නිල වාර්තාවලට අනුව 2019 දෙසැම්බරයේ චීනයේ වූහාන් නගරය තිඹිරිගෙය කරගනිමින් ඇරඹි කොවිඞ් 19 වසංගතය ආසන්න වශයෙන් ලංකාවේ සමස්ත ජනගහනයට සමාන ලෝවැස්සන් පිරිසකට ආසාදනය වී හමාරය. ආන්තිකකරණයට දැනටමත් ගොදුරුව සිටින නිසා අහිමිවන සෙසු සමාජ වරප්‍රසාද තවදුරටත් ගිලිහීමේ අබග්ගයට මුහුණ දීමටද ඔවුන්ට සිදුවේ. දකුණු ආසියාවේ කොවිඞ් විපතට ගොදුරු වූ ඉන්දියාව දැඩි පීඩනයක වෙලී සිටියදී ලංකාවේද ප්‍රධාන ධාරාවෙහි අවධානයට භාජනය නොවූ කම්පනීය තත්ත්වයන් ඇති බව සැඟවිය යුතු නොවේ.
ආසියා පැසිෆික් කලාපයේ වෙනත් රටවල මෙන්ම ශ්‍රී ලංකාවේද ආන්තික ප්‍රජාවන් හෙවත් නාගරික දිළිඳු ප්‍රජාව, ග්‍රාමීය දිළිඳු ප්‍රජාව, කඳුකර දෙමළ ප්‍රජාව, මුස්ලිම් ජාතික දිළිඳු ප්‍රජාව ආදි නොයෙකුත් අවවරප්‍රසාදිත පවුල්වල සාමාජිකයන් පසුගිය කාලයේ කළ සීමා කිරීම් නිසා උද්ගත වූ අවකාශයීය කොටු වීම් හේතුවෙන් මානසික ආතතිය හා අපගාමී චර්යාවන්ටද ගොදුරු වූ අවස්ථා පවතී. ‘අධ්‍යාපන සංවර්ධන සන්ධානය’ නමින් යුත් සංවිධානය එවැනි ප්‍රජාවන්හි තරුණ කණ්ඩායම් ඇසුරේ කළ සමීක්ෂණයකදී මාර්ගගත (ඔන්ලයින්) පහසුකම් සීමිත වීම නිසා සහ අවකාශ සීමා නිසා ඔවුන්ගේ අධ්‍යාපනය කඩා වැටී ඇති අන්දම පිළිබඳ වැදගත් තොරතුරු හෙළිදරව් කර ඇත.
කොවිඞ් 19 ගැහැට මැද ගැහැට
ආසියා පැසිෆික් කලාපීය මූලික වැඩිහිටි අධ්‍යාපනය ආයතනයේ හා අධ්‍යාපන සංවර්ධන සංවිධානයේ ඒකාබද්ධ ප්‍රවේශයෙන් සිදු කෙරුණු මෙම අධ්‍යයනයට අනුව කොවිඞ් 19 නිසා අවදානම්කාරී ප්‍රජාව බවට පත් වූයේ දැනටමත් ආන්තික හා අවවරප්‍රසාදිත ජන පිරිසය. පනවන ලද පොලිස් ඇඳිරි නීතිය සහ මහජන ගැවසීම් සීමා කිරීම නිසා ඔවුන් බහුතරයකගේ එදිනෙදා ආදායම් මාර්ග ඇහිරී යාමෙන් ප්‍රශ්න වඩාත් බැරෑරුම් තත්ත්වයකට පත් විය.
