මැතිවරණ දෙකකින් ලත් බලය, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් තහවුරු කර ගැනීම සඳහා ගෙනෙන ලද විසිවැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය විසින් ආණ්ඩුව තුළ මේ තරම් කලබැගෑනියක් ඇතිකරනු ඇතැයි, ජනාධිපතිවරයාවත්, අගමැති ඇතුළු අනෙක් රාජපක්‍ෂවරුන්වත් සිතන්නට නැතිවා විය හැකිය.
විජේදාස රාජපක්‍ෂගේ ඉදිරිපත් කිරීමේ විශේෂත්වය වන්නේ 19වැනි සංශෝධනය ඔහුගේ අතින් දැඩි ලෙස ආරක්‍ෂා වීමයි.
බලයට පත්වී අවුරුද්දක්වත් යන්නටත් කලින්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ නමැති ‘වැඩකරන විරුවාගේ ශක්තිමත් ආණ්ඩුව’ මේ තරම් අර්බුදයකට ගමන් කරනු ඇතැ’යි 2019 නොවැම්බරයේදී ඔහුට ඡන්දය දුන් ලක්‍ෂ 69ක පිරිසත්, 2020 අගෝස්තුවේදී පොහොට්ටුවට ඡන්දය දුන් ලක්‍ෂ 68ක පිරිසත් කිසිසේත් සිතන්නට නැත. එහෙත්, ලංකාවේ දේශපාලන චිත්‍රයේ වෙනස්කම් ඇතිවන වේගය නැවතත් තහවුරු කරමින්, ජනාධිපතිවරයාත් ආණ්ඩුවත් මේ මොහොත වන විට මැදිවී සිටින්නේ, ‘මග හිටියොත් තෝ නසී, ගෙදර ගියත් තෝ නසී’ තත්වයකටය.
ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ සැලකුණේ ශක්තිමත් නායකයකු හැටියටය. විශාල වැඩි ඡන්ද ප්‍රමාණයකින් ජනාධිපතිවරණය ජයග්‍රහණය කළ ඔහු, තමාට ලැබුණු ජනවරම ක්‍රියාත්මක කරන්නට පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බලයක්ද ලබාදෙන ලෙස ඉල්ලුවේය. ජනතාව ඒ බලයද ලබාදුන්නෝය. ශක්තිමත් විධායකයකුත්, ශක්තිමත් ව්‍යවස්ථාදායකයකුත් ඇති නම් නොකළ හැකි දෙයක් නැතැයි ජනාධිපතිවරයා, අනෙක් රාජපක්‍ෂවරුන්, ඔවුන්ගේ දේශපාලන සහචරයන් මෙන්ම ඔවුන්ට ඡන්දය දුන් ජනතාවද සිතන්නට ඇත. එහෙත්, දැන් ඒ සා බලයක් ඇති අය පවා දේශපාලන වශයෙන් නොසිතූ තැන්වල සිරවෙන බවට දිනෙන් දින උදාහරණ ලැබෙමින් පවතියි.
මැතිවරණ දෙකකින් ලත් බලය, ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථාමය වශයෙන් තහවුරු කර ගැනීම සඳහා ගෙනෙන ලද විසිවැනි ආණ්ඩුක්‍රම ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය විසින් ආණ්ඩුව තුළ මේ තරම් කලබැගෑනියක් ඇතිකරනු ඇතැයි, ජනාධිපතිවරයාවත්, අගමැති ඇතුළු අනෙක් රාජපක්‍ෂවරුන්වත් සිතන්නට නැතිවා විය හැකිය. විශේෂත්වය නම්, ළඟ ළඟම ඒ කලබැගෑනිය ක්‍රමයෙන් වැඩිවීමය. ඊට එකතුවන පිරිස ක්‍රමයෙන් වැඩිවීමය.
20වැනි සංශෝධනයටත්, ආණ්ඩුවේ අධිකාරවාදී පාලනයටත්, විරුද්ධ පක්‍ෂයේ පක්‍ෂවලින් පොළව මට්ටමේ සැලකිය යුතු අභියෝගයක් එල්ල නොවන තැන, ආණ්ඩුව ඇතුළෙන්ම පැන නැග තිබෙන මේ විරෝධතාවලට ජනමාධ්‍යවලද වැඩි ඉඩක් ලැබී තිබේ. ඊට තවත් හේතුවක් නම්, රාජපක්‍ෂ බෑයන්ගේ සිට පහළට, ආණ්ඩුවේ මර්මස්ථානවල ඉන්නා විවිධ නායකයන් වුවමනාවෙන්ම මේ අවුල පෝෂණය කරමින් සිටීමයි. අඩු ගණනේ අවුල ලිහා දමන්නටවත් කිසිම මැදිහත් වීමක් නොකිරීමයි. ඒ නිසා, එක පැත්තකින් පෙනෙන්නේ මේ කලබලය, රාජපක්‍ෂවරුන්ගේම විසම්මුතිය එළියට ඒමක් හැටියටය.
