– ඇමෙරිකාවේ රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුවට අනුව ඔහු විදේශිකයෙක්, ඒත් භාණ්ඩාගාරය ඔහු පුරවැසියෙක් ලෙස සැලකුවා
– ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර් ලැයිස්තුවෙන් වුණේ භාණ්ඩාගාරය ඔහු පුරවැසියෙකු ලෙස සැලකීම අත්හැරීම
– එයට එකඟ වූ දිවුරුමකටත් ඔහු අත්සන් කර තිබුණා
– ඇමෙරිකාවේ පනත්වලින් මේ ගැන පැහැදිලි කර තිබෙනවා
ගෝඨාභය නන්දසේන රාජපක්ෂගේ නම 2020 මැයි 08 වැනිදා ෆෙඩරල් රෙජිස්ටරයට ආ බව කියයි. රෙජිස්ටරයක් යැයි කීවාට දැන් එය ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ නිල නිවේදන සඳහා වූ වෙබ් අඩවියයි. විවිධ දෙපාර්තමේන්තුවල නිවේදන එහි පළ වෙයි.
ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් පුද්ගලයන්ගේ නම් ලැයිස්තුවද ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර් වෙබ් අඩවියේ කාර්තුවකට වරක් පළවන ලේඛනයකි. එය පළ කරන්නේ දේශීය ආදායම් සේවය හා භාණ්ඩාගාරය විසින්ය. දේශීය ආදායම් සේවය ශ්රී ලංකාවේ දේශීය ආදායම් දෙපාර්තමේන්තුව වැනි ආයතනයකි. භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාගේ (ශ්රී ලංකාවේ මුදල් අමාත්යවරයා වැනි තනතුරකි.) අවසාන අනුමැතිය සහිතව මේ ලේඛනය පළ වෙයි.
මේ ගැන ඇති ප්රශ්නය සරල එකකි. සරල ප්රශ්නය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අවසන් වුණේ මීට කලින් ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ හිතවතුන් ප්රසිද්ධ කළ පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ සහතිකය නිකුත් වූ දිනය වූ 2019 මැයි 03 වැනිදාද? නැතිනම් ඔහුගේ නම ඉහත කී ලැයිස්තුවට ඇතුළත් වුණ දිනය වන 2020 මැයි 08 වැනිදාද? යන්නය.
ප්රශ්නයට පිළිතුරක් අප ළඟ ඇත. ආණ්ඩු හිතවාදීන්ට ඇත්තේ අමුතු පැහැදිලි කිරීමකි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා කොහොමත් පුරවැසිභාවය අත්හැර සිටි බවත්, ඉහත කී ලැයිස්තුවේ නම පළවීමට ටිකක් කල් ගතවෙන බවත්ය. පසුගිය වර්ෂයේම ඔහුව පුරවැසිභාවයෙන් නිදහස් කළා නම්, අර ලැයිස්තුවට නම දාන්න කල් ගතවෙන්නේ ඇයිදැයි ඔවුන් පැහැදිලි කරන්නේ නැත. අප විශ්වාස කළ යුත්තේ අකුරු අමුණන්න මාස ගාණක් ගතවූ බවද?
ඇත්තටම ඒ ලැයිස්තුව ගැන ඇමෙරිකාවේ නිල හැඳින්වීමෙහි සඳහන්ව ඇත්තේ ලංකාවේ ආණ්ඩු හිතවාදීන්ගේ විග්රහයට වඩා සම්පූර්ණයෙන්ම පටහැණි, වෙනස් කතාවකි. එහි සඳහන් ආකාරයට ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අහිමිවීම දෙයාකාරය. නීති දෙකකින් ඇමෙරිකානු පුරවැසියා යන්න දෙයාකාරයකට විස්තර කර ඇත.
