ටැබූ සබ්ජෙක්ට්ස්
ඔය ‘ජාතික චින්තනය’ කියන යෙදුම හා හාපුරා කියලා අපේ කෝඩුකාර ඇස ගැටෙන්නෙ අසූ ගණන් අග හරියෙදි විජේවීර සහෝදරයාගෙ දෙවැනි විප්ලවය මැද්දෑවෙ. මේ සමයෙ අර තුණ්ඩුවෙන් ඇඳිරි නීතිය පනවපු කීර්ති විජේබාහු ලොක්කගෙ පුංචි ආණ්ඩුව කොයිතරම් බලවත් වෙලා තිබුණද කිව්වොත් (නැතිනම් පේ්රමදාස ලොක්කගෙ ලොකු ආණ්ඩුව කොයි තරම් දුර්වල වෙලා තිබුණද කිව්වොත්* එක මොහොතක් එනවා විදග්ධයන් පවා ආණ්ඩු පෙරැුළීමක් සැක කරන.
කිරි අප්පට බල්ලො පැනපි! 1971 දි වගේ නෙවෙයි 1989 දි අලූතින් බලයට පැමිණෙන්ට ඉඩ ඇති විප්ලවීය ආණ්ඩුවට න්යායාත්මක රාමුවක් (තියරිටිකල් ෆේ්රම්වර්ක් එකක්) ඒ වන තුරුත් නිර්මාණය වෙලා තුබුණේ නැහැ. ඒකට එක ප්රධාන හේතුවක් අනාගත විප්ලවයේ නායකයන් සියලූම දෙනා සැඟව සිටීම වෙන්නත් පුළුවන්. ඔන්න මේ අඩුව පුරවන්ට අපේ ගුණදාස අමරසේකර සූරීන් මහාර්ඝ සම්පන්න ග්රන්ථ රත්නයක් කරනවා ‘ගනඳුරු මැදියම දකිනෙමි අරුණලූ’ නමින්. ඒකෙදි ඔහු අපේ රටේ උගත් ගැමි සිංහල තරුණයන්ට නියත විවරණයක් ලබා දෙනවා ඔබ තමයි මේ රටේ අනාගතය භාර ගත යුතු පරපුර කියලා. අන්න ඔය පොත නිසා තමයි වැඩි දෙනෙක් ‘ජාතික චින්තනය’ කියලා මොකක් හෝ මඟුලක් තියෙනවා කියා දැන ගන්නෙ.
(විජේවීර සහෝදරයා විප්ලවය ජයගෙන අමරසේකර උන්නැහේ ලංකාවෙ ගෝර්කි හෝ ලූනාචාර්ස්කි නොවුණු එක අතුරු කතාවක්. ඒ වගේම මේ පොතේ දෙවැනි මුද්රණයක් වත් නිකුත් නොවුණේ මන්ද අහන්න එපා. අපි මෙව්වා උඩින් පැන යමු.)
දැන් කවුරු හරි සිරිමතකු සිරිමතියක කියන්න පුළුවන්, එහෙම නෙවෙයි මහත්තයෝ ඉන් පෙර පවා ඔය යෙදුම භාවිත වුණු තැන් තුබුණා කියලා. අපොයි, ලේඛකයා ඒකට නැතය කියන්නෙ නැහැ. ඔය යෙදුම භාවිතා වුණු තැන් වගේම ඔය යෙදුම භාවිත නොවුණත් ඒ අර්ථයෙන් යම් යම් දේවල් සාකච්ඡුාවට බඳුන් වුණු තැන් අපමණ තිබුණා. ජී. අයි. ඞී. ධර්මසේකර, ආචාර්ය සුසන්ත ගුණතිලක, තෙන්නකෝන් මුදියන්සේ, සූරිය ගුණසේකර ආදින් මේ ලයින් එකේ සමාජීය හා දේශපාලනික කාරණා තැන තැන සාකච්ඡුා කරලා තිබුණා. හැබැයි අමරසේකරගේ පොත ඔය ඊනියා ජාතික චින්තනයේ හැරීම් ලක්ෂ්යයක්. ඇත්තටම ඒකට පොතටත් වැඩියෙන් ඉවහල් වුණේ පොත ගැන මහාචාර්ය එදිරිවීර සරච්චන්ද්ර ‘දි අයිලන්ඞ්‘ පුවත්පතට ‘අයි සී ලයිට් ඉන් ද මිඞ්නයිට් ඩාක්නස්’ මැයින් ලියූ විචාරය. සරච්චන්ද්ර ඇදුරුතුමා මේක ඉංගිරිසියෙන්ම ලියුවෙ හේතුවක් ඇතුව. ඔහු බලාපොරොත්තු වූ ආකාරයෙන්ම මේ ‘ජාතික චින්තන’ සංකල්පයට සමාජයේ දැඩි අවධානයක් යොමු කර ගන්න ඉංගිරිසියෙන් ලිවීම ඉවහල් වුණා. සිංහලෙන් ලිව්වා නම් අපේ සිරිපාලලා සෝමාවතීලා ඒ පත්තර පිටුවෙන් බත් ඔතයි. ඉංගිරිසියෙන් ලිවීම නිසාම ඒක ඒ යුගයෙ විද්ධයන්ගෙ අවධානයට බඳුන් වුණා.
