළිබඳ ඇති ආකල්පය වේගයෙන් වෙනස් වෙන බව පෙනේ. එහෙත් ලංකාවේ ගංජා පිළිබඳ ඇති සමාජ ආකල්පයේ එතරම් වෙනසක් සිදුවන බවක් නොපෙනේ. ලංකාවේ ගංජාවලට එරෙහිව ඇති නීති සංශෝධනය කරගැනීමට ඇති ප්රධාන බාධාව නම් මේ පිළිබඳ ඇති දේශපාලනික සහ සමාජීය ආකල්පයයි.
පොදුවේ ගත් විට අපේ දේශීය වෙදකමේ මෙන්ම ආයුර්වේද වෙදකමේත් ඖෂධයක් ලෙස ගංජා භාවිත කළත්, වසර දෙදහස් පන්සියයකට වැඩි ඉතිහාසයක් එයට ඇතැයි කීවත්, ගංජා භාවිත කිරීම නිසා අතීත හෙළයන් සුද්දන්ට වඩා සවි ශක්තිමත් ලෙස සිටියා යයි කීවත් ලංකාවේ ගංජා වැවීම නීතියෙන් තහනම්ය.
ගංජා ඖෂධයක් ලෙස භාවිත කිරීම එකකි. විනෝදය සඳහා භාවිත කිරීම තවත් එකකි. ගංජාවලින් මත්පැන් සහ සිගරට්වලින් සිදුවන තරම් වන හානියක් සිදු නොවේය යන්න දැනට බොහෝ දෙනා අතර ඇති මතයකි. එහෙත් මත්පැන් හෝ සිගරට් තරම් මත්ද්රව්යයක් ලෙස ගංජා කොතරම් මිනිස් ශරීරයට හානිකර ද යන්න දැනගැනීමට තවදුරටත් පර්යේෂණ කළ යුතු බව විද්යාඥයන්ගේ අදහසයි. දිනකට ලංකාවේ මිනිසුන් හැටක් පමණ දුම්වැටි නිසා මිය යන බවත්, මත්පැන් පානය නිසා පනස් දෙනෙකු පමණ මිය යන බවත් කියවේ.
එහෙත් ගංජා යනු අපූරු ඖෂධයක් බවත් බටහිර රටවල් ක්රමයෙන් ගංජාවලට ඒ රටවල ඇති ලිහිල් කරමින් හෝ තහංචි ඉවත් කරමින් ඒවා පානය කිරීමට ද මිනිසුන්ට අවස්ථාවන් සලසා දෙන අන්දම දැන්-දැන් අපි දකිමු. ලංකාවේ ගංජා වැවීම, ළඟ තබා ගැනීම, විකිණීම තහනම්ය. එහෙත් ආයුර්වේද වෛද්ය ක්රමය සඳහා සඳහා ගංජා යොදා ගැනේ. ඒ සඳහා ගංජා ඉන්දියාවෙන් ආනයනය කරන බවද ඊට අමතරව ලංකාවේ දී අත්අඩංගුවට ගන්නා ගංජා යොදා ගන්නා බව ද කියවේ.
ගංජා හෙවත් කංසා තහනම් කිරීම පිළිබඳ විවිධ ප්රවාද තිබේ. එයින් කවරක් සත්ය ද කවරක් අසත්ය ද යන්න ගැඹුරු පර්යේෂණයකින් තොරව කිව නොහැකිය. බි්රතාන්ය යටත් විජිත සමයේ ඉංග්රීසි පාලකයන් විසින් ගංජා තහනම් කරනු ලැබුවේ සිංහලයන් ගංජා හෙවත් කංසා පානය නිසා කායික ශක්තියෙන් සුදු ජාතිකයන්ට වඩා ඉහළින් සිටීම නිසා යයි එක ප්රවාදයකි. අනෙක් ප්රවාදය වන්නෙ සුදු ජාතිකයන් ස්වදේශිකයන් සිගරට් පානයට යොමු කිරීම සඳහා ගංජා තහනම් කළ බවයි.
