ලබන වර්ෂයට අදාළ රජයේ වියදම හෙවත් විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත ප‍්‍රකාශයට පත්කර ඇත. ඊට අදාළ අයවැය යෝජනා නොවැම්බර් 05 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කිරීමට නියමිතය. විසර්ජන පනත් කෙටුම්පතට අනුව රජයේ මුළු වියදම රුපියල් බිලියන 4376 ක් වන අතර එම වියදම අයවැය පරතරය රුපියල් බිලියන 644ක් වශයෙන් සඳහන්ය.
මෙම විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත තුළ ජනාධිපතිවරයා, අගමැතිවරයා ඇතුළු සෑම අමාත්‍යාංශයකම වැය ශිර්ෂද, සෘජුවම අමාත්‍යාංශයකට අයත් නොවන අධිකරණ පද්ධති ඇතුළු ස්වාධීන කොමිෂන් සභාවල වැය ශිර්ෂද ඇතුළත්ය.
ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඞ් ට‍්‍රම්ප්ගේ වික‍්‍රමය අනුව හෝ වෙනත් හේතුවක් නිසා ඇමරිකානු ඩොලරයට සාපේක්‍ෂව ශී‍්‍ර ලංකා රුපියල අවප‍්‍රමාණය වීම, එය වැළැක්වීම සඳහා මෝටර් රථ ඇතුළු ඉලෙක්ට්‍රෝනික භාණ්ඩ ආනයනය සීමා කිරීම මේ වන විට ප‍්‍රකාශයට පත්කර ඇත. අනෙක් පැත්තෙන් ප‍්‍රවාහන ගාස්තු වැඩිකිරීම ඇතුළු අත්‍යවශ්‍ය භාණ්ඩ හා සේවා වන්හි මිල ද ආණ්ඩුව විසින් වැඩිකර ඇත. එහිදී ඛනිජතෙල් මිල සූත‍්‍රයේ ඇති විහිළු සහගත තත්ත්වයද, දුම්රිය ගාස්තු වැඩිවීමේ ප‍්‍රකාශයට පත් කළ ප‍්‍රතිශතවල ඇති විහිළු සහගත භාවයද, විරුද්ධ දේශපාලන කඳවුර පමණක් නොව ජනාතාව විසින්ද ප‍්‍රශ්න කරමින් පවතී.
2015 වසරේ ජනවාරි 8 දින බලයට පැමිණී මෙන් පසු පෙබරවාරි මස පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන ලද සංශෝධිත විසර්ජන පනත් කෙටුම්පත අනුව ඊට පෙර වර්ෂයේදී හිටු ජනාධිපති මඟින්ද රාජපක්‍ෂ විසින් ජනාධිපතිවරයාට වෙන්කර ගෙන තිබූ මුදල සංශෝධනය කරමින් රුපියල් කෝටි 256ක් එය අඩු සංශෝධනය කරගනු ලැබීය. එය පෙන්නමින් රටට කීවේ තමා සරළ ජනාධිපතිවරයෙකු බවය. පැජට් පාර් නිවසේ සිටිනවා හැර තමා ජනාධිපති මන්දිරයට යන්නේ නැති බවය. ජනාධිපති මන්දිරය නිල උත්සවවලට භාවිත කරන බව නම් ඇත්තය. එහෙත් පැජට් පාරේ ඔහු ඉන්නේ රජයේ නිල නිවාස දෙකක් එකක් බවට පරිවර්ථනය කරගෙනය.
