අපරාධකරුවන් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වූ බවට චෝදනා ලබා මාධ්යවේදියෙකු අත්අඩංගුවට ගෙන ඇත. ඒ සිදුවීම ඇතුළු මාධ්යවේදීන්ට චෝදනා එල්ලවෙන ආකාරයේ සිදුවීම් ගණනාවක් නිසා මාධ්යවේදීන්ගේ වෘත්තීයභාවය පිළිබඳ කතාකරන්නට සිදුවී තිබේ.
ලෝකයේ ඕනෑම තැනක මාධ්යවේදීන්ට ඕනෑම පුද්ගලයෙකු සමඟ වෘත්තීයමය ලෙස ගනුදෙනු කිරීමේ හැකියාව ඇත. නීතිය උල්ලංඝනය නොකර සැඟව සිටින රාජ්ය විරෝධියෙකු ලෙස හංවඩු ගැසූ කැරලිකාරයෙකු සමඟ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක් කිරීමට පවා මාධ්යවේදියෙකුට සිදුවිය හැකිය. පාතාල නායකයන්, ජාවාරම්කරුවන් පිළිබඳ ලිපියක් ලිවීමට ඒ ඒ අය සමඟ කතාබහ කරන්නට මාධ්යවේදියෙකුට සිදුවිය හැකිය. අනෙක් පැත්තෙන් හමුදාව, පොලීසිය වැනි ආරක්ෂක අංශවල සාමාජිකයන් සමඟ කතාබහ කරන්නටත් මාධ්යවේදීන්ට සිදුවේ.
එහෙත් එවැනි පුද්ගලයන් සමඟ සම්බන්ධතා පැවැත්වීමේදී මාධ්යවේදියෙකු උපරිමයෙන් වෘත්තීයභාවය ආරක්ෂා කරගත යුතුය. අපරාධවලට අනවශ්ය ලෙස සම්බ්න්ධවීමෙන් වැළකීම ඔහුගේ වගකීමකි. ආරක්ෂක අංශ පුද්ගල අයිතිවාසිකම් මර්දනය කරමින් කරන ක්රියාවලට උත්තේජක සැපයීමෙන් වැළකීමත්, අපරාධකරුවන්ගේ අපරාධවලට උඩගෙඩි නොදීමත් මාධ්යවේදීන්ගේ වගකීමකි. එහෙත් දැන් ප්රධාන මාධ්ය ආයතන කිහිපයකම මාධ්යවේදීන් එක් එක් අපරාධ කල්ලි, ආරක්ෂක අංශවල සිටින එකිනෙකාට විරුද්ධ කණ්ඩායම්වල ඉත්තන් වී සිටින බව බරපතළ චෝදනාවක් ලෙස නැගී ඇත. ප්රධාන මාධ්ය ආයතනවල අපරාධ පිළිබඳ වාර්තා කරන මාධ්යවේදීන් එකිනෙකාගේ මුහුණු නොබලන බව, එකිනෙකාට විරුද්ධව පුවත්පත්වල ප්රවෘත්ති සහ ලිපි ලියන බව එවැනි මාධ්ය ආයතනවල සිටින මාධ්යවේදීහු කියති. පසුගිය කාලසීමාවෙහි පොලීසිය එවැනි කාරණා ගැන පරීක්ෂණ සිදුකර ඇති බවත් ඉහළ පොලිස් නිලධාරීන් කියා ඇත. මෙම චෝදනා සැබෑ ඒවා වුණත්, ව්යාජ චෝදනා වුණත් මාධ්යවේදීන් දෙසට පොලීසිය හැරී සිටින බව නම් පැහැදිලිය.