එකක් වන්නේ සංක්රමණ හා පුරවැසිභාවය පිළිබඳ පනත යටතේ පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමය. එයින්
ආගමන විගමන අවශ්යතා සඳහා පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත හැකිය.දෙවැන්න බදු අය කිරීමට අදාළව පුරවැසිභාවය හඳුනාගැනීමය. පෙර කී ක්රමයට පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් කෙනෙකු ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙකු ලෙස සලකමින් ඇමෙරිකාව බදු අය කරනු ලැබිය හැකිය. විශේෂයෙන්ම ඔහු පෙර කී ක්රමයට පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගනිද්දී, එම ඉවත් කරගත් දිනයට පෙර කාලසීමාව සඳහා බදු අය කරගැනීම සිදුකළ හැකිය.
සරලව කීවොත් ඇමෙරිකානු රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුවෙන් නිදහස් කරන ලද පුරවැසියෙකු, ඇමෙරිකානු භාණ්ඩාගාර දෙපාර්තමේන්තුවට බැඳී සිටිනු ඇත. ඉහත කී නම් ලැයිස්තුවේ ප්රසිද්ධ කරනු ලබන්නේ අවසන් කාර්තුවේදී එම බැඳීමෙන් නිදහස් වූ පුද්ගලයන්ය.
මේ කාරණා දෙකටම අදාළ වෙන වෙනම නීති ඇත. දේශීය ආදායම් නීති සංග්රහයේ 877(ඒ) වගන්තිය අනුව බදු ගෙවීමට අදාළ පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම පිළිබඳව විස්තර වේ. සංක්රමණ හා පුරවැසිභාවය පිළිබඳ පනතේ 349 වගන්තිය අනුව ආගමන හා විගමන අවශ්යතාවලට අදාළව පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම පිළිබඳව සඳහන්ය.
දේශීය ආදායම් නීති සංග්රහයේ 7702(ඒ)(50) වැනි වෙනත් වගන්තිවලින් ඇමෙරිකාවේ ප්රධාන දෙපාර්තමේන්තු දෙකක් තමන්ගේ රටේ පුරවැසියා යන්න දෙයාකාරයකට අර්ථකථනය කරන බව පැහැදිලි වෙයි.
යම් කෙනෙකු ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය සම්පූර්ණයෙන්ම අත්හරින ලද බව පිළිගත හැක්කේ ඒ දෙයාකාරයෙන්ම පුරවැසිභාවය අත්හැරියාට පසුය.
ජනාධිපතිවරණය නිසා
මේ ප්රශ්නයට පිළිතුර වැදගත් වන්නේ ඇයිද යන්න මුලින් තේරුම් ගත යුතුය.
2019 නොවැම්බර් 16 වැනිදාට ජනාධිපතිවරණය යෙදී තිබුණි. ඒ ජනාධිපතිවරණයට ඔහු ඉදිරිපත් වී ජයගත්තේය. ඒ ජනාධිපතිවරණයට ඔහුගේ පුරවැසිභාවය පිළිබඳ ප්රශ්නය ඍජුවම අදාළය. ඔහුගේ පුරවැසිභාවය අවසන් වූ දිනය ඔහු සතු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ සහතිකයෙහි ඇති දිනය වන අපේ්රල් 17 දා නම්, ඔහු ජනාධිපති ධුරය සඳහා සුදුසුය. ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර්හි ඔහුගේ නම පළවූ දිනය වන 2020 මැයි 08 වැනිදා නම්, ඔහු එයට නුසුදුසුය.
අපේ රටේ ජනාධිපතිධුරයට ද්විත්ව පුරවැසියන්ට ඉදිරිපත් විය නොහැක්කේ ඇයිද යන්නත් අප තේරුම් ගත යුතුය. වෙනත් රටකට බැඳීම් ඇති පුද්ගලයන් අපේ රටේ ඉහළම තනතුරට පත් කරගත නොහැකි වීම එයට ප්රධානම හේතුවයි. ඒ අනුව අප ඇත්තටම සෙවිය යුත්තේ පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ සහතිකයක් ඉදිරිපත් කළත්, ගෝඨාභය ඇමෙරිකාවට බැඳී සිටියාද යන්නය.
