මෑත කාලයේ වැඩිපුර පරිසර හානි සිද්ධවෙන බව, සමාජ මාධ්යවලින් මැවූ කතාවක්ද?
මීට කලින් ආණ්ඩුව කාලයේ රාජ්ය ප්රතිපත්තියක් විදියට වනාන්තර විනාශය තිබුණේ නෑ. ඒ කියන්නේ ප්රතිපත්තිමය ව්යූහය ඇතුළේ ඒක තිබුණේ නෑ. ජනාධිපති, පරිසර ඇමති, වනජීවී ඇමති වගේ අයගේ නියෝග මත, ආශිර්වාද මත වනාන්තර හෙළි කළේ නෑ. ඒ කාලයේ පරිසර හානි සිද්ධ වුණා. ඒත්, ඒවා බොහොමයක් දේශපාලන බලය අවභාවිත කරමින් කරපු දේවල්. දැන් මේකට අනුග්රහයකුත් ලැබෙන පසුබිමක තමයි සමාජ කතිකාව පුළුල් වෙලා තියෙන්නේ. ඒ නිසා මේක සමාජ මාධ්යවලින් මැවූ දෙයක් නෙවෙයි. ආණ්ඩුවේ වැඩ නිසා සිද්ධවෙච්ච දෙයක්. මට උදාහරණ ඇසුරෙන් තහවුරු කරන්න පුළුවන්.
ගිය ආණ්ඩුව තිබුණ කාලයේ වනාන්තර විනාශයන් සිදුවෙද්දී, ඒවා අනාවරණය වුණා. ඒවායේ ප්රතිඵලයක් විදියටයි වර්තමාන ආණ්ඩුව බලයට ආවේ. ඒ කාලේ හැමදේම පාහේ සමාජ මාධ්යවලින් අනාවරණය වීම තමයි බලයට එන්න පසුබිම හැදුවේ. දැන් ඒවා අනාවරණය කරනකොට කියන්න බෑ, වැඩිපුර අනාවරණය වෙනවා කියලා. මේ පළ වෙන කතා බොරු නම්, ඒ බොරුවට පැවැත්මක් නෑනේ.
මොනවද උදාහරණ..
ආණ්ඩුව බලයට ඇවිත් ඉතා කෙටි කාලයක් ඇතුළත කරපු පළවැනි දේ තමයි වැලි, මැටි සහ පස් ප්රවාහනයට තිබුණ බලපත්ර කැබිනට් අනුමැතියකින් සම්පූර්ණයෙන් ඉවත් කළා. ඒක නීතියේ ආධිපත්යය උල්ලංඝනය කිරීමක්. පාර්ලිමේන්තුවේ සම්මත වූ පතල් හා ඛණිජ සම්පත් පනතේ තියෙනවා ඕනෑම ඛණිජ ද්රව්යයක් ගවේෂණය කිරීම, කැණීම් කිරීම, ප්රවාහනය කිරීම, ගබඩා කිරීම සහ අපනයනය කියන අවස්ථා පහේදීම බලපත්රයක් ඕනෑ බව. ඒක පනතේ තියෙන්නේ. පනතේ තියෙන දෙයක් කැබිනට් අනුමැතියක් යටතේ වෙනස් කරන්න බෑනේ. ඒ නිසා නීතියේ ආධිපත්යය කැඩුවා. කැබිනට් බලපත්රයට කිසිම නිත්යානුකූල බවක් නෑ. ඒත් ඒක ක්රියාත්මක වුණා. නීති ක්රියාත්මක කරන ආයතන නීතිය ක්රියාත්මක කළේ නෑ. ප්රවාහන බලපත්රයෙන් තමයි කැණීම් කටයුතු නියාමනය වෙලා තිබුණේ. ඒක වෙන්නේ කොහොමද කියලා මම මෙතැන දීර්ඝව විස්තර කරන්නේ නෑ. ඒත් මම පෞද්ගලිකවම ඔය ක්රියාවලිය හැදීම සඳහා නඩුවකටත් ගිහින් මැදිහත් වුණා. ඒකෙන් නීතිවිරෝධී කැණීම් යම් දුරකට පාලනය වුණා. මේ ආණ්ඩුවේ නීතිවිරෝධී ප්රතිපත්තිය නිසා නීතිවිරෝධී කැණීම් බරපතල විදියට වැඩි වුණා.
