ඈත කල සිටම පල්ලිය සහ ගීත අතර පැවතුණේ අවියෝජනීය සම්බන්ධතාවකි. අද පන්සලෙත් මුල්තැන ගීතයට ය. යන යන හැම තැනත් – ගෙදර යන ගමනුත් – ගීතම ය. බණ කීමට වඩා ගීත ලිවීම ප්රයෝජනවත් ය. දොස්තරකමට වඩා ගීත ලිවීම සේම ගායනය ප්රයෝජනවත්ය. දේශපාලනඥයාගේ සිට රණවිරුවා දක්වාම ගායනය ඉහවහා ගොස් ඇත. මොන තාලෙකින් හෝ ගීතය අද ප්රධානතම සාහිත්යාංගය බවට පත්ව හමාර ය. ඊට ප්රධාන හේතුව ජන මාධ්යවල ශීඝ්ර වර්ධනය බවට තර්කයක් නැත. එසේම ජන මාධ්යවල ප්රමිතියක් නැතිකම නිසා ම ගීතය මරු විකල්ලෙන් පණ අදින සොබාවයක් ද ඇත. මානවසිංහ – මඩවල – මහගමසේකර සහ අමරදේවයන් දැයෙන් සමුගෙන සිටින්නේ ඔවුන් කළ පෙර පින් මහිමයක් නිසා යයි සිතමි.
අද අපේ කථා නායකයා ගී පදමාලා රචකයෙකි. නැතහොත් ගේය කාව්ය රචකයෙකි. කිසිවක් කළවම් නොකළ ජලය කාටත් එක ලෙසම යහපත් පානයකි. අපේ කථා නායකයා අද වැඩියෙන් ගී පදමාලා රචනා කරන්නෙකු නොවුණ ද හෙතෙම රචනා කළ ගී පදමාලා එදා සේම අදත් හරිම රසවත් ය. හෙටත් ඒ ගී පදමාලා නොමැරෙනු ඇත. මානවසිංහ – සේකර -මඩවල තලයේ කෙනෙකු නොවුණ ද හෙතෙම ජීවන ලාලසාව දැල්වීමේ ලා වෙසෙස් අනන්යතාවක් පළ කළ රචකයෙකි. ඔහු නමින් කුලරත්න ආරියවංශ නම් වේ.
තරංගා හා සින්ග් ලංකා
එදවස අප නුවර සිට කොළඹට රාජකාරි අවශ්යතාවක් සඳහා පැමිණියේ නම්, කොළඹින් පිටත්වන්නට පෙර ගොඩ වැදුණ තැන් දෙකක් විය. එකක් ලේක් හවුස් පොත් හල ය. අනෙක විජයරාමනායකගේ ‘තරංගා’ ආයතනයයි. අප අසා තිබුණේ ‘තරංගා’ ආයතනයේ කළමනාකරු වූයේ කුලරත්න ආරියවංශ බව ය. එය නිවැරදි නම් ඒ වූ කලී කැසට් පට ඔස්සේ උසස් ගීත නිෂ්පාදනය කිරීමේ අරමුණින් විජය රාමනායක ගෙන ඇති නිවැරදි තීරණයකි. මෙකල විජය රාමනායකත් තරුණයෙකි. ආරාධනා චිත්රපටය නරඹා අපි ඔහුගේ අර්ථපතිත්වය සම්බන්ධයෙන් ආදරයක් ද දැක්වීමු. එනමුත් විජය රාමනායක නම් රසවතා එහි අන්තය කරා යාමේ ඛේදය හේතුවෙන් අවසන දුප්පතෙකු වී මිය ගියේ ය.
ඉක්බිතිව කැසට් නිෂ්පාදනය වෙනුවෙන් කීර්තිය ඉසිලුවේ රොටුන්ඩා උද්යානය නම් ලිපිනයක් හිමි ‘සින්ග් ලංකා‘ ආයතනයයි. එහි කළමනාකරු බවට පත් වන්නේ ද කුලරත්න ආරියවංශය.