ලැයිස්තුව මොකක්ද?
දැන් පුරවැසිභාවයේ ප්රශ්නයට පිළිතුර සෙවිය යුතුය. පිළිතුර සොයන්නට වටේ යා යුතු නැත. ඔහුගේ නම සඳහන් වූ ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර් වෙබ් අඩවියෙහි ඇති නම් ලැයිස්තුවෙහි ඉහළින් එම ලැයිස්තුව පිළිබඳව කෙටි හැඳින්වීමක් ඇත. කෙටියෙන් කීවොත් මේ ලැයිස්තුව කුමක්ද යන්න පැහැදිලි කර ඇත. ඒ පැහැදිලි කිරීමෙහිම කතාව තිබේ.
මෙම නිවේදනය දේශීය ආදායම් නීති සංග්රහයට අයත් වන 1996 සෞඛ්ය රක්ෂණ සුවපහසුභාවය හා වගකීම පිළිබඳ පනතේ 6939ජී වගන්තියට අනුකූලව නිකුත් කරනු ලබන බව එහි සඳහන් වෙයි. මෙම ලැයිස්තුවෙහි ඇත්තේ 877(ඒ) වගන්තිය අනුව අර්ථ ගැන්වූ ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අහිමිවන පුද්ගලන්ගේ බව සඳහන් වෙයි. ඒ අනුව 2020 මාර්තු 31 වැනිදායින් අවසන් වන කාර්තුවේදී භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාට ලැබී ඇති තොරතුරු අනුව ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අහිමිවූ පුද්ගලයන්ගේ නම් එම ලැයිස්තුවෙහි ඇති බව සඳහන්ය.
ඒ අනුව අප සොයාබැලිය යුත්තේ ඉහත සඳහන් නීතිමය වගන්ති මොනවාද යන්නය.
දෙවැනියට සඳහන් 877(ඒ) වගන්තියෙන් හා එහි උපවගන්තිවලින් ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අත්හරින ලද පුද්ගලයන්ගෙන් එම අත්හරින ලද මොහොත දක්වා කාලසීමාවට අදාලව බදු අය කරගත යුතු බව පැහැදිලි කර ඇත. ඒ අනුව පුරවැසිභාවය අත්හරින ලද පුද්ගලයෙකු වුව බදු ගෙවීමට යටත්ය. එවැනි කෙනෙකු ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙකු ලෙස සලකයි. ඒ අනුව 877(ඒ) යටතේ ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අර්ථ ගැන්වෙන්නේ පුරවැසි නීතියට වඩා වෙනස් ආකාරයකටය.
1996 සෞඛ්ය රක්ෂණ සුවපහසුභාවය හා වගකීම පිළිබඳ පනතේ 6939ජී වගන්තියෙහි ඇත්තේ ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර්හි නම පළ කිරීමේ අවශ්යතාවයි.
පුරවැසිභාවය අත්හරින බදු ගෙවන්නාගේ බදු අංකය, එම පුද්ගලයාගේ විදේශගත පදිංචි ලිපිනය, ඔහු පදිංචිව සිටින රට කුමක්ද යන්න, ඔහු පුරවැසිභාවය දරන විදේශ රට කුමක්ද යන්න, ඔහුගේ වත්කම්, බදු වර්ෂයකදී එම පුද්ගලයා එක්සත් ජනපදයෙහි රැුඳී සිටි කාලසීමාව, ලේකම්වරයා සඳහන් කරන එවැනි වෙනත් තොරතුරු ඇමෙරිකානු රජයට ලබාදිය යුතුය.
