ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලය යනු සෙලින්කෝ සමූහය ඉදිකරමින් පැවති ගොඩනැගිල්ලක් රජයට පවරාගෙන පසුගිය රාජපක්ෂ පාලන සමයේදී රාජ්‍ය සමාගම් තුනක මුදල් යොදවා ආරම්භ කරන ලද්දකි. ඒ වෙනුවෙන් ඇස්තමේන්තුගත කරන ලද මුදලට වඩා වැඩි මුදලක් වැයවූ අතර එම මුදල් යොදවා සිදුකළ ව්‍යාපෘතියට අයත් නැති ගනුදෙනුද සිදුවිය. රාජපක්ෂවරුන්ගේ මුල් සැලසුම් යහපාලන රජය වෙනස් කරනු ලැබූ අතර ඒ පිළිබඳ පරීක්ෂණ කරන්නට රාජපක්ෂවරුන් තීරණය කර ඇත.
ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටල ව්‍යාපෘතිය වෙනුවෙන් රාජපක්ෂවරුන්ගේ ඇති වුවමනාව යලි මතුවී ඇත. ඒ දෙසැම්බර් 30 වැනිදා පැවති කැබිනට් මණ්ඩලයේදී ගෙන ඇති තීරණයක් අනුවය. පසුගිය රජය සමයේ ග්‍රෑන්ඞ් හයට් ව්‍යාපෘතිය ක්‍රියාත්මක කළ සිනෝ ලංකා සමාගමේ පාලනාධිකාරිය සිදුකර ඇති අක්‍රමිකතා හේතුවෙන් රජයට මූල්‍ය පාඩුවක් සිදුවී ඇත්ද යන්න පරික්ෂා කර බලා නිර්දේශ ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා එහිදී කමිටුවක් පත්කිරීමට තීරණයක් ගෙන ඇත.
එම කමිටුව පතිකිරීමට හේතුව වශයෙන් කැබිනට් මණ්ඩල තීරණ දැනුම්දීමේ නිවේදනයේ දැක්වෙන්නේ 2016 වර්ෂයේ පළමු කාර්තුවේදී හෝටලයේ කටයුතු අවසන් කිරීමට සැලමුම් කර තිබුනත් 2015 ජනාධිපතිවරණයෙන් පසු පත්කරන ලද සිනෝ ලංකා පුද්ගලික සමාගමේ නව අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය රාජපක්ෂ රජය අත්සන් කරන ලද බොහොමයක් ගිවිසුම් කිසිදු සාධාරණ හේතුවක් නොමැතිව අවලංගු කර එම වැඩ කොටස් සඳහා නව කොන්ත්‍රාත්කරුවන් සමඟ ගිවිසුම්වලට එළඹීම, ඒ හේතුවෙන් ඇතැම් ආයතන අධිකරණ ක්‍රියාමාර්ගවලට යොමුවීම නිසා රුපියල් මිලියන 1.8ක මුදලක් වන්දි වශයෙන් ගෙවිමට සිදුවීම, මුලික සැලසුම් අනුව රුපියල් බිලියන 30ක් වූ ව්‍යාපෘතිය මේ වනවිට රුපියල් බිලියන 60ක් ලෙස නැවත ඇස්තමේන්තු කිරීමට සිදුවීමය.
මේ ග්‍රෑන්ඞ් හයට් ව්‍යාපෘතියට රාජපක්ෂලා මෙතරම් ආදරේ ඇයිද යන්න පිළිබඳවත්, ඒ නිසාම රාජපක්ෂවරු නැවත බලයට පත්වීමෙන් පසු වත්මන් ආණ්ඩුව ඒ සම්බන්ධයෙන් ගත් තීන්දු තීරණ පිළිබඳවත්, මෙම හෝටල් ව්‍යාපෘතියේ මුදල් පසුගිය රාජපක්ෂ පාලන කාලයේදී අවභාවිතා වූ ආකාරය ගැනත් අපි මිට පෙර ලියා ඇත්තෙමු. මේ ඒ පිළිබඳවත් පසුගිය සිනෝ ලංකා පාලනාධිකාරියෙන් පලිගන්නට යන්නේ ඇයිද යන්න ගැනත් සටහනකි.
ඕනර්ස් ඇපාර්ට්මන්ට්ස්
ග්‍රෑන්ඞ් හයට් කොළඹ හෝටලයේ ඕනර්ස් ඇපාර්ට්මන්ට්ස් යනුවෙන් එහි 42, 43 හා 44 මහල් වෙනම ගොඩනඟන්නට රාජක්ෂ සමයේදී සැලසුම් කර තිබුණි. එම මහල් තුන සඳහා යෑමට වෙනම විදුලි සෝපානද සැසුම්කර තිබුණි. එම එක් එක් මහලේ කාමර 4ක් හා 3 බැගින් වූ සුඛෝපභෝගි නිවාසයක් හා එක් කාමරයක් බැගින්වූ අමතර නිවාසය බැගින් නිවාස 6ක් සැලසුම් කර තිබුණි. එම නිවසවලට පමණක් වෙන්වූ පිහිනුම් තටාක, ජල සම්බාහන තටාක, මත්පැන් පානය කරන ස්ථාන, ක්‍රීඩා පිටි, ආපන ශාලා, කායවර්ධන මධ්‍යස්ථාන, ලොන්ඩරි ආදිය සැසුමේ තිබුණි. නමුත් එම තට්ටු තුන එම හෝටල් ව්‍යාපෘතිය ආදායම් ඉපැයීමට බලාපොරොත්තුවන ඇපාර්ට්මන්ට්වලට අයත් වූයේ නැත. එම තට්ටු තුන තිබුනේ හෝටලයට අයත් නැති කොටසක් වශයෙන්ය. මෙම සැලසුම යහපාලන ආණ්ඩු සමයේ වෙනස් කිරීම එම සමයේ සිනෝ ලංකා සමාගමේ සිටි පාලනාධිකාරියෙන් පලිගැනීමට හේතුවකි.