සුභාවිත ගීතය උදෙසා අමරණීය සේවය කළේ ශ්රී ලංකා ගුවන් විදුලිය නම්, ඊට පමණක් දෙවෙනි යයි කිවහැකි කාර්යභාරයක් සුභාවිත ගීතය වෙනුවෙන් සින්ග් ලංකා ආයතනය සිදු කළ බව මගේ පිළිගැනීමයි. කැසට් පටය වෙනුවට සංගත තැටි බිහිවීම සමඟින් සින්ග් ලංකා ආයතනයේ කීර්තිනාමය ඉහළට එසවිණි. මෙහිදී අවධාරණයෙන් පැවසිය යුතු කාරණය වන්නේ ලංකාවේ මුල් පෙළේ ගායක ගායිකාවන් සියලු දෙනාම හොඳින් කළමනාකරණය කිරීමට කුලරත්න ආරියවංශ සමත් වීම ය. කොතරම් හොඳ සින්දු ලිව්වත් – ගායනා කළත් රචකයන් සහ ගායක ගායිකාවන් බොහොමයක් ‘හොඳම’ නැති බව ඇත්තකි. ඒ තතු කෙසේ වුව අමරදේවයන්ගේ සිට පහළට සියලු දෙනා සමඟ කුලරත්න ආරියවංශ සමබර සම්බන්ධතාවක් පවත්වාගෙන යන්නට සමත් වූ බවය අසන්නට ලැබෙන්නේ.
පෙම්වතා හා රසවතා
කුලරත්න ආරියවංශගේ ගීතයේ විෂය ‘ප්රේමය’යි. ඉන් අදහස් වන්නේ ඒ හැර වෙන තේමාවන් ඔහු විෂය කරගෙන නැති බව නොවේ. නව යොවුන් ජීවිතවල රිද්මයත් – පිබිදුණ යෞවනයේ චමත්කාරයත් – පැසුණු පරිණත මිනිස් සිත් සතන්වල භාවමය කම්පනයත්, කුලරත්න ආරියවංශ සිය වදන් සිත්තම් ඔස්සේ සහෘදයාගේ ජීවන ආස්වාදය පිණිස ප්රදානය කර ඇති අන්දම මනරම් ය.
වැදගත්ම කාරණාව නම් කුලරත්න ආරියවංශ ලියන විප්රලම්භ ශෲංගාරයත් මනරම් ප්රේම සිත්තමක් වීම ය. අඳෝනාවකින් වියුක්ත ජීවන ආශා ම මතු කරන ගීතෝක්තීන්ය ඔහු පරිහරණය කරන්නේ. ඊට ප්රශස්තම නිදසුන ‘ආරාධනා’ චිත්රපටයට ලියූ ගීතයයි.
ඍජු අත්දැකීමක් නැතත් අදටත් මෙහි කරන ප්රාර්ථනාව අප මුමුණන බවත් ඇත්තකි.
‘නෙලූ සුපෙම් කැටයම් හද පවුරු තලාවේ
මැකී ගියාදෝ කාලයෙ වෙරළේ
ජීවිතයේ දිගු ගමනින් අනාථ වූ දා
ස්නේහයේ සත් පියුමන් යළිදු පිපේවා‘
මේ ගීතයට එකල ආසක්ත වූ පෙම් දම් මැනවින් පවත්වාගෙන ගිය උදවිය පවා භාවමය ආස්වාදයක ගිලී වෙලී සිටි සැටි මම දනිමි.
ආරාධනා චිත්රපටය තිරගත වන විට මම විශ්වවිද්යාල ශිෂ්යයෙකි. මේ චිත්රපටය නැරඹීමට පොකුරු පිටින් ගියේ ප්රේමාසක්ත මනසකින් යයි පැවසීමේ ද වරදක් නැත. මෙහි තේමා ගීතය ලෙස සැලකිය හැකි කුලරත්න ආරියවංශ විසින් රචනා කරන ලද ‘ආරාධනා‘ නම් වූ ගීතය තරුණ හදවත් – ස්ත්රී පුරුෂ භේදයකින් තොරව ආලෝලනය කළ බව ඇත්තකි. මාලිනී-රවීන්ද්රත් අපට පේන මානයේ තාරුණ්යයකි විදහා පෑවේ.
