සජිත්ට චාන්ස් එකක්
චොකා මල්ලි හෙවත් ප්රේමලාල් ජයසේකර තවමත් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රීවරයෙකු ලෙස දිවුරුම් දී නැත. ඒ අනුව තවමත් පාර්ලිමේන්තුව මන්ත්රීවරුන් 222ක් පමණක් දිවුරුම් දුන් ආයතනයකි. එජාපයේ මන්ත්රීධුරය හා අපේ ජනබල පක්ෂයේ මන්ත්රීධුරය පිළිබඳ ප්රශ්න තවම විසඳී නොමැත. මේ වෙලාවේ අධිකරණයේ තීන්දුවලට ඉහළින් කථානායකවරයා ලවා නියෝග නිකුත් කරන්නටත් උත්සාහ කරමින් ප්රේමලාල් ජයසේකර පාර්ලිමේන්තු ගෙන්වා ගන්නට උත්සාහ කරන්නේ හේතුවක් ඇතිවය. චොකා මල්ලි බැරි නම්, ඔහු වෙනුවට වෙනත් මන්ත්රීවරයෙක් පත්කර ගැනීමවත් කළ යුතුය. ආණ්ඩුව මේ තරම් දඟලා, නිල වශයෙන් සැලකුවොත් සති දෙකතුනක් ඇතුළේ අධිවේගයෙන් කෙටුම්පත් කර (සැබෑ කාරණය වන්නේ ඊටත් කලින් සිටම ව්යවස්ථා සංශෝධනය කෙටුම්පත් කිරීමයි) පාර්ලිමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරන සංශෝධනය චොකා මල්ලිගේ ආසනය හිස් වීම නිසා ගැස්සීමේ ඉඩක් ඇත.
කතාව මේකය. ආණ්ඩු පක්ෂයට ආණ්ඩුක්රම ව්යවස්ථා සංශෝධනය සම්මත කරගැනීමේ පුදුම හදිසියක් ඇත. අයවැයටත් කලින් සංශෝධනය ගේනවායැයි කීවේ ඒ නිසාය. එසේ කියන්නට හේතුවක් තිබේ. මැතිවරණය අහවර වූ විගස උද්යෝගය හා උනන්දුව තිබෙන පසුබිමක ගෙනෙන සංශෝධනයක් මිස, අනාගතයේදී ව්යවස්ථා සංශෝධනයක් ගෙන ඒම පහසු නැත. කළකිරීම් තව තවත් උග්ර වෙද්දී ශ්රීලනිපය වැනි කණ්ඩායම් ස්වාධීනව කටයුතු කරන්නට පටන්ගනු නිසැකය. විශේෂයෙන් පළාත් සභා මැතිවරණය පවත්වද්දී විවිධ පක්ෂවල කණ්ඩායම් තමන්ගේ ස්වාධීන අනන්යතාව පෙන්වන්න පටන්ගනී. ව්යවස්ථා සංශෝධනය කරනතුරු පළාත් සභා ගැනත් වචනයක් නොකියන්නේ ඒ නිසාය.
මෙතරම් හදිසියේ 20 වැනි සංශෝධනය ගෙන එන්නට උත්සාහ කළත්, දැන් ආණ්ඩුවට පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකක බලයක් නැත. ශ්රී ලංකා පොදුජන පෙරමුණ, ඩග්ලස් දේවානන්දාගේ ඊපීඩීපී පක්ෂය, පිල්ලෙයාන්ගේ පක්ෂය, ශ්රීලනිපයෙන් වෙනම පත් වූ මන්ත්රීවරයා, ඒ.එල්.ඒ. අතාවුල්ලාගේ පක්ෂය ආදි කණ්ඩායම්වල මන්ත්රීධුර එකතුවෙන් යාන්තමට ආණ්ඩුවට මන්ත්රීධුර 150ක් නිල වශයෙන් හිමිවිය. එහෙත් කථානායකවරයාට ඡන්දය ප්රකාශ කළ නොහැකි නිසා ඒ සංඛ්යාව 149ක් වෙයි. චොකා මල්ලි හෙවත් ප්රේමලාල් ජයසේකරගේ ප්රශ්නය නොවිසඳුණොත් ඒ සංඛ්යාව 148ට පහළ බසී. තුනෙන් දෙක සම්පූර්ණ කරගැනීම යනු නොපැමිණි මන්ත්රීවරුන්ද ඇතුළුව පාර්ලිමේන්තුවේ තුනෙන් දෙකකි. ඒ අනුව 150ක් ඕනෑමය.
