තමා භාවිත කරන ජංගම දූරකථනය වලංගු බලපත්‍රයක් හිමි ලියාපදිංචි අලෙවිකරුවෙකු විසින් ගෙන්වන ලද එකක්දැයි තහවුරු කරගන්නා ලෙසත් එසේ ලියාපදිංචි කර නොමැති ජංගම දූරකථන ඔක්තෝබර් 01 දින සිට අක්‍රිය කිරීමට කටයුතු කරන බවත් විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාව (ටීආර්සී) අගෝස්තු 11 දින නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් පැවසීය.
2019 වර්ෂයේදී විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාව කළ සංගණනයක් අනුව ලංකාවේ මිලියන 21.4 සමස්ත ජනගහනයෙන් මිලියන 13.5 ක ජනගහනයක් දූරකථන පාච්චිචි කරයි. මිලියන 17.9 ක් පමණ සිම් කාඞ්පත් පාවිච්චි කරයි. ඒ අතරින් විශාල පිරිසක් සිම් කාඞ්පත් දෙකක් හෝ වැඩි සංඛ්‍යාවක් පාවිච්චි කරයි.
විදුලි සංදේශන නියාමන කොමිෂන් සභාවේ මෙම නිවේදනයෙන් පසුව ජංගම දූරකථන පාවිච්චි කරන පුද්ගලයන් අතර තමන්ගේ දූරකථනයත් අක්‍රිය වේදැයි බියක් හටගෙන තිබුණි. එබැවින් මෙම ක්‍රියාවලිය කුමක්දැයි අනිද්දා විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාවෙන් විමසීමක් කළ අතර එහි ඉහළ නිලධාරියෙක් ඒ සම්බන්ධයෙන් පැහැදිලි කළේය.
කොළඹ කේන්ද්‍රීය සාමාන්‍ය මධ්‍යම පන්තිකයන්ට මෙම නිවේදනය එතරම් බරපතළ එකක් ලෙස නොදැනුණා විය හැක. තමන් වෙළඳසැලකින් මිලදී ගත් නව ජංගම දූරකථනයේ පෙට්ටියෙහි විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිසමේ අනුමැතිය ඇතැයි ස්ටිකරයක් තිබූ බව එවැනි කෙනෙකුගේ මතකයෙහි තිබෙනවා විය හැක. ඕනෑ නම් ඒ ගැන නැවත පරීක්ෂාවක් කළා විය හැක. ඇපල්, සැම්සුන්ග්, නොකියා, හ්වාවේ, ඔපො ආදි ලංකාවේ ජනප්‍රිය ජංගම දූරකථන වෙළඳනාමයකට අයත් දූරකථනයක් තිබේ නම් එයට අනුමැතිය අනිවාර්යයෙන් තිබිය යුතුව ඇතැයි විශ්වාසයක්ද තිබෙනවා විය හැක.
එහෙත්, මේ නිවේදනය දුටු අඩු ආදායම්ලාභියෙකු කම්පනය වන්නට ඉඩ ඇත. ලංකාවේ කොළඹ නගරය තුළ සහ ඈත ප්‍රදේශවලද අඩු ආදායම්ලාභියෙකු ඉතා අඩු මිලට ජංගම දූරකථනයක් මිලදී ගන්නේ වෙළඳ නාමය ගැනත් වැඩි අවබෝධයක් නැතිවය. ඇතැම්විට වෙළඳනාම දැන සිටියත්, පිළිගැනීමක් ඇති වෙළඳනාමයකට අයත් දූරකථනයක් මිලදී ගන්නට වත්කමක් ඔවුන්ට නැත. තවත් විශාල පිරිසක්, පාවිච්චි කළ ජංගම දූරකථන මිලදී ගෙන ඇත. ඒවායින් සමහර ඒවා අනුමැතියක් නැතිව ආනයනය කළ ඒවා විය හැක.