දෙවැනි සිදුවීම තමයි 05/2001 චක්රලේඛය අහෝසි කිරීම. මුලින්ම මේක කරන්න හැදුවේ හොර රහසේ. අපට ඒ සූක්ෂමව තොරතුරු ආවා. අපි ඒක හෙළිදරව් කළා. ලොකු ආන්දෝලනයක් ඇති වුණා. ඒ පාර ඒකටත් කැබිනට් අනුමැතිය ගත්තා. ඒකත් නීති විරෝධීයි. මොකද 05/2001 චක්රලේඛයෙන් ප්රාදේශීය ආයතන යටතේ පාලනය වූ සියළු වනාන්තර ඉඩම් වන සංරක්ෂණ ආඥා පනතට පැවරුවා. 2009 දී වන සංරක්ෂණ ආඥාපනත සංශෝධනය කළා. ඒකෙන් අර චක්රලේඛයේ තිබුණ කරුණු සේරම පනතේ 20 වැනි වගන්තියට එකතු- කළා. දැන් බලාත්මක වෙන්නේ 2009 සංශෝධනය කරන ලද පනත. ඒක පාර්ලිමේන්තු පනතක්. පනතකට උඩින් කැබිනට් තීන්දු ගන්න බෑ.
ඊට පස්සේ සිංහරාජයට ජනාධිපතිම ගියා..
ඔව්, පාර කැපීමේ ක්රියාවලියක් පටන්ගත්තා. ලංකාවේ තියෙන පනත් තුනක් ප්රධාන වශයෙන් උල්ලංඝනය කරලා තියෙනවා. පනත් උල්ලංඝනය කරලා පාරක් කපලා ජනතාවට අවශ්ය සංවර්ධන කටයුතු සඳහා අයිතිය අපි පිළිගන්නවා. ඒ වගේම නීතියේ ආධිපත්යයත් වැදගත්. ප්රජාතන්ත්රවාදයට පිටින් ගිහින් ඕවා කරන්න බෑ. ඒකට නිවැරදි ක්රියාවලියක් තියෙනවා. පරිසර ඇගයීම් බලපත්ර අරගෙන පාර කැපීමට ක්රියාවලියක් තියෙනවා. ඒ යටතේ අඩුම පරිසර හානියක් එක්ක පාර කපන්න තිබුණා. ඒත් ඒක නොකර බලහත්කාරයෙන් යුධ හමුදාව දාලා පාර කැපුවා. එතකොට ජනතාවට අදහසක් එනවා නීතිය කිසි වැදගම්මකට නෑ කියලා. ජනාධිපතිට ඕනෑ නම් නීතිය කඩන්න පුළුවන් බව හිතුවා.
ගම සමඟ පිළිසඳරේදී ගම්වල අය කැලෑ කපන්න ඉල්ලුවානේ..
ඕක පුපුරපු තැන තමයි ගම සමඟ පිළිසඳර. ලංකාවේ දරිද්රතාව ඉහළම මට්ටමක තියෙනවා. වකුගඩු රෝග, ජල ප්රශ්න, කන්නවලට වතුර නැති ප්රශ්න, වෙළඳපොළ යාන්ත්රණයක් නැතිකම ආදී ප්රශ්න ගොඩක් තියෙනවා. ඒ එක ප්රශ්නයක්වත් ගම සමඟ පිළිසඳර වැඩසටහනේදී මතු වුණේ නෑ. ඔක්කොම ඉල්ලුවේ කැලෑ කපලා වගා කරන්න. මේවා පිටිස්සේ හිටපු අය ජාවාරම්කාරී ව්යාපාරිකයන් බව අපි හොඳටම දන්නවා. ඔවුන් විධායකය අන්දනවා. විධායකය රැවටිලා තීන්දු ගන්නවා. මිනිසුන් බලාපොරොත්තු වුණේ මෙහෙම විධායකයක්ද. මේකෙන් කැළෑ කපන්න අනුමැතිය ලැබෙනවා. ජනතාවගේ විරෝධය සමනය කරන්න හමුදාව දාලා ගමේ පිට්ටනියක් හදලා දෙනවා. ඇත්තටම ඒ ගම්මානවල තියෙන ප්රශ්න විසඳෙන්නේ නෑ.