ශ්‍රී ලංකාවේ දිස්ත්‍රික්ක පහක් පුරා දියත් වූ මේ අධ්‍යයනයේදී ඔවුන් විශේෂයෙන් සොයා බලා තිබුණේ ආන්තික ප්‍රජාවන්හි තරුණ කණ්ඩායම්වල අධ්‍යාපනයට කොවිඞ් 19 නිසා එල්ල වූ බලපෑම පිළිබඳව ය. 2000 වසරේ කරන ලද ජන සංගණනයට අනුව මෙරට ජනගහනයෙන් සියයට 28ක් තරුණ ප්‍රජාව වන අතර ඉන් සියයට 75ක් ජීවත් වන්නේ ගම්බද හා දුෂ්කර ප්‍රදේශවල බව හඳුනා ගනු ලැබ ඇත. මෙරට තරුණ ජනගහනයේ සාක්ෂරතා අගය සියයට 95 ඉක්මවා ගියද 2019 වසරේ දත්තවලට අනුව ඔවුන් අතර රැකියා විරහිතබවේ අගය සියයට 21 ඉක්මවා යයි. ඊට බලපාන ප්‍රධාන හේතුව ලංකාවේ අධ්‍යාපනය ශ්‍රම වෙළඳපොල ආමන්ත්‍රණය කිරීමට අපොහොසත් වීම වන අතර කොවිඞ් 19 වසංගතය එල්ල කරන බලපෑම නිසා බිඳවැටෙන හා අහිමි වන අධ්‍යාපන පහසුකම් තත්වය වඩාත් ඛේදජනක ස්වරූපයකට පත්කරනු ඇත. බලධාරීන් සතුව ඒ සඳහා සැලසුම් සහගත පිළියමක් තවම පෙනෙන්නට නොතිබියදී වඩාත් ගැහැටට පත්වනු ඇත්තේ ආන්තික හා අවවරප්‍රසාදිත තරුණ ප්‍රජාවන් ය.
මාර්තු මස මුල්භාගය වන විට සංචරණ සීමාකරමින් ඇඳිරි නීතිය පැනවීම හා පාසල් වසා දැමීම නිසා අධ්‍යාපනයටද ඍජු ලෙස බලපෑම් කිරීමට නව කොරෝනා වයිරසය සමත් විය. අධ්‍යාපන සංවර්ධන සන්ධානයේ මේ අධ්‍යයනයට අදාළව අදහස් දැක්වූ දත්ත දායකයන් සියලු දෙනාද සිය හිස් මත පතිත වූ මේ හෙණගෙඩියේ බලපෑමට ලක්ව සිටි අතර වයිරසය හා එමඟින් උද්ගතව තිබූ ගෝලීය ඛේදවාචකයේ තරම ප්‍රමාණවත් පරිදි අවබෝධ කරගෙන සිටියහ. කෙසේවෙතත් භාෂාමය සීමාවන් පිළිබඳ බලධාරීන්ගේ අඩු සැලකිල්ලේ විපාක වශයෙන් වතු ජන ප්‍රජාවේ තරුණ කොටස් සහ සන්නිවේදන ඌනතා සහිත ආබාධිත පිරිස් සාම්ප්‍රදායික නොසලකා හැරීමට ගොදුරුව සිටින නිසා අඩුවෙන් දැනුවත් ව සිටි බවද අධ්‍යයන වාර්තාව පෙන්වා දෙයි.
ගැහැටට ලක්වූවන්ගේ අත්දැකීම්
අදහස් දක්වා තිබූ මුස්ලිම් වාර්ගික අඩු ආදායම්ලාභී පවුලක තරුණියක කොවිඞ් 19 මැද වාර්ගික නොසලකා හැරීම සහ වෛර සහගත ප්‍රතිචාර දැක්වීම තීව්‍ර වූ අන්දම පිළිබඳව පෙන්වා දී තිබේ.
