පොලිස් අත්අඩංගුවේදී ඝාතනයවීම නැවතත් ආරම්භ වී ඇත. සියලූ යහපාලන මූලධර්මයන් රජ කරවන්නට ශපථකොට බලයට පත් මෙම නව රජය පත්වීමෙන් අනතුරුවත් මෙම මාතර සිදුවීමත් සමග පොලිස් ඝාතන රැුල්ල නැවත ආරම්භවී ඇත. පොලීසිය ප‍්‍රකාශ කරන්නේ සැකකරු ආයුධ පෙන්වීමට ගොස් සිටියදී ඔහු අත්බෝම්බයක් පොලීසිය දෙසට එල්ලකිරීමට උත්සහ කිරීමේදී ආත්මාරක්‍ෂාව සදහා පොලීසිය වෙඩි තැබූ බවයි. සිද්ධිය සම්බන්ධයෙන් පොලීසියෙහි මූලික අනාවරණය වූයේ මෙම සිද්ධියට සම්බන්ධ සැකකරුවන් අතර බරපතල ගණයේ අපරාධවලට සම්බන්ධ පුද්ගලයින් සිටින බවයි.
ඝාතනය වන අවස්ථාව වන විට එම පුද්ගලයා පොලිස් අත්අඩංගුවේ සිට ඇත. පොලිසිය සදහා නිකුත් කර ඇති දෙපාර්තමේන්තු නියෝගවල ඒ20 දරන නියෝගයෙහි පොලිස් ආරක්‍ෂාව භාරයේ සිටින තැනැත්තෙකු සම්බන්ධයෙන් පොලීසිය ක‍්‍රියාකළ යුතු ආකාරය සම්බන්ධයෙන් නීතිරීති දක්වා ඇති අතර මෙම රෙගුලාසියෙහි අත්අඩංගුවේ පසුවෙන තැනැත්තෙකු සම්බන්ධයෙන් පොලිසිය සතු යුතුකම් මෙන්ම පොලිස් භාරයේ සිටින තැනැත්තෙකුගේ අයිතිවාසිකම්ද දක්වා ඇත.
එසේම පොලිසිය අත්අඩංගුවට ගන්නා පුද්ගලයෙකුට මාංචු දැමීම සම්බන්ධයෙන් එහි 3වන වගන්තියෙහි විස්තර කොට ඇත. එහි සදහන් කරන්නේ ජ්‍යෙෂ්ඨ පොලිස් නිලධාරියෙකු අභිමතය පරිදි පුද්ගලයෙකු පැනයාම වැළැක්වීම සදහා අත්මාංචු පැළදවිය හැකි බවයි. එසේම මෙම රෙගුලාසියේ 8 වන කොටසෙහි සිරභාරයේ සිටින තැනැත්තන් භාරව යාම සම්බන්ධයෙන් ප‍්‍රතිපාදන දක්වා ඇත. එහි පැහැදිලිව දක්වා ඇති එක් නියෝගයක් නම් පැනයන්නට හෝ සැහැසිවන්නට ඉඩ ඇති කෙනෙකු කැටුව යාමට සෑහෙන තරම් බලවත් ආරක්‍ෂකයන් යොදන්නට සැලකිලිමත් විය යුතුය යන්නයි. එසේම එම තැනැත්තන් තමන්ට මෙල්ල කරගත හැකි දුර ප‍්‍රමාණයක තබාගන්නට ආරක්‍ෂකයන් කටයුතු කළ යුතු බවද දක්වා ඇත.