අවලංගු කළ කොන්ත්‍රාත්
පසුගිය රාජපක්ෂ රජය සමයේ ලබාදී යහපාලන රජය අවලංගු කළායැයි කියන රාජපක්ෂවරුන්ට රිදුම් දී ඇති කොන්ත්‍රාත් පිළිබඳවද රට දැනගත යුතුය. ඒ වනවිටත් වැඩ අවසන් කර නොතිබූ එම ව්‍යාපෘතියේ අවසානයට ලබාදිය යුතු කොන්ත්‍රාත් ද 2015 ජනාධිපතිවරණයට පෙර ලබාදීමට රාජපක්ෂවරුන්ගේ සිනෝ ලංකා පාලකයන්වූ ගාමිණ් සෙනරත්, පියදාස කුඩාබාලගේ හා නීල් බණ්ඩාර හපුහින්න උත්සාහ කර තිබුණි. ඒ එම හෝටල් ගොඩනැගිල්ලේ විදුලි වයරින්, ජලනල, අපජල හා අභ්‍යන්තර අලංකරණයට අදාල කොන්ත්‍රාත්තුය. 2014 දෙසැම්බර් 16 වැනිදා එම කොන්ත්‍රාත් ලබාදිමට සිනෝ ලංකා අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය කැඳවා තිබුණත් ඒ වනවිටත් සිදුකරමින් තිබූ වැඩ අවසන් කිරීමෙන් පසු ඒ සඳහා තීරණයක් ගනිමු යන්න අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලයේ තීරණය වී ඇත. එහෙත් 2015 ජනවාරි 07 වැනිදා එනම් ජනාධිපතිවරණයට දිනක් තිබියදී සිනෝ ලංකා සභාපති ගාමිණි සෙනරත්, එහි කලමනාකාර අධ්‍යක්ෂ පියදාස කුඩාබාලගේ හා අධ්‍යක්ෂ නීල් බණ්ඩාර හපුහින්න රැස්වී එම කොන්ත්‍රාත් ලබාදී ඇත. එම කොන්ත්‍රාත් ලබාදී ඇති ආකාරයේ විනිවිදභාවය පිළිබඳ ඇති ගැටළුව නිසාත්, එම කොන්ත්‍රාත් වැඩ ආරම්භ කර නොතිබූ නිසාත් ඒවා අවලංගු කළ බව 2018 අයවැය විවාදයේදී කබීර් හෂීම් මහතා පාර්ලිමේන්තුවට ප්‍රකාශ කර තිබුණි.
ඇස්තමේන්තු මුදල්
මෙම ව්‍යාපෘතිය ආරම්භයේදී රාජපක්ෂවරුන් ඇස්තමේනතු කල මුදල රුපියල් බිලියන 18කි. ඒ ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් රුපියල් බිලියන 9ක් ලිට්රෝ ගෑස් සමාගමෙන් රුපියල් බිලියන 4.5ක් හා සේවක අර්ථසාධක අරමුදලෙන් රුපියල් බිලියන 4.5ක් වශයෙන්ය. එහෙත් පොරොන්දු වූ ප්‍රමාණයටත් වඩා මුදල් රක්ෂණ සංස්ථාව පසුගිය රාජපක්ෂ පාලන සමයේත් වියදම් කරමින් තිබුණි. එසමයේත් එම මුදල නොසෑහුන බව හා එම ගණන රුපියල් බිලියන 30ක් බව රාජක්ෂවරුන් ඉහත සඳහන් කළ වත්මන් කැබිනට් මණ්ඩල තීරණයෙන්ද පිළිගෙන ඇත. මෙම වසරේ ජුලි 15 දින අගමැති මහින්ද රාජපක්ෂගේ යෝජනාවක් අනුව ග්‍රෑන්ඞ් හයට් ව්‍යාපෘතිය නැවත ආරම්භ කිරීම සඳහා ආරම්භයක් වශයෙන් ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවෙන් පමණක් තවත් කෝටි 600ක් ලබා ගැනීමට අනුමැතිය ලබාගෙන තිබුණි. එම කැබිනට් මණ්ඩල තීරණයෙන්ම ලංකා බැංකුවේ මුදල්ද ඒ සඳහා යොදා ගැනිමට අනුමැතිය ලබාගෙන තිබුණි. ඕව්නර්ස් ඇපාර්ට්මන්ට් හදද්දී එසේ වියදම්වීම අහන්නත් දෙයක්ද?