“අපි ජීවත් වුණ ප්‍රදේශයේ වසර ගණනාවක් පුරා සාමයෙන් සහ සහෝදරත්වයෙන් යුතුව හැමෝම එකට හිටියා. මේ හැමෝම මගේ හිතවතුන් කියලයි මම සිතාගෙන සිටියේ. ඒ වුණාට අපේ පවුලට කොවිඞ් හැදුණාම කිසිම කෙනෙක් අපට උදව් කරන්න කැමැති වුණේ නැහැ. ඒ අයටත් කොවිඞ් බෝකරන්නෙ අපි කියල චෝදනා කළා.” යනුවෙන් සිය අත්දැකීම විස්තර කළ ඇය පෙන්වා දී තිබුණේ එමඟින් තමන් තුළ ඇති වූ මානසික ආතතිය හා කම්පනය අධ්‍යාපන කටයුතුවල නියැලීමට බාධාවක් වූ බවයි. එසේම මාර්ගගත අධ්‍යාපන පහසුකම් වෙත යොමුවීමටද එසමයෙහි ඒකාග්‍ර මනෝභාවයක් පවත්වා ගත නොහැකි වූයේ සමාජ මාධ්‍ය ඔස්සේ දියත් වූ පාලනයකින් තොර පහරදීම් නිසා බව ඔවුන්ගේ අත්දැකීම් විශද කරවයි.
නාගරික පැල්පත්වාසී ප්‍රජාවන්ගේ තරුණ පිරිස්ද මෙම අධ්‍යයනයේදී දත්ත දායකයන් ලෙස අදහස් දක්වා තිබුණි. එවැනි එක් තරුණයෙකු විස්තර කළේ, අසල්වැසියන් විසින් තමන් කොන්කර ඇති නිසා එය මහත් මානසික බලපෑමක් ඇතිකිරීමට හේතුවී ඇති බවයි. මෙම තත්ත්වය හමුවේ තම අධ්‍යයන කටයුතු කරගැනීම අපහසු බවත් ඔහු වැඩිදුරටත් පවසා සිටියේය.
කොවිඞ් වසංගතය නිසා ඇතිවූ අපහසුකාරී තත්ත්වය මගින් තුලනාත්මකව වැඩි බලපෑමක් නාගරික ප්‍රජාවට ඇතිවී තිබේ. විශේෂයෙන්ම සංවරණ සීමාකිරීම් හමුවේ ඔවුන්ගේ ජීවන අවකාශයන් ඉතාමත් සුළු ඉඩකඩකට සීමාවී ඇත. එකම නිවසක පවුල් කිහිපයක් ජීවත් වීම නිවස තුළ ඉඩකඩ සීමාවීම පොදු අවකාශයන්ට පිවිසීමට අවස්ථාව නොලැබීම යනාදිය මගින් ඔවුන්ගේ මානසික තත්වයට දැඩි බලපෑමක් එල්ලවී තිබෙන බව පැහැදිලි විය.
“අපේ ගෙදර සියලුම දේ කිරීමට තියෙන්නේ මේ කාමරේ විතරයි. දැන් කාටවත් එළියට යන්න බැරි නිසා පවුලේ හැමදෙනාම ගෙදර සිටිනවා. එතකොට අපට පාඩම් කරන්න අමාරුයි. ගෙදර කරන්න වෙන වැඩක් නැති නිසා හැමෝම රූපවාහිනිය බලනවා. එතකොට අපිටත් බලන්න හිතෙනවා.” යැයි තමන්ගේ අධ්‍යාපනයට බාධා සිදුවූ නාගරික ආන්තික පවුලක තවත් තරුණයෙකු මෙම අධ්‍යයනයේදී පවසා තිබුණි.
නාගරික පැල්පත්වාසී සිසුවියක පවසා තිබුණේ අධ්‍යාපනයට සුදුසු නිස්කලංක පරිසරයක් නිවසේ නොමැතිවීම නිසා බොහෝ අවස්ථාවන්හිදී තමන් අධ්‍යයන කටයුතු වල නිරතවන්නේ පාසලේදී සහ පුස්තකාල වැනි පොදු අවකාශයන්හි බවත් එය අහිමි වූ බවත්ය. අතිරේක උපකාරක පන්තිවලට සහභාගිවීමට අවස්ථාව නොමැතිවීම තුළින් තම අධ්‍යාපන අවස්ථා සහ ඉගෙනීම් කෙරෙහි මෙම වසංගත තත්වය දැඩි බලපෑමක් එල්ල කර තිබෙන බවත් ඇය පවසා ඇත.