‘ඔක්තෝම්බර් 01 වෙනිදා සිට විදුලි සංදේශ කොමිෂන් සභාවේ අනුමත වුණ ජංගම දූරකථන විතරයි පාවිච්චි කරන්න පුළුවන් කියලා අපි නිවේදනය කළ අවස්ථාවේදී ජනතාව අතර මේ නීතිය ගැන විශාල සංවාදයක් ඇතිවෙලා තිබුණා. ඒ අයට බියක් තිබුණා දැනට පාවිච්චී කරන දූරකථනය ලොක් වේවිද, නැතිනම් නැවත ටීආර්සී එකේ ලියාපදිංචි කළ යුතුද කියලා. දැනට පාවිච්චි වන කිසිම උපාංගයක් ටීආර්සීයේ ලියාපදිංචි කරන්න ඕනෑ නැහැ. දැනට ලියාපදිංචි වෙලා තියෙන දූරකථන උපාංග ටීආර්සීයේ අනුමැතිය ලබාගෙන තිබුණත් නැති වුණත් අපි ඒ උපාංගවලට කිසිම කිසිම හානියක් කරන්නේ නැහැ.
ලංකාවට එන ඕනෑම දූරකථන උපාංගයක් නීත්‍යනුකූලව ලංකාවට ගෙන්වනවා නම් ඒ දූරකථන උපාංගවලට අනුමැතිය අනිවාර්යයෙන්ම ඒ දූරකථන ගෙන්වන සමාගම් හෝ පුද්ගලයන් ගන්නවා. ඒකයි ටීආර්සීයෙන් 1991 අංක 25 දරන පනත අනුව කියලා තියෙන්නේ. යම් කිසි දූරකථන ව්‍යාපාරයක් කරන සුළු ව්‍යාපාරිකයෙක් වුණත් මධ්‍යම ව්‍යාපාරිකයෙක් වුණත් විදුලි සංදේශ නියාමන කොමිෂන් සභාවේ ලියාපදිංචි කළ යුතුයි. සාමාන්‍යයෙන් දූරකථනයක් ගන්න විට එහි තියෙනවා ටීආර්සීයේ අනුමත කරලා තියෙන්නේ කියලා. ඒක කිසි ප්‍රශ්නයක් නැහැ. අපි කියන්නේ ඉදිරියේදී පාරිභෝගිකයෙක් දූරකථනයක් ගන්නවා නම් ඒ මිලදී ගන්න අවස්ථාවේදී 1909ට කතා කරලා තමන්ගේ දූරකථනයේ ඊඑම්ඊඅයි අංකය කියලා ටීආර්සී අනුමත දූරකථනයක්ද කියලා පරීක්ෂා කරන්න. තමන්ටම පුළුවන් ඒක බලන්න. යම් කිසි කෙනෙක් ලංකාවට ආනයනය කරන්න කලින් අපිට ඒ දූරකථනවල ඊඑම්ඊඅයි අංක එවනවා.
දැනට ලංකාවට දූරකථන ගෙන්වන අය අතරින් සීයයට 95ක් ආසන්න සුළු ව්‍යාපාරිකයින් ප්‍රමාණයක් ටීආර්සීයේ ලියාපදිංචි වෙලා ඉන්නවා. නීති විරෝධීව දූරකථන ආනයනය කරන අය නිසා නීත්‍යනූකූලව දූරකථන උපාංග ආනායනය කරන ව්‍යාපාරිකයන්ට අසාධාරණයක් වෙනවා. මේ විදියට නිතී විරෝධීව ගෙන්වන්නේ කොහි හරි රටකට ගිහින් එනවිට අතේ දූරකථන කිහිපයක් ගේන අය. මේ අය රජයට බදු නොගෙවා ගෙන්වන අය නිසා තමයි අපි මේ ක්‍රියාමාර්ගය ගත්තේ.
ටීආර්සීයේ ලියාපදිංචි වෙලා ඉන්න දූරකථන ගෙන්වන ව්‍යාපාරිකයන් 10කට වැඩියි. අපිට මාසෙකට ලක්ෂ දෙකකට වැඩිය දූරකථන ඊඑම්ඊඅයි අංක එනවා. සමහර අය කියනවා ටීආර්සී අනුමතයි කිව්වාම දූරකථනයේ ගාණ වැඩියි කියලා. අපි කිසිම බද්දක් අය කරන්නේ නැහැ දූරකථනවල ඊඑම්ඊඅයි අංකය ලියාපදිංචි කරන්න. වාර්ෂිකව ව්‍යාපාරිකයන්ගෙන් අය කරන සුළු බදු මුදලක් විතරයි අපි අය කරන්නේ. එක දූරකථනයක් විකුණලා ඒ ව්‍යාපාරිකයාට පුළුවන් ඒ මුදල හොයාගන්න.
