අභිනව පාර්ලිමේන්තුවේ සැසිවාරය ආරම්භක අවස්ථාවේදී ජනාධිපතිවරයා කළ කතාවේ වැදගත් කොටසක් ‘එක රටක් – එක නීතියක්‘ යන්නට වෙන් විය. ජනාධිපතිවරයා පමණක් නොව, ආණ්ඩුවේ අනෙකුත් නායකයන්ද, නො-නායකයන්ද ‘එක රටක්-එක නීතියක්’ යන්න දැන් කාලයක සිට මතුරන සූත්රයක් වී තිබේ.
එහෙත් එක රටක්- එක නීතියක් ගැන නිතර දෙවේලේ මතුරන අලුත් ආණ්ඩුවෙන් සිදු නොවන දෙයද වී ඇත්තේ, එක රටක් තුළ එක නීතියක් ක්රියාත්මක නොවීමයි. ඒ බව අලුත් ජනාධිපතිවරයාගේ මාස නවයක පමණ පාලන කාලය තුළ ඉතාමත් පැහැදිලි වී තිබේ.
රටේ අපරාධ නීතිය, සිවිල් නීතිය හැම දෙනාටම පොදුය. අහවල් පුද්ගලයාගේ තරාතිරම අනුව, පාක්ෂික-විපාක්ෂිකභාවය අනුව රටේ පොදු නීතිය වෙනස් අන්දමින් ක්රියාවේ යෙදෙන්නට නොහැකිය. එහෙත් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ පාලනය තුළ එය සිදුවීද?
යුද හමුදාවේ හිටපු සාජන් සුනිල් රත්නායක, දරුවන් ඇතුළු දෙමළ අවතැන්වූවන් අට දෙනකුගේ බෙල්ල කපා මරාදැමීමේ බිහිසුණු අපරාධයකට මහාධිකරණය ඉදිරියේ වැරදිකරු වී මරණ දඬුවමට නියම වී සිටි නමුත්, ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපතිවරයාගෙන් සමාවක් ලැබ නිදහස් ජීවිතයට පිවිසෙන්නට වාසනාව ලැබීය.
බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුවේ සංඛ්යා ලේඛනවලට අනුව මරණ දඬුවම් ලැබ 2019 වන විට බන්ධනාගාරගතව සිටි සංඛ්යාව 144කි. ඒ සියලු දෙනා අතරින් සුනිල් රත්නායකට පමණක් ජනාධිපති සමාව ලැබුණේ ඇයි? තමා බලයට ආ විගස ‘සිරගත කොට සිටින රණවිරුවන් නිදහස් කරන බව’ට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ජනාධිපති අපේක්ෂකයා මැතිවරණ වේදිකාවේදී දුන් පොරොන්දුව නිසාය. ‘එක රටක්-එක නීතියක්’ නම් අඩු ගණනේ සුනිල් රත්නායක සමග අනෙක් 143 දෙනාටද සමානව ජනාධිපති සමාව ලැබෙන්නට නියමිතව තිබුණේය. එහෙත්, එක රටක් තුළ එක නීතියක් ක්රියාත්මක නොවුණි. ඒ දේශපාලන හේතු නිසාය.
කොවිඞ් 19 වසංගතය ලංකාවේ පැතිරීම ගැන ඉහළ අවදානමක් තිබුණු කාලයේදී සිදුවූ ආරුමුගම් තොන්ඩමාන් මහතාගේ අවමංගල්යයේදී රටේ අනෙක් සාමාන්ය මිනිසුන්ගේ මළගෙවල් වෙනුවෙන් දැඩි ලෙස ක්රියාත්මක වූ සෞඛ්යාරක්ෂක නීති ක්රියාත්මක නොවුණි.
මැයි 18 වැනිදා පාර්ලිමේන්තුව ආශ්රිත රණවිරු ස්මරණ පරිශ්රයේ පැවැති රණවිරු සමරුවට ජනාධිපතිවරයා ද ඇතුළු ආණ්ඩුවේ ඉහළ අය සහභාගි වුණේ සෞඛ්යාරක්ෂන නීති නොසලකමිනි. ඔවුන් ක්රියාවෙන්ම රටට පෙන්වූයේ තමන්ට රටේ සාමාන්ය නීති අදාළ නොවන බවයි.