මේ ගීතය ලියන රචකයා ද, සංගීතඥයා වන රෝහණ වීරසිංහ ද තුරුණු වියේ ය. ගායනවේදයා වූ අමරදේවයන් පරිණත තුරුණු වියක ය. මේ තිදෙනාගේ සංකලනය හේතුවෙන් මේ ගීතය අමරණීය වූ චිත්රපට ගීත අතර ඉහළින්ම තිබෙන්නකි.
අමරදේවයන්ගේ මධුර ගායනයේ චමත්කාරය විඳින්නට රිසියෙකුට මේ ගීතයේ මුල්ම ගායනය ශ්රවණය කිරීම ප්රමාණවත්ය. චිත්රපටයේ ආත්මය සුමට වදනින් කුලරත්න ආරියවංශ කවියට නඟා ඇති අතර අමරදේවයන්ගේ ස්වරයට අත්යන්තයෙන්ම අනූන තනුවකින් හා සංගීතයකින් රෝහණ වීරසිංහ රසාලිප්ත කර ඇත. මේ ගීතය මේ තිදෙනාගේම නිර්මාණ පෞරුෂය ඉහළ අසුනක තබයි.
ගීත නිෂ්පාදන කාර්යයට සම්බන්ධ කෙනෙකු වූ නිසා කුලරත්න ආරියවංශට ලැබුණ වරමක් ද මම දකිමි. එය නම් මුල් පෙළේ ගායක ගායිකාවන්ට පද මාලා ලියා දීමට ලැබුණ අවස්ථාවයි. මෙය ගුවන් විදුලියේ සේවය කිරීම නිසා තමන්ට ලැබුණ වරමක් ලෙස නොවලහා පැවසුවේ මඩවල රත්නායකයන්ය. ඉතින් මානවසිංහගේ -මඩවලගේ – මහගමසේකරගේ ‘භාෂාව’ ගයා සිටි අමරදේවයන් ඊට වෙනස් ‘භාෂාවකින්’ ගයන්නට උත්සුක වන්නේ කුලරත්න ආරියවංශගේ පදමලා නිසා යයි සිතමි. එනිසාම අලුත් තනු එතුමන්ගෙන් ගායනා වේ. මෙහිදී කුලරත්න ආරියවංශ නමැති පෙම්වතා හා රසවතා පරම්පරා කීපයක මනදොළ සපුරන්නෙකු බවට පත් වේ. අදට වුව ඔහුගේ ගීතයක් සමඟ එක පෙළ තබන්නට තුරුණු රචකයෙකුට ප්රේමය විෂය කරගත නොහැකිය. ඔහුගේ ‘භාෂාව‘ ගැඹුරු එකක් නොවේ. භාව පූර්ණ එකකි. මේ නිදසුන් කීපයකි.
‘සඳ හොරෙන් හොරෙන් හොරෙන් බලා
වලා රොදක සැඟවිලා
අපේ මියුරු පෙම් කතා
අසා සිටිනවා
කඳුළු බිඳු ගලා සඳේ තුරුලතා පුරා
සියොලඟම සැලී මගේ නොහිම් සීතලේ
ඔබේ නෙත යදී මහද වියරුවෙන්
කියඹුවැල් ලිහී ඔබේ මාරුතේ සැලී
කොපුල් තල ගැටී මගේ සිතුම් සසලවයි
නිවාලන්න මා ඔබේ සිසිලසින්‘
කේමදාසයන්ගේ සංගීතයත් – අමරදේවයන්ගේ අමරණීය ස්වරයත් ඔස්සේ මේ භාෂාව අප හදවත්වලට සිසිල් පවනක් ම විය.
එච්.එම්. ජයවර්ධනයන් සංගීතවත් කළ අමරදේවයන් ගායනා කළ ‘සඳ තරු නිහඬයි’ ගීතය මේ දැන් නව යොවුන් හදවත් පවා ප්රමෝදයට පත් කරවනසුලු ය.