අන්දනවාද, විධායකයේත් අනුදැනුම සහිත නාට්යයක්ද?
ඒ තිරය පසුපස කාරණා පැත්තකට දාමුකෝ. අපිත් සාමාන්ය පුරවැසියන්. අපි දකින්නේ ඔය මතුපිටින් පේන දේවල්නේ. අපි කාලයක් තිස්සේ ඔය විවිධ ප්රදේශවල වැඩ කරපු නිසා ඔය ජාවාරම්කරුවන් හඳුනනවා. ප්රසිද්ධියේ ඔවුන් කියන දේවල්වලට රැවටිලා විධායකය තීන්දු ගන්න බව අපි දකිනවා. මේවා වෙන්නේ ජනාධිපති ලේකම් කාර්යාලයේදී නෙවෙයිනේ. ඒ ගම්වලටම ගිහිල්ලානේ. ජාවාරම්කරුවන්ගේ දෙපා මුලට ගිහින් විධායකය රැවටෙනවා. දැන් හැටනවලක්ෂයක් ඡන්දය දීලා පත් කරගත්තේ මෙහෙම විධායකයක්ද. දහයියාගල වගා කරන්න දෙන්නේ නෑ කියලා ගංජා හේන්කාරයන් කියනවා. අපි අවුරුදු ගාණක් වැඩ කරලා ගංජා හේන් වවන අය දන්නවා. ඒවා වටලපු හැටි, ඒවා වටලන්න රක්ෂිත ප්රකාශයට පත් කරපු හැටි, ඒවා පාලනය කරන්න විදුලි වැටවල් ගහපු හැටි අයන්නේ ඉඳන් අපි හොඳටම දන්නවා. මිනිසුන් දැන් හිතන්නේ රක්ෂිත වනාන්තර අවභාවිත කරන්න ජනාධිපතිගේත් අවසර තියෙනවා කියලයි. ඒකේ ප්රතිඵලයක් විදියට ලංකාවේ කොච්චර රක්ෂිත වනාන්තර අවභාවිත කරනවාද. දැන් නිලධාරීන් බල්ලාට දාලා තියෙන්නේ.
ජනාධිපතිම දැන් කියනවා සමාජ මාධ්යවලින් තමන් කැලෑ කපන බව කියනවා කියලා..
දැන් ප්රශ්නය සමාජ මාධ්යවලින් ඒවා පේන එකද. ඒ පෙන්වන නිසයි මේක පාලනය වෙන්නේ. මිනිසුන්ට දැකගන්න පුළුවන් වෙන්නේ. ලංකාවේ සියලු පත්තර පෙළට තැබුවත්, සිද්ධවෙන වන විනාශයන් අතරින් කීයෙන් කීයද වාර්තා වෙන්නේ. මෙතෙක් සිදු වූ සිදුවීම එකසිය ගණනක ලැයිස්තුවක් මා සතුයි. ඒවායින් පත්තරවල ගියේ කීයද. ඉතින්, අපට තියෙන්නේ සමාජ මාධ්ය තමයි. විධායකයෙන් ලැබෙන ආශිර්වාදය නිසයි මේ තත්වයට පත්වෙලා තියෙන්නේ. සමාජ මාධ්ය නෙවෙයි ප්රශ්නය.
ජනාධිපතිවරයා කිහිප වතාවක් නිලධාරීන්ට ප්රසිද්ධියේ කී දෙයක් තමයි නීති ක්රියාත්මක කරනකොට මිනිසුන්ගේ පහසුව ගැන හිතන්න, සමහර නීති සංවර්ධනයට බාධාවක් නම් ඒවා නොතකා වැඩ කරන්න කියලා..
