කවිය කියන කලා මාධ්ය පිළිබඳව ඔබගේ අදහස මුලින්ම කතාකරමු…
තුෂාරිකා: සියලූ මනුස්ස හැඟීම් දැනීම් වචනවලට, නවකතාවකට, කෙටිකතාවකට, සිනමාවට එකී නොකී ඕනෑම එකකට නැගුවත් හරි ඉක්මනටම හිත වැළඳගන්නේ කවිය. ඒ තුළින් ඔය අනික් කී හැම ක්ෂේත්රයකින්ම කළ හැකිවාට වඩා ඉක්මනින් හිත මත බොහෝ විඳුම් ඇති කළ හැකියි කියලාත් මම විශ්වාස කරනවා. ඒ සමාජීය, දේශපාලනමය, ආදරය, සෙනෙහස සියල්ල කැටිකරලා වචන කීපයකින්, ඉතාම සුළු ප්රමාණයකින් සියල්ල කියා අවසන් කළ හැකි මනහර හා පුදුමසහගත බවක් කවියට අයිති නිසා. කවි ලිවීම හා කියවීම නිසා හිත පාරගන්නවා වෙන්න පුළුවන් සමහරවිටක. ඒත් කවි කියවීම හා ලිවීම ජීවිතය වගේ වෙන අවස්ථාත් තියෙනවා. ඒ මොන රිදීම ඇතිකළත් කවිය හා ආත්මගත බැඳීම් ඇති කරගත් අය බොහොමයි.
තාරිකා: ජීවිතයේ වේදනය වගේම ෆැන්ටසිය වචනවලට පෙරළන්න කවියකට පුළුවන්. ඒ නිසා කවිය පුද්ගල මනෝභාවයේ ප්රතිනිර්මාණයක් විදියටත් තියුණු ආයුධයක් විදියටත් මම දකිනවා.
ප්රථම කාව්ය සංග්රහය මේ විදියට ජනගත වුණත් ඔබට මේ වෙනකොට කිවිඳියක විදියට සමාජ මාධ්ය පරිශීලනය කරන්නන් අතර පිළිගැනීමක් තිබෙනවා. ෆේස්බුක් කවිය ගැන කතාකළොත්…
තුෂාරිකා: එහෙම පිළිගැනීමක් තියෙනවාද මම දන්නැහැ. මම ඉතින් ලියනවා ඉතාම නිදහසේ. බොහෝ විට මම ලියන්නේ මා වෙනුවෙන්ම වෙන්න පුළුවන්. ඒවායින් යම් කෙනෙක්ට දෙයක් දැනෙනවා නම් මම සතුටුයි. ෆෙස්බුක් කවිය කියලා විශේෂයෙන් කවි හඳුන්වන එක ගැන මට නම් ලොකු කැමැත්තක් නැහැ. ෆෙස්බුක් කියන්නේත් එක්තරා තැනක් හෝ එක්තරා ටූල් එකක් විතරයි. සමාජ වෙනස්වීම් අතර ඒ ටූල් එකත් මේ වෙලාවේ එක්තරා ක්රියාකාරිත්වයක් දරනවා විතරයි. එකින් එක යුග පහුකරලා එද්දී හැමදාම සිද්දවුණානේ ඒ හැම කාලයේදීම වර්තමානය අනුව හැසිරෙන්න. ඉතින් ෆෙස්බුක් කවිය තුළත් ඉතාම ඉහළ ගණයේ කවි තියෙනවා. ගුණාත්මකව කාව්යාත්මකව රිද්මයානුකූලව ලියවුණු. එක්තරා හොඳක් වෙලා තියෙන්නේ ෆෙස්බුක් එකේ කවි පළකිරීම නිසා හරි ඉක්මනට ප්රතිචාර ලබාගන්න හැකියි. ඒවා හොඳ හෝ නරක වියහැකියි. ෆෙස්බුක් මාධ්ය කවිය සඳහා භාවිත කිරීම ලොකු වරදක් නෙවෙයි. ෆෙස්බුක් කවිය තුළත් සැමදාම රැුඳෙන හොඳ කවි බිහිවෙනවා මා දැක තිබෙනවා.
තාරිකා: මූණුපොත නිසා කලාවට දැඩි බලපෑමක් එල්ල වුණා නම් ඒ අතර ප්රමුඛතාව ගන්න කලා මාධ්ය වෙන්නේ කවිය. තාක්ෂණික දියුණුව හේතුවෙන් ප්රකාශන මාධ්ය නව්යකරණය වුණත් කවිය කියන්නේ කවියටම තමයි. නමුත් මූණුපොතේ හොඳම නිර්මාණ බිහිවෙනවා කියලා මම කියන්නේ නෑ. ඒ වගේම මුද්රිත මාධ්යවලත් හොඳම නිර්මාණ විතරක් පළවෙන්නේ නැහැ. එනිසා මාධ්ය ස්වරූපය සීමාවක් කරගනිමින් පොතේ කවි, පත්තරේ කවි, බුකියේ කවි කියලා කවිය ලිමිට් කරන්න බෑ. කුමන මාධ්යයක් භාවිත කළත් එතැන කවියා, සහෘදයා සහ විචාරකයා කියන පාර්ශ්වයන් තුන ඉන්නවා. සමාජ මාධ්ය නිසා නිරන්තරයෙන් ඔවුන්ට ගැටෙන්න අවශ්ය භූමිකාව නිර්මාණය වෙලා තියෙනවා. ඒ ගැටුම පොතපතට වඩා සංකීර්ණයි වගේම සක්රියයි. ඒ නිසා මූණුපොත අලූත් පරපුරක් කවියට නැඹුරු කිරීමට සමත්වීම විශේෂත්වයක් විදිහට දකිනවා.