එම වගන්තියෙහි ඞී කොටසේ (3) උපවගන්තියේ ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර්හි පළ විය යුතු ලැයිස්තුව ගැන සඳහන්ය. ඒ අනුව ඇමෙරිකානු රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුවෙන් නිකුත් කරන ලද පුරවැසිභාවය ඉවත් කිරීමේ සහතිකවල පිටපත් ඇමෙරිකානු දේශීය ආදායම් සේවයට ලබාදිය යුතුය. ඉන්පසුව දේශීය ආදායම් සේවයෙන් ඔහු ගෙවිය යුතු බදු පිළිබඳව සලකා බලයි. එය අවසානයේදී බදු අය කරගැනීමෙන් පසුව පුරවැසිභාවයෙන් නිදහස් කොට භාණ්ඩාගාර ලේකම්වරයාගේ අනුමැතිය ඇතිව 877ඒ වගන්තිය අනුව ‘පුරවැසිභාවය අහිිමිවූ පුද්ගලයන්ගේ නම්’ ෆෙඩරල් රෙජිස්ටර්හි පළ කළ යුතු බව එහි සඳහන්ය.
අභියෝගයට ලක්වුණේ නෑ
මේ කතාව මින් ඉදිරියට යෑමට නම් එකක් තේරුම් ගැනීම වැදගත්ය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් බවට කියන කතාව ශ්රී ලංකාවේදී නිශ්චිතව අභියෝගයට ලක්වී නැත. ඔහුට හිතවාදීන් ඔහුගේ පුරවැසිභාවයට අදාළව කියන කතා දෙකක් බොරුය.
එකක් ඔහුගේ ද්විත්ව පුරවැසිභාවය මැතිවරණ කොමිසම පිළිගෙන ඇති බවට කියන බොරුවය. අනෙක ඔහුගේ පුරවැසිභාවය 2019 දී ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝගයට ලක් කොට, ඔහු ද්විත්ව පුරවැසියෙකු නොවන බවට තහවුරු වූ බවට කියන බොරුවය. මේ කතා දෙකම බොරුය.
මැතිවරණ කොමිසම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ පුරවැසිභාවය පිළිගත්තේ නැත. අපි ඒ ගැන මීට පෙරත් වාර්තා කර ඇත්තෙමු. ඔහු ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයෙන් ලද පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ සහතිකයද රැුගෙන මැතිවරණ කොමිෂන් සභාවේ සාමාජිකයන් හමුවී තිබුණි. ඔහු ඒ සහතිකය ඉදිරිපත් කළ විට කොමිසමේ සභාපති මහින්ද දේශප්රිය එය අතට ගෙන තිබුණේවත් නැත.
මහාචාර්ය රත්නජීවන් හූල් පමණක් ඉදිරියට දිගු කරන නිසා එය අතට ගෙන බැල්මක් හෙළා ඉංග්රීසියෙන් ‘පෙනන විදියට නම් හරි’ කියා තිබුණා පමණි. එය නිල වශයෙන් කොමිසමේ සාමාජිකයන්ගේ පිළිගැනීමට ලක් කර තිබුණේ නැත.
කොමිසමේ සභාපති මහින්ද දේශප්රිය පැහැදිලිව කියා තිබුණේ යම් අපේක්ෂකයෙකු ද්විත්ව පුරවැසියෙකුද නැද්ද යන්න සොයා බලා පරීක්ෂා කිරීමක් මැතිවරණ කොමිසම සිදු නොකරන බවය. ඒ වෙනුවට සියලූ අපේක්ෂකයන්ගෙන් තමන් මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමට සුදුසු බවට දිවුරුම් ප්රකාශ ගත්තා පමණි.
වියන්ගොඩ හා තේනුවර
අනෙක ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වන විට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙක්ද, නැතිද යන කාරණය ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝගයට ලක්වුණේ නැත. ගාමිණී වියන්ගොඩ හා චන්ද්රගුප්ත තේනුවර මහත්වරුන් අධිකරණය ඉදිරියේ අභියෝගයට ලක් කළේ ඔහු තවදුරටත් ඇමෙරිකානු පුරවැසියෙක්ද, නැතිද කියන කාරණය නොවේ. ශ්රී ලංකාවේ පුරවැසිභාවය අත්හැරදමා සිටි ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා 2005 දී ශ්රී ලංකාවේ පුරවැසිභාවය ලබාගත් ආකාරය නීත්යනුකූලද යන ප්රශ්නයයි. එනම්, ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය නොව ශ්රී ලාංකික පුරවැසිභාවය එදා අභියෝගයට ලක් විය.