කෙසේ වෙතත් ඊළඟ වර්ෂයේදී එනම් 2016 වර්ෂයේ විසර්ජන පනත් කෙටුම් පතේ ජනාධිපතිවරයාගේ වියදම තවදුරටත් අඩුවෙමින් එය රුපියල් කෝටි 239 දක්වා අඩුවිය. 2017 වර්ෂයේදී සිදුවූයේ කුමක්ද? සරළ යැයි කියූ ජනාධිපතිවරයා තමා සරළ නැති බව ක‍්‍රමානුකූලව කියන්නට සැලැස්වීමය. 2017 වසරේ ඔහුගේ ඇස්තමෙන්තුව රුපියල් කෝටි 645ක් වීමෙන් එය පෙන්නුම් කෙරිනි. එය තවදුරටත් පෙන්නුම්කරනු ලැබූයේ 2018 හෙවත් මෙම වසර සඳහා ඔහුගේ ඇස්තමේන්තුව රුපියල් කෝටි 998ක් බව ප‍්‍රකාශයට පත්කරමින්ය. දැන් අප කථා කරමින් සිටින 2019 වර්ෂයට අදාළ විසර්ජන පනත් කොටුම්පත අනුව සිදුවී ඇත්තේ කුමක්ද? මේ සරළ ජනාධිපතිවරයාගේ වැය ශිර්ෂය රුපියල් කෝටි 1347 දක්වා ඉහළ යෑමය. බලයට පැමිණි වර්ෂය අතරමග එකක් නිසා එය අතහැර 2016 වර්ෂයෙන් පටන්ගතහොත් රුපියල් කෝටි 239කින් ඇරඹී එම ගමන වසර හතරක කාලයකදී රුපියල් කෝටි 1347 දක්වා එමෙන් හතර ගුණයක් දක්වා වැඩිවීම අප තේරුම් ගත යුත්තේ ජනාධිපතිවරයෙකුගේ ප‍්‍රතාවත් බවේ ඇති කෙතරම් සරළකමක් වශයෙන්ද?
මෙම වියදම මෙතැනින් නවතින්නේ නැත. ජනාධිපතිවරයා වශයෙන් ඔහු ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා වශයෙන්ද, කටයුතු කරයි. අමතරව ඔහු කැමතිම මහවැලි හා පරිසර යන අමාත්‍ය ධූරයේද කටයුතු කරයි. ආරක්ෂක අමාත්‍යවරයා වශයෙන් ඔහුගේ වැය ශිර්ෂය (ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය යටතේ ඇති ති‍්‍රවිධ හමුදා හා අනෙකුත් ආයතනවලට නොවේ) 2019 වර්ෂය සඳහා රුපියල් කෝටි 1694 දක්වා ඉහළ නැඟ තිබේ. මෙහෙයුම් හා සංවර්ධන වැඩසටහන්වල පුනරාවර්ථන විදයම් හා මුලධන වියදම් වශයෙන් එම මුදල සඳහන්වේ.
මහවැලි හා පරිසර අමාත්‍යවරයා වශයෙන්ද (එම අමාත්‍යාංශ යටතේ ඇති ආයතනවලට ඇති වියදම් නොවේ.) 2019 වර්ෂයට රුපියල් කෝටි 3881 ක් ඇස්තමේන්තු ගත කර තිබේ. ඒද මෙහෙයුම් හා සංවර්ධන වැඩසටහන් සඳහා පුනරාවර්ථන වියදම් හා මූලධන වියදම් වශයෙනි.
ජනාධිපතිවරයා, වශයෙන් පමණක් නොව තවත් අමාත්‍යධූර දෙකක වගකීම් වෙනුවෙන් රාජ්‍ය වැයෙන් විශාල පංගුවක් මේ සරළ යැයි කියූ ජනාධිපතිවරයා භාවිත කරන බව මේ වැය ඇස්තමේන්තු ගැන අවධානය යොමු කිරීමේදී පෙනී යයි. එය හිටපු ජනාධිපති මහින්ද රාජපක්ෂගේ ආසියාවේ ආශ්චර්ය දෙසට ගමන් කිරීමක් බව දිස්වීම වැළැක්විය නොහැකිය. එසේම සරළ ජනාධිපතිවරයෙක් එසේ නම් සරළ නොවූ ජනාධිපතිවරයෙක් අපට ලැබුණේ නම් කෙසේද යන්න සිතා ගැනීමටවත් නොහැකිවනු ඇත.