විපක්ෂ නායක සජිත් ප්රේමදාස වැනි කෙනෙකුට තමන්ගේ හැකියාව පෙන්වන්නට මෙය අවස්ථාවක් කරගත හැකිය. තමන්ගේ මන්ත්රී කණ්ඩායමේ එක සාමාජිකයෙකුවත් ආණ්ඩුවට බාගන්නට ඉඩ නොදී කණ්ඩායමේ සාමූහිකත්වය ආරක්ෂා කරගැනීමත්, ආණ්ඩුවේ මන්ත්රීවරුන් දෙතුන්දෙනෙකු පාර්ලිමේන්තුවට එදිනට නොඑන තැනට වගබලාගැනීමත් සජිත්ට පෙන්විය හැකි විජ්ජාවය. බැලූ බැල්මට එය මහා විජ්ජාවක් නොවේ.
ආණ්ඩුව පැත්තේ සිටින, ආරම්භයේදීම කළකිරුණු මන්ත්රීවරු බොහෝය. එහෙත් ආණ්ඩුව පටන්ගත් විගස ආණ්ඩුවෙන් ඈත් වන්නට ඔවුන් සූදානම් නැත. අප සමගත් ඇතැම් මන්ත්රීවරුන් කතාබහ කර ඇත. ඔවුන්ට එක් පැත්තකින් ඇමතිකම් නොලැබීමේ අවුලය. අනෙක් පැත්තෙන් ලැබුණු ඇමතිකම් ප්රමාණවත් නොවීමේ අවුලය. විසිවැනි සංශෝධනයෙහි භයානකකම පිළිබඳ රටේ හොඳ සංවාදයක් නිර්මාණය කිරීමත්, ඒ අතරේ ආණ්ඩුව පැත්තේ කළකිරුණු මන්ත්රීවරුන් ඩැහැගැනීමත් කළ හැකිය.
රනිල්ගේ මාර ප්රජාතන්ත්රවාදය
එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ නායකත්වය බාරගැනීමට කැමති බව ප්රකාශ කළ, තමන් එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ සාමාජිකයෙකු බවද පෙන්වාදුන් කරු ජයසූරියට නායකත්වය නොදී සිටීමට එජාප කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩලය පෙර සතියේ තීන්දු කළ අතර, නායකත්වයට නාමයෝජනා ඉදිරිපත් කළ ඉතිරි පුද්ගලයන් අතරින් නායකයා තෝරා ගැනීමට එදිනම තීන්දු කර තිබුණි. කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩලය සැප්තැම්බර් මුල් සතියේ රැස් වී තීන්දුවක් ගැනීමට නියමිත විය.
එහෙත්, සැප්තැම්බර් මුල් සතියේ කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩලය රැස් නොවීය. ඒ වෙනුවට පක්ෂයේ කණ්ඩායම් කිහිපයක් එජාප නායකත්වය බාරගැනීමට තමන්ගේ නම ඉදිරිපත් කර ඇති රවී කරුණානායක, දයා ගමගේ, වජිර අබේවර්ධන වැනි අනෙකුත් පුද්ගලයන්ට තමන්ගේ නාමයෝජනා ඉවත් කරගන්නා ලෙසට බලපෑම් කරමින් සාකච්ඡා පවත්වා තිබුණි.
එසේ කළේ පක්ෂ නායකත්වය රුවන් විජයවර්ධන දෙසට තල්ලු කිරීමටය. රුවන් විජයවර්ධන යනු වත්මන් නායක රනිල් වික්රමසිංහගේ සමීප ඥාතියෙකි. කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩල රැස්වීම කල් යන්නේ පක්ෂ නායකත්වය සඳහා සුදුස්සෙකු තෝරාගැනීම සඳහා ඒකමතික අනුමැතියක් ලබාගැනීමට බව එජාපයේ අය කියති. ඒ අනුව අන්තිමේ රුවන් විජයවර්ධනගේ දෙසට පූර්ව එකඟතාවක් හදාගෙන, කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩලය නාමිකව එයට අනුමැතිය ලබාදීමේ බලාපොරොත්තුවක් ඇත. ‘හැමෝම රුවන්ට කැමතියි. ඔයාත් කැමති වෙන්න.’ කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩල රැස්වීමට පැමිණෙන්න කලින් හැම සාමාජිකයාටම තනි තනිව ප්රකාශ කිරීම අරමුණය.