ඒ නිසා මැතිවරණ කොමිසම හෝ ශ්රේෂ්ඨාධිකරණය ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වෙද්දී ද්විත්ව පුරවැසියෙකු නොවූ බව තහවුරු කළායැයි කීම තක්කඩිකමකි.
අනෙක් අතට තමන් තවමත් ඇමෙරිකාවට බැඳී සිටින බව දැන දැනම ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වීමට සුදුසු බව පවසමින් දිවුරුම් ප්රකාශයක් ලබාදීම ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ පැත්තෙන් කර ඇති වංචාවකි.
පුරවැසි නීතිය
දැනට ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ හිතවතුන් ඔහු ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය අත්හැරිය බව කියන්නේ සංක්රමණ හා පුරවැසි නීතිය අනුව ඔහු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට අදාළවය.අගෝස්තු 22 වැනිදා පොදුජන පෙරමුණේ පළාත් පාලන නියෝජිතයන් හමුවූ අවස්ථාවේදීය. ඔහු කළ ප්රකාශය මෙසේය.
‘මගේ ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය තවම ඉවත්කරගෙන නෑ කියලා බොරු මතයක් යවලා තියෙනවා. මම මේ අවුරුද්දේ අපේ්රල් මාසයේ 17 වැනිදා මට ඇමෙරිකානු තානාපති කාර්යලයෙන් පුරවැසිභාවය ඉවත් කිරීමේ සහතිකය ලබාදුන්නා. ඒ සහතිකය ආගමන හා විගමන දෙපාර්තමේන්තුවට ඉදිරිපත් කරලා මට ඉස්සෙල්ලා තිබුණු ශ්රී ලංකා පාස්පෝට් එකේ තිබුණු ද්විත්ව පුරවැසියෙක් කියන එකත් ඉවත් කරගත්තා. ඒක සම්පූර්ණයෙන්ම නීත්යනුකූලව කිසිම ප්රශ්නයක් නැතිවෙන විදියට විසඳාගෙන අවසානයි.’
ඔහුගේ ඉහත ප්රකාශයම බරපතළ වංචා සහගත ප්රකාශයකි. ඔහු ඉහත කියන අන්දමට අපේ්රල් 17 වැනිදා ඇමෙරිකානු තානාපති කාර්යාලයෙන් සහතිකයක් දුන්නේ නැත. පසුව ඔහුම ප්රසිද්ධ කළ පුරවැසිභාවය ඉවත් කිරීමෙහි සහතිකයෙහි ඇත්තේ එය මැයි 03 වැනිදා නිකුත් කළ බවත්, තානාපති කාර්යාලයෙන් නොව ඇමෙරිකානු රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුවෙන් එය නිකුත් කළ බවත්ය. නීතිය අනුව එය නිකුත් කළ යුත්තේද එයාකාරයටය. ඒ අනුව ඔහු ශ්රී ලාංකික පුරවැසියෙකු යැයි සඳහන් ගුවන් ගමන් හැඳුනුම්පත ලබාගෙන ඇත්තේ කෙසේද?
බදු නීතිය
පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට අදාළ නීතිරීති ගැනත්, ඒවායේ පසුබිම ගැනත් අප පමණක් නොව ඇමෙරිකානු පුරවැසියන් පවා ප්රශ්න කරන බව එයට අදාළව ඇමෙරිකාවේ නීති ක්ෂේත්රයේ සහ මාධ්ය ආයතනවල පළවී ඇති ලිපි කියවා බැලීමෙන් වැටහේ.