‘පියා නුවන් යුග – නිවා හැඟුම් සිත
සැතපෙන්නට වෙර දරන පැයේ
පාළුව තනිකම කුටියට අවුදින්
හදවත අවදි කළා
මවා නුවන් ඔබ – ඔබේ තෙපුල් සර
සිහිනයකින් මෙන් ගලා රැයේ
සෙනෙහස හඬවා මතකය ඉකිබිඳ
හදවත අවදි කළා.‘
හදවත පිරිමැද සිතිවිලි පොබ කළ
කුලරත්න ආරියවංශගේ ගීතයේ විෂය ‘ප්රේමය’ යයි කීව ද ඔහුගේ සිතිවිලිවලින් පෙරී ගලා එන්නේ ‘ජීවන සෞන්දර්ය’ බව ඉතා පැහැදිලිය. තුරුණු සිරුර හෝ නාරි දේහය ඔහුගේ තෙලිතුඩ දවටා ගන්නා වර්ණයන් නොවේ. ඒ වෙනුවට ඔහු රසික සිත් සතන් තුළ දවටන්නේ ජීවන මිහිරේ සුගන්ධයයි. මේ ඊට නිදසුන් කීපයකි.
‘හිම කඳු යහනේ – වලා සඳැල්ලේ
සදාහරිත තුරු සෙවණැල්ලේ
මොහොතක් සැඟවෙමු ලොවින් මුවා වී
අපේ සිහින උයනේ.‘
ප්රේමය ‘ආශාවෙන්‘ වියුක්ත කොට ජීවන මිහිරක් ලෙස උද්දීපනය කිරීම නොවේ ද මේ?
මේ තවත් උතුම් පැතුමකි.
‘මල් හසරැල් පිපුණු ලොවක්
රන් රසුදැල් අසිරි සලක්
සොඳුරු ඉසව්වක්
තිත් කතරක නෙත් දනවන
සොඳුරු දනව්වක්‘
ඇති නැති කාට වුව ප්රේමය නම් ප්රේමයම වේ. සකලවිධ පෙම්වතුන් ප්රේමාවනද්ධ කරන මේ මනරම් ගෙත්තම් අභ්යන්තරයෙන් සුපිපෙන්නේ ජීවන මිහිරේ සුගන්ධය බවට විවරණ කුමට ද?
‘වලා තීරයෙන් එහා කොහේද ලෝකයක්
සොයා ඇදෙන් පැතුම් බිඟුන් අපේම ලෝකයක්
තරංගයක් ලෙසින් නදී බිඳී නොයන් සිතින්
වසන්තයක් ලෙසින් උදාව එන්න ජීවිතෙන්
සිහිල් සහන් සුසුම් සරින් පවන් රොදක් ලෙසින්
නැවුම් පැතුම් අරන් වඩින්න පෙම් උයන් දොරින්‘
ජීවන තක්සලාවෙන් පන්නරය
කුලරත්න ආරියවංශගේ ගී බස අලංකාර වී තිබෙන්නේ ඔහු සතු ‘සංගීත සංවේදීතාවෙන්‘ යයි සිතමි. ඔහුගේ පදමාලාවක් අත පත් ගීතඥයෙකුට තනුවක් උපද්දන්නට විලිරුදා හදාගත යුතු නැතැයි සිතමි. සතුටින් තනුවක් ප්රසූත කළ හැකි බවට කුකුසක් නැත. ඉතා රසවත් ගී පදමාලා රැසක් ඔහු තනුවලට ලියා තිබෙන බව ද හඳුනා ගන්නට ඇත. ඒ හපන්කම කළ හැක්කේ ද සංගීත සංවේදීතාවක් ඇත්තෙකුට පමණි. මේ වෙසෙස් ගුණය රචකයෙකුට උරුම වන්නේ, අමරදේවයන් පවසා ඇති පරිදි ‘සද්ජන’ ආශ්රයෙනි. දීර්ඝ කාලයක් තිස්සේ ප්රතිභාසම්පන්න සංගීතඥයන් ඇසුරේ කාලය ගෙවීමෙන් – ඔවුන් ස්වර සංයෝජනය කරනු නිරීක්ෂණයෙන් නතු කර ගත් ඥානයක් පද සංඝටනය කරන විට ඔහුට ආලෝකයක් සපයා ඇතැයි සිතමි. එතරම්ම ඇතැම් පදමාලාවක් එහෙම පිටින්ම ගීතාත්මකය.
