පසුගිය අවුරුද්දක පමණ කාලය තුළ ලංකාවේ සිදුවෙමින් පවතින දේවලින් පෙනෙන්නේ, 2014 වසරේ අවසානය වන විට නවතා ගන්නට හැකි වුණු යහපත් රාජ්‍ය පාලනයේ ප්‍රමිතීන්ගේ අවගමනය, 2019 අවසාන භාගයෙන් පසු නැවතත් ඇරඹී පවතින බව ය.
2015දී අවසන් කරන ලද්දේ පවුල් පාලනය, පාලක පවුලේ ගජමිතුරන්ට රටේ මහජන දේපළ මංකොල්ල කෑමට දී තිබූ අවස්ථාව, දණ්ඩන මුක්තිය, නීතියේ පාලනය බිඳ වැටීම, පාලකයන්ට නීතිය එක විදියකටත්- පාලිතයන්ට වෙන විදියකටත් බලපෑම, මිලිටරීකරණය, රාජ්‍ය ආයතන දේශපාලනීකරණය, අයිතිවාසිකම් උල්ලංඝනය වැනි යහපත් රාජ්‍ය පාලනයක නොතිබිය යුතු අන්දමේ අවභාවිතයන් රාශියකි. එහෙත්, තමන් ලත් ජයග්‍රහණයන් ඉදිරියට ගෙන යන්නට සමත් අධිෂ්ඨානශීලී නායකයන් හා දේශපාලකයන් අහිමි වීම නිසා, 2015 සිදු වූ දේශපාලන වෙනසට, වැඩිකල් රඳා පවතින්නට නොහැකි විය.
2015-2019 අතරතුර රට අවුල් ජාලාවක් බවට ගොබෙල්ස් ක්‍රමයට කරන ලද ප්‍රචාරයට නතුව, ඒ තත්වය නැති කර නැවතත් රට පිළිවෙළකට, නීතියකට, අනුව සකස් කරන්නට අවශ්‍ය යැයි සිතූ බහුතර ජනතාව, අලුත් පාලක කණ්ඩායමක් පත් කර ගත්හ. මෙතෙක් නොවූ විරූ නවීන ගණයේ ශ්‍රී ලංකාවක් නිර්මාණය කර ගත හැකි වෙතැ’යි ඒ වෙනසට දායක වූ බහුතර ජනයා අවංකව ම සිතන්නට ඇත.
එහෙත්, දැන් ඒ පාලකයන් පෙන්වමින් සිටින්නේ, තමන් පුද්ගලයන් හැටියට මෙන් ම වැඩ රටාව අතිනුත් 2014හි දිගුවක් මිස, කිසි ම අලුත් සිතීමක්, නිර්මාණාත්මක වැඩවේදයක් හා දැක්මක් ඇති අය නොවන බව ය. අවුරුදු ගණනක් වියතුන් හා එක් ව තැනූ සෞභාග්‍යය කරා රට ගෙන යෑම සඳහා වූ දැක්ම පිළිබඳ කතා, හුදු කතා පමණක් ම බව ය.
පවුල් පාලනය, දැන් රට වෙලාගෙන තිබෙන අන්දම අලුතෙන් විස්තර කළ යුතු නැත. අග්‍රාමාත්‍ය පෞද්ගලික කාර්ය මණ්ඩලයේ ප්‍රධානී පුත්‍රයා යටතේ රාජ්‍ය ඇමතිවරුන් රජයේ ව්‍යාපෘති බලන්නට යන ඡායාරූප එහි අලුත් ම ප්‍රකාශනයයි.
මිලිටරීකරණය, ක්‍රමයෙන් රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයත්, මනුෂ්‍ය ජීවිතයත් වෙලා ගනිමින් තිබේ. වයස අවුරුදු 18ට වැඩි අයට හමුදා පුහුණුව දෙන්නට යෝජනා කරන්නේ, 2014ට පෙර කරගෙන ආ මිලිටරීකරණයේ ම දිගුවක් හැටියට ය.
පාලක පවුලට අයත් නම් රටේ නීති ඕනෑ ම එකක් නොසලකා කටයුතු කළ හැකි බව, උදයංග වීරතුංග මහතා යුක්රේන සංචාරක නඩ සමග හැසිරෙන ආකාරයෙන් පැහැදිලි වෙයි. කුමන වර්ගයේ අපරාධයක් කළද, ජනාධිපති සමාව ලැබීම දැන් සාමාන්‍යයක් බවට පත් කෙරෙමින් පවතියි. මිනීමැරුම්වලට වැරදිකරුවන් ව බන්ධනාගාරගත ව සිටින තමන්ගේ එවුන් බේරා ගැනීම සඳහා, මරණීය දණ්ඩනය ජීවිතාන්තය දක්වා ලිහිල් කිරීමටත්, 1998න් පසු මරණීය දණ්ඩනයට නියමවූවන් නිදහස් කර හැරීම සඳහා සමාව දීමේ කමිටු ක්‍රියාත්මක කිරීමටත් පියවර ගෙන තිබේ.
රාජ්‍යය සහ දේශපාලන අධිකාරිය අතර වෙනස මකා දමමින්, ජනාධිපතිවරයාගේ දේශපාලන ප්‍රතිපත්ති ප්‍රකාශය, රාජ්‍ය නිලධාරීන්ගේ දිවුරුම බවට පත් කිරීමේ සිට, 20වැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය හරහා මුළු රාජ්‍ය යාන්ත්‍රණයම දේශපාලනීකරණයට යටත් කර තිබේ. තමන්ට අපහාස කළැයි චෝදනා කොට වගඋත්තරකරුවන්ට දැඩි දඬුවම් පමුණුවන අධිකරණය, 20න් විධායකයේ සම්පූර්ණ පාලනයට නතු කර ගන්නා ලදි. ජනාධිපති කොමිෂන් සභා හරහා, අධිකරණයේ වැඩ කටයුතුවලට, නීතිපතිට කළ බලපෑම ඇස් පනාපිට ම දකින්නට හැකි විය.
නිදහස් අදහස් ප්‍රකාශ කිරීමට, සමාජ මාධ්‍ය භාවිතාවට වැට බඳිමින්, මේ වන විට වරින් වර අත්අඩංගුවට ගැනුණු, රක්‍ෂිත බන්ධනාගාරගත කැරුණු පිරිස සුළු නැත.
සුළුතර ජාතීන්ගේ අයිතිවාසිකම් නොසලකා හැරීම හා අඩු ගණනේ ඔවුන්ගේ ආගමික අයිතියවත් නොරැකීම ආණ්ඩුවේ ප්‍රතිපත්තිය වී තිබේ. පළාත් සභා ඡන්දය වුවමනාවෙන් ම කල් දමමින්, මේ වන තෙක් ජනවාර්ගික ප්‍රශ්නයට දුන් ඉදිරිගාමී ම විසඳුම, වුවමනාවෙන් ම අක්‍රිය කොට තිබේ.
මේ විදියට, ලැයිස්තුවක් ඉදිරිපත් කරන්නට පිළිවන. ඒ සියල්ල ම, 2019 නොවැම්බරයෙන් මෙහා ඒවා ය. එහෙත්, ඒවා 2014න් අවසන් වූ කාලයේ දිගුවක් ය.■