(සරච්චන්ද්රයන්ගෙ මේ ලිපිය අභියෝගයට ලක් කොරලා ලියලා මහැදුරු සුචරිත ගම්ලතුන්ටත් ලොකු ඇබැද්දියක් වුණා. උන්නැහේ තමන් සාමාජිකත්වය දැරූ තෙසක් රිය පක්ෂයෙන් පහ කෙරුණා. පසුව ගම්ලතුන් ‘ගුරු ගුණ සමර‘ නමින් පොතක් හෙම ලියලා සරච්චන්ද්රයන් එක්ක කරුණු කාරණා සමථයකට පත් කර ගත්තා. මේ අතුරු කතාද ප්රස්තුතයට අදාළ නැහැ. උඩින් පැන යමු.)
අමරසේකර උන්නැහැ නම් තරයේ කියා සිටියා මේ ‘ජාතික චින්තනය’ කියන යෙදුම ඉංගිරිසියට පරිවර්තනය කරන්ට එපාය; එහෙම කළෝතින් ඒකෙ අර්ථය මියෙනවාය කියලා. හැබැයි ඉංගිරිසි පාඨකයාටත් මේ ඉලව්ව මොකද්ද කියලා තේරුම් කරලා දෙන්න අජිත් සමරනායක වැනි පුවත්පත් කලාවේදීන් ‘නැෂනල් තෝට්’, ‘නැෂනල් අයිඩියොලොජි’ වගේ යෙදුම් භාවිත කළා.
දැන් එතකොට මොකද්ද මේ ‘ජාතික චින්තනය’? අමරසේකර විග්රහය අනුව යම් කිසි ජාතියක්, ජන කණ්ඩායමක් ලෝකයේ වෙනත් ජාතීන්ගෙන් ස්වායත්තව බොහෝ කාලයක් තිස්සේ යම් නිශ්චිත බිම් කඩෙක ජීවත් වෙන කොට ඒ ජාතියට අනන්ය ආවේණික චින්තනයක් බිහි වෙනවාලූ. ඒ ජාතියේ හැමදෙනාම හිතන්නේ පතන්නේ ඒ රාමුව තුළයිලූ. අමරසේකරට අනුව ‘ජාතික චින්තනය’ කියන්නේ ඒකටලූ.
ලංකාවෙ සිංහල ජනගහනයත් අමරසේකර උන්නැහේ කෙළින් ඉරක් ගහලා බෙදුවා දෙකකට. එකක් තමයි ‘ජාතික පන්තිය’. ඒ කොටස තමයිලූ අර පොදු ජාතික චින්තනයට අනුගත වුණේ. ඉතිරිය (සුළු පිරිසක්* ‘විජාතික පන්තිය’. ඔවුන් ඉටු කරමින් සිටියේ ‘විජාතිකයන්ගේ’ විශේෂයෙන්ම ‘බටහිරයන්ගේ’ අවශ්යතාලූ. අර විමල් වීරවංශ කියන පොලිතීසියාට අනුව පසු කාලයක ඩොලර් තණ්හාවෙන් අන්තර්ජාතික කුමන්ත්රණවල නියැළුණේද මේ පිරිසමයි. අනෙක් අතට ජාතික පන්තියේ ‘දේශපේ්රමීන්’ හැම විටම ක්රියා කළේ ‘ස්වදේශික අභිප්රාය මුදුන් පමුණුවන්න’ යි. උදාහරණයක් හැටියට රට සහලින් ස්වයංපෝෂිත කිරීම, වැවයි දාගැබයි පදනම් කොට ගත් ජාතික ආර්ථිකයක් ගොඩ නැඟීම, දෙස රැුස බස රැුකීම, සංස්කෘතික වටිනාකම් අගය කිරීම, කේක් වෙනුවට කැවුම්ද, මාළුපාන් වෙනුවට හැලපද, ටොයිලට් පේපර් වෙනුවට වතුරද ආදේශ කිරීම වගේ කාරණා. වික්තර ඓවන නම් ප්රකට දේශපාලන විචාරකයාත් වරෙක ලියා තුබුණා මිහිඳු රජපසතුමා තමයි කිරිබත් හැන්දෙන් හෝ ගෑරුප්පුවෙන් නොකා ලූණු මිරිස් සමඟ නියමාකාරයෙන් අතින් අනාගෙන කන්න හැකියාව තුබුණු මෑත යුගයේ පළමු රාජ්ය පාලකයා කියලා. ලේඛකයා මේ කතාවත් ලිව්වෙ මේ ‘දේශපේ්රමී’ කොටස අනෙකුන්ගෙන් වෙන් කරන ලක්ෂණ දක්වන්ට.