නීති විරෝධීව ලංකාවට ගෙන්වන බොහෝ දූරකථන බාල ඒවා. ඒ ගෙන්වන දූරකථන සෑහෙන ප්‍රමාණයක් තවත් කෙනෙක් පාචිච්චි කරපු එකක්. මේ අය කරන්නේ දූරකථනය පෙට්ටියකට දාලා අලුත් එකක් විදියට විකුණනවා. අයි ෆෝන් එකක් විදියට පාරිභෝගිකයෙකුට විකුණන්න පුළුවන් බාල දූරකථනයක්. අපිට ඒ විදියේ සිදුවීම් ගැන පැමිණිලි ගොඩක් ලැබිලා තියෙනවා. මිනිස්සු රැවටිලා මේවා මිලදී ගන්නවා. ඒ නිසා මේ ක්‍රමය හරහා ගෙන්වන සෑම දූරකථනයක්ම විස්තර අපිට ලබා දිය යුතු වෙනවා. ඒ ලියාපදිංචියට පෙර දූරකථනය ගැන පරීක්ෂා කරලා බලලා තමයි අනුමත කරන්නේ.
මෙතනදී යම් කෙනෙකුට ප්‍රශ්නයක් මතුවෙන්න පුළුවන්, තමන් යම් කිසි රටකට ගිහින් දූරකථනයක් මිලදී ගත්විට කුමක්ද කළ යුත්තේ කියලා. ඒ කෙනාට පුළුවන් තමන්ගේ දූරකථනය අන්තර්ජාලය හරහා ටීආර්සීයෙන්න් ලියාපදිංචි කරගන්න. ඒ සඳහා පාරිභෝගිකයාට සුළු මුදලක් ගෙවන්න වෙනවා.
කාලෙන් කාලයට රේගුවෙන් සෑහෙන්න නීති විරෝධීව මෙරටට ගෙන්වපු දූරකථන අත්අඩංගුවට අරගෙන තියෙනවා. මේ විදියට නීති විරෝධී දේවල් අත්අඩංගුවට ගත යුතුයි. නැත්නම් රවට්ටන්න බාල දේවල් පාරිභෝගිකයන්ට විකුණනවා.
ඒ වගේම පසුගිය දවස්වල බන්ධනාගාරය ඇතුළෙන් අත්අඩංගුවට ගත්ත දූරකථන ඉතා කුඩා දූරකථන. සමහර දූරකථන අඟල් දෙකක් විතර කුඩායි. ඒ දූරකථනවල කැමරාවක් තියෙනවා. සිම් දෙකක් දාන්න පුළුවන්. ඒ නිසා අපි කල්පනා කරන්න ඕනෑ මේ ආකාරයේ දූරකථන ලංකාවට එන්නේ කොහොමද කියලා. මේ වගේ බාල දූරකථනවලින් සිදුවෙන්න තියෙන අතුරුඵල වැඩියි.
අපි දූරකථනයක් ලියාපදිංචි කරන අවස්ථාවේදී ඒ දූරකථනයේ ඊඑම්අයි අංකය, දුරකථනයේ ස්වභාවය වගේ දේවල් බලලා ලියාපදිංචි කරනවා. ඊඑම්අයි අංකයෙන් අපිට බලාගන්න පුළුවන් දූරකථනය මොන වගේද, මේක බාල දූරකථනයක්ද, කොහේද හැදුවේ, සමාගම මොකක්ද කියලා. ඒ ඊඑම්අයි අංකය බොරු එකක් නම් අපිට ඒවාත් හදුනාගන්න පුළුවන්.