ජනාධිපති සිහිනය අතැතිව සිටින යහපාලන හා ආණ්ඩුවේ අනෙක් හවුල්කරුවා වන අග‍්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ තත්ත්වය කෙබඳුද? 2015 පෙබරවාරි මස සංශෝධිත වැය ඇස්තමේන්තු අනුව අග‍්‍රාමාත්‍යවරයා රනිල් වික‍්‍රමසිංහගේ වැය ශිර්ෂය රුපියල් කෝටි 27ක්ය. එය 2016 වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 48 දක්වාද, 2017 වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 177දක්වාද, ඉහළ නැඟ ඇත. එහෙත් පුදුමයකට මෙන් 2019 ඇස්තමේන්තුවේ එය දැක්වෙන්නේ රුපියල් කෝටි 166ක් වශයෙන් ය. එසේ වුවද අප දන්නා සත්‍ය වන්නේ වැය ඇස්තමේන්තු යනු ශ‍්‍රී ලංකාවේ සැබෑ ලෙසම වැය කළ හැකි සීමාව නොවන බවය. පරිපුරක ඇස්තමේන්තු වසර පුරාම පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කර වැය ඇස්තමේන්තුවට වඩා වැඩි මුදලක් වියදම් කිරීමට මුදල් වෙන්කරවා ගන්නා බවය. ඊට හොඳම උදාහරණය රනිල් වික‍්‍රමසිංහට සුඛෝපභෝගි වාහන දෙකක් ලබා ගැනීමට පසුගිය කාලයේ පාර්ලිමේන්තුයට ඉදිරිපත් වූ පරිපුරක ඇස්තමේන්තුවය.
ඒ අනුව අග‍්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික‍්‍රමසිංහද 2015 වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 27න් පටන් ගෙන 2019 වන විට ඇස්තමේන්තුගත වැය රුපියල් කෝටි 166 දක්වා වැඩිකර ගනිමින් ඔහුගේ ලිච්චවී ගමන් මාර්ගය පෙන්නුම් කරමින් සිටින පුද්ගලයෙක්ය. ජනාධිපතිකම ලැබුණහොත් ඔහුද මහින්ද රාජපක්‍ෂ හා මෛතී‍්‍රපාල සිරිසේනට නොවෙනස් බව ඒමඟින් පෙන්වා ඇත.
එපමණක්ද නැත. අග‍්‍රාමාත්‍යවරයා ජතික ප‍්‍රතිපත්ති හා ආර්ථික කටයුතු අමාත්‍යවරයා වශයෙන්ද කටයුතුකරයි. 2015 වසරට අදාළව එම අමාත්‍යාංශය තවත් විෂයයන් ගණනාවක් සමග මිශ‍්‍රවී තිබූ හෙයින් මේ සටහන සඳහා එම වසර අදාළ කරගත නොහැකිය. එහෙත් 2016 වසරේ සිට මේ දක්වා එම අමාත්‍යංශය යටතේ එහි අමාත්‍යවරයා වන අගමැති රනිල් වික‍්‍රමසිංහට මෙහෙයුම් හා සංවර්ධන යන වැඩසටහන් සඳහා පුනරාවර්ථන හා මූලධන වියදම් වශයෙන් වෙන්කර ගෙන ඇති මුදල ජනාධිපතිවරයා යටතේ ඇති මහවැලි සංවර්ධනය හා පරිසර අමාත්‍යංශ වැය කිරීම්වලටත් වඩා වැඩිය. (මෙම මුදල් එම අමාත්‍යාංශය සඳහා වෙන්කර ඇති මුළු මුදල නොවේ.) ඒ අනුව 2016 වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 932කින් ඇරඹි එම ගමන 2017 වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 1083 දක්වා ඉහළ නැග ඇත. එය 2018 හෙවත් මෙම වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 2402 දක්වාද එළඹෙන 2019 වර්ෂයේදී රුපියල් කෝටි 5669 දක්වාද වැඩිකරගෙන ඇත. එය 2016 හා සැසඳීමේදී එමෙන් පස්ගුණයකට වඩා වැඩිවීමකි. ඉතින් මේ සංඛ්‍යා දත්ත ගැන අවධානය යොමු කිරීමේදී ජනාධිපති මෛතී‍්‍රපාල සිරිසේනගෙන් හා අග‍්‍රාමාත්‍ය රනිල් වික‍්‍රමසිංහගෙන් අපට අසන්නට සිදුවන්නේ මේ කොහි යන්නේ කියා පමණය.