දැන් එතකොට අමරසේකරයන්ගේ පැහැදිලි කිරීම් අනුව කෙනකුට නිරායාසයෙන්ම මතුවන ප්රශ්නයක් තමයි දීර්ඝ පෞරාණික ඉතිහාසයක් ඇති ජාතියක් තුළ එවැනි පොදු අනන්ය චින්තනයක් පරිණාමය වෙනවා කියන ප්රවාදය පිළි ගත්තා වුණත්, ලංකාවේ සිංහල හා බෞද්ධ ජාතිය එවැනි අනන්ය චින්තනයක් ඇති වෙන්ට තරම් කාලයක් එකට නොබෙදී බාහිර බලපෑම් නැතිව සිටියාද කියන එක. (අමරසේකර උන්නැහේ ලංකාවේ දෙමළ, මුස්ලිම්, බර්ගර්, මැලේ සුළුතර ජනගහනයන් ගැන අකුරක් හෝ නොලී නිසා ලේඛකයාද ඔවුන්ගේ පැවැත්ම මොහොතකට අමතක කරනවා.)
පිළිගත් ඉතිහාසයට අනුව, අපේ රටේ සිංහල ජාතිය අවසාන වතාවට දීර්ඝ කාලයක් (සියවස් කිහිපයක් කියමු.* තනි පාලකයකු යටතේ ඒකීය රාජ්යයක එකට නොබෙදී සිටිය යුගය පොළොන්නරු සමයයි. මේ යුගය දහතුන් වැනි සියවසේදී කාලිංග මාඝ ආක්රමණයත් සමඟ අවසාන වෙනවා. ඉන් පසුව ආරම්භ වන්නේ ‘පරිහානි යුගය’ නමින් ඉතිහාසඥයන් හඳුන්වන ප්රාන්ත පාලකයන් එකිනෙකා ගහ මරා ගත් වකවානුවක්. මේ කාලය තුළ විවිධාකාරයේ පාලකයන් රාශියක් දඹදෙණිය, ගම්පොළ, රයිගම, කුරුණෑගල, කෝට්ටේ, නල්ලූර් (යාපනය), මහනුවර ආදි වශයෙන් කේන්ද්රගතව රටේ කොටස් පාලනයෙහි යෙදෙනවා. 1505 දී හෝ ආසන්න කාලයක පුරුතුගීසීන් ලංකාවට ගොඩ බසිනවා. ඉන්පසු සියවස් කිහිපය තුළ යුරෝපීය පාලනයට නතු වූ මුහුදුබඩ පළාත් හා රට මැද ‘සිංහලේ’ ලෙස නැවත රට දෙකට බෙදෙනවා. උඩරට-පහත රට සිංහල භේදය ඇරැුඹෙන්නේ මේ නිසයි. පුරුතුගී සීන් විසින්ම අධ්යාපනය ලබාදුන් කොනප්පු බණ්ඩාර නම් කුමාරයෙක් විමලධර්මසූරිය නමින් මහනුවර යුගය ආරම්භ කරනවා. පසු කලෙක මේ රාජධානිය නායක්කර් වංශික පාලකයන් වෙතින් පාලනයව දෙමළ රජකුගෙන් අවසාන වෙනවා. ඉංගිරිසි යුගයේ මැද භාගයේදී රට නැවත ඒකීය රාජ්යයක් වන්නේ 1831 කෝල්බෲක්-කැමරන් ප්රතිසංස්කරණවලින් පසුවයි. දහ තුන්වන සියවසේ සිට දහ නව වැනි සියවස දක්වා වසර 500 ක පමණ මේ කැළැඹිලි සහිත කාල පරිච්ෙඡ්දය සලකා බැලීමේදී ඉතාම පැහැදිලියි මේ රටට, එක ජාතියකට පමණක් අනන්ය වූ චින්තනයක් මේ කාලය තුළ පැවතෙන්ට මොනම ආකාරයකින් වත් හැකියාවක් නැති බව, පොළොන්නරු යුගයේදී එවැන්නක් තුබුණා වුණත්!