සංගීත ක්ෂේත්රයේ ද – සාහිත්ය කලා ක්ෂේත්රයේ ද මල් උයන්වලින් හමා එන සුවඳ යට කරගෙන විටෙක හමන්නේ, කැළි කසල පල්වුණ තැන්වලින් නැගෙන දුර්ගන්ධයයි. එනමුත් ආරියවංශ සිරිත ගැන අසන්නට ලැබෙන්නේ ‘ආදරණීය වූ ළෙන්ගතුකම්’ ය. ඔහු මිත්ර ජනයාට ළෙන්ගතු සේම, ක්ෂේත්රයේ කාට වුව තරාතිරම නොබලා උපකාරශීලී බවක් ද අසන්නට ලැබේ. ඔහු අත්තුකංසනයත් පරවම්භනයත් තුනී කළ චරිතයකට උරුමකම් කියන බවට නිසි බස් මා අසා ඇත.
අනෙක් විශේෂය නම් ඔහු තමා ඉහළට ඔසවා ගැනීමට ඍජුව හෝ වක්රව උත්සුක නොවීම ය. ඔහුගේ අප්රමාණ පදමාලා අතුරින් තෝරා ගත් ‘පිනිබර මලක්‘ සංගත තැටි පොකුර නිකුත් කෙරුණ විට මහා උත්සව සභාවක් නොපැවැත්විණි. යම් පමණකට ජන මාධ්ය හා තාක්ෂණය ඔස්සේ සුනිල් ආරියරත්නයන් සමඟ සුහද කතා බහකි අප දුටුවේ. හැම විටම බොහෝ විට සිදුවන්නේ හිතවත්කම් මත මහා පිරිසක් රැස් කරවාගෙන තමන් කැමති පුද්ගලයෙකු ලවා ගුණ ගායනා කරවා ගැනීමය. පැමිණ සිටින්නන්ට ඇතැම් සභාවක සුළුදිය පහ කරන්නට තරම් වෙහෙසකි – අජූවකි. තවත් චරිත සියලු අංශයන්හි සම්බන්ධකම් හා බලය පරිහරණය කර බණ්ඩාරනායක ශාලාවේ හෝ නෙළුම් පොකුණේ සංදර්ශනයකි. ඒවා ඇතමෙකු මුදලක් හරි හම්බ කර ගැනීමට බවත් පැවසේ.
ලංකාවේ ඉහළ සිට පහළට බොහෝ දෙනෙකුට ගී පදමාලා ලියා ඇති ආරියවංශට නොමිලේම සේවය ලබා ගන්නට හැකි වෙතත් ඔහුගේ ජීවන සිරිතේ ඒ ගතිය නැත. එහෙත් ඔහු අන් කවරෙකුගේ වුව එවන් උවමනාවකට අත හිත දෙන්නේ කැපවීමෙන් බව ද මා අසා තිබේ. කවර මනුෂ්යයෙකුගේ වුව යහ පැවැත්ම ජීවන තක්සලාවෙන් ලත් පන්නරයෙන් යයි සිතමි. ඒ සම්බන්ධයෙන් කුලරත්න ආරියවංශ වෙසෙස් මොඩලයකි.