ගංජා තහනම් කිරීම පිළිබඳ ඉතිහාසය කවරක් වෙතත් දැන් සිංහලයන්ට,
දේශමාමකයන්ට, හෙළ – යක්ඛ පුතුන්ට කළ හැකි කාර්යයක් තිබේ. එය නම් ගංජා පිළිබඳ තිබෙන නීති වෙනස් කරවා ගැනීමට දේශප්රේමී ආණ්ඩුවලට බල කිරීමයි. මන්ද ගංජා යනු රටට ධන නිධානයක් ගෙන දිය හැකි ශාකයක් නිසාය.
Grandview research නම් ඇමෙරිකානු පර්යේෂණ සමාගම ඇස්තමේන්තු කර ඇති පරිදි ඖෂධමය ගංජා අලෙවි කෙරෙන ජගත් වෙළෙඳපොල 2025 වසර වනවිට ඩොලර් කෝටි 5500ක් තරම් වනු ඇත. විශේෂයෙන්ම නිදන්ගත රෝග සඳහා වෛද්ය ප්රතිකාර කිරීමට ගංජා භාවිත කිරීම කිරීම ඊට හේතුව බව පැවසේ. ආශ්රිත ඖෂධ සහ මත්ද්රව්ය හැරුණු විට ගංජා ආශ්රිත වෙනත් නිෂ්පාදන විශාල ප්රමාණයක් සිදු කෙරේ.
තම තමන්ගේ රටවල මත්ද්රව්යයක් ලෙස කංසා භාවිත කිරීමට ඉඩ දීම පිළිබඳ දියුණු රටවල තවමත් දේශපාලන සංවාද ඇත. එහෙත් යම් යම් වශයෙන් ඇතැම් රටවල එය පුද්ගලිකව භාවිත කිරීමට ඉඩ දී ඇත. පසුගිය ඇමරිකානු ජනාධිපතිවරණයේ දී කංසා නීතිගත කිරීම පිළිබඳව දේශපාලන විවාදයක් පැවැතිණි. එය බීබීසී සිංහල වෙබ් අඩවිය වාර්තා කර තිබුණේ මෙසේය.
“ඇමරිකාවේ මීළඟ ජනාධිපතිවරණය සඳහා ප්රජාතන්ත්රවාදී පක්ෂයේ අපේක්ෂකත්වය ලබා ගැනීමේ සටන වෙනුවෙන් පැවති විවාදයකදී ‘ගංජා නීතිගත කිරීම‘ ප්රධාන මාතෘකාවක් විය.
ප්රජාතන්ත්රවාදී පක්ෂයේ අපේක්ෂකත්වය ලබා ගැනීම සඳහා පවතින තරගයේ ඉදිරියෙන්ම සිටින්නේ ජෝ බයිඩන්ය. ඔහුගේ අදහස වූයේ ඇමරිකාව පුරා ගංජා නීතිගත කිරීමට පෙර තවදුරටත් ඒ පිළිබඳව විද්යාත්මක සාක්ෂි තහවුරු විය යුතු බවය. ඊට හේතුව, ගංජා භාවිතය මගින් ‘මත් ද්රව්ය භාවිතයට දොර විවර කෙරෙන’ බවට මතයක් පැවතීමය.
‘ජාතික මට්ටමින් මෙය නීතිගත කිරීමට පෙර ගංජා පිටුපස ඇති විද්යාව පිළිබඳව අප බොහෝ දේ දැන ගත යුතු වෙනවා’ ජෝ බයිඩන් පැවසීය.
නමුත් ප්රජාතන්ත්රවාදී පක්ෂයේ කොරී බුකර් සහ කාමලා හැරිස් යන දෙදෙනා ම බයිඩන්ට දැඩි ප්රහාරයක් එල්ල කළහ.
‘සාක්ෂි ඉතා පැහැදිලියි. ගංජා නීතිගත විය යුතුමයි’ යනුවෙන් ඔවුහු දෙදෙනා ම පැවසූහ.
එමෙන්ම බීබීසීය වාර්තා කරන අන්දමට, පර්යේෂණවලට අනුව ගංජා නීතිගත කිරීම වෙනුවෙන් පෙනී සිටින ඇමරිකානුවන්ගේ සංඛ්යාව දිනෙන් දින ඉහළ යමින් තිබේ.