හම්බන්තොටින් ඉඩමක් මිලදී ගැනීම
එපමණක් නොවේ තවත් දේවල්ද ඉහත කී රාජපක්ෂ අන්තේවාසිකයන් මෙම මහජන මුදල් සම්බන්ධයෙන් කළෝය. ඉන් එකක් වන්නේ හම්බන්තොට හයට් හෝටල් ව්‍යාපෘතියක් යැයි කියමින් එම ප්‍රදේශයේ ඉඩමක් රුපියල් මිලියන 500කට මිලදී ගැනීමය. කොළඹ හයට් ව්‍යාපෘතියට මිසක් හම්බන්තොට හයට් ව්‍යාපෘතියකට ඉහත කී රාජ්‍ය ආයතනවලින් මුදල් ගන්නා බව කියා තිබුනේ නැත. මේ හයට් ව්‍යාපෘති සම්බන්ධයෙන් නඩු පැවරීමට රාජ්‍ය මුදල් අවභාවිතා කිරීම සම්බන්ධයෙන් වූ කළුසුදු ගණුදෙනු කිහිපයක් තිබුනද නඩු පැවරුනේ හම්බන්තොට ඉඩම් ගණුදෙනුව සම්බන්ධයෙන් පමණය. එහිදීත් ගාමිණි සෙනරත්, කුඩාබාලගේ ඇතුළු විත්තිකරුවන් නිදහස් වුනේ රාජපක්ෂවරුන් ශ්‍රී ලංකා රක්ෂණ සංස්ථාවට අධ්‍යක්ෂවරයකු ලෙස පත්කර සිටි ඒ නිසාම ලිට්රෝ ගෑස් සමාගමේ අධ්‍යක්ෂ ධූරයක් හිමිවූ නයන දෙහිගමගේ යන අයගේ සාක්ෂියක් නිසාය. ඔහු කීවේ ලිට්රෝ අධ්‍යක්ෂ මණ්ඩලය රුපියල් මිලියන 500ක මුදලක් දුන්නේ හම්බන්තොටින් ඉඩමක් මිලදී ගැනීමට බවය. එය සත්‍යයක් බව කීමට ලිටිරෝ සමාගමේ ලිඛිත සාක්ෂියක් නැත. එහෙත් එම අසත්‍යය තහවුරු කර ගැනීමට තිබූ විමර්ශනවලට සාක්ෂි ලබාදුන් ලිටිරෝ සහ සිනෝ ලංකා ප්‍රධානින් එම නඩුවේ සාක්ෂි සඳහා කැදෙව්වේ නැත. එය සිදුවුනේ කෙසේදැයි නොදන්නා නමුත් ගාමිණි සෙනරත්ලා නිදහස් වුනේ ඒ නිසාය.
එපමණක් නොවේ ජනාධිපති ගෝඨාභය රාජපක්ෂගේ මැදමුලන ඩී ඒ රාජපක්ෂ අනුස්මරණ කෞතුකාගාරය වැනි ගනුදෙනුවක්ද මෙම හයට් ව්‍යාපෘති මුදල් සම්බන්ධයෙන් තිබේ. ඒ නුවරඑළිය ලිට්ල් ඉන්ග්ලන්ඞ් කෙටේජස්හි සුඛෝපභෝගි නිවසක් මිලදී ගැනීම සඳහා අත්තිකාරම් වශයෙන් රුපියල් මිලියන 48ක මුදලක් පියදාස කුඩාබාලගේ හයට් මුදල්වලින් ගෙවීමයි. පසුව එම ගෙවීමට පියවීම වශයෙන්දෝ හයට් ගිණුම්වලට එම මුදල් ප්‍රමාණය නොදන්නා අයකුගෙන් බැරවී තිබේ. එම මුදල් බැරකළ පුද්ගලයා පිළිබඳව හා කුඩාබාලගේ හයට් මුදල් පෞද්ගලික කටයුත්තකට ලබා ගැනීම පිළිබඳවද පරීක්ෂණ සිදුවී නැත.
රාජපක්ෂ පාලනයක් යටතේ ඔවුන්ට එරෙහි ස්වාධීන විමර්ෂන යන්න බාලාංශ දරුවකුගේ මෝඩ සිතුවිල්ලක් බව ඇත්තය. යහපාලන සමයේ හයට් ගණුදෙනු ගැන සොයන්නට පත්කර ඇති මෙම කමිටුවට ඉන් එහාට ගොස් ඉහත සඳහන් ගනුදෙනු ගැනත් සොයන ලෙස බලකරන්නට රාජපක්ෂ මතවාදී පිල නියෝජනය කරන දූෂණ වංචාවලට විරුද්ධ යැයි කියන පිරිසට පුළුවන. අඩුම තරමේ ඔවුන් ඒ ගැන ප්‍රසිද්ධියේ අදහස් පලකරනවාදැයි කියාවත් අප බලා සිටිමු.■