ස්මාට් පෝනෙකක් තියෙයි නම් කවියෙක් වෙන්න, මාධ්යවේදියෙක්, ඡුායාරූප ශිල්පියෙක් වෙන්න අමාරු නෑ කියලා කතාවක් තියනවා. මේ ගැන ඔබේ අදහස..
තුෂාරිකා: ස්මාට් ෆෝන් එකක් තිබුණා කියලා කෙනෙක්ට හැ`ගීමක් පහළවුණේ නැත්නම් එයාට කවියක් ලියන්න හිතෙන්නේ නැහැනේ. ඒ සඳහා පුද්ගලයෙකුට හැඟීමක් ආසාවක් ඇතිවෙන්න ඕනෑ. හැඟීමක් ආසාවක් ඇතිවෙනවා නම්, ලෝකය වෙත තමන්ගේ වේදනාවන් කුරිරු විදියට මුදාලන්නේ නැතිව, තමන්ගේ සංවේදනා යම් විදියකින් ඉදිරිපත් කරන්න ස්මාට් ෆෝන් එක හෝ වෙන ඕනෑම පහසු දෙයක් උපයෝගි කරගත්තාම තියෙන වරද?
ගුණාත්මකබව අඩු නම් හෝ රැඳෙන්න දෙයක් නැත්නම් ඒවා කිසිවෙක්ට බලෙන් රඳවන්නත් බැහැ. ඉතින් රැුඳෙන දේ රැුඳෙයි. ස්මාට් ෆෝන්, ෆෙස්බුක් මහ ලොකු දේවල් කියලා හිතන්න ඕනෑ නෑ. මේ පසුකරගෙන යන කාලෙදී දකින්නට ලැබෙන, කාර්යයන් පහසු කරවන උපාංග විතරයි. හැමවෙලාවෙම වැදගත් වෙන්නේ ඒවා නෙවෙයි. මනුස්සයා. මොකද මනුස්සයාට පහළ වෙන යහපත් මෘදු සහ අලංකාර දේ මත තමයි ලෝකය ලස්සන කරවන්නේ.
තාරිකා: ස්මාර්ට් ෆෝන් එකක් කියන්නේ නිදහස් ප්රකාශකයෙක්. ඕනෑම කෙනෙක්ට ඕනෑම අදහසක් ඕනෑම විදියකින් ප්රකාශ කිරීමට ස්මාර්ට් ෆෝන් එක උදව් වෙනවා. මේ නිසා විවිධ ස්වරූපවල ප්රකාශකයන් අපට හමුවෙනවා. අපේ ලොකුම අවුල වෙන්නෙත් ආර්ට් එකෙන් ඈත්වීමයි. ඉතින් ස්මාර්ට් ෆෝන් එකෙන් අපිව ආර්ට් එකට සමීප කරනවා කියන්නේ නරක දෙයක් නෙවෙයි. නමුත් ස්මාර්ට් ෆෝන් එකෙන් කවියන් මාධ්යවේදීන් ඡායාරූප ශිල්පීන් බිහිකළා නම් එහිදී තාක්ෂණය මිනිසාගේ මනෝභාවයන් අතික්රමණය කළා විය යුතුයි. නමුත් සිදුවී ඇත්තේ බොහෝ පිරිස් තාක්ෂණික භාවිතය හේතුවෙන් ප්රකාශකයන් බවට පත්වීමයි. ඔවුන් ශිල්පීන් ලෙස පටලවාගන්නේ අපි. මොකද ශිල්පීයත්වය කියන්නේ අධ්යයනයත් එක්ක ලැබෙන දෙයක්. මෙහිදී ස්මාර්ට් ෆෝන් එකෙන් ප්රකාශකයන් මිස වේදීන් හෝ ශිල්පීන් බිහිවෙනවා කියන තර්කයට මම එකඟ නැහැ.
නිදහස් කවිය වේවා, කොළඹ කවිය වේවා පුළුල්ව හිතුවොත් මේ කවිය ෆේස්බුක් වගේ මාධ්යත් එක්ක කොච්චර වෙනස් වෙලා තියෙනවාද? විශේෂයෙන් රිද්මය, විරිත, කාව්යොක්තිය වගේ හැම පැත්තකින්ම..