ඒක තමයි හොඳම කතාන්දරය. අපි පහුගිය කාලය පුරා සාකච්ඡාවට ලක් කළේ ඕක. ඔය නීති හැදුවේ අපි. ඒ කියන්නේ පරිසරවේදීන් නෙවෙයි. සියළු පුරවැසියන්. ලංකාවේ පුරවැසියන්ට බලයන් පහක් තියෙනවා. ව්යවස්ථාදායක, විධායක හා අධිකරණ කියන ආණ්ඩුවේ බලය මිනිසුන්ට අයිතියි. ඊට අමතරව ඡන්ද බලය සහ මූලික අයිතිවාසිකම් මිනිසුන් සතු බලයන්. අපි ඡන්ද බලය පාවිච්චි කරලා ව්යවස්ථාදායකය හා විධායකය ගොඩනගනවා. අධිකරණය ඒ හරහා පත්වෙනවා. පාර්ලිමේන්තුව අපේ බලය පාවිච්චි කරමින් අණ පනත් සකස් කරනවා. ජනාධිපතිවරයා අඩු ගාණේ මේ පාලන ව්යූහය දන්නවාද. මේ පත් කරගත්ත විධායකය පාලන ව්යූහය දන්නේත් නැති විධායකයක්ද. මේ ඇමෙරිකාවෙන්, රුසියාවෙන් හෝ චීනයෙන් ගෙනාපු අණ පනත් නෙවෙයි. වෙන කාගේවත් අවශ්යතාවට හදපු අණ පනත් නෙවෙයි. මේවා හදලා තියෙන්නේ වර්තමානයට විතරක් නෙවෙයි. ඊළඟ පරම්පරාවටත් මේ සම්පත් පාවිච්චි කරන්න අයිතිය තියෙනවා. විධායකයෙන් අණ පනත් ගැන එහෙම කිව්වාම ජනතාව මොකද හිතන්නේ. මේ පනත් කිසිවකින් වැඩක් නෑ කියා හිතනවානේ. ඒ පනත් තියෙන්නේ තමන් හිර කරන්න කියා හිතනවානේ.
ආරක්ෂක අමාත්යාංශ ලේකම් කමල් ගුණරත්න කියා තිබුණා හාමුදුරුවන් කෙනෙක් ත්රිකුණාමලයේ කැලෑ කපන බව..
අන්න ප්රශ්නය. කමල් ගුණරත්න මහත්තයා මේක අස්සට හාමුදුරුවන් කෙනෙක් ගෙනත් දැම්මේ ඇයි. මේක තමයි දැන් සමාජගත කරන්න හදන දේ. දැන් අර හාමුදුරුවන් කෙනෙක්ද මෙච්චර වනාන්තර හෙළි කරන්නේ. දැන් දේශපාලනඥයන් නෙවෙයි මහා විනාශය කරන්නෙ. කොහෙවත් යන හාමුදුරුවන් කෙනෙක්ද. විධායකය කිසිදේකට වගකියන්න ඕනෑ නැද්ද. දැන් තියෙන කුණු පිට කාගේ හරි පිටින් යවන්න හදනවා. කමල් ගුණරත්න මහත්තයා රටේ වෙන දේවල් දන්නේ නැද්ද. බුද්ධි අංශ එච්චරම දුර්වලද. මාධ්යවේදීන් මගෙන් ඇහුවා කමල් ගුණරත්න කියන කතාව ගැන අදහස. මම කිව්වා හාමුදුරුවන් කැලෑ හෙළි කරගත්තාවේ. වැඩිම වුණොත් ඔය හාමුදුරුවන් අක්කරයක් දෙකක් හෙළි කරයි. මම කිව්වා, ඕනෑ නම් අක්කර සිය ගණන් හෙළිකරන හැටි කියන්නම් කියලා. හාමුදුරුවන් කපන ටික අපි බලාගන්නම්, අර අක්කර දස දහස් ගණන් හෙළි කරන සිදුවීම් ගැන ලියන්න කියා මම ඉල්ලුවා.