තවදුරටත් බීබීසිය පවසන පරිදි අනාගතයේ ගංජා යනු ඩොලර් කෝටි ගණනක ව්යාපාරයක් වනු ඇත.
“ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ ප්රාන්ත ගණනාවක් මෙන්ම ලොව පුරා රටවල් ගණනාවක්ද වෛද්ය විද්යාව වෙනුවෙන් කංසා වගාව නීතිගත කිරීමෙන් අනතුරුව, එම ව්යාපාරයේ ශීඝ්ර වර්ධනයක් පෙන්නුම් කෙරෙයි. වෛද්ය විද්යාව වෙනුවෙන් ගංජා ශාකය යොදා ගැනීම ඩොලර් කෝටි ගණනක ගෝලීය ව්යාපාරයකි. කැනාටෙක් සංවිධානය පවසන පරිදි වර්තමානයේ ලොව වේගයෙන්ම වර්ධනය වන ආර්ථිකය මෙය වේ.”
කෙසේ වෙතත් වෛද්ය කටයුතු සඳහා මෙන්ම පුද්ගලිකව විනෝදය පිණිස ගංජා භාවිතය පිළිබඳ ඇති පර්යේෂණ විවාද සම්පන්නය. පෙනෙන අන්දමට ලෝකය පුරා ගංජා පිළිබඳ පර්යේෂණ පරිසමාප්තියට පත් වී නැත.
ලංකාව ගත් විට ගංජා ශාකය දෙවැනි වන්නේ පොල් ගසට පමණක් යයි සිතිය හැකිය. ගංජා යනු හුදෙක් මත් ද්රව්යයක් ලෙස ගත හැකි දෙයක් පමණක් ලෙස බොහෝ දෙනා සිතති. එහෙත් ඇත්තටම ගංජා යනු ඖෂධීය ශාකයක් පමණක් සහ මත්ද්රව්යයක් සාදා ගත හැකි ශාකයක් පමණක් නොවේ. ගංජා ශාකයේ කොළ, පොතු, කඳ ආදියෙන් ඇඳුම්, ලණු වර්ග, හඳුන්කූරු, සපත්තු, අත් බෑග්, මුදල් පසුම්බි, හිස් වැසුම් වර්ග, නිවාස තැනීමේ දී රස්නය ඇති වීම වළක්වාගන්නා විශේෂ ගඩොල් වර්ග, ගංජා ඇට කුඩු කර විශේෂ කිරි ආහාර, කංසා බැදගැනීමෙන් කෝපි වර්ග, බිස්කට් වර්ග, කංසා තෙල් වර්ග, රූපලාවණ්ය නිෂ්පාදන ලෙස යොදා ගන්නා ආලේපන සෑදීමට අවශ්ය තෙල්, සබන් වර්ග, මුහුණ සෝදන දියර වර්ග, ගංජා මිශ්ර කළ චොකලට් වර්ග, විවිධ බීම වර්ග, කුඩා ළමුන් සඳහා අවශ්ය ආහාර වර්ග, බියර් වර්ග, විවිධ අරක්කු නිෂ්පාදනය කර ගත හැකි එතනෝල්, විෂබීජ නාශක ආදිය නිෂ්පාදනය කර ඇති අන්දම ගංජා පිළිබඳ පර්යේෂණ කරණ ලංකාවේ ප්රමුඛතම විද්වතා වන ආචාර්ය සේන වැලිඅංග යූ ටියුබ් වැඩසටහනකදී පසුගියදා පෙන්වා දුන්නේය. වටිනාම ශාකමය රසායනය වන CBD රසායනය ඇත්තේත් ගංජාවල බව ආචාර්ය වැලිඅංග පෙන්වා දෙයි. එය මානසික රෝග ප්රතිකාර සඳහා භාවිත කළ හැකි බව ඔහු පෙන්වා දෙයි. එම නිෂ්පාදන බොහොමයක් දියුණු රටවල නිෂ්පාදනය කළ ඒවාය. ඔහුට සවන් දෙන්නේ නම් ගංජා යනු කොතරම් වටිනා ශාකයක් ද යන්න මේ රටේ පොදු ජනයාට, දේශපාලනඥයන්ට සහ ආගමික නායකයන්ට තේරුම්ගත හැකිය. රට වැටී ඇති ආර්ථික අගාධයෙන් ගැලවීමට ගංජා වගා කිරීම සහ අපනයනය කදිම විකල්පයකි.