භාග්යය සහ යහපත
කුලරත්න ආරියවංශ තිදරු පියෙකු වන අතර සිය දරුවන් දෙන්නාම සිනමා කලාව විෂයෙහි ප්රාමාණිකයන් බව සඳහන් වේ. ඔවුන් සිනමා කෘති දෙකක් නිර්මාණය කර තිබෙන නමුත් මට නැරඹීමට හැකි වූයේ ඉන් එකකි. මා නැරඹූයේ මේ දෙසොහොයුරන්ගේ නිර්මාණයක් වූ ‘ප්රේමය නම්‘ චිත්රපටයයි. එය මා මෑත කාලයේ නරඹන ලද විශිෂ්ට සිනමා කෘතියක් බව ද සඳහන් කරනු කැමැත්තෙමි. සිය දරුවන් සහ බිරිඳ සමඟ කුලරත්න ආරියවංශ ගත කරන දිවි පෙවත ද නිරහංකාර එකක් බව කියැවේ. මේ සටහන ලියමින් සිටින විට මම ඔහුගේ මිත්රයෙකුට කතා කළෙමි. ඔහු පැවසුවේ රස බසකි.
‘කුලේ ගැන කතා කරන්නම් සෙට් වෙන්නම ඕනැ. මොකද කුලේ තිරේ ඇතුළෙ චරිතයක්නෙ. ඉතින් රස කතා අවුස්සමින් රස විඳින්න සෑහෙන කාලයක් අවශ්යයි. එකක් තමයි කුලේ අහනවා මිස කියවන්නෙත් නෑනෙ. ටෙන්ෂන් එකකදි වුණත් රණ්ඩුවෙන්නෙත් නෑ. හැබැයි උරහිස්ස ගැස්සෙනවා පොඩි ස්වර සංකලනයකට අනුව. සමන් අතාවුද මිත්රයාගේ රස බසක් තමයි ‘කුලේ නිසා ලොව සමහරු මුළා වේ‘ කියන එක. හැබැයි මං දන්න ඇත්ත නම්, ‘කුලරත්න ආරියවංශ‘ කියන රසවතා නිසා නම් කිසි කෙනෙක් මුළා වෙන්නෙ නෑ කියන එක. ඒ විතරක් නෙමේ මං දන්න තරමට කුලේ එක්ක තරහකාරයො නෑ. කාටවත් තරහා වෙන්න වැඩ කරන්නැති එකයි හේතුව…..’
කුලරත්න ආරියවංශ සිරිතෙහි තවත් විශේෂ කරුණක් ලෙස අසන්නට ලැබෙන්නේ ‘වියතුන් සභා මැද තැන්පත් ළමයෙකු ලෙසින්‘ සිටීම ය. අප්රමාණ මිනිස් සම්බන්ධකම් ඇතත් ඔහු සිය පෞද්ගලික අවශ්යතාවකට ඒ සම්බන්ධකම් පරිහරණය නොකරන බවත් ඇසුවෙමි. ඒ සම්බන්ධයෙන් තතු දත්තෙකු පවසා සිටියේ එහිදී ආරියවංශයන්ට සිය බිරිඳ හයියක් දෙන බව ය. මේ මා ඇසූ සැටියෙන්ම ඒ ගැන ය.
‘සීතා කුලේටම ඔබින චරිතයක්. මොකද අපි දන්නවනෙ හුඟක් ‘මහත්වරු පාර්ශ්වයට‘ සිද්ධ වෙන බව උන්නතිකාමය හඹා යන්න. මේ හඹා යාම පස්සේ හරියට ‘නෝනලා පාර්ශ්වය‘ කැපී පෙනෙනවා. සීතා ඕන එකෙක් එක්ක හිනාවෙලා ළෙන්ගතුකම් පානවා. සිවිල් බලයක් පරිහරණය කරන්න කිසිම වෙලාවක යන්නෙ නෑ. එකක් තමයි ඒක කුලේගෙ චරිතෙ නැති නිසා බැරිවීම. ඒ වුණත් කිසි තැනක ‘ඇඳගත්ත නෝනෙක්‘ නම් නෙමේ. සමහර නෝනලාට අවට ඉන්න දන්න කියන අයවත් පේන්නෙ නැති ගාණට උඩ බලාගෙනනෙ පැවැත්ම, සීතා ඒ අතින් ග්රේට් ගෑනි‘
සීතා – කුලේ දිවි පෙවෙත ගැන රසම රස කතාවක් මට අසන්නට ලැබුණේ තරුණ ගායිකාවකගෙනි. ඇය පැවසූ අන්දමට කුලරත්න ආරියවංශගේ බිරිඳ වන සීතා ‘බල්ලන්ට‘ අතිශයින් ළැදිලු. මේ ‘අතිශයින් ළැදිකම‘ ආරියවංශයන්ට වෙහෙසක්ලු. අපූරුව නම් සිය ප්රියම්බිකාවගේ අහිංසක සතුට වෙනුවෙන් ඔහු ගී පදයක් දෙකක් කියමින් උපරිම සේවය ලබා දෙන්නේලු. ඇගේ අර්ථ කථනය වූයේ, ‘සීතා ආන්ටි නිසා කුලේ අන්කලුත් පොඩි පහේ සුනඛ ප්රේමියක්‘ යන්නය.
