ආණ්ඩුව මේ වන විට දියත් කරන ප්රජාතන්ත්ර විරෝධී ක්රියාවලට විරෝධය දක්වමින් උතුරේ දෙමළ දේශපාලන පක්ෂ එකතු වී සැප්තැම්ර් 26 වැනිදා නිහඩ විරෝධතාවක් සහ 28 දින සිට සතියක් පුරා උතුරු පළාතේ හර්තාල් ව්යාපාරයක් සංවිධානය කර තිබුණි. එම හර්තාල් ව්යාපාරය කඩාකප්පල් කරමින්, බලහත්කාරයෙන් වසා දැමූ වෙළඳසැල් විවෘත කිරීමට පොලිස් නිලධාරීන් උත්සාහ ගන්නා අයුරුත්, හමුදාව බලහත්කාරය පතුරුවන අයුරුත් දකින්නට ලැබුණි.
මේ විරෝධතාවලට එක් හේතුවක් වුණේ අවුරුදු 33කට පෙර 1987 දී උපවාසයක් කොට මියගිය ත්යාගදීපන් තිලීපන් නම් හිටපු එල්ටීටීඊ සාමාජිකයා සමරන්නට උතුරේ කණ්ඩායම් ගත් උත්සාහයන්ට ආණ්ඩුවෙන් බාධා එල්ල කිරීම බව ඇත්තය. මීට පෙර එම්.කේ. සිවාජිලිංගම් මන්ත්රීවරයා තිලීපන් සමරුවක් පවත්වන්නට උත්සාහ කොට අත්අඩංගුවට ගනු ලැබීය.
සැප්තැම්බර් 25 වන දින දහවල් ත්යාගදීපන් දිලීපන් අනුස්මරණය විශ්ව විද්යාලය ඉදිරිපිට සුදානම් කර තිබුණු සැමරුම් වැඩසටහනකට සහභාගී වීමට නියමිතව සිටි යාපනය විශ්ව විද්යාල සිසුන් පිරිසක් වැළැක්වීම සඳහා ආරක්ෂක අංශ උත්සාහ දැරීම නිසා කිසියම් නොසන්සුන් තත්ත්වයක් ඇති වූ බව වාර්තා විය. මේ පිළිබඳව අප යාපනය විශ්ව විද්යාලයේ සිසුන් කිහිපදෙනෙකුගෙන්ම විමසූ අවස්ථාවේදී ඔවුන් පැවසූවේ එදින යාපනය විශ්ව විද්යාලය ඉදිරිපිට පැවැත්වීමට සූදානම් වූ සැමරුම් වැඩසටහන නවතා දැමීමට යුධ හමුදාවේ සහ පොලීසියේ පිරිසක් ක්රියාකළ බවය. අවි ගත් භට පිරිස්ද එම ස්ථානයේ සිටි බවය.
තවත් පුද්ගලයන් තිලීපන් සමරන්නට ගත උත්සාහයන්ට බාධා එල්ලකර තිබුණි. තිලීපන් යනු ආයුධ සන්නද්ධ ක්රියාවකින් මියගිය කෙනෙකු නොවන බවත්, ඔහු අවිහිංසාවාදී අවියක් ලෙස උපවාස කොට මියගිය කෙනෙකු බවත් අමුතුවෙන් විස්තර කළ යුතු නැත. ආයුධ අතට ගත් පුද්ගලයන් වෙනුවට අවිහිංසාවාදී අවි පාවිච්චි කරමින් සටන් කළ පුද්ගලයන් සැමරීම ගැන ආණ්ඩුවක් සතුටු විය යුතුය. අනෙක ආණ්ඩුව සමරන්නට ඉඩ දුන්නත් නැතත් තිලීපන් විරුවෙක් වීම වැළැක්විය නොහැක. අතිබහුතරයක් සාමාන්ය දෙමළ පුරවැසියන් තිලීපන් වීරයෙකු බව කියනු ඇත. ඔහු සැමරීමට ඉඩ නොදීමෙන් සිදු වන්නේ දෙමළ ජනතාව රාජ්යයෙන් ඈත් වීම පමණි.
එහෙත්, උතුරේ විරෝධතාවලට එකම හේතුව තිලීපන් සැමරීමට බාධා කිරීම පමණක් නොවේ. රටේ ප්රජාතන්ත්රවාදී පැවැත්ම දුර්වල කරන්නට ආණ්ඩුව කරන ක්රියාවලට විරුද්ධ වීම හර්තාල්වල අරමුණ විය. උතුරේ හමුදා ක්රියාකාරීත්ව නැවත වැඩි වී තිබීමත්, සාමාන්ය ජන ජීවිතයට බාධා කිරීමත් එක් හේතුවකි. විසිවැනි සංශෝධනය දක්වා රටේ සියළු ජනතාවට බලපාන ප්රජාතන්ත්රවාදී ප්රශ්න අනෙක් කාරණාය.