ඔන්ලයින් ඉගැන්වීමේ නුදුටු පැත්ත
කොවිඩි වසංගත තත්වය ව්‍යාප්ත වීමේ අවදානම මත රජය විසින් පාසල් සහ අනෙකුත් සියලුම අධ්‍යාපන ආයතන වසා දැමීමට තීරණය කිරීමට සමගාමීව අධ්‍යාපන අමාත්‍යාංශයේ මැදිහත්වීම මත ජාතික රුපවාහිනියේ එක් නාලිකාවක් අධ්‍යාපන වැඩසටහන් විකාශය කිරීම සඳහාම වෙන් කරනු ලැබීය.
සමස්තයක් වශයෙන් රටේ ජනතාව අන්තර්ජාලයට ප්‍රවේශවීම සහ සහ රූපවාහිනිය නැරඹීම පිළිබඳව කරන ලද තක්සේරුවකින් පසුව වැඩි පිරිසකට තම නිවසේ රූපවාහිනියක් තිබීමත් එය නැරඹීමට අවශ්‍ය පහසුකම් තිබීමත් යන පදනම මත අධ්‍යාපන වැඩසටහන් රූපවාහිනියෙන් විකාශය කිරීම ආරම්භ කරන ලදි. සිංහල සහ දෙමළ භාෂාවන් දෙකෙන්ම නිශ්චිත කාලසටහනකට අනුව විකාශය කරන ලද මෙම වැඩසටහන් පිළිබඳව අධ්‍යයනයේදී අදහස් දැක්වූ දත්ත දායකයන් පවසා තිබුණු ආකාරයට, ඔවුන්ගෙන් වැඩි පිරිසක් මෙම වැඩසටහන් පිළිබඳව දැනුවත්ව නොසිටි අතර ඒවා නැරඹීමට යොමුනොවූ බව පවසා තිබුණි. අධ්‍යාපනික වැඩසටහන් නැරඹූ බවට ප්‍රකාශ කරන ලද ස්වල්පදෙනාගේ අදහස වූයේ ඒවා විකාශය වූ කාලසටහන් පිළිබඳව ප්‍රමාණවත් දැනුම්දීමක් සිදුනොවූ බවය. නිවසක තිබෙන්නේ එකම රූපවාහිනියක් බවත් නිවසේ සාමාජිකයන් සියලුදෙනා පාහේ රුපවාහිනිය නැරඹීමට යොමුවී ඇති අවස්ථාවල අධ්‍යාපන වැඩසටහන්වලට සහභාගිවීම දුෂ්කර බව නාගරික ප්‍රජාව නියෝජනය කළ තරුණ පිරිස පවසා සිටියහ.
සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ අධ්‍යාපනය ලබාදීම වඩාත් ප්‍රචලිත වීමත් මෙම සමයේදී දක්නට ලැබිණි. ග්‍රාමීය ප්‍රජාව නියෝජනය කරන ලද සිසුන් හැරුණු කොට අනෙකුත් ප්‍රතිචාරකයන් තමන්ගේ අධ්‍යයන කටයුතු වට්ස් ඇප් වයිබර් වැනි සමාජ මාධ්‍ය ජාලා ඔස්සේ යම්තාක් දුරකට සිදුකළ බව දක්නට ලැබුණි. බොහෝ අවස්ථාවන්හි දී සිදුව තිබුණේ ගුරුවරුන් විසින් පාඩම් සකස් කර ඒවා සිසුන්ගේ සමාජමාධ්‍ය ගිණුම් වෙත යොමු කිරීමයි. මෙම අධ්‍යයනයට සහභාගි වූ තරුණ සිසුන් විසින් දක්වන ලද අදහස්වලට අනුව විධිමත් අධ්‍යාපනය සිදුකළ නොහැකි මෙවැනි වාතාවරණයකදී මෙම විකල්ප අධ්‍යාපන ක්‍රමය ඔවුන් විසින් ඇගයීමට ලක්කරන බව හෙළිවිය. නමුත් හුදු දේශන ආකාරයට ක්‍රියාත්මක වන මෙැවනි ප්‍රවේශයකදී සිසුන්ගේ ක්‍රියාකාරකම් පිළිබඳ තක්සේරුව සහ ඔවුන්ගේ සාධන මට්ටම් පිළිබඳව නිශ්චිත නිගමනවලට එළැඹීම දුෂ්කර වේ.