පරිසරය ආරක්ෂා කරන්නේ දේශගුණ අර්බුදයෙන් ගැලවෙන්නට බව, දේශගුණ අර්බුදයට විසඳුම් සෙවීම ලොකු රටවල් කරන්න ඕනෑ දෙයක් බව, අපි දුප්පත් රටවල් විදියට මේ සම්පත් පාවිච්චි කරන්න ඕනෑ බව දැන් ජනප්රිය අදහසක්..
මේක තමයි දෘෂ්ඨිවාදී එළඹුම. අපි නම් කියන්නේ කාලගුණික, දේශගුණික විපර්යාසවලට බයේ නෙවෙයි අපි වනාන්තර ටික රැකගන්න කියන්නේ. මේ වනාන්තර එක්ක බැඳුණ ලොකු ක්රියාවලියක් තියෙනවා. මේක මත තමයි කෘෂිකර්මාන්තය බැඳිලා තියෙන්නේ. වැසි චක්රය බැඳලා තියෙන්නේ. ආපදා පාලනය වෙලා තියෙන්නේ. පානීය ජල අවශ්යතාව සුරක්ෂිත වෙලා තියෙන්නේ. ජනතාව රෝගාබාධවලින් ආරක්ෂා වෙලා ඉන්නේ. වැසි චක්රය හරි විදියට ක්රියාත්මක වෙන්න නම් වනාන්තර තියෙන්න ඕනෑ. මේක නිකං වචනවලට කියන හැඟිම්බර කතා නෙවෙයි. විද්යාත්මකව පැහැදිලි කරන්න පුළුවන් දේවල්. වැස්සේ නැත්නම් ඉහළ වායුගෝලයේ ආර්ද්රතාව වැඩි වෙනවා. උෂ්ණත්වය අඩු වෙනවා. ඊසාන දිග, නිරිතදිග සුළංවලින් එන වළාකුළු උෂ්ණත්වය වැඩි වෙන නිසා ප්රසාරණය වෙනවා. හුළඟට ගහගෙන යනවා. පහළට වැස්ස වැටෙන්නේ නෑ. දැන් අපේ රටේ වකුගඩු රෝගය පැතිරෙනවා. ඒකට හේතුව විදියට සමාජගත කරලා තියෙන ප්රධාන එක තමයි ආසනික්. ඊට කලින් කිව්වේ කැඩ්මියම් කියලා. ඕනෑ නම් තවත් කෙනෙක්ට වකුගඩු රෝගයට බලපාන රසායන ද්රව්ය යෝජනා කරන්න පුළුවන්. ඒත්, සම්පූර්ණ චිත්රය කවුරුත් වැඩි වෙන්නේ නෑ. උතුරු නැගෙනහිර පසේ ලවණතාව වැඩියි. එතකොට ජලයේත් ලවණතාව වැඩියි. ඒ කලාපයේ අධික ලෙස කෘෂි රසායන පාවිච්චි කරනවා. ඒවාත් පසට එකතු වෙනවා. ඉස්සර නම් හරි විදියට වැස්ස වැටුණා. පසේ ලවණ සහ කෘෂි රසායන වැස්ස එක්ක හේදිලා ගියා. දැන් අවශ්ය තරම් වැස්ස නෑ. වනාන්තර ආවරණය අඩුයි. වනාන්තර නැති නිසා පායනකොට තියෙන ජලය ඉක්මනින් වාෂ්ප වීමත් වැඩියි. එතකොට අපේ වැව්වල වැඩිපුර අයන රැඳෙනවා. අන්තිමේ අපට වකුගඩු රෝගය. මේ ගැන කතා කරන්නේ කවුද. දැන් ආසනික් ගැන, කැඩ්මියම් ගැන විතරක් හිතන්නේ කොහොමද. ඒ විදියට විසඳුමක් දෙන්නේ කොහොමද. ඕවා තමයි ප්රශ්න. මම වනසතුන්ගේ පැත්තෙන් නැතිවයි ඔය කිව්වේ. මේවා අපේ රටට ඍජුව බලපාන ප්රශ්න. එහෙම නැතිව, දේශගුණ විපර්යාසය වගේ ගෝලීය ප්රශ්නයක කොටසක් විදියට අපේ පරිසරය රැකීමේ අවශ්යතාව සලකන්න ඕනෑ නැහැ.■