කුලේ මධු විත පානයට ‘වැදගතෙකු‘ යයි ද අසන්නට ලැබිණි. කුමක් ද මේ වැදගත්කම? නිසි මාත්රාවට මධු පානය – එහෙත් නහුතෙට මධු පානය කරන උදවිය සියල්ල නිම කරන තෙක් රැඳී සිටීම – වලි බලි නැතිකම – පියවි සිහියෙන් රිය පදවාගෙන යාම. යම් අවස්ථාවක දී නන්දා මාලිනියට ‘ලිෆ්ට්‘ එකක් දෙන ගිවිසුමක් වේ නම් අය සැනසී පැහැදී සන් කරන වේලාවට පෙර සූදානම. එය නන්දා මාලිනී සලකන්නේ විශ්වාසයේ හා ළෙන්ගතුකමේ උපරිම සත්කාරය ලෙසින්ලු.
උගත යුතු පාඩම්
ගීතය නමැති වැදගත් මාධ්යය – මෙරට පරම්පරා ගණනාවක රසඥතාව වඩා වර්ධනය කිරීමට විශිෂ්ටතම දායකත්වය දක්වන ලද මාධ්යය අද ‘නන්නත්තාරයන්ගේ‘ හා ‘හාෆ් බොයිල් පඬිවරුන්ගේ‘ දඩ බිමක් වැන්න. පෞද්ගලික ගුවන් විදුලි නාලිකා යැපෙන්නේ ගීතයෙනි. එහෙත් තක්කඩි ලෙස හම්බ කර ගැනීමට දඩමීමා කරගෙන තිබෙන්නේ ද ගීතයයි. භාෂාව නොදැන ‘කෂඩ යාන් හෑලි‘ ලිවීමත්, සංගීත සම්ප්රදායක අනුහස නොලැබ ‘රෙහෙමන්‘ටත් ඉහළින් කටමැත දොඩවන්ගේ සංගීතය නැති තනුත් විකෘත – අසංස්කෘතියකි අද දක්නට ලැබෙන්නේ.
එහෙත් රියැලිටි වැඩ සටහන්වලදී යැපෙන්නේ හෝ පීදෙන්නේ කුලේ වැනි රචකයන්ගේ රසවත් ප්රේම ගීතවලිනි. රෝහණ වීරසිංහ වැනි සංගීතඥයන්ගේ තනුවලිනි.
මේ පරස්පරය කොතරම් අසභ්ය ද?
සියලු ම ජන මාධ්ය – ආණ්ඩුවේ ඒවා ද ඇතුළුව කරන්නේ ‘රසඥතාව මොට කරන‘ පල් වැඩ ය.
ඉතින් ප්රේම ගීත ලියනු රිසි – ගයනු රිසි කාටත් පැරණි පත පොත දුරවබෝධ නම් කුලරත්න ආරියවංශයන්ගේ ගීපද මාලා ටිකක් සමීපව අධ්යයනය කිරීමට නොහැකි ඇයි?
අදටත් ජෝතිපාල අප සමඟ ජීවත්වන මේ ගීතයත් කුලරත්න ආරියවංශගේ රචනයකි.