“අපට මේ දවස්වල කිරීමට නියමිත පාඩම් අපගේ ගුරුවරිය එවනවා. ඊට අමතරව අපිට ප්‍රශ්න පත්‍ර එවනවා. අපි ඒවාට පිළිතුරු ලියනවා. පාසල් පටන් ගත්තට පස්සේ මේ ප්‍රශ්න සාකච්ඡා කරනවා කියල අපිට දැනුම් දුන්නා” යැයි පැවසීමට පමණක් ඔවුන්ගේ ප්‍රතිචාරය සීමා වූයේ එහෙයිනි.
අන්තර්ජාලය පදනම් කරගත් ඉගැන්වීම් වෙත ප්‍රවේශවීමට පවත්නා ප්‍රධාන බාධාව ලෙස මෙහිදී අනාවරණය වූයේ අවශ්‍ය පහසුකම් නොමැතිවීමයි. සමාජ මාධ්‍ය ජාලාවලට පිවිසීමට අවශ්‍ය පහසුකම්වලින් යුත් දූරකථන නොමැතිවීම, අන්තර්ජාලයට සම්බන්ධවීමේදී කළ යුතු ගෙවීම් සඳහා මුදල් නොමැතිවීම, අන්තර්ජාල සම්බන්ධතාවන්හි පවත්නා දුර්වල තත්වයන් යනාදිය මෙහිදී කැපීපෙනේ. ශ්‍රී ලංකාවේ පාසල් ළමුන්ට ජංගම දුරකතන භාවිත කිරීමට පාසල්වලින් අවසර ලබානොදේ. ළමුන් බොහොමයක් අවස්ථාවන්හිදී භාවිත කරන්නේ තමන්ගේ දෙමාපියන්ගේ ජංගම දූරකථනය. ඔවුන් නිවසේ රැඳී නොසිටින අවස්ථාවන්හිදී මේ පහසුකම ලබාගැනීමට දරුවන්ට නොහැකිය.
“අපේ ගෙදර කාටවත් ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථනයක් නැහැ. ඒ නිසා මට මේ පන්තිවලට සහභාගි වෙන්න ලැබුණේ නැහැ ඉතින් මම මගේ අසල්වැසි ගෙදරක අක්කා කෙනෙක්ගේ දූරකථනයකින් මේවාට සම්බන්ධවුණා. නමුත් හැමදාම එහෙම කරන්න අමාරුයි.”
“මට ස්මාර්ට් දූරකථනයක් හොයාගන්න විදිහක් නැහැ. ඒ නිසා මට මේ පාඩම්වලට සම්බන්ධ වෙන්න පුළුවන්කමක් නැහැ. ඒ නිසා මම යහළුවන්ට කියලා අපේ ටීචර් එවන පාඩම්වල ප්‍රින්ට්අවුට් ගත්තා”
“මට ස්මාර්ට් ජංගම දූරකථනයක් නැහැ. නමුත් අපේ පාසලේ පාඩම් අන්තර්ජාලයෙන් පවත්වනවා. මම මේ වසරේ අපොස සාපෙ විභාගයට පෙනී සිටිනවා. ඒ නිසා මට දූරකථනයක් අරන් දෙන්න අපේ තාත්තා තීරණය කරලා. නමුත් එයාට මුදල් නැහැ. ඒ නිසා අපිට රජයෙන් ලැබුණු සහනාධාර සහ අසල්වැසියන්ගෙන් ණයක් අරගෙන මිලදී ගන්නයි අපි තීරණය කළේ”. වැනි කතා මේ අධ්‍යයනයට දායකවූවන්ගේ පොදු අත්දැකීම් අතර විය.■
■ ලසන්ත ද සිල්වා