අංගොඩ ලොක්කා
ඉන්දියාවේ කොයිම්බතූර්වලදී විෂ ශරීරගත වීමකින් අංගොඩ ලොක්කා මියගිය ගොස් ඇති බව සඳහන් කරමින් ජුලි මාසයේදී පුවත්පත් කිහිපයක ප්රධාන පුවත් පළ වී තිබුණි. එහෙත්, පොලීසිය පසුව කීවේ ඒ ප්රවෘත්තිවල සඳහන් ආකාරයට අංගොඩ ලොක්කා හෙවත් මද්දුමගේ ලසන්ත චන්දන පෙරේරා ඝාතනයට ලක්ව සිටින බව තහවුරු වී නොමැති බවය. පොලීසියේ ප්රධානියෙකු ලියුම්කාරිය සමඟ කීවේ අංගොඩ ලොක්කා නම් පාතාල නායකයා අනන්යතාව සඟවාගෙන ලංකාවට පැමිණීමේ අරමුණෙන් සිතාමතා මෙවැනි පුවතක් ප්රචාරය කළාද යන්න සැක සහිත බවය. ඔහු වැඩිදුරටත් ප්රකාශ කළ අලුත්ම සහ බරපතළම කාරණය වන්නේ එලෙස පුවත් වාර්තා කළ මාධ්යවේදීන් කිහිපදෙනෙකු පිළිබඳ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව විමර්ශනයක් ආරම්භ කර ඇති බවය.
ඉන්දියාවේදී ඝාතනය වූයේ, අංගොඩ ලොක්කා හෙවත් මද්දුමගේ ලසන්ත චන්දන පෙරේරාද යන්න ආරක්ෂක අංශ දැනගැනීමට පෙර ලංකාවේ මාධ්යවේදීන්ට ඉන්දියාවේ කොයිම්බතූර්වලින් මේ ආකාරයේ තොරතුරු ලබා දෙන්නේ කවුරුන්දැයි පොලීසියට සැක පහළ වීම අරුමයක් නොවේ.
මාධ්ය වාර්තා කළ ආකාරයට අංගොඩ ලොක්කා ඉන්දියාවේ ඝාතනය වී ඇත්නම් එය එක්කෝ ඉන්දීය මාධ්යවල වාර්තා විය යුතුය. නැතිනම් රාජ්යතාන්ත්රික වශයෙන් ලංකාවට නිල වශයෙන් දැනුම් දී තිබිය යුතුය. පුදුම වීමට කාරණයක් වන්නේ ලංකාවේ මාධ්යවල පොල්ගෙඩි අකුරින් මෙම ප්රවෘත්තිය වාර්තා කිරීමෙන් අනතුරුව ශ්රී ලංකා පොලිසිය ඒ පිළිබඳ සෙවීම පටන් ගැනීමය.
ප්රවෘත්තිවල සඳහන් කර තිබුණු ආකාරයට අංගොඩ ලොක්කා මරා දමා ඇති බවට තොරතුරු මෙරටට ලැබී ඇත්තේ ඔහුගේ සමීපතමයකුව සිට වෙන්වූ ලඩියා නම් පාතාල සාමාජිකයා හරහාය. කළුතර බන්ධනාගාර බස් රථයට වෙඩි තැබීමේ සිදුවීමට අංගොඩ ලොක්කා සැලසුම් කර ඇත්තේ ලඩියා සමඟ බව ඒ වාර්තාවල සඳහන්ය. සමයං ඝාතනය කිරීමෙන් පසු මොවුන් දෙදෙනාම ඉන්දියාව බලා පලා යන අතර එහි සිට ව්යාජ පාස්පෝට් මඟින් ඩුබායි බලා යාමට තැත් කරද්දී ඉන්දියානු පොලිසිය දෙදෙනාම අත්අඩංගුවට ගෙන ඇති බවත් පසුව ඇතිවූ හිත් අමනාපයක් මත ලඩියා, අංගොඩ ලොක්කාගෙන් වෙන්වී සිට ඇති බවත් මාධ්ය වාර්තා කර තිබුණි. මෙලෙස පාතාලය පිළිබඳ තොරතුරු වාර්තා කිරීම ගැටලුවක් නැතත්, පාතාල නායකයෙකුගේ මරණයක් වාර්තා කරන්නේ නම් පොලීසිය ඇතුළු පිළිගත හැකි මූලාශ්ර නැතිව එය වාර්තා කිරීම සුදුසු නොවේ. දැන් එම වාර්තා පිළිබඳ පොලීසිය පරීක්ෂණ කරන්නේ නම්, එයට එරෙහි වීමේ හැකියාවද සීමා වේ. මන්ද, මෙම සිදුවීම අපරාධයක් පිළිබඳ වාර්තා කිරීමක් බැවිනි. අපරාධය පිළිබඳ පොලීසියත් නොදන්නා දේ, මාධ්ය වාර්තා කරන්නේ නම් පොලීසිය මාධ්යවේදීන් ප්රශ්න කිරීමට එරෙහි වන්නේ කෙලෙසද?