තුෂාරිකා: හැම කාලෙම කවිය වෙනස් වුණා. අපි අතීතයේ වැලිපිල්ලේ ලිව්වා, ගල්වල ලිව්වා, පත්ඉරුවල ලිව්වා. ඉතින් එහෙම කියලා අදත් අපි වැලිපිල්ලේ ලියන්න යන්නේ නැහැනේ. ෆෙස්බුක් මාධ්යයේ ලියන්න හරි පහසුයි. සහ එහෙම පහසු එකම තැන ෆෙස්බුක් මාධ්යය විතරක් නෙවෙයි. ඒ පහසුකම නැති අය ලියන කියන එක නතර කරනවාද? නැහැනේ. හැබැයි පහසුම ක්රම තියෙනවා නම් ඒක පාවිච්චි වෙනවා. අනික අන්තර්ජාලය සයිබරය පාවිච්චි කරන්නේ සාමාන්ය ජනතාවගෙන් කීයෙන් කී දෙනාද? ඒ ලෝකයෙන් එපිට ස්ථාවර පිරිසක් ඉන්නවා සාහිත්යලෝලීන්. කවි ලියන්නන්. ෆෙස්බුක් මත ලියන දේවල් ගුණාත්මක නැත්නම් ඉතා බාල තත්ත්වයේ නම් ඒක තීරණය වෙන්නේ ඒ කියවන අය මත. ෆෙස්බුක් නොවේ, කොහේ ලිව්වත් හොඳ හොඳ දේ විතරයි රැුඳෙන්නේ. ඒක නිසා ෆෙස්බුක් මාධ්ය ලොකු ප්රශ්නයක් කරගන්නේ මොකටද? ෆෙස්බුක් එකේ ලියන අය ඒකෙ ලිව්වාවේ. හොඳ දේවල් තව තවත් හදාගෙන ලිව්වාම කාට හෝ විඳීමක් සතුටක් ලැබෙනවා නම් ඒක වරදක් නැහැනේ. ඉන් එපිට ඉන්නා ඊට වඩා විසාල ලෝකයකුත් අයත් මේ චාරිකාව නවතින්නේ නැහැනේ. කොළඹ යුගයේ කවිය ආවාම ඊට කලින් තිබුණු කවි අතරින් කොළඹ යුගයේ කවියට ලැබුණු තැන, සඳැස් නිසඳැස් අතර මුල් කාලවල තිබුණ හෝ තවමත් ඉඳහිට තිබෙන ගැටුම්. ඒ වගේ දේවල් ඉතින් සදාතනිකයි. හැමදාම අලූතින් එන දේවල වැරදි අඩුපාඩු කලින් තිබුණ ක්රමයට පෙනුණ එක සාමාන්යයි. හැම වෙලාවෙම කෙහොම හරි හොඳ ගුණාත්මක දෙයක් කරන්න උත්සාහ ගන්න එක තමයි කවි ලියද්දී හෝ ඕනෑම දෙයකට බලපාන්නේ ඉතින්.
තාරිකා: මේ කුමන මාධ්යයක් වුවත් මාධ්යයේ ස්වරූපය කවියට බලපෑම් කර ඇති ආකාරයක් මම දකින්නේ නැහැ. පොතපතින් දුරස්වුණ, සිනමාවෙන් දුරස්වුණ, බහුතරය බුකියේ කවි කියවනවා. ඊට හේතුව කවිය කියන කලා මාධ්ය අපහසුවකින් තොරව ග්රාහකගත වීමයි. නූතන කවිය බොහෝවිට නිසඳැස් ආකෘතිය ඔස්සේ දිගහැරෙනවා. මූණුපොතේ මෙන්ම නූතන කාව්ය කෘතීන් බොහොමයක් නිසඳැස් ආකෘතිය පිළිගන්නවා. නමුත් එහි ඇත්තේද රස නිෂ්පාදනය කරන්නා වූ වචන රටාවක්. ජපන් හයිකු කවිය හා සමාන කෙටි කවි නූතන නිර්මාණකරණයේ දක්නට ලැබෙනවා. ෆෙස්බුක් මාධ්යයත් එක්ක කවිය තුළ වෙනසක් වුණා නම් වුණේ ඒ තරුණ සහෘදයන් පිරිසක් මෙන්ම තරුණ නිර්මාණකරුවන් පිරිසක් ඒ වටා ඒකරාශී කරවීමයි. එමෙන්ම එදිනෙදා ඇසීමට දැකීමට සිදුවන සමාජීය දේශපාලනික සංස්කෘතික කාරණා ක්ෂණික තේමාවන් ලෙස ගනිමින් කවියන් නිර්මාණකරණයට යොදාගැනීම මුහුණුපොත නිසාවූ බලපෑමක් ලෙස දකිනවා. ඒ වගේම සරල භාෂාවන් මෙන්ම සරල යෙදුම් යොදාගනිමින් අපූරු නිර්මාණ බිහිවන අයුරු පිළිබඳව මුහුණු පොත ඕනෑ තරම් සාක්ෂි දරනවා. කෙසේ වෙතත් කවිය සහ කවි සමාජය කෙරෙහි සාපේක්ෂ බලපෑමක් මූණුපොත නිසා සිදුවී තියෙනවා.