එතකොට කොහෙන්ද මේ ‘ජාතික චින්තනය’ කියන අටපට්ටම ප්රාදුර්භූත වුණේ? ලේඛකයා හිතන්නෙ මේකටත් නිශ්චිත පිළිතුරක් තියෙනවා. 1830 දශකයේ කෝල්බෲක් කැමරන් ප්රතිසංස්කරණ නිසා දිවයිනේ හා හා පුරා කියා (ලේඛකයාගේ අදහස අනුව) ඒකීය රාජ්යයක් බිහි වුණායින් පසුව හා 1848 දී කුඩා කැරැුලි කිහිපයක් සාර්ථකව මැඬ පැවැත්වූවායින් පසුව මේ රටේ බිහි වෙන්නෙ සාපෙක්ෂව ආර්ථික වශයෙන් සමෘද්ධිමත් සාමකාමී යුගයක්. වසර දහස් ගණනෙක ලංකා ඉතිහාසයේ යුද්ධයෙන් තොර දීර්ඝම පරිච්ෙඡ්දය සේ ගිණිය හැකි මේ කාලය අඩ සියවසෙකටත් වඩා දිගයි. මේ සාමකාමී කාලය තුළ රටේ මිනිසුන්ට ගැහැනුන්ට වෙනත් ගැඹුරු දේ ගැන හිතන්ට අවකාශ ලැබෙනවා. ඒ කාලයේ තමයි ප්රධාන කොටම ධර්මපාල හේවාවිතාරණගේ (අනගාරික ධර්මපාල) නායකත්වයෙන්, පහතරට බෞද්ධ භික්ෂූන් කිහිපපළකගේ අනුශාසකත්වයෙන් හා හෙන්රි ස්ටීල් ඕල්කොට් නම් අපේ රටේ පළමු එන්.ජී. ඕ.කරුවාගේ මූල්යමය දායකත්වයෙන් ඔය ‘බෞද්ධ සිංහල අනන්යතාවක්’ ගොඩ නැඟීගෙන එන්නේ. මෙතැන බෞද්ධ සිංහල කියා ලිව්වේ ඕනෑකමින්මයි. පසුව මෙය සිංහල බෞද්ධ, සිංහල-බෞද්ධ හා මෑතකදී සිංහලබෞද්ධ (තනි වචනයක්) බවට පරිවර්තනය වෙනවා. ඔන්න ඔතැන තමයි ඔය අමරසේකර කියූ ඊනියා ජාතික චින්තනයේ සමාරම්භය. ඉතාම සරලව කිව්වොත් ඔය ජාතික චින්තනය කියන එක වික්ටෝරියානු සංකල්පයක්.
වසර එකසිය පනහකට පමණ පසුව අදත් අපට මේ ඊනියා ජාතික චින්තනය සිංහල බෞද්ධ අයිසිං තට්ටුවක් තවරපු වික්ටෝරියානු කේක් ගෙඩියක් බව තේරුම් ගන්ට ලොකු අමාරුවක් නැහැ. ඔය ඊනියා ජාතික චින්තනයේ පාදම වික්ටෝරියානු හර පද්ධතිය මිසෙක පෞරාණික සිංහල හෝ බෞද්ධ හර පද්ධතිය නෙවෙයි. නිදසුනක් හැටියට පුරාතන ලංකාවේ තුබුණු සාමාජීය හා ලිංගි ක නිදහස මේ ජාතික චින්තනයෙන් අනුමත වෙන්නේ නැහැ. ඒ වෙනුවට වික්ටෝරියානු යුගයේ ලිංගික තහංචි සිංහල බෞද්ධයන් තමන්ගේ උරුමය සේ වැරදියට හඳුනාගෙන තියෙනවා. මේ එක උදාහරණයක් පමණයි. එහි හැම සංරචකයක්ම අවසාන වන්නේ වික්ටෝරියානු චින්තනයෙන්. දහනව වන සියවසෙන් එපිට යන ‘ජාතික චින්තනයක්’ අපට නැහැ.
මෙන්න මේක තමයි කසිකබල් ජාතික චින්තනයේ පට්ටපල් බොරුව. මාතෘකාව ටිකක් සංස්කෘත ඌරුවට ලිව්වේ පොඩි බරක් දෙන්න විතරයි. වැඩිය ඒ ගැන හිතන්න එපා. ඉදිරියේදී අපි විස්තර ඇතුව ඊනියා ජාතික චින්තනයට වික්ටෝරියානු හර පද්ධතිය පදනම් වූ හැටි බලමු.