‘සරා සඳේ සිනා සේලේ
ගිලිහී වැටිලා
වලාතලේ ඔබේ දෑසේ
සිනහා මැවීලා
තනිවේ අඳුරේ සුසමේ වෙලිලා‘
ගීතයකින් කාමය අවුස්සන්නැතිව හැඟීම් පළ කරන්නේ කෙසේ ද? මේ ඊට නිදසුනකි.
‘සුදුමුතු රළ පෙළ ඉඳුරු කොදෙව්වේ
පාවඩ පලස එලා
සිඳුළඳ ගෙනදුන් මුතු කැකුළක් සේ
ඔබ මට තිළිණ වෙලා.‘
මේ කවර වයසක රසිකයෙකුට වුව භාව පූර්ණ ආස්වාදයක් අත් විඳිය හැකි ගීතයක් නොවන්නේ ද? ප්රේමය කියා ‘අලුත්‘ එකක් නැත. ප්රේමය නම් ප්රේමයම වේ. ලොව අදටත් දශක හැට හැත්තෑවක් එපිට ලියවුණ ප්රේම ගීත ගැයේ, එවැනි ගීත ආදර්ශයට ද ගැනේ.
කුලරත්න ආරියවංශ නූතන ගීත සාහිත්යයේ ‘හොඳම රසවතා – පෙම්වතා වුව‘ සුභාවිත ගීත අතරේ කාලයේ වැලිතලාවට යටව නොයන පදමාලා රචනයෙහි පවා කාට වුව පාඩම් උගත හැකි රචකයෙකි. ඉතා සරල භාෂාවකින් ජීවන අරුතක් කුළු ගන්වන අන්දම විශද කරන ගීතයකි මේ.
‘මා වවුලන් රෑ පුරාම රංචු ගැසීලා
මී ගස්යට මී වැහි වැහැලා
බාලේ මෙන් පාන්දරින් ඇහිඳින්නට යන්නට බෑ
මට තනියක් දැනෙනවා.‘
ඉතින්, අඩව් කස්තිරම් නැතිව රසවත් – අර්ථවත් – භාව පූර්ණ ගී දශක කීපයක් තිස්සේ ලියන්නට සමත් රචකයෙකු වන කුලරත්න ආරියවංශ අදත් රසික සමාජයේ දීප්තිමත් පහනක් යයි සිතමි. ඔහු සිය ජීවිත කාලය තුළ කොතරම් ගීත ලියා ඇත්දැයි නොදනිමි. පළ කර තිබෙන්නේ එකම ගීත පොතකි. මේ එහි ඔහු තබා ඇති සටහනකි.
”ගත වූ දශක හතරක කාලපරිච්ඡේදයේ දී පණ්ඩිත් අමරදේව, නන්දා මාලිනී, ලතා වල්පොල, ජෝතිපාල, මිල්ටන් පෙරේරා වැනි ප්රවීණයන්ගේ සිට නෙලූ, උරේෂා, දුමාල් වැනි නූතන පරපුර දක්වා ශිල්පීන් සිය ගණනකට මවිසින් ගීත රචනා කරනු ලැබිණ”
එපමණක් ද? වික්ටර් රත්නායක, සනත් නන්දසිරි, දයාරත්න රණතුංග, ටී.එම්. ජයරත්න, ගුණදාස කපුගේ, සුනිල් එදිරිසිංහ, එඩ්වඩ් ජයකොඩි, චන්ද්රලේඛා පෙරේරා, දීපිකා ප්රියදර්ශිනී, කරුණාරත්න දිවුල්ගනේ, සමිතා මුදුන්කොටුව, ජානක වික්රමසිංහ, සෝමතිලක ජයමහ,….. තවත් ලිවිය හැකි ය. එහෙත් අද ඔහු ලියන ගීතයක් අසන්නට නැති සේ ය. හේතුව ගායනා කරන්නට කෙනෙකු නැතිකම ද, ජන මාධ්යවල ගීතය විකෘතියක් කර තිබීම ද?■