ඉන්දියාවේ මේ ආකාරයන් ව්‍යාජ දූරකථන විකුණන කෙනෙකුට අවුරුදු 3 ක සිරදඬුවමක් ලබා දෙනවා. අපි තවම ඒ නීතීය ගෙනවිත් නැහැ. අපිත් මේ සඳහා නීතියක් ගෙන ආ යුතුයි.’
මෙම කාරණාවල සත්‍යතාවක් නැතිව නොවේ. උදාහරණයක් ලෙස චීනයේ පිහිටි දූරකථන නිෂ්පාදන සමාගම්වලින් අප්‍රිකානු රටවලට යවන්නේ ඉතාම බාල ප්‍රමිතියේ දූරකථන බවත්, ඇමෙරිකාව හෝ යුරෝපීය රටකට ඊට වැඩි ප්‍රමිතියෙන් යුත් දූරකථනයක් යවන බවත් ප්‍රකටය.
එහෙත් මුලින් දූරකථනවලට නිසි ප්‍රමිතියක් හඳුන්වාදීම, බදු සංශෝධන මගින් එම ප්‍රමිතියෙන් යුත් දූරකථන සාමාන්‍ය පාරිභෝගිකයන්ට මිලදී ගන්නට පහසුකම් සැලසීම ආදි කටයුතු නොකර මුලින්ම ලියාපදිංචිය අනිවාර්ය කිරීමෙන් ලංකාවේ මෙතෙක් ක්‍රියාත්මක වෙමින් පැවති දූරකථන අලෙවි කිරීමේ ව්‍යාපාරවලට බලපෑමක් එල්ලවිය හැකිය. දූරකථනවල මිල අධික ලෙස ඉහළ යෑමත්, විශේෂයෙන් ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථන ආදිය මිලදී ගැනීමට ඇති හැකියාව අඩු ආදායම්ලාභීන්ට නොලැබී යෑමත් මෙවැනි තත්වයක් නිසා ඇතිවිය හැකි අවදානමකි.
අප්‍රිකානු රටවලට අඩුම මිලට අඩුම ප්‍රමිතියට දූරකථන යන්නේ එම රටවල පාරිභෝගිකයාට දැරිය හැකි පිරිවැය එතරම්ම අඩු නිසාය. යුරෝපයට ඉහළම ප්‍රමිතියෙන් යුත් දූරකථන යන්නේ එම රටවල පාරිභෝගිකයාට දැරිය හැකි පිරිවැය වැඩි නිසාය. අපට එන්නේ ඒ අතරමැද ප්‍රමිතියේ උපාංගය. අපේ දූරකථන පාරිභෝගිකයාට හොඳම භාණ්ඩය ලබා දීමේ අවංක වුවමනාවක් තිබෙනවා නම්, හුදෙක් ලියාපදිංචිය අනිවාර්ය කිරීමෙන් එහා ගිය වැඩපිළිවෙළක් ආණ්ඩුව දියත් කළ යුතුය.
අනෙක් පැත්තෙන් ආණ්ඩුව සියලු ජංගම දූරකථනවල අයිඑම්ඊඅයි අංක සහ ඒවායේ දත්ත අවශ්‍ය වන්නේ සාමාන්‍ය පුරවැසියන් ‘නිරීක්ෂණයට’ ලක් කිරීම සඳහා ආණ්ඩුව ගෙන යන වැඩපිළිවෙළක් ලෙස බවත් චෝදනා කළ හැක. දැනට ආණ්ඩුව හැඳුනුම්පත් සකස් කිරීමේ වැඩසටහන්, පුරවැසියන්ගේ දත්ත එකතු කොට ඒවා ඩිජිටල්කරණය කිරීමේ වැඩසටහන් ක්‍රියාත්මක කරමින් පවතී. දූරකථනවල ප්‍රමිතිය වාගේම දත්ත ඩිජිටල් කිරීමත් ඉතාමත් වැදගත්ය. එහෙත් ඒ සියලු කටයුතු කරන ආයතනවල විනිවිදභාවය පිළිබඳ විමලිසිමත් වීමත් වටී. එම වැඩසටහන්වල සැබෑ අරමුණ කුමක්දැයි අවධානය යොමු කිරීමත් වැදගත්ය.■