උදාහරණයක් ලෙස අප ඉහත විස්තර කළ 6039ජී නම් වගන්තිය සෞඛ්ය රක්ෂණ පිළිබඳ පනතකට රිංගුවේ ඇයිදැයි ඇමෙරිකාවේ පවා සංවාදයකට ලක්වී තිබේ. ඒවා දීර්ඝ කතාන්දරවල ප්රතිඵල වේ. 6039ජී යනු කාලයක් තිස්සේ වෙනම පනතක් ලෙස ඉදිරිපත් කිරීමට උත්සාහ කොට, අසාර්ථක වීමෙන් පසු බිල් ක්ලින්ටන් ජනාධිපතිවරයාගේ කාලයේ සෞඛ්ය රක්ෂණ පනතක් අස්සෙන් නීතියක් බවට පත්වූ එකකි.
ඇමෙරිකානුවෙකුට එරට පුරවැසිභාවය අත්හැරීමේ අයිතිය, මූලික අයිතියක් ලෙස ඇමෙරිකාව පිළිගනු ලබයි. ඒ අනුව යම් කෙනෙකු ඇමෙරිකානු පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට කල්පනා කිරීමෙන් පසුව හැකි ඉක්මනින් එයට අදාළ සහතික ලබාදෙයි.
එහෙත් ඇමෙරිකාව ඉහළ බදු අය කරන රටකි. ඒ අනුව සමහර පුරවැසියෝ බදු ගෙවීමෙන් පැන යෑම සඳහා පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට ඇති අයිතිය අවභාවිත කරති. 1995 පමණ වන විට නීති සංශෝධනය කෙරුණේ එයට එරෙහිවය. පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගත් අයගේ නම් ප්රසිද්ධ කරන්නේත් ඒ නිසාය.
පුරවැසිභාවයෙන් සම්පූර්ණයෙන්ම මිදුණොත් බදු අය කිරීමේ බලයක් ලැබෙන්නේ නැත. ඒ නිසා භාණ්ඩාගාර දෙපාර්තමේන්තුවට අනුව පුරවැසිභාවය වෙනම අර්ථකථනය කෙරෙන නීතිරීති පනවා ඇත. මැයි 08 වැනිදා නිකුත් කළ ලේඛනයෙන් කියා තිබුණේ 2020 පළවැනි කාර්තුවේදී ඔහු එම නීතිරීති අනුව පුරවැසිභාවයෙන් නිදහස් කළ බවය. 2020 මුල් කාර්තුවේදී නිදහස් කරන්නට නම් 2020 මුල් කාර්තුව දක්වා ඔහු පුරවැසියෙකුව සිටිය යුතුය.
දැනට ඇති සංක්රමණ හා පුරවැසි නීතියට අනුව පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමට කැමති කෙනෙකුට කරන්නට ඇත්තේ සරල දෙයකි. ඔහු යම් රටක ඇමෙරිකානු තානාපති කාර්යාලයට ගොස් පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ අවශ්යතාව ඉදිරිපත් කළ යුතුය. එසේ කී පසුව ඔහු තවත් සම්මුඛ පරීක්ෂණයකට කැඳවයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා ඒ සම්මුඛ පරීක්ෂණයට ගියේ 2019 අපේ්රල් 19 වැනිදාය. එදින පුරවැසියා පෝරම දෙකක් පුරවා දිය යුතුය. ඞීඑස් 4080 හා ඞීඑස් 4081 යන පෝරම දෙක ඒවාය. ඉන්පසුව ඇමෙරිකානු ගුවන් බලපත් ආදිය බාරදිය යුතුය.
එම පෝරමවල ඇත්තේ ඇමෙරිකාව අත්හැරීමේ දිවුරුමකි. කෙසේ වෙතත් එම දිවුරුමට අමතරව ඞීඑස් 4081 පෝරමය යටතේ ඔහු තවදුරටත් ඇමෙරිකාවට බැඳී සිටීමට කැමැත්ත පළ කරයි. එම දිවුරුමේ ඇති කරුණු අතරින් 8,9,10 කරුණු අනුව ඔහු ඇමෙරිකාවට බැඳී සිටියි. අංක 10 දරන කරුණෙන් ඔහු ඇමෙරිකාවේ ආදායම් බදු ගෙවීමට ඇත්නම්, ඒ බදු අයකරගැනීමට අදාළ වගකීමට තමා යටත්වන බව දිවුරා ඇත.