මෙම තැනැත්තා අත්අඩංගුවට පත්වූ අවස්ථාවේ සහ පොලිසියට රැුගෙන යන අවස්ථාවේදී ඔහුගේ අත්පා ගැටගසා තිබූ ආකාරය සමාජ ජාලා තුළ සංසරණය වූ ජායාරූපවල දක්නට ලැබේ. මෙම තැනැත්තා ඇතුළු කණ්ඩායම මිනිඋෂි වර්ගයේ අතිනවීන ස්වයංක‍්‍රිය ආයුධයක් හා වෙනත් ආයුධවලින් සන්නද්ධව මංකොල්ලය සිදුකිරීමට තැත්කළ බව පොලිසිය දන්නා කාරණයෙකි. මංකොල්ලය අතරතුරේදී සොර කණ්ඩායම විසින් මාතර ගාලූ පාරේදී ඉවක් බවක් නොමැතිව වෙඩි තැබීම සිදුකළ බවද පොලිසිය දන්නා කාරණයෙකි. මියගිය සැකකරු අත්අඩංගුවට පත්වන අවස්ථාව වන විට මෙම වෙඩි තැබීම්වලින් පුද්ගලයන් කිහිපදෙනෙකු තුවාලවූ සහ පොලිස් නිලධාරියෙකු මියගිය බවද පොලිසිය දන්නා කාරණයෙකි. සැකකරුවන් කිහිපදෙනෙකු සිද්ධියෙන් පසු පලාගිය බවද පොලිසිය දන්නා කාරණයෙකි. මෙම සියලූ කරුණු ගැන නිසි අවබෝධයක් ඇති පොලිසිය, මියගිය සැකකරු පොලිස් ස්ථානයට ගෙනගොස් එහිදී ඔහු කරන ලද ප‍්‍රකාශයක් මත තවත් ආයුධ සොයා කිරල කැලේ ප‍්‍රදේශයට ගෙනයද්දී සැකකරු පොලිස් කණ්ඩායම සමග නිදහස්ව ගෙනගියාය යන කාරණය ප‍්‍රශ්න සහගතය. පෙර සදහන් කළ පොලිස් රෙගුලාසිවල පැහැදිලිව දක්වා ඇත්තේ අත්මාංචු පැළැඳවීම නොකළ යුත්තේ සැකකරු අස්ථානයේ අවමානයට ලක්වන අවස්ථාවක පමණකි යනුවෙනි. මෙම සැකකරුගේ පෙර ක‍්‍රියාකලාපය මත ඔහුට අත්මාංචු නොපළදවා සිටීමේ කිසිදු අවශ්‍යතාවක් නැත. තත්‍වය එසේ නම් මෙම පුද්ගලයා නිදහස්ව අත්මාංචු නොපළ`දවා, නිසි ආරක්‍ෂිත ක‍්‍රමවේදයක් අනුගමනය නොකොට කිරල කැලේ ප‍්‍රදේශයකට ගෙනයාමට උපදෙස් දෙනු ලැබූ මාතර පොලිස් පරීක්‍ෂකවරයා සහ මෙම ගමනට සම්බන්ධවූ සියලූ නිලධාරීන් රාජකාරිය නිසි ආකාරයකින් ඉටු නොකිරීම සහ නීතිවිරෝධී නොකරහැරීම යන වරදට වරදකරුවන් විය යුතුය. තමන්ගේ භාරයේ සිටියදී සැකකරුවන් මරණයට පත්වීම සම්බන්ධව ලංකාවේ පොලීසියට කැළල් වූ ඉතිහාසයක් ඇත. එය පසුගිය ආණ්ඩුව සමයේදී ඉතා බරපතළ ලෙස සිදුවූ සාමාන්‍යකරණයක් බවට පත්විය. සමහර අවස්ථාවලදී අත්මාංචු පැළදසිටි සැකකරුවන් පවා බෝම්බ ප‍්‍රහාර එල්ලකරන ලද බවට එම සැකකරුවන්ගේ මියයෑමෙන් පසු පොලීසිය ප‍්‍රකාශකර සිටියේ ය.
ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාවේ 13 වන ව්‍යවස්ථාවේ (වගන්තියේ) මූලික අයිතිවාසිකමක් වශයෙන් දක්වා ඇත්තේ ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට තමන්ට එරෙහි චෝදනාවලට සාධාරණ නඩු විභාගයක් සඳහා අයිතියක් ඇති බවත් නීතියෙන් නියම කරනු ලැබූ කාර්ය පටිපාටියට අනුකූලව නිසි අධිකරණයක් මගින් නිකුත් කළ ආඥාවක් මත මිස කිසිම තැනැත්තෙකු මරණීය දණ්ඩනයට හෝ වෙනත් කිසිදු දඬුවමකට යටත් නොකළ යුතු බවත්, වරදකරුවකු බවට ඔප්පු වන තෙක් නීතිය විසින් ඔහු නිර්දෝෂී පුද්ගලයෙකු බවට පුර්ව නිගමනය කරන බවත්ය. ආණ්ඩුක‍්‍රම ව්‍යවස්ථාව මගින් කර ඇත්තේ නීතියේ නිසි ක‍්‍රියාදාමයට පරිබාහිරව කටයුතු කිරීමෙන් පුද්ගලයන්ට සිදුවන අසාධාරණයන් වළක්වාලීමය. අපේ නීතියෙහි ‘ජීවත්වීමේ අයිතිය’ අයිතිවාසිකමක් වශයෙන් දක්වා නොමැත.
ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තීරණය කරනු ලැබූ ‘ශ‍්‍රියානි සිල්වා එදිරිව ඉද්දමල්ගොඩ පොලිස් ස්ථානාධිපති, පයාගල පොලිස් ස්ථානය’ යන නඩුවේදී ජීවත්වීමේ අයිතිය සෑම පුද්ගලයකුටම හිමි බවට තීරණය කරන ලදි. එම නඩුවට පාදකවූ සිද්ධිය වන්නේ පයාගල පොලිස් ස්ථානය තුළදී පුද්ගලයෙකු පොලිස් පහරදීම් නිසා මරණයට පත්වීමයි. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය විසින් තීරණය කරනු ලැබුවේ මියගිය පුද්ගලයාගේ ජීවත්වීමේ අයිතිය පොලීසිය විසින් අහිමිකර ඇති බවත් ඔහුට සාධාරණ නඩු විභාගයක් සඳහා පෙනීසිටීමේ අයිතිය පොලීසිය විසින් අහිමිකර ඇති බවත්, ඔහුට නිසි අධිකරණ ක‍්‍රමවේදයකින් තොරව මරණයට පත්කිරීමෙන් දඬුවම් කර ඇති බවත්ය.
අඟුලාන ද්විත්ව මිනීමැරුම් නඩුවේදීද ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය පොලීසියේ ක‍්‍රියාකාරීත්වය සම්බන්ධව දරුණු විවේචනයක් ගෙනාවේය. අඟුලාන පොලීසිය භාරයේ සිටි තරුණයන් දෙදෙනෙකු පොලීසිය විසින් මරණයට පත්කිරීම සම්බන්ධව එම පොලිස් ස්ථානාධිපතිවරයාට සහ තවත් තිදෙනෙකුට එරෙහිව නඩුවක් ත‍්‍රිපුද්ගල මහාධිකරණ විනිශ්චය සභාවක් ඉදිරියේ විභාග විය. එම නඩුවේදී ඔවුන්ට මරණ දඩුුවම නියම කරන ලද අතර පසුව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට කළ අභියාචනයද නිෂ්ප‍්‍රභ විය. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ නඩු තීන්දුවේදී පැහැදිලිව දක්වා ඇත්තේ රටෙහි නීත්‍යනුකූල හමුදාවක සාමාජිකයන් විසින් මිනිසුන් නීති විරෝධී ලෙස අත්අඩංගුවට ගැනීම, රඳවා තබාගැනීම, පහරදීම ඔවුන් අත්අඩංගුවේදී මරණයට පත්කිරීම සමාජයට ඉතාම භයංකර තත්‍වයක් ගෙනදෙන්නක් බවයි. තීන්දුවේ වැඩිදුරටත් දක්වා ඇත්තේ රටේ පුරවැසියන්ගේ ජීවිත සම්බන්ධ වගකීම හමුදාවක සාමාජිකයන්ට ලබාදී ඇත්තේ එම සමාජිකයා දරන තනතුර ගෞරවනීය තනතුරක් ලෙස සලකා බවය. පුරවැසියෙන්ගේ ජීවිත සම්බන්ධ වගකීම හමුදාවක සාමාජිකයෙකු තමන්ට රිසි සේ අපයෝජනය කරන්නේ නම් එයින් සමාජය පත්වන භීතිය අතිමහත් බවය.