ඉන්පසු එළැඹි මහමැතිවරණ සමයේදී ආණ්ඩුවේ ඉහළ නායකකාරකාදීන් ඇතුළු දේශපාලන නායකයන් හැසිරුණේද ඊට නොදෙවැනි ආකාරයෙනි.
පුරාවිද්යා වටිනාකමක් ඇතැයි කියන කුරුණෑගල ගොඩනැගිල්ලක් බිමට සමතලා කිරීමට වගකිව යුතුයැයි කියන කුරුණෑගල නගරාධිපතිවරයා සම්බන්ධයෙන් නීතිය ක්රියාත්මක වූ ආකාරයද රටම දනියි. ජනාධිපතිවරයාත්, අගමැතිවරයාත් ජොන්ස්ටන් ප්රනාන්දු ඇමතිවරයාත් එම අපරාධය සම්බන්ධයෙන් කී දේ, රටේ නීතියේ පාලනය සම්බන්ධයෙන් උනන්දු වන මිනිසුන් තුළ ඇති කළ හැඟීම අලුතෙන් කිවයුතු නැත. මේ වන විට, නගරාධිපතිවරයා අත්අඩංගුවට නොගත යුතුයැ’යි අභියාචනාධිකරණය වාරණ නියෝගයක්ද පනවා තිබේ.
පසුගිය කාලය පුරාම, අපරාධවලට වගකිව යුතු යැයි සැකකෙරෙන පුද්ගලයන් ඉහළ අධිකරණ ඉදිරියට ගොස් තමන් අත්අඩංගුවට ගැනීමෙන් වළක්වන හෝ තමන්ට එරෙහිව පවත්වන විමර්ශන අත්හිටුවන ලෙස හෝ නියෝග ලබාගැනීම දෛනික විලාසිතාවක් බවට පත්විය. ඒ නිසා, ඒ සමහර අපරාධ සම්බන්ධයෙන් අධිකරණ ඉදිරියේ පැවැත්වෙන නඩු විභාග පවා තාවකාලිකව අත්හිටුවන්නට සිදුවී තිබේ. මෙලෙස වාරණ නියෝග ලබාගත් බොහෝ අය ආණ්ඩුවේ හෝ ආණ්ඩුවට සම්බන්ධ අය බව අලුතෙන් කිව යුතු නැත.
ඉහත හැම සිදුවීමකින්ම පෙනෙන්නේ රටේ සැමට සමාන විය යුතු අපරාධ නීතිය පවා, ආණ්ඩුවේ හා ආණ්ඩුවට ගැති අය වෙනුවෙන් අවශ්ය පරිදි වෙනස් කරන්නට කටයුතු සිදුවී ඇති බවය. ජනාධිපතිවරයා පාර්ලිමේන්තුවේදී ‘එක රටක්-එක නීතියක්’ යැයි කිව්වේ, තමන්ගේ පාලන කාලය තුළදී මෙලෙස සිදුවී ඇති, නීතිය එකිනෙකාට වෙනස් ලෙස භාවිත කිරීමේ නරක පුරුද්ද අතහැර දමා, තමන්ගේ වුණත්, විරුද්ධ පැත්තේ වුණත් හැම දෙනාටම නීතිය එක සමාන ලෙස ක්රියාත්මක කිරීමේ අදහසකින් නොවන බව පැහැදිලිය.
ඒ අනුව, තමන් නීතිය සමාන ලෙස ක්රියාත්මක නොකරමින්ම ‘එක රටක්-එක නීතියක්‘ යැයි නැවත නැවත කීමේ අරමුණ වෙනත් එකකි. එය එල්ල වී ඇත්තේ මුසල්මානුවන්ගේ සමාජය වෙතය.
2018 පාස්කු ඉරිදා ප්රහාරයෙන් පසු, මුස්ලිම් ජනතාව මුල්ලට තල්ලු කර ඔවුන් කොන්කිරීමේ හා පීඩනයට පත්කිරීමේ දැනුවත් වෑයමක් හැම පැත්තෙන්ම ක්රියාත්මක විය. සාමාන්ය මිනිසුන් මුස්ලිමුන්ට ඍජුවම විවිධ පීඩා කරද්දී, සමාජයේ දැනුවත් පිරිස අතරින් ඒ පීඩනය ආවේ වෙනත් වේශයකිනි. එනම්, මේ ලද අවස්ථාව ප්රයෝජනයට ගෙන, මුස්ලිම් නීතිය වෙනස් කළ යුතුයැයි කියන වේශයෙනි. මුස්ලිම් දේශපාලන නායකයන්ද, තමන් ඒ මොහොතේ මුහුණ දී සිටි සමාජ පීඩනය තුනී කර ගැනීමටදෝ ඒ ක්රියාවලියේ පෙරමුණ ගෙන කටයුතු කරන තත්වයක් තිබුණි. උදාහරණයක් හැටියට, මුස්ලිම් විවාහයකදී මනාලියගේ වයස ඉහළ දැමීමට නීතිය සංශෝධනය කළ යුතුයැයි කෙටුම්පත්ද සැකසිණි. එහෙත්, පාස්කු ප්රහාරය හා මුස්ලිම් දැරියන් අඩු වයසින් විවාහ වීම අතර කිසිම සම්බන්ධයක් නොතිබිණි. සිදුවූයේ පාස්කු ප්රහාරයෙන් පසු මුස්ලිමුන්ට එරෙහිව ආ පීඩනය තුළ එක ගලෙන් කුරුල්ලන් දෙදනෙකු මරා ගැනීමට උත්සාහ කිරීමය. ‘එක රටක්-එක නීතියක්’ යන්න ඉස්මත්තට එන්නේ ඒ සිදුවීම් ඇතුළත් පලාස්කු ප්රහාරයේ අතුරු ඵලයක් ලෙසය. එය පැහැදිලිවම මුසල්මානු විරෝධී යෙදුමකි.
ඒ සූත්රය මතුරන්නන් ඉන් හරියටම අඟවන්නේ, රටේ එක නීතියක් තිබිය යුතුය යන්නට වඩා, මුස්ලිම් නීිතිය මෙරටේ අවසන් විය යුතු යන්නයි.
පාර්ලිමේන්තු මන්ත්රී මුජිබර් රහුමාන් පසුගිය සතියේ මාධ්ය සාකච්ඡාවකදී පෙන්වා දුන් පරිදි, අපරාධ නීතියත්, සිවිල් නීතියත් රටේ හැම දෙනාටම බලපාන සමාන නීතිය. එහෙත්, ඒ පොදු නීතියට යටත් නොවන, ඒ ඒ ජනවර්ගවලට හෝ ප්රදේශවලට අදාළ සීමිත කාරණාවලට පමණක් යෙදෙන නීති කොටසක්ද වෙයි. ඒවා පෞද්ගලික නීති ලෙස සැලකෙන අතර, විවාහය, දේපළ, අනුප්රාප්තිය වැනි වාර්ගික අනන්යතාවන්ට අදාළ කාරණා ඒවායින් නියාමනය කෙරෙයි.
උඩරට නීතිය උඩරට සිංහලයන්ට පමණක් බලපාන පෞද්ගලික නීතියකි. එහෙත් ඒ නීතිය වෙනස් කර රටේ සාමාන්ය නීතිය උඩරට සිංහලයන්ටද අදාළ කරන්නට මේ ආණ්ඩුවේ නායකයන් ක්රියාත්මක නොවන බවට කැට තැබිය හැකිය. එවිට විරෝධය එල්ල වන්නේ බුද්ධ ශාසනයේ මහානායක හිමිවරුන්ගේ සිටම බැවිනි. ජනාධිපතිවරයා පවත්වාගෙන යන මහානායක භික්ෂු උපදේශක මණ්ඩලයේදී පවා ඒ විරෝධය නැගෙන්නට පිළිවන.
ඒ නිසා මේ ‘එක රටක්- එක නීතියක්’ යෙදුම භාවිත වන්නේ කුමක් සඳහා දැයි පැහැදිලි කරගත හැකිය. එය මේ ආණ්ඩුව බලයට ඒම සඳහා රටේ දැනුවත්ව වගාකරන ලද මුස්ලිම් විරෝධයේම ප්රකාශනයකි.■
■ අරුණ ජයවර්ධන