20ට එරෙහිව අලුතෙන්ම එකතු වුණේ මන්ත්‍රී විජේදාස රාජපක්‍ෂය. විජේදාස රාජපක්‍ෂ යනු ලංකාවේ දේශපාලනය තුළ කීර්තිමත් චරිතයක් නොවේ. පාරාජිකාවූ චරිතයකි. ඔහු කරන කියන දේවල් මහජනතාව බලවත් විශ්වාසයකින් අහන දකින බවක් සිතන්නට බැරිය. ‘ජනතා පරමාධිපත්‍යය ගරු කරන මා’ යැයි තමා හඳුන්වා ගැනීමට ඔහු පසුගිය දිනක පාවිච්චි කළ යෙදුම පවා ඔහුගේ භාවිතයට සපුරා විරුද්ධ වූවකි. ඒ වුණත්, මේ මොහොතේ ඔහු ආණ්ඩුවට එල්ල කරන ප්‍රහාරය, ආණ්ඩුවේ පාදමට බලවත් බලපෑමක් කරන බව පැහැදිලිය. මන්ද යත්, මෙවැනි ඉරිතැලීම්, මීට මාස තුන හතරකට පෙර සිතාගන්නටවත් බැරි තරමේ ඒවා වුණු නිසාය.
විසිවැනි සංශෝධනය එළියට ආ මොහොතේ සිටම, ඊට විරෝධය පෑ පිරිස අතර ප්‍රමුඛත්වය ගත්තේ, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ බලයට ගෙනෙන්නට දහදිය හෙලූ අන්ත ජාතිකවාදී කණ්ඩායමයි. දොස්තර ගුණදාස අමරසේකර, වෛද්‍ය වසන්ත බණ්ඩාර, ජනාධිපති නීතිඥ මනෝහර ද සිල්වා, ගෙවිඳු කුමාරතුංග, බෙංගමුවේ නාලක වැනි පිරිසගෙන් සැදුම් ලත් මේ මුල්ම කණ්ඩායම 20 ගැන නොපහන්ව මාධ්‍ය සාකච්ඡා තැබීමට අමතරව, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ හමුවීද තම විරෝධය කියාපෑහ. ඔවුන් නැගූ ප්‍රශ්නය වුණේ ‘20 කෙටුම්පත් කළේ කවුද?’ යන්නයි. ඒ අතර ගුණදාස අමරසේකර 20හි විරෝධය දක්වන තැන් ලකුණු කොට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂට පෞද්ගලික ලිපියක් පවා යැවීය. ගෝඨාභය හමුවුණු කල, තම කණ්ඩායම විසින් ඉදිරිපත් කරන ලද යෝජනා ඔහු පිළිගත් බවද, ඒ අනුව 20 සංශෝධන යෝජනා වෙනස් කරන්නට ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ කැමති වූ බවද ඔවුහු කීහ. තමන්ගේ අදහස් අනුව සංශෝධනය වෙනස් කරන්නට ජනාධිපතිවරයා එකඟ වීම දුර්ලභ ගුණයක් යැයිද, එය සාදරයෙන් පිළිගත යුතු අගය කළ යුතු තත්වයක් යැයිද මේ පිරිස ඉන් පසුව ප්‍රශස්ති කියන්නටද පටන්ගත්හ. එහෙත් ඔවුන් සිතූ දේ නොම විය. ඔවුන් ඉදිරිපත් කළ කිසිම වෙනස්කමක් සංශෝධන කෙටුම්පතට ඇතුළත් නොවීය. ඒ මදිවාට ‘20 තමාගේ වුවමනාවට කෙටුම්පත් කරන ලද්දක්යැ’යිද, එය ලිව්වේ කවුද සොයන්නට මහන්සි නොවිය යුතු යැයිද ජනාධිපතිවරයා ඍජු පිළිතුරක්ද දුන්නේය.