ලෝක පරිමාණයෙන් ගංජා වෙළඳාම ඒ තරම් ඉහළ අගයක් ගත්තත්, අප වැනි නිවර්තන කලාපීය රටක එය ස්වාභාවිකව වැඩෙන්නේ වුවද අප රට ගංජා වගා කොට නිෂ්පාදනයක් ලෙස පිටරට අපනයනය කරන්නේ නැත. එහෙත් සීත කලාපයේ රටවල විශේෂ හරිතාගාරවල දැන් මෙම ගංජා වගාවන් සිදු කෙරේ. ලෝකය පුරා ගංජා ආනයනය, ඒවා පිළිබඳ පර්යේෂණ කිරීම සහ විවිධ ඖෂධ නිපදවීම සඳහා දැවැන්ත සමාගම් බිහිවී ඇත. ඒවා වැඩි හරියක් පිහිටා ඇත්තේ කැනඩාවේය.
කැනඩාව නිවර්තන කලාපයට අයත් රටක් නොවේ. එය ශීත කලාපයේ රටකි. එහෙත් ගංජාවලින් වැඩගන්නේ ඔවුන්ය. එමෙන්ම විනෝදය පිණිස ගංජා පානයට ඉඩ ලබා දුන් ජී7 කණ්ඩායමට අයත් ප්රථම රට කැනඩාවයි. කැනඩාවේAurora Cannabis Inc, Canopy Growth Corporation, Wayland Group Corp, Aphria Inc, Tilray යන මෙම දැවන්ත සමාගම් මේ වන විට සිදු කරමින් පවතින පර්යේෂණ අනුව ගංජාවලින් නිෂ්පාදනය කරනු ලබන ලබන ඖෂධ සහ ඖෂධීය ආහාර පිළිබඳ අධිකාරය ඔවුන් විසින් දරනු ඇත. දැනටමත් ගංජා ආශ්රයෙන් ඖෂධ සහ ආහාර වර්ග නිපදවා ඇති බව පෙනෙන්නට තිබේ. ඒවායේ පේටන්ට් අයිතිය ඔවුන්ට හිමිවනු ඇත. එවිට ලංකාවේ දූපත්වාසී ජනයාට සිදුවන්නේ කට බලියාගෙන සිටින්නටය. නැතිනම් බහුජාතික සමාගම්වල ජාත්යන්තර කුමන්ත්රණ ගැන පොළවේ පස් කකා හැපි හැපී සිටින්නටය.
ගංජා වගා කිරීම, ප්රවාහනය කිරීම හෝ අලෙවි කිරීම සම්බන්ධයෙන් ලංකාවේ පුරවැසියන් පොලීසියට හසු වී අධිකරණ ක්රියාවලියක් තුළින් දඬුවම් ලැබීම සිදුවෙයි. ඖෂධ ලෙස සකස්කොට රටට විදේශ විනිමය ලබාගත හැකි ලෙස ගංජා ප්රවර්ධනය කිරීමට නම්, පළමුව රජයත්, පෞද්ගලික අංශයත් ඒවා පිළිබඳ දියුණු පර්යේෂණ කළ යුතුය. ඒවා කිරීමට මුදල් වෙන් කළ යුතුය. පවතින නීති-රීති බාධාවක් නම් ඒවා ඉවත් කළ යුතුය.
ගංජා ශාකය යනු මුදල් ආකරයකි. එය පළමුවෙන්ම බටහිර සහ පෙරදිග වෛද්ය කටයුතු සඳහා අවශ්ය බෙහෙත් නිපදවා ගැනීමටත්, අපනයනය කිරීමටත් නිෂ්පාදනය කළ හැක. දෙවනුව දැඩි පර්යේෂණවලින් පසුව සෞඛ්යමය ලෙස හානි නොවේ නම් එය විනෝදය පිණිස පුද්ගලික භාවිතයට ඉඩ ලබා දීම කළ හැකිය.