මෙලෙස දිවුරුම් දී ලේඛන බාරදීමෙන් පසුව තානාපති කාර්යාලයෙන් ඇමෙරිකාවට ලිපිලේඛන යවනු ලබයි. ඇමෙරිකානු රාජ්ය දෙපාර්තමේන්තුව එම ලිපිලේඛන සලකා බලා, එයට අනුමැතිය දී පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීමේ සහතිකයක් නිකුත් කරයි. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතාගේ සහතිකයට මැයි 03 වැනිදා අත්සන් තබා තිබුණි. කෙසේ වෙතත් එම සහතිකයෙහි, පුරවැසිභාවය අත්හරින ලද දිනය ලෙස සඳහන් වෙන්නේ ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා දිවුරුම ලබාදුන් දිනය වන අපේ්රල් 17 වැනිදාය. ඒ කියන්නේ මැයි 03 නිකුත් කළ සහතිකයට යොදා ඇත්තේ පරණ දිනයකි.
ඒ දිනයෙන් ‘පසුව’ ඔහුගේ බදු ගණනය කරන්නේ නැත. එහෙත් ඒ දිනය ‘දක්වා’ ගෙවීමට තිබුණු බදු සියල්ලම අය කරගැනීමට බලය ඇත. ඞීඑස් 4081 පෝරමයේ 10 වැනි දිවුරුමෙන් ඔහු එම බදු අය කිරීමට කැමැත්ත පළ කිරීමක්ද කර හමාරය.
ඒ අනුව දේශීය ආදායම් සේවය ඔහුව පුරවැසියෙකු ලෙස සලකමින්, ඔහුගෙන් අවසාන බදු වර්ෂය දක්වාම අය කරගත යුතු බදු අය කරයි. අප කලින් විස්තර කළ දේශීය ආදායම් නීති සංග්රහයේ 877(ඒ) එයට අදාළ නීතියය.
ඒ අනුව කතාව සරලය. ඔහු ඇමෙරිකාවෙන් නිදහස් වුණේ දෙවැනි දිනයේය.
අප තවත් කාරණයක් පෙන්වාදිය යුතුය. ගෝඨාභය රාජපක්ෂ මහතා අවංකවම රටට ආදරයෙන් ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වුණා නම්, 2019 අපේ්රල් මාසය තෙක් ප්රමාද නොවී අඩු තරමේ 2018 වර්ෂයේ මැද කාලයේදීවත් පුරවැසිභාවය ඉවත් කරගැනීම සඳහා අයදුම් කළ යුතුව තිබුණි. තමන්ට ජනාධිපතිවරණ අපේක්ෂකත්වය ලැබෙන බව තහවුරු වනතෙක්ම ඔහු ඇමෙරිකාව අත්හරින්නට කල්පනා කළේ නැත. අවසාන මොහොත දක්වාම ඔහු ඒ පුරවැසිභාවය බදාගෙන සිටියේය.
පුරවැසිභාවය ගැන වාද විවාද සියල්ල ඇතිවුණේ එලෙස අන්තිම මොහොත දක්වා ඇමෙරිකාව බදාගෙන සිටි නිසාය. අන්තිමේ ඒ අපැහැදිලිතාව මැද තමන් ජනාධිපතිවරණයට සුදුසු බව සඳහන් කරමින් දිවුරුම් ප්රකාශයක්ද දුන්නේය. එහෙත් ඇත්තටම ජනාධිපතිවරණයට ඉදිරිපත් වන වන විටත් ඇමෙරිකාවේ දෙපාර්තමේන්තුවක් නීත්යනුකූලවම ඔහුව පුරවැසියෙකු ලෙස සලකමින් ඔහුගේ බදු පිළිබඳව සොයාබලමින් සිටියේය.