එය ‘මාර ප්රජාතන්ත්රවාදයක්’ නේදැයි කෙනෙකු විමසිය හැකිය. කෘත්යාධිකාරී මණ්ඩලයේ සියලුදෙනා රැස්ව, තමන්ගේ ස්වාධීන මතය ප්රකාශ කොට ඡන්දයකින් අවසන් අනුමැතියක් නොකරන්නේ ඇයිදැයි විමසිය හැකිය. එහෙත් ඒවා එක්සත් ජාතික පක්ෂයේ අභ්යන්තර ප්රජාතන්ත්රවාදයට අදාල තර්ක නොවේ.
කරු ජයසූරිය වැනි නායකයන් පමණක් නොව, තවත් නායකයන් ගණනාවක් නායකත්වය සඳහා ඉල්ලුම් කළත් ඔවුන්ගේ ඉල්ලීම හෑල්ලු කර තිබුණි.
එක්සත් ජාතික පක්ෂ නායකත්වය මීට පෙර ඉල්ලා සිටි අකිල විරාජ් කාරියවසම්ට නායකත්වය නොදෙන තැනට මතය හැදුවේ මුල් වටයේදීමය. අකිල විරාජ් මහලේකම්වරයා ලෙස අසාර්ථක බවත්, පක්ෂය දුර්වල වූ බවත් කියා තිබුණි. අභ්යන්තර ප්රජාතන්ත්රවාදය දුර්වල කොට පක්ෂයෙන් පිරිසකට වෙන්වෙන්නට සිදුවන තැනට පක්ෂ නායකයා කටයුතු කරද්දී පක්ෂය ශක්තිමත් කරනු පිණිස අකිල විරාජ් කාරියවසම් මොන විජ්ජාවක් කරන්නදැයි පැහැදිලි කර තිබුණේ නැත.
අකිල විරාජ් කාරියවසම් සාපේක්ෂව අනාගතවාදී, දියුණු අදහස් ඇති තරුණ නායකයෙකි. ඔහු ඍජුව මතයක් ප්රකාශ කරන්නටත් පැකිලෙන්නේ නැති බව දේශපාලන වාර්තාකරුගේ අත්දැකීමය. අකිල විරාජ් කාරියවසම්ගේ අදහස් ප්රකාශ කිරීම් සීමා කළ අවස්ථාද තිබුණි. මීට පෙර වතාවක් එක්තරා පුවත්පතක පළ වූ අකිල විරාජ් කාරියවසම්ගේ සම්මුඛ සාකච්ඡාවකදී ඔහු දක්වා තිබුණු ඉදිරිගාමී දියුණු අදහස් බහුතරය කැමති නැති අදහස් බව කියමින් නායකත්වයෙන් විවේචන එල්ල වී තිබුණි. පසුගිය දිනවල අකිල විරාජ් කාරිවසම්ගෙන් නායකත්ව ප්රශ්නය ගැන විමසූ අවස්ථාවලදීද ඔහු කියා තිබුණේ මාධ්යවලට ඒ ගැන කතා කිරීම තහනම් කර ඇති බවය. ඔහුට ඒ තහනම බලපෑවත්, වෙනත් නායකයන් නායකත්ව ප්රශ්නය ගැන අදහස් දැක්වීම් කර තිබුණි. මෙලෙස විවිධ පුද්ගලයන්ගේ අදහස් දැක්වීම් සහ ඉල්ලීම්වලට සීමා පනවා, තවත් අයගේ මතයට ඇහුම්කන් නොදී නායකයා තෝරාගැනීම දියුණු ප්රජාතන්ත්රවාදී ලක්ෂණයක් නොවන බව අමුතුවෙන් විස්තර කළ යුතු නැත.
ලංකාගම මන්ත්රීට වෙච්ච හදිය
ලංකාගමට ගිය ගම්වැසියන් සමග ජනාධිපතිවරයා සුහදව කතාකරන අයුරු දක්නට ලැබුණි. ඒ දුටු විට ජනතාව අතරට ගොස් දුක සැප විමසන ජනාධිපතිවරයෙකු ලෙස ඔහු ගැන ජනතාව කල්පනා කරනවා විය හැකිය. එහෙත් ඒ ජනතාව හා ජනාධිපතිවරයා අතට වැටක් ඉදිකර තිබීමෙනුත්, සියලු දේවල් ජනාධිපති මාධ්ය අංශයෙන් වීඩියෝ කිරීමෙනුත් කිව හැක්කේ එය පිටපතකට සිදුකළ නාට්යයක් බවය. ජනතාව ජනතාව අතරට ගිය බව පෙනුණත් ජනාධිපතිවරයා මුණගැසෙන්නට එන්නේ කවුද යන්නත් කලින් තීන්දු කර තිබුණි. ප්රදේශයේ මන්ත්රීවරුන්ටත් කලින්ම ජනාධිපතිවරයා එන බව කියා තිබුණි.