මෙම නඩු තීන්දු සහ සිද්ධීන් සම්බන්ධයෙන් පොලිස් දෙපාර්තමේන්තුව නොදැන සිටියා විය නොහැක. පොලිස් අභ්‍යාස විද්‍යාලයේ සිට වෘත්තීය ජීවිතය අවසන් වන තෙක් පොලිස් නිලධාරියෙකු මෙම කාරණා ගැන ඉගෙනගන්නවා ඇත.
පාතාලය මර්දනය කිරීම සහ ජනජීවිතය සුරක්‍ෂිත කිරීම පොලීසියේ වගකීමක් වේ. පාතාලය සමාජය තුල පිළිකාවක් සේ වර්ධනය වී ඇත. සමාජයේ නිදහස් පැවැත්මට එය විශාල බාධාවක් වී ඇත. එහෙත් පොලීසියට පාතාලය සේ ක‍්‍රියා කළ නොහැක. පොලීසිය ක‍්‍රියාත්මක විය යුත්තේ රටේ නීති රාමුව තුළ සිටය. පොලීසිය නීතිය තමන්ට රිසි ආකාරයට දිගහැරීමට හෝ නැවීමට යාමෙන් සිදුවන්නේ සමාජය තවතවත් භීතියට හා පීඩනයට පත්වීම පමණි. මියගියේ පාතාල සමාජිකයෙකු නිසා සමහර මාධ්‍යජාලවල සටහන් තැබූ සමහරෙකු කියාසිටියේ පොලීසියේ ක‍්‍රියාව පැසසිය යුතු බවය. ඔවුන්ට අමතක වී ඇති කාරණය වන්නේ යම් හෙයකින් තමන්ට තම පවුලේ සාමාජිකයෙකුට හෝ වෙනත් අහිංසකයෙකුට එම ඉරණම අත්වුවහොත් එයට තමා දක්වන ප‍්‍රතිචාරය කුමක්ද යන්නයි.
පොලිසියකට හෝ හමුදාවකට තමන්ට රිසි සේ නීතිය අපයෝජනයට ලක්කරන්නට ඉඩ දුනහොත් එහි ප‍්‍රතිඵලය වන්නේ මිලිටරි ජුන්ටාවකි. මෙරට ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී රටකි. මේ ආකාරයේ සිද්ධීන් පාලනය තුළට ගෙනඑන්නේ නම් සහ පාලකයා මෙවැනි සිද්ධීන් අනුමත කරන්නේ නම් එතැනදී ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදයේ හරයාත්මක ලක්ෂණයන් සමාජයෙන් ඉවත්ව යනවා ඇත. ඉතිහාසයේ යම්යම් තැන්වලදී පාලකයාගේ දරදඬුභාවය මත ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී හරයන් සමාජයෙන් ඉවත්වූ අවස්ථා දක්නට ඇත. එහෙත් අද සමාජය යම් ආකාරයක ප‍්‍රජාතන්ත‍්‍රවාදී සැකැස්මක් තුළ පවතින අතර එහි අයිතිවාසිකම් සඳහා යම් ගරුත්වයක් හෝ වටිනාකමක් ලබාදී ඇත. නීතිය හැකිළීමට ගනු ලබන ප‍්‍රයත්නයන් නොඉවසිය යුත්තේ එසේ වුවහොත් එය සමස්ත සමාජයේම ආරක්‍ෂණ යන්ත‍්‍රණය අක‍්‍රිය කරන බැවිනි.