අනෙක් අතට මෙම පියවර ගෙන තිබුණේ තනි පක්ෂයක් හෝ කණ්ඩායමක් නොවේ. ඉලංගයි තමිල් අරසු කච්චි නායක මාවයි සේනාධිරාජා මහතාගේ ප්රධානත්වයෙන් සැප්තැම්බර් 23 වන දින වන දින යාපනය, තරුණ කලාකරුවන්ගේ මණ්ඩපයේ පවත්වා තිබුණු සාකච්ඡාවකින් අනතුරුවය.
මෙම සාකච්ඡා සඳහා දෙමළ ජාතික ජනතා පෙරමුණේ නායක ගජේන්ද්රකුමාර් පොන්නම්බලම්, තමිල් මක්කල් තේසිය කුට්ටනී පක්ෂයේ නායක සී.වී. විග්නේශ්වරන්, පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී එස්. ශ්රීධරන්, හිටපු පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී පී. සරවනපවන්, උතුරු පළාත් සභාවේ හිටපු සභාපති සී.වී.කේ. සිවඥානම්, යාපනය නගර සභාවේ උපසභාපති තුරයිරාජා ඊසන්, උතුරු පළාත් සභාවේ හිටපු මන්ත්රීවරුන් වන පී. කජීපන්, වී. කනගරත්නම් සහ ප්රජාතන්ත්රවාදී සටන්කාමීන්ගේ පක්ෂයේ නායන සී. වෙන්දන් සහ යාපනයේ සිවිල් සමාජ ක්රියාකාරීන් පිරිසක් සහභාගි වී ඇත.
ප්රශ්නය වන්නේ මෙම විරෝධතාවලට හේතුව වූ ආණ්ඩුවේ ප්රජාතන්ත්රවිරෝධී, මර්ධනකාරී වැඩපිළිවෙලම, එම විරෝධතාවලටත් එල්ල වීමය. එමගින් ආණ්ඩුව පැහැදිලි පණිවුඩයක් උතුරේ ජනතාවට දී ඇත. ඒ මර්දනය මිස ආදරය නොලැබෙන බවය.
කෙසේ වෙතත් උතුරුනැගෙනහිර ක්රියාත්මක වීමට නියමිත වු හර්තාල් ව්යාපාරය තහනම් කරමින් පොලිසිය අධිකරණ නියෝගයක් ගෙන තිබුණේ නැත. එහෙත් ආණ්ඩුවට තම විරෝධය දැක්වීමට කඩ වසා දමා තිබුණු වෙළදුන්ගේ කඩ පොලිස් නිලධාරීන් පිරිසක් බලෙන් විවෘත කර තිබුණේ හර්තාල් ව්යාපාරය මැඬ පැවැත්වීමටය. එහිදී වෙළඳසැල් හිමියන්ට පොලිස් නිලධාරීන් බලහත්කාරය පාන අන්දම පැහැදිලිව වීඩියෝවල සහ ඡායාරූපවල සටහන් වී තිබේ.
පොලිසියට ඇති බය නිසාම එම මොහොතේ වෙළඳසැල් අයිතිකරුවන් තම වෙළඳසැල් විවෘත කර තිබුණද පසුව වසා දමා තිබුණි.
හර්තාල් කිරීම ප්රජාතන්ත්රවාදී විරෝධතා උපක්රමයකි. රටේ ඕනෑ කෙනෙකුට එසේ කිරීමේ අයිතිය ඇත. ප්රජාතන්ත්රවාදී විරෝධතා මැදට පැන යකා නැටීම හොඳ තත්වයක් නොවේ. එය ප්රජාතන්ත්රවිරෝධී උපක්රමවලට ජනතාව තල්ලු කරන්නකි. හැත්තෑ ගණන්වල අග හමුදාව සහ පොලීසිය උතුරේ මෙලෙස ක්රියා කළේය. උතුරේ හඬනැගීම්වලට තිබුණු ප්රජාතන්ත්රවාදී මාර්ග වසා දැමීය. අන්තිමේ උතුරේ ජනතාව හිංසාවට යොමු වුණේ ඇයිදැයි විමසමින්, හිංසාවට එරෙහිව බණ දෙසීය. මේ උත්සාහ කරන්නේ ඒ චක්රය අලුතින් අරඹන්නටදැයි අප විමසිය යුතුය.■