අමුතුවෙන් විස්තර කරන්න ඕනෑ නැත. එවැනි ගමන් සැලසුමකට කරන දේවල්ය. කොටින්ම ජනාධිපතිවරයා හෙළිකොප්ටරයෙන් ලංකාගමට ගිය පසු, ලංකාගම සිට මාර්ගය දිගේ එන්නට රාජ්ය අමාත්ය මොහාන් ප්රියදර්ශනගේ ජීප් රථයත් කලින් සූදානම් කොට ලංකාගමට යවා තිබුණි. ආරක්ෂක අංශ යොදා ජනාධිපතිවරයා මුණගැසෙන්නේ කවුද, මුණනොගැසෙන්නේ කවුද යන්න කලින්ම තීරණය කර තිබුණි. ඒ නිසා ජනාධිපතිවරයා මුණගැසුණු විට කතාකරන්නට යොදා තිබුණේත් කලින් සැලසුම් කළ පුද්ගලයන් මිස, සැබෑ ජනතා අදහස් විමසීමක් කළේ නැත.
ජනාධිපතිතුමා ආවාම වැස්ස වැහැපු බව, රාජපක්ෂ පරම්පරාවටම මේක අල්ලලා මඩ ගැසූ බව, පරිසරවේදීන් එක්ක රට හදන්න බැරි බව කීවේ එලෙස කලින් සැලසුම් කර මග දෙපස තැබූ පුද්ගලයන්ය. ඇතැම්විට කතාකරන දේවල් පවා කලින්ම සැලසුම් කර තිබුණා විය හැකිය.
ඒ බව අපූරුවට තහවුරු වෙන්නේ නෙළුව ප්රාදේශීය සභාවේ උප සභාපතිවරයාටත් ජනාධිපතිවරයා ළඟට යන්නට ආරක්ෂක අංශවලට ඉඩ නොදුන් බව දිවයින පුවත්පතේ වාර්තාවක සඳහන් කර තිබීමය. ‘බලන්න ඇමතිතුමා, මම ලංකාගම කොට්ඨාසයේ මන්ත්රී. ප්රාදේශීය සභාවේ උපසභාපති. නමුත් මට ආරක්ෂක අංශ ජනාධිපතිතුමා සිටි ස්ථානයට යන්න දුන්නේ නැහැ.’ ඔහු රාජ්ය අමාත්ය මොහාන් ප්රියදර්ශනට කීවේයැයි එම වාර්තාවේ සඳහන් විය.
කැබිනට් තහනම්
කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීම පැවැත්වුවේ සැප්තැම්බර් 02 දා හවස්වරුවේය. හැන්දෑවේ හයහමාර පසුවෙන තුරු වාගේ කැබිනට් මණ්ඩල රැස්වීම පවත්වනු ලැබීය. ආරංචි හැටියට ඉදිරිපත් කළ විසිවැනි සංශෝධන යෝජනාව ගැන දීර්ඝව සාකච්ඡා කර තිබුණි.
‘කැබිනට් මණ්ඩලයේ වෙච්ච කිසිදෙයක් මාධ්යවලට කියන්න එපා කීවා.’ මේ අනිද්දා සමග අදහස් දැක්වූ, සාමාන්යයෙන් අප සමග විවෘතව කතාකරන ඇමතිවරුන් කිහිපදෙනෙකු කී දෙයකි.
‘කැබිනට් මණ්ඩලයේ සිද්ධවෙන දේවල් ගැන කතා කරන්න පුළුවන් කැබිනට් මාධ්ය ප්රකාශකවරුන් දෙදෙනාට සහ ආණ්ඩුවේ ප්රකාශකට විතරයි.’ ඒ අය පැහැදිලි කළේ එලෙසය. අනිද්දා සමඟ කතාබහ කරන ඇතැම් ඇමතිවරුන්ට නම් දැඩි තහනමක් පැනවී ඇති සෙයකි. ඒ මීට පෙරත් ඔවුන් පුවත්පත්වලට වැදගත් කරුණු හෙළි කර ඇති නිසාය.