20 සංශෝධන කෙටුම්පතට ඇමති මණ්ඩලයේදී අනුමැතිය දුන් අගමැතිවරයා පසුව 20හි කළයුතු වෙනස්කම් යෝජනා කිරිම සඳහා තමන්ගේම වූ කමිටුවක්ද පත්කළේය. අඳින ලද චිත්‍රය වුණේ, ඒ කමිටුවේ යෝජනා ඇමති මණ්ඩල රැස්වීමට ඉදිරිපත් කර මුල් කෙටුම්පත සංශෝධනය කරන බවයි. එහෙත් ඒ සිතු දේද නොම විය. සතියේ ඇමති මණ්ඩල රැස්වීමට පෙර ලහි ලහියේ අගමැතිවරයාට පිළිගැන්වූ කමිටු වාර්තාව, ඇමති මණ්ඩල රැස්වීමට ඉදිරිපත් නොකෙරුණි. එය ඉදිරිපත් කිරීමට ජනාධිපතිවරයා විරුද්ධ වුණු බව කියැවිණි.
ඉන්පසු කිව්වේ, අගමැතිගේ යෝජනා පාර්ලිමේන්තුවේ කමිටු අවස්ථාවේදී සංශෝධන ලෙස ඇතුළත් කෙරෙන බවයි. එහෙත්, 20 ගැන ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විමසුමේදී ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන් නීතිපතිවරයා ඉදිරිපත් කළ ‘කමිටු අවස්ථාවේ සංශෝධන’ ලැයිස්තුවේද අගමැතිවරයාගේ කමිටු යෝජනා අඩංගු නොවීය.
විමල් වීරවංස ඇමතිවරයා ජාතික නිදහස් පෙරමුණ හැටියට ඒ අතර ජනාධිපතිවරයාට ලිපියක් යවමින් 20 සංශෝධනයේ අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම සිදුවිය යුතු වෙනස්කම් 3ක් ගැන අවධාරණය කළේය. ඔහුගේ යෝජනාද, පාර්ලිමේන්තු කමිටු අවස්ථාවේදී එකතු කෙරෙන බව දැනගන්නට තිබිණ. එහෙත් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයට නීතිපතිවරයා ඉදිරිපත් කළ ලැයිස්තුවේ තම යෝජනා නැතැයි කණිපින්දම් කියන්නට දැන් විමල් වීරවංස ඇමතිවරයාට සිදුවී තිබේ. වීරවංස ඇමතිවරයාගේ එක් යෝජනාවක් වුණේ ද්විත්ව පුරවැසියන්ට, ජනාධිපතිධුරයට පමණක් නොව තානාපති ඇතුළු අනෙකුත් වැදගත් තනතුරුවලටද පත්වන්නට නොහැකි වන ලෙස 20ට විධිවිධාන ඇතුළත් කළ යුතු බවයි. එහෙත්, ජනාධිපතිවරයා වෙනුවෙන් ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණයේදී තර්ක ඉදිරිපත් කළ නීතිපතිවරයා, ද්විත්ව පුරවැසියන්ට ජනාධිපතිධුරයට ඉදිරිපත් වන්නට ඉඩ දිය යුතු ඇයිද යන්න දීර්ඝ ලෙස සාධාරණය කළේය. වීරවංස ඇමතිවරයාගේ යෝජනාද කුණු කූඩයට විසිවුණ ආකාරය එසේය.
නාට්‍යයේ අලුත්ම ශිල්පියා හැටියට විජේදාස රාජපක්‍ෂ කලඑළි බහින්නේ අන්තිමටය. ඔහුගේ ඉදිරිපත් කිරීමේ විශේෂත්වය වන්නේ 19වැනි සංශෝධනය ඔහුගේ අතින් දැඩි ලෙස ආරක්‍ෂා වීමයි. 19 නිසා රටේ ජාතික ආරක්‍ෂාවට බාධාවක් තිබිණිදැයි ඔහු පැවැත්වූ මාධ්‍ය හමුවේදී අසන ලද ප්‍රශ්නයට ඔහු පිළිතුරු දුන්නේ, 19න් කිසිම ආකාරයකින් රටේ ආරක්‍ෂාවට බාධාවක් නොතිබුණු බවයි. එහි එකම අඩුව හැටියට ඔහු දුටුවේ ජනාධිපතිතුමාට ආරක්‍ෂක ඇමතිධුරය දරන්නට නොහැකිවීමයි. එවැනි තත්වයකදී පවා, ඔහු කිව්වේ 19න් ජාතික ආරක්‍ෂාවට තර්ජනයක් නොවුණු බවයි.
මේ විරෝධතාකරුවන්ගේ අනාගත ඉරණම කුමක්දැයි දැන්ම කියන්නට බැරිය. නැව හෙල්ලෙන්නේ ඇතුළේ සිටින අයම එහාට මෙහාට පැද්දෙන නිසාය. අවසාන විග්‍රහයේදී ඇතුළේ අයම පැද්දිල්ල නවත්වන්නටද පිළිවන. එවිට නැව නිශ්චල වනු ඇත.
එහෙත්, සමස්ත කලබැගෑනිය තුළ එක් පොදු සාධකයක් දකින්නට ලැබේ. මේ සියලු දෙනාම, බැසිල් රාජපක්‍ෂ මහතා කෙරෙහි දක්වන ප්‍රකාශිත හා අප්‍රකාශිත විරෝධයයි. විජේදාස රාජපක්‍ෂ, ඒ බව පැහැදිලිවම කීවේය. අවුරුදු හයක් වෙනුවට අවුරුදු හතරකදී මහින්ද රාජපක්‍ෂ පරාජයට පත්කළ බැසිල් රාජපක්‍ෂ ඉන්පසු රට හැරදා ගිය බවත්, මෙවර ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂත් අවුරුදු දෙකක් ඇතුළත බලයෙන් පහකර බැසිල් රාජපක්‍ෂ රට හැරදා යන්නට ඉඩ ඇති බවත්, පොහොට්ටුව බලයට ගෙනෙන්ට වෙහෙසවුණු භික්‍ෂූන් තමාට පැවසූ බව විජේදාස රාජපක්‍ෂ මාධ්‍ය හමුවේදී කීවේය.
ඒ අතර, විමල් වීරවංස ඇමතිවරයා සමග බැසිල් රාජපක්‍ෂගේ සමීපතමයකු යැයි කියන, ශ්‍රී ලංකා පුවත්පත් මණ්ඩලයේ සභාපති මහින්ද පතිරණ බලවත් සටනක පැටලී තිබේ. පතිරණට අනුව, විමල් වීරවංස ජවිපෙ සිට රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුවට එකතු වුණේ, බැසිල් ගෙවූ ‘මිල’ නිසාය. එහෙත් විමල්ගේ මිල කීයදැයි පතිරණ ෆේස්බුක්හි කියන්නේ නැත. ‘ජාතිකවාදයේ මිල ඉහළයි’ යනුවෙන් පමණක් ඔහු කියයි. ෆේස්බුක් ලියන්නකු මේ වීරවංස-පතිරණ හබය හැඳින්වූයේ ‘ගලි බවුසර් දෙකක් ගැටෙන්නට යන අවස්ථාවක්’ ලෙසය. මේ ආරාවුලෙන්ද සංකේතාත්මකව පැහැදිලි වන්නේ, සටන පවතින්නේ බැසිල් පාර්ශ්වය සමග බවය. වීරවංස ද්විත්ව පුරවැසියන්ට ඇති බාධාව, ජනාධිපතිධුරයේ සිට පහළටත් ව්‍යාප්ත කළ යුතු බව දැඩිව කියයි. මේ මොහොතේ ද්විත්ව පුරවැසිභාවය අදාළ එකම පුද්ගලයා බැසිල් රාජපක්‍ෂය.
පුදුමය නම්, පසුගිය අගෝස්තුවේ මහ මැතිවරණයද දිනන තෙක්, බැසිල් රාජපක්‍ෂගේ සංවිධාන හැකියාව, ඡන්ද දිනීමේ හැකියාව වර්ණනා කළ පිරිස් දැනට වක්‍රව හෝ ඍජුව ඔහුට විරුද්ධ වීමයි. කොහොම වුණත් මේ විරෝධතාවල සම්ප්‍රයුක්තය, රාජපක්‍ෂ ආණ්ඩුව දැඩි ලෙස දෙදරුම් කෑම බව නම් පැහැදිලිය.
20 එන්නට පෙරත්, ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ මහතා ජනාධිපතිවරයකු වශයෙන් ජනතාව අතර වේගයෙන් අප්‍රසාදයට පත්වෙමින් සිටියේය. අවුරුදු ගණනක් තිස්සේ වියත්මග හා එළිය වැනි විද්වත් සංවිධාන හරහා රාජ්‍ය පාලනයට ධරණීය සැලසුම් හදාගෙන බලයට පත්වුණා කිව්වද, කෙටි කලකින්ම ඇත්ත වශයෙන් එවැනි සැලසුම් තිබුණාදැයි සැක සිතෙන තරම් වැඩ අවුල් කර ගැනීමක් රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා වෙතින් දිස්විය. ඔහු භාරගත්තේ බලවත් අභියෝග රාශියකි. එක පැත්තකින්, ආර්ථික අර්බුදයයි. ඊටම රටේ බලවත් ණය බරද ඇතුළත්ය. අනෙක් අතින් රාජ්‍ය පාලනය කාර්යක්‍ෂම කිරීම හා පිළිවෙළ කිරීම පිළිබඳ අර්බුදයයි. තවත් පැත්තකින්, ජාත්‍යන්තර විශ්වාසය දිනාගැනීම පිළිබඳ අර්බුදයයි. ඒ කිසිවක් කෙරෙහි කලින් සැලසුම් කළ වැඩපිළිවෙළක් තමාට නැති බව ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ක්‍රියාවෙන් පෙන්නුම් කරමින් සිටියදී කෝවිඞ් 19 වසංගතය ඇරඹිණ. සැලකිය යුතු කළමනාකරණයකින් යුතුව ප්‍රශ්නයට සාධනීය ලෙස මුහුණ දෙමින් සිටියදී, දැන් කෝවිඞ් 19 අලුත් රැල්ලක් රට පුරා, භයානක ලෙස පැතිරී ඇති බවට සාක්‍ෂි ලැබේ. නොසිතන තැන්වලින්, රෝගය වැළඳීමේ මූලය පිළිබඳ කිසිම සාක්‍ෂියක් නැති රෝගීහු හමුවෙමින් සිටිති. රට නැවත ලොක්ඩවුන් තත්වයකට ගෙනයන්නට සිදුවුණොත් විය හැකි හානිය වචනවලින් විස්තර කළ නොහැකි වනු ඇත.
ඒ අතර, 20 සංශෝධනය ආශ්‍රිතව ඇතිව තිබෙන අර්බුදයයි. ලංකාවේ ඉතිහාසයේ මෙතෙක් ගොනු නොවුණු තරමේ පෙත්සම් ප්‍රමාණයක් 20ට එරෙහිව ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියට ගොස් තිබේ. ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ තීරණය කුමක්දැයි තවම දන්නේ නැත. එහෙත් තම ප්‍රධාන යෝජනාවලට ජනමත විචාරණයකදී අනුමැතිය ලබාගත යුතුයැයි ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය නියම කළහොත්, 20 ගැන බලාපොරොත්තු අත්හැරීමට ආණ්ඩුව කල්පනා කර ඇති බව අභ්‍යන්තරයෙන් දැනගන්නට තිබේ. එකක්, ජාතික මැතිවරණ දෙකකට පසු තවත් ජනමත විචාරණයකට යෑම රටට ඉතා අහිතකර නිසාය. (කොහොමටත් පළාත් සභා මැතිවරණයද ඉදිරි කාලසටහනේ අනිවාර්යයෙන්ම තිබේ.) අනෙක ජනමත විචාරණයක් ජයගැනීම සැකසහිත යැයි ආණ්ඩුව සිතන නිසාය. ඒ සියල්ල අතරමැද, දැන් ආණ්ඩුව තුළින්ම විරෝධයක් 20 කෙරෙහි ඇතිවෙමින් තිබීම අවුල බරපතල කරවයි.
ඒ සියල්ලෙන් ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ ජනාධිපතිවරයා දේශපාලන වශයෙන් පත්කරනු ඇත්තේ ‘ගෙදර ගියත්, මග හිටියත් තෝ නසී’ තත්වයකටය.
එහෙත්, භයානකකම වෙනෙකකි. ගෝඨාභය රාජපක්‍ෂ යනු සම්මුතිවාදීව, රාජ්‍ය තාන්ත්‍රිකව ප්‍රශ්නවලට මුහුණ දී හෝ ඒවා මේසයකට වාඩිවී විසඳාගන්නට හුරුවක් ලද්දෙක් නොවේ. තමාගේ ආධිපත්‍යයට එරෙහි වන අයට, තමා බිත්තියට හේත්තු කරන්නට එන අයට, ඔහු දන්නේ ප්‍රහාරවලින් පිළිතුරු දීමේ ක්‍රමයයි. එවැනි පුරුද්දක් ඇති පුද්ගලයකුට දැඩි දේශපාලන පීඩනයක් සමනය කරගැනීම සඳහා දැනෙන එකම මාර්ගය හැටියට පෙනෙනු ඇත්තේ මර්දනයයි. 20 ගෙනඒමෙන් ඔහුගේ ඒ චින්තන විලාසය තහවුරු කර තිබේ.■