අවි ගබඩාවේ චෝදනාව
ජුනි 29 වන දින හෝමාගම, පිටිපන ප්රදේශයේ ව්යාපාරික ස්ථානයක තිබී ගිනි අවි 12ක් පොලිස් විශේෂ කාර්ය බළකා නිලධාරීන් සොයා ගෙන තිබිණි. කොස්ගොඩ තාරකගේ ගෝලයකු වන පොට්ට කපිල මෙම ගිනි අවි ව්යාපාරික ස්ථානයේ සැඟවූ බවට පොලීස් මාධ්ය ප්රකාශක කාර්යාලය ප්රකාශ කර තිබේ.
අපරාධ කල්ලියක් සතුව පැවැති විශාලම ගිනි අවි තොගය මෙය බැවින්, මෙහි වැඩිදුර පරීක්ෂණ අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව වෙත ඉන්පසුව පවරා තිබුණි. ඉන්පසුව පොට්ට කපිල ලබා දී තිබුණු තොරතුරු මත තවත් ටී56 ගිනි අවි දෙකක් පොලිස් ගරාජයේ කොස්තාපල්වරයකු ළඟ සඟවා තිබියදී සොයා ගෙන තිබේ.
මෙතරම් ප්රමාණයක් ගිනි අවි මොවුන්ට ලැබුණේ කෙසේද යන්න අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තුමේන්තුවේ නිලධාරීන් ඉන්පසු විමර්ශනය කරන්නට ආරම්භ කර තිබුණි. එම විමර්ශනයේ ප්රතිඵයක් ලෙස පුද්ගලයෙකු පොලිස් භාරයට ගෙන තිබුණි.
යුද හමුදා සෙබළුන් පිරිසක් ටී56 මෙන්ම ටී81 වර්ගයේ ගිනි අවි 100ක් හෝ ඊට ආසන්න සංඛ්යාවක් මින්නේරිය කඳවුරේ අවි ගබඩාවෙන් අතුරුදහන් කර එම අවි අපරාධකරුවන්ට අලෙවි කර ඇති බව පරීක්ෂණවලින් හෙළි වී ඇති අතර එලෙස පිටමං කළ ගිනි අවි අතුරින් ගිනි අවි 30ක් කොස්ගොඩ තාරක මිලදී ගෙන ඇතැයි පොලීසිය පවසයි.
හමුදා නිලධාරීන් කිහිපදෙනෙකුගෙන් ලබාගත් ගිනි අවි 30කට ආසන්න සංඛ්යාවක් මාතලේ සිට කොළඹට ප්රවාහනය කිරීම සඳහා මාධ්යවේදියෙකුගේ සහාය ලබාගත් බව කොස්ගොඩ තාරක හෙළිකළේ යැයි, පොලීසිය පවසන්නේ එහි දිගුවක් ලෙසය. ප්රශ්න කිරීම්වලදී පවසා තිබුණු ආකාරයට එම කටයුත්ත සඳහා තමන් සම්බන්ධ වු බවත් එම ප්රවාහන ක්රියාවලිය සදහා පොට්ට කපිල පුද්ගලයෙකු තමන්ට සම්බන්ධ කර දුන් බව කොස්ගොඩ තාරක කියා ඇත.
සුදු පැහැති හයිරූෆ් වෑන් රථයක ‘මීඩියා’ යනුවෙන් පුවරුවක්ද ඉදිරිපස වීදුරුවේ අලවාගෙන ජනමාධ්යවේදියකු සමඟ තමන් කොළඹට ගිනි අවි ප්රවාහනය කළ බව ඔහු වැඩිදුර ප්රශ්න කිරීම්වලදී කියා ඇති කතාවය. වෑන් රථයේ ආසන යට ගිනි අවි සඟවා කොවිඞ් වසංගතය හේතුවෙන් ඇඳිරි නීතිය පනවා තිබුණු කාලයේ එම ගිනි අවි අවස්ථා කිහිපයකදී ගෙනා බවත්, පොලිස් මුරපොළවලදී වාහනය නැවැත්වූ විට මාධ්ය හැඳුනුම්පත භාවිත කොට පරීක්ෂාවකින් තොරව එම ස්ථානවලින් පිටව ගිය බවත් ඔහු පැවසීයැයි පොලිසිය වැඩිදුරටත් ප්රකාශ කර තිබේ.