කැබිනට් මණ්ඩලයේ සිදුවෙන දේවල් එක් එක් ඇමතිවරුන් එක් එක් ආකාරයට පිටතට ප්රකාශ කිරීම සුදුසු නැති බව නම් ඇත්තය. එහෙත් දේශපාලනය සජීවී වන්නේ විනිවිදභාවය නිසාය. රටේ ආරක්ෂාවට බලපාන කරුණක් නම් පිටට නොකියන ලෙස දැඩි විනයක් රැකීම යහපත්ය. අනෙක කැබිනට් මාධ්ය ප්රකාශකවරුන් කැබිනට් මණ්ඩලයේ තීන්දු තීරණ විවෘතව, සංක්ෂිප්තව රටට කියනවානම් එම සීමාවල ප්රශ්නයක් නැත. ගැටලුව වන්නේ ලංකාවේ කැබිනට් මණ්ඩලය රටට කියන්නේ රට දැනගත යුතුයැයි සිතන කරුණු පමණි. ඇතැම් දැවැන්ත ව්යාපෘති මෙන්ම 20 වැනි සංශෝධනය වැනි රටේ සියලු පුරවැසියන්ට බලපාන රටේ මූලික නීතිය පිළිබඳ කරුණු ගැන පවා කතා නොකර හැංගීම යහපත් නැත. කැබිනට් මණ්ඩලයේ සාමාජිකයන් ඉන්නේ ඔළුව වනන්නට පමණද?
තමිල් අරසු ලේකම්
දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ ප්රධානම පක්ෂය වන ඉලංකෙයි තමිල් අරසු පක්ෂයේ මධ්යම කාරක සභා රැස්වීම පසුගිය සතියේ පවත්වා තිබුණි. ඉලංකෙයි තමිල් අරසු නායකයා මාවෙයි සේනාධිරාජාය. ඔහුගේ ප්රධානත්වයෙන්, දෙමළ ජාතික සන්ධානයේ නායක ආර්. සම්බන්ධන්ගේද සහභාගිත්වයෙන් එම රැස්වීම් පවත්වා තිබුණි. ඒ 2020 වර්ෂයේ පළවැනි වතාවට එම පක්ෂයේ මධ්යම කාරක සභාව රැස් වූ අවස්ථාවය. දෙමළ ජාතික සන්ධානය ලෙස සාමූහිකව කටයුතු කරන නිසා ඔවුන් වැඩිපුර රැස්වන්නේ දෙමළ ජාතික සන්ධානය ලෙසය. කොවිඞ්-19 වසංගතයත් නිසා 2020 දී ඉලංකෙයි තමිල් අරසු පක්ෂයට එක්රැස්වෙන්නට අවස්ථාවක් ලැබී නොතිබුණි.
එම රැස්වීමේදී ඔවුන් වැඩිපුර සාකච්ඡා කර තිබුණේ මැතිවරණයේදී දෙමළ ජාතික සන්ධානය දුර්වල වීම ගැනය. ඊට අමතරව පක්ෂයට එල්ල වී තිබුණු චෝදනා ගැනත් සාකච්ඡා කර තිබුණි. ඒ අතර ඉලංකෙයි තමිල් අරසු පක්ෂ ලේකම්වරයාව සිටි කේ. තුරෙයිසිංහම්ගේ ඉවත්වීම ගැනත් සාකච්ඡා කර තිබුණි. ඔහු ඉවත් වූ නිසා, ඒ වෙනුවට වෙනත් ලේකම්වරයෙකු පත්කිරීම පිළිබඳ සාකච්ඡා කර තිබුණු අතර අවසානයේ අම්පාර දිස්ත්රික්කයේ මන්ත්රී තවරාසා කලෙයිඅරසන් පත් කිරීමට තීරණය කර තිබේ.
දෙමළ ජාතික සන්ධානය පක්ෂ කිහිපයක් එක් වූ සන්ධානයක් වුව, එය මැතිවරණවලට ඉදිරිපත් වන්නේ ඉලංකෙයි තමිල් අරසු පක්ෂය යටතේය. ඒ අනුව දෙමළ ජාතික සන්ධානයයේ මහලේකම් එම්.ඒ. සුමන්තිරන්ට සාපේක්ෂව ඉලංකෙයි තමිල් අරසු පක්ෂයේ ලේකම්වරයාට තීරක බලයක් හිමිවේ. එය උතුරේ නායකයන් අතර වැදගත්ම තනතුරකි.■