ලංකාවේ ගංජා වගා කිරීම පිළිබඳ වෛද්යවරුන් (ආයුර්වේද සහ බටහිර), විවිධ වෘත්තිකයන්, පුරවැසියන්, දේශපාලනඥයන් අතර පොදු එක් මතයක් දක්නට නැත. ඇතැමෙකු ගංජා වගාව නීත්යනුකූල මට්ටමෙන් සිදු කෙරෙනවාට කැමැති අතර ඇතැමෙකු එයට කැමති නැත. ගංජා නීති වගාව නීතිගත කිරීමට කැමැති භික්ෂූන් සිටින අතර අකමැති භික්ෂූහු ද සිටිති. වරින් වර දේශපාලනඥයන් ගංජා නීති වගාව නීතිගත කිරීමත්, අපනයනය සඳහා සඳහා ගංජා වගාව ප්රවර්ධනය කිරීමත් ගැන කතා කරයි. එහෙත් ඒවා හුදු වාගාලාප පමණක්ම වී ඇත. අප එසේ විවිධ සංවාදවල පැටලී සිටියදී බටහිර රටවල් වේගයෙන් ගංජා පිළිබඳ ඒ රටවල ඇති නීති-රීති සංශෝධනය කරමින්, ලිහිල් කරමින් සිටියි. දැවැන්ත සමාගම් පිහිටුවා ගනිමින් ගංජා පිළිබඳ විවිධ පර්යේෂණ කරමින් සිටියි. අවසානයේ ඔවුන් විවිධ රෝගාබාධ සඳහා විස්මිත ඖෂධ ගංජා ශාකය මගින් සොයා ගනු ඇත. ඒවායේ පේටන්ට් බලපත්ර ලබා ගනු ඇත. ඊට අමතරව ගංජා ශාකය යොදා ගනිමින් විවිධ අතිරේක ආහාර ඇතුළු විවිධ නිෂ්පාදන කරනු ඇත. දැනටමත් විශාල පරිමාණයෙන් ඖෂධ, ආහාර වර්ග සහ වෙනත් විවිධ නිෂ්පාදන සිදු කරමින් පවතී. ඒ සියල්ලෙන්ම දියුණු රටවල් ඩොලර් මිලියන ගණන් උපයයි. ගංජා පිළිබඳ අපේ ඇති ආකල්ප සහ නීති-රීති වෙනස් කරගත්තේ නැතිනම් අපට සිදුවන්නේ පෙර කී පරිදි කට බලියාගෙන බටහිර බහුජාතික සමාගම් ගැන තවත් සියවසක් පමණ කුමන්ත්රණ කතා ඇදබාමින් කාලය ගතකිරීමටය. හැකි තරම් සුද්දාට වෛර කරමින් කලදවස ගෙවීමටය. ඒ අතර මෙවන් ජනප්රිය ප්රවාදයක් ද ගොඩනැගිය හැක. “සුද්දො අපෙන් කොල්ලකාගෙන අරන් ගිය පුස්කොළ පොත්වල තිබුණු අපේ හෙළ බෙහෙත් වට්ටෝරු අනුව තමයි ඕවා හදලා තියෙන්නෙ” යනුවෙන් අපට කිව හැකිය. ලංකාවේ ගතානුගතික ලෙස සිතන මිනිසුන්, දේශපාලනඥයන් සහ පූජ්ය පක්ෂයක් සිටින තෙක් ලංකාවේ පුරවැසියන්ට අර කුමන්ත්රණ ප්රවාද නගමින් කල් ගෙවීමට සිදුවනු ඇත. ශ්රී ලාංකිකයෝ සාම්ප්රදායික මතිමතාන්තරවල එල්ලී නව්ය දේවල් ගැන වාද කරමින් කල් මරන්නට දක්ෂය. සුද්දෝ නව්ය දේවල් ගැන පර්යේෂණ කරමින් විද්යාත්මක නිමැවුම් කරන්නට දක්ෂය. ඊට පසු සුද්දාටම ණයකාරයන් වී ඒවා පරිභෝජනය කරන්නට ශ්රී ලාංකිකයෝ දක්ෂය.■