මෙම පුද්ගලයා කළ ප්රකාශයෙන් පසුව ගිනිඅවි ගෙන ඒම සඳහා උපකාර කළ බව කියන මාධ්යවේදියාගේ දූරකථන ඇමතුම් පරික්ෂා කිරීමේදී ගිනි අවි ප්රවාහනය කළායැයි පවසන එම දිනයන්හි මාතලේ සිට කොළඔ දක්වා ගමන් කර ඇති බව කරුණු හෙළිදරව් කරගෙන තිබේ. අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව පවසන්නේ ගිනිඅවි ප්රවාහනය කිරීමෙන් පසු ඔහුගේ ගිණුමටරුපියල් ලක්ෂ දෙකක් බැරවී ඇති බවය.
ඒ අනුව අගෝස්තු 17 වැනිදා ගිනිඅවි ප්රවාහනයට ආධාර අනුබල දීමේ චෝදනා මත අත්අඩංගුවට ගෙන තිබුණේ ‘මව්බිම’ පුවත්පතේ මාධ්යවේදී ප්රසාද් අබේවික්රමය. ඔහු මීට පෙර රිවිර, දේශය, ජනයුගය යන පුවත්පත්වල සේවය කර ඇත.
අලුත්ම තත්වය වන්නේ එම පරීක්ෂණයෙහි ප්රතිඵල ලෙස අගෝස්තු 25 වන දින තවත් ටී56 ගිනි අවි 2ක්, පිස්තෝල 2ක් සහ හෙරොයින් කිලෝ 11ක් සොයාගෙන තිබීමය.
ඉහත කී මාධ්යවේදියාට එරෙහි චෝදනා තවම ඔප්පු වී නොමැත. ඔහුගේ සම්බන්ධය කුමක්දැයි තවම නොදැන ඔහු දඬුකඳේ ගැසීමට ඉක්මන් විය යුතු නැත. එහෙත් මෙම චෝදනා බරපතළ බව අමුතුවෙන් කිව යුතු නොවේ. මෙය එක් මාධ්යවේදියෙකුට නොව, මාධ්ය සමාජයටම කැළලක් බවත් පැහැදිලිය.
තවත් අය
භයානක කාරණය වන්නේ කොස්ගොඩ තාරක ඇතූළු පාතාල සාමාජිකයන් සමඟ ගනුදෙනු කළ තවත් මාධ්යවේදීන් දෙදෙනෙකු පිළිබඳ තොරතුරු අපරාධ පරීක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව කළ විමර්ශනයේදී හෙළිදරවී ඇතැයි පොලිසියේ ඉහළ නිලධාරියෙකු කී කතාවය. ඔවුන් ජාතික පුවත්පතක සේවය කරන අපරාධ තොරතුරු වාර්තා කරන මාධ්යවේදීන් බවත් පැවසෙයි. ඒ අනුව චෝදනාවල ඇත්ත නැත්ත කෙසේවෙතත්, මාධ්යවේදීන් ඉලක්ක කරගත් පොලිස් පරීක්ෂණ ඉදිරියටත් සිදුවනු ඇත.
එම මාධ්යවේදීන් විවිධ අවස්ථාවල පාතාල සාමාජිකයන්ගේ උපකාර ගෙන ඇති බවත්, යම් යම් අවස්ථාවලදී ඉහළ පොලිස් නිලධාරීන්ගේ උපකාර මත පරීක්ෂණ යට ගැසීමට උපකාර ගෙන ඇති බවත් පරීක්ෂණවලින් පසු චෝදනා ලෙස පවතින බව එම ඉහළ නිලධාරියා කීය.
මින් එක් අයෙකු වරක් වෙලේ සුදා බැලීම සඳහා බන්ධනාගාරය වෙත ගොස් ඇති බවට චෝදනා එල්ල වී ඇත. එම මාධ්යවේදියා සේවය කරන ජාතික පුවත්පතේ සතියකට වරක් පාතාලයට සම්බන්ධ පිටුවකට ආසන්න විශේෂාංගයක් ආරූඪ නාමයකින් ලියා පළ කර ඇති බවත්, එම විශේෂාංගවල එක් පාතාල කල්ලියකට එරෙහි කරුණු පමණක් ලියා ඇති බවත් චෝදනා ලෙස එල්ලවෙයි. ඒ අනුව පාතාල කල්ලි ගැටුම්වල පාර්ශ්වකරුවන් ලෙස එම මාධ්යවේදීන් වක්රව ක්රියාකර ඇති බව චෝදනාවය. මෙම මාධ්යවේදීන් පාතාල සාමාජිකයන්ගෙන් මුදල් ලබාගෙන ඇතිදැයි පරීක්ෂා කිරීමට බලාපොරොත්තු වන බවද ඉහත කරුණු අප වෙත ප්රකාශ කළ පොලිස් නිලධාරියා කීය.
අනුන්ගේ න්යායපත්ර
මීට පෙර භාරත ලක්ෂ්මන් ප්රේමචන්ද්ර ඝාතන නඩුවේදී ඇතැම් මාධ්යවේදීන් මුදල් ලබාගෙන එක් පාර්ශ්වයක කරුණු පමණක් වාර්තා කර ඇතැයි චෝදනාවක් එල්ල වී තිබුණි. ඉහත චෝදනා එල්ලවන්නේ එවැනි පසුබිමකය. මේ චෝදනා බරපතළය. එහෙත් ගැටලුව ඇත්තේ මෙම චෝදනා අවසානයේ මාධ්යවේදීන්ගේම නිදහසට එරෙහි අවියක් ලෙස එසවීමේ ඉඩක් ඇති බවය.
පසුගිය කාලසීමාවෙහි බන්ධනාගාර නිලධාරීන්ට එරෙහි කරුණු ගණනාවක් මාධ්යවලින් එළියට ආවේය. මත්ද්රව්ය නිවාරණ කාර්යාංශයට එරෙහි කරුණු රැසක් එළියට ආවේය. ඒ කරුණු අවසානයේදී බන්ධනාගාරවල ආරක්ෂාවට පොලිස් විශේෂ කාර්ය බලකායේ සාමාජිකයන් පත් කරන තැනට පත්විය. බන්ධනාගාර දෙපාර්තමේන්තුවේ හෝ මත්ද්රව්ය නිවාරණ කාර්යාංශයේ නිලධාරීන්ගේ වැරදි තිබේ නම් ඒවා හෙළිදරව් කරගෙන සුදුසු නිලධාරීන් බඳවාගෙන එම සේවාවන් පවත්වාගෙන යෑම කළ යුතුය. එහෙත් ඒ වෙනුවට විශේෂ කාර්ය බලකාය, හමුදාව ආදි කණ්ඩායම් එම සේවාවන්ට වැඩි වැඩියෙන් ආදේශ කිරීමේ ඉඩක් ඇත. පාතාලය හා මත්ද්රව්ය මැඬලන්නට යැයි කියමින් එයට මහජන ආශීර්වාදයත් ලැබෙනු ඇත.
විවිධ පාර්ශ්වයන් තම තමන්ගේ න්යායපත්ර සමාජගත කරන්නට මාධ්ය යොදාගනිද්දී, මාධ්ය වෘත්තියටද චෝදනා එල්ලවීමේ අවදානම වැඩි වෙමින් පවතී. එසේ වුවහොත් මාධ්යවේදීන්ට ආදේශ කරන්නේ කාවදැයි අපැහැදිලිය. අනවශ්ය චෝදනාවලට ලක් නොවී වෘත්තීයමය ලෙස මාධ්යවේදීන් කටයුතු කළ යුතුය.
වෘත්තිය ජනමාධ්යවේදීන්
ශ්රී ලංකා වෘත්තීය ජනමාධවේදීන්ගේ සංගමයේ සභාපති දුමින්ද සම්පත් මෙම සිදුවීම් ගැන මෙසේ අදහස් පළ කළේය. ‘ජනමාධ්යවේදියෙකුට තොරතුරු ලබා ගැනීමට සඳහා විවිධ තරාතිරම්වල පුද්ගලයෝ එක්ක ගනුදෙනු කරන්න සිදුවෙනවා. ඒත් මේ ආකාරයේ දේවල් සිදු කරමින් ඒ අයිතිය අවභාවිත කිරීම වැරදියි. අපිට බොහෝ අවස්ථාවල නීරීක්ෂණය වුණ කාරණයක් තමයි සමහර ප්රාදේශීය මාධ්යවේදීන් තමන්ගේ වෘත්තිය අවභාවිත කරන බව. ඒ
සම්බන්ධයෙන් විවිධ අවස්ථාවල ඔවුන්ට චෝදනා එල්ල වෙලා තියෙනවා. ඒත් මේ වෙනකොට අපිට දකින්න ලැබෙන්නේ මාධවේදීන් පාතාලයේ සාමාජිකයන් සමඟ ගනුදෙනු කරමින් ඔවුන්ව තමන්ගේ පෞද්ගලික වැඩ සඳහා යොදා ගැනීම පිළිබඳ චෝදනා. අත්අඩංගුවට ගත් මව්බිම පුවත්පතේ මාධ්යවේදියා තවම සැකකාරයෙක් විතරයි. මොහුගේ සිද්ධිය තවම අධිකරණයක් තුළ ඔප්පු වී නැහැ. එහෙත් අධිකරණයේදී මොහු වරදකරුවෙක් ලෙස ඔප්පු වුවහොත් එම කාරණාව සියලුම මාධ්යවේදීන්ට බරපතළ ප්රශ්නයක් වේවි. එහෙම සිදුවුණොත් සමාජයෙන් ජනමාධ්යවේදීන් සම්පූර්ණයෙන් ප්රතික්ෂේප කරන තත්වයක් ඇතිවේවි.
බොහෝ අවස්ථාවල සමහර මාධ්යවේදීන්ගේ තමන්ගේ වාසිය තකා තම වෘත්තිය පාවිච්චි කරන බව අපි බොහෝ අවස්ථාවල දැකලා තියෙනවා. පළමු ප්රශ්නය තමයි ජනමාධ්යවේදින්ගේ වෘත්තීයභාවය පිළිබඳව තවමත් ජනමාධ්ය සමාජයේ අවබෝධයක් නැතිකම. ආයතන මට්ටමෙන් ඒ සඳහා වැඩපිළිවෙළක් සකස් කරලා නැහැ.
මෑත කාලයේ ජනමාධ්යවේදීන්ගේ වෘත්තීය අයිතිවාසිකම් හා වගකීම් පිළිබඳ ප්රඥප්තියක් වෘත්තිය ජනමාධ්යවේදීන්ගේ සංගමය හැදුවා. එහෙත් එවැනි කාරණා ගැන ජනමාධ්ය සමාජය තුළ කතාබහට ලක්වීම බොහෝම දුර්වලයි.
ජනමාධ්යවේදියෙකුට ලැබෙන්නේ බොහෝම සුළු වැටුපක්. ඒ නිසා ජනමාධ්යවේදීන් ආර්ථික වශයෙන් දුර්වල වෙද්දී මේ ආකාරයේ ක්රියාවලට යොමු වෙන්නත් ඉඩ තියෙනවා. ඒ නිසා මාධ්ය ආයතන හිමිකරුවන් කල්පනා කළ යුතුයි මාධ්යවේදීන්ට සාධාරණ වැටුපක් ලබා දෙන්නට. ඒත් ආර්ථික දුර්වල වීම ගැන කියමින් මේ ආකාරයේ බරපතළ ගණයේ අපරාධවලට සම්බන්ධ වෙනවා නම්, ඒක අනුමත කරන්න බෑ.’
මෙම සිදුවීම පිළිබඳ කර්තෘ සංසදයේ අදහස දැනගැනීමට කළ උත්සාහය සාර්ථක